NKWD

Taksonomia

Kod

Uwagi do zakresu

Noty źródłowe

Display note(s)

Terminy hierarchiczne

NKWD

Terminy równoznaczne

NKWD

Powiązane terminy

NKWD

46 Opis archiwalny results for NKWD

46 results directly related Exclude narrower terms

Jakub Gordon - relacja

  • Wspomnienia Jakuba Gordon, w których opowiada o swojej młodości spędzonej w Wilnie, następnie o wywózce do ZSRR. Następnie opisuje ciężkie warunki pracy i dalszą podróż do Kazachstanu gdzie zaczął pracować w kopalni. W ostatniej części znajdujemy opowieść o powrocie do kraju i organizacji życia po wojnie.]
  • Zakres chronologiczny: 1940-1978
  • Miejsca wydarzeń: Wilno, archangielska obłast, Kazachstan, Łódź, Wrocław

Gordon Jakub, Kruk Edward

Anna Czerwonko - relacja

  • Wspomnienia Anny Czerwonko z okresu swojej młodości w II Rzeczpospolitej, okres II wojny światowej. Wywózkę na Sybir wraz z rodziną z Januszkiewicz. Szczegółowo opisuje podróż, warunki podczas niej panujące i represje, którymi NKWD traktowało deportowanych. Z pobytu w Wołodarce dowiadujemy się o warunkach życia dorosłych i dzieci, o edukacji jaką można było otrzymać na miejscu w radzieckiej szkole. Następnie opisuje powrót do kraju i losy swojej rodziny aż do momentu śmierci ojca w 1987 roku.]
  • Zakres chronologiczny: 1939-1987
  • Miejsca wydarzeń: Januszkiewicze (woj. nowogródzkie), Łomża, Kokczetaw (Kazachstan), Akmolińsk (dziś Astana - Kazachstan), Workuta (Rosja), Wołodarka (Ukraina), Wrocław, Kowary.

Czerwonko Anna

Franciszka Karaś - relacja

  • Relacja Franciszki Karaś, w której opisuje losy podczas II wojny światowej. Od momentu aresztowania poprzez podróż na Syberię, uwięzienie w Drohobyczu aż po obóz pracy w Workucie. Relacja kończy się w momencie powrotu do kraju.]
  • Zakres chronologiczny: 1945-1946
  • Miejsca wydarzeń: Drohobycz (Ukraina), Workuta (Rosja, Republika Komi).

Karaś Franciszka

Włodzimierz Kowalczyk - relacja

  • Szczegółowa relacja Włodzimierza Kowalczyka, w której opowiada on o losach swoich i swojej rodziny podczas II wojny światowej. Opowiada o pracy ojca, na krótko przed wybuchem wojny. Następnie wspomina moment deportacji, represje NKWD, które dotknęły jego rodzinę. Opowiada o warunkach panujących na miejscu po przyjeździe wgłąb ZSRR skupiając się na swoich przeżyciach z okresu kiedy był kilkuletnim chłopcem. Wspomina losywojenne ojca i powstanie polskiej szkoły na miejscu. Opowieść kończy się posłowiem, w którym dowiadujemy się o losach Sybiraków w latach 90.]
  • Zakres chronologiczny: 1935-2003
  • Miejsca wydarzeń: Bydgoszcz, Kutno, Nałęczów, Mińsk, Moskwa, Krasnogorsk (Rosja, obwód moskiewski), Włodzimierz (Władimir, Rosja, obwód moskiewski), Juriewiec (dawna osada w ZSRR), Sulęcin (woj. lubuskie), Toruń Lubuski (pow. chełmski, woj. lubelskie), Kalisz.

Kowalczyk Włodzimierz

Jednoróg - relacja

  • Wspomnienia osoby piszacej pod pseudonimem "Jednoróg", w których opisuje on swoje przeżycia od momentu wybuchu II wojny światowej, łącznie ze swoim udziałem w szeregach Armii Krajowej w obronie ludności cywilnej przed agresją Ukraińców. Następnie opisuje moment aresztowania przez NKWD i wywózkę na daleka Syberię. Dalej opowiada o przymusowej pracy w różnych miejscach i o warunkach, które panowały na miejscu. Po uzyskaniu amnestii po prawie dziesięcioletnim pobycie uzyskuje pozwolenie na powrót do kraju. W części końcowej opisuje szczegółową trasę powrotu do Polski i moment odnalezienia rodziny.]
  • Zakres chronologiczny: 1939-1954
  • Miejsca wydarzeń: Siemianówka (woj. podlaskie), Pustomyty (Ukraina), Sokolniki (nieistniejąca dziś wieś w pow. lwowskim), Magadan (Rosja), Susuman (Rosja), Chabarowsk (Rosja), Ułan Bator (Mongolia), Moskwa (Rosja), Medyka (woj. podkarpackie), Wrocław, Oleśnica.

Jednoróg

Henryk Gołygowski - relacja

  • Wspomnienia Henryka Gołygowskiego z okresu dzieciństwa w II Rzeczpospolitej. Opisuje on dzieciństwo, losy rodziny w przeddzień wybuchu wojny, a następnie tułaczkę i niedolę jakiej zostali poddani. W relacji znajdujemy wspomnienia dotyczące śmierci ojca i brata. Opisuje dokładnie represje jakim został poddany. Następnie dowiadujemy się o sposobie w jaki zostali deportowani z terenów Polski wgłąb ZSRR na daleką Syberię. Pan Henryk opisuje szczegółowo podróż, przyjazd na miejsce oraz warunki jakie zastali. W dalszej części opowiada o uwięzieniu go przez NKWD za odmowę przyjęcia obywatelstwa radzieckiego. Snuje więzienną opowieść pełną przemocy i pogrady. W końcowej części relacji dowiadujemy się o tym w jaki sposób udało mu się wrócić do kraju i jak wyglądało jego życie po zakończeniu wojny.]
  • Zakres chronologiczny: 1924-1973
  • Miejsca wydarzeń: Łuck (Ukraina), Włodzimierz (Ukraina), Kowel (Ukraina), Wilno (Litwa), Niemież (Litwa), Smoleńsk (Rosja), Omsk (Rosja), Nowosybirsk (Rosja), Barabińsk (Rosja), Barnauł (Rosja), Czelabińsk (Rosja), Chełm (woj. lubelskie), Ostrów Wielkopolski (woj. wielkopolskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie).

Gołygowski Henryk

Aniela Kosica - relacja

  • Wspomnienia Anieli Kosicy, w których opisuje swoje zesłanie na daleką Syberię. Szczegółowo opisuje okoliczności wyjazdu, warunki podróży oraz nastroje panujące podczas transportu. Po przyjeździe na miejsce opisuje warunki życia, pracy oraz jedzenie. Opowiada także o osobistych nieszczęściach, o śmierci ojca i matki, oraz o byciu bliskim załamania co poskutkowało oddaniem rodzeństwa do domu dziecka. Następnie opsuje problemy z PUR związane z powrotem do kraju.]
  • Zakres chronologiczny: 1940-1979
  • Miejsca wydarzeń: Gorlice (woj. małopolskie), Buczacz (Ukraina), Husiatyn (Ukraina), Morszyn (Ukraina), posiołek Kajgorodek (Republika Komi, Rosja), Bielawa.

Kosica Aniela

Danuta Nieruchaj - relacja

  • Wspomnienia Danuty Nieruchaj z okresu wywiezienia jej wraz z rodziną do Kazachstanu (1952-1956). Opisuje represje, które dotknęły ją wraz z rodziną, warunki podróży. Szczegółowo opisuje pracę na miejscu, wyżywienie, choroby dotykajace współwięźniów. Dzięki pomocy rodziny udało jej się powrócić do kraju w 1956 roku.]
  • Zakres chronologiczny: 1938-1990
  • Miejsca wydarzeń: pow. augustowski, Uchta (miasto w Rosji, w republice Komi), Қарағанды (Karaganda - Kazachstan), Гро́дна (Grodno - Białoruś), Grabanów (woj. lubelskie), Biała Podlaska.

Nieruchaj Danuta

Zdzisław Karpowicz - relacja

  • Wspomnienia Zdzisława Karpowicza spisane przez niego w 60 lat po powrocie do kraju. W szczegółowy sposób opisuje w nich swoje dzieje od samego poczatku, przedstawia swoją rodzinę przed wywózką. We wprowadzeniu opisuje początek wojny i okupację sowiecką. Moment, w którym NKWD przy pomocy zołnierzy zesłało ich na tułaczkę na daleką Syberię. Dokładnie przybliża nam podróż, warunki w jakich podróżowali więźniowie (zarówno podczas podróży lądowej jak i później - rzecznej). Wiele czasu poświęca, aby rok po roku przybliżyć czytelnikowi okres pobytu na zesłaniu. Zagłębia się w każda dziedzinę życia, od warunków bytowania, wyzywienia, chorób aż po szkołę i dziecięce zabawy. Opisuje proces technologiczny powstawania jednostek pływających budowanych w głębi syberyjskiej tajgi. Następnie przechodzi do opisu podróży powrotnej, problemów na kolei, aż wreszcie do momentu osiedlenia na miejscu i próby podjęcia normalnego życia na nowo.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1933 - 2007
  • Miejsca wydarzeń: Ваўкавыск (Wołkowysk, Białoruś), Новосибирск (Nowosybirsk, Rosja), Баранавічы (Baranowicze, Białoruś), Мінск (Mińsk, Białoruś), Куйбышев (Kujbyszew, Rosja), Омск (Omsk, Rosja), Томск (Tomsk, Rosja), Асино (Asino, Rosja), Warszawa, Wrocław

Karpowicz Zdzisław

Jan Kozakowski - relacja

  • Wspomnienia Jana Kozakowskiego z okresu po drugiej wojnie światowej. Rozpoczynają się w 1952 roku kiedy to wraz z rodziną został wywieziony z rodzinnej miejscowości do Uzbekistanu, gdzie przebywał do 1956 roku. We wspomnieniach opisuje okoliczności wywózki, podróż oraz życie na miejscu zesłania. Szczegółowo opowiada o swojej nauce w miejscowej szkole oraz o okolicznościach powrotu do ojczyzny.
  • Zakres chronologiczny: 1952 - 1989
  • Miejsca wydarzeń: Pietraszuńce (wieś w dawnym powiecie Lida, woj. Nowogródzkie), Ліда, Орал (Uralsk, Kazachstan), Ақтөбе (Aktiubińsk, Kazachstan), Арал (Arał, Aralsk, Kazachstan), Қызылорда (Kyzyłorda, Kazachstan), Toshkent (Taszkent, Uzbekistan).

Kozakowski Jan

Zofia Kowalczyk o Krystynie Kazimierskiej - relacja

  • Opowieść Zofii Kowalczyk o dziejach Krystyny Kazimierskiej. Opowieść ciągnie się od czasów dzieciństwa Pani Krystyny w II Rzeczpospolitej poprzez szczegółowo opisane wydarzenia II wojny światowej. Szczegółowo opowiada ona o momencie wywózki, podróży i przyjeździe na miejsce do Kazachstanu. Większą część poświęca opisowi życia codziennego na miejscu, sposobów pracy, nauki i zdobywania żywności. W końcowej części opisuje powrót do kraju.]
  • Zakres chronologiczny: 1938 - 1946
  • Miejsca wydarzeń: Брэст (Brześć, Białoruś), Мінск (Mińsk, Białoruś), Астана (Akmolińsk, Astana, Kazachstan), Bierutów (woj. dolnośląskie).

Kowalczyk Zofia

Aurelia Merczańska - relacja

  • Wspomnienia Aurelii Merczańskiej z lat 1941-1946. Opowiada w nich o zsyłce na Syberię do Kraju Ałtajskiego całej swojej rodziny. W relacji opisuje moment pojmania, okoliczności wywózki, warunkach podróży, pracy na miejscu i wreszcie o powrocie do kraju.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1925 - 1989
  • Miejsca wydarzeń: Свір (Świr, Białoruś), Барнаул (Barnauł, Rosja, Kraj Ałtajski), Katowice, Starachowice (powiat starachowicki, województwo świętokrzyskie), Wrocław

Merczańska Aurelia

Maria Wierzbicka - relacja

  • Wspomnienia Marii Wierzbickiej z okresu II wojny światowej, w których opowiada o losach swoich i swojej rodziny. Opisuje życie codzienne z przed wybuchu wojny, oraz to czym zajmowała się jej rodzina już po 1 września. Opisuje aresztowania ludzi mieszkających dokoła, represje NKWD, którym padali jej najbliżsi. Wspomina z żalem donosicielstwo, które było wszechobecne, a kończyło sie zazwyczaj zsyłką na Syberię. Jej samej to nie doświadczyło choć bardzo szczegółowo przytacza szeroką listę nazwisk i miejsc zsyłki.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1939-1941
  • Miejsca wydarzeń: Борислав (Borysław, Ukraina), Дрогобич (Drohobycz, Ukraina), Бердичів (Berdyczów, Ukraina)

Wierzbicka Maria

Wanda Nowakowska - relacja

  • Wspomnienia Wandy Nowakowskiej z okresu wywózki do ZSRR. Autorka wspomnień została wywieziona 13 kwietnia 1940 roku ze Lwowa najpierw do Kirgistanu, nastepnie do Kazachstanu skąd powróciła do kraju w 1946 roku. Jej obszerna relacja dotyczy w całości pobytu na zesłaniu. Szczegółowy opis podzielony jest chronologicznie i datowany pod koniec każdego z rozdziałów. We wspomnieniach opowiada o warunkach podróży, przyjeździe na miejsce i ulokowaniu ich w kirgiskiej wiosce gdzie przez długi okres miała okazję poznac miejscowe wierzenia i zwyczaje. Następnie przeniesiono ją wraz z bratankiem do osiedla na terenie Kazachstanu gdzie miała spędzić następne 5 lat. Pani Wanda szczegółowo opisuje pomoc w postaci paczek, które otrzymywali z kraju i zazdrość Rosjanek ogladających wydobywane skarby. Opisuje wzruszającą historię pieska, którego udało jej sie na miejscu udomowić, który był jej pocieszeniem w trudnych momentach. Nastepnie opowiada dramatyczny okres uwięzienia w rosyjskim obozie za odmowę przyjęcia paszportu ZSRR. Dzięki Pani Wandzie dowiadujemy się jak wyglądało życie w rosyjskim wiezieniu podczas II wojny światowej. Po odbyciu dwuletniej kary powraca do wioski, w której została aresztowana. Wykończona długą karą dochodzi do siebie i wraz z resztą towarzyszy niedoli czeka na pozwolenie powrotu do kraju. Na samym końcu szczegółowo opisuje podróż powrotną do kraju i nastroje wśród towarzyszy podróży.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1946
  • Miejsca wydarzeń: Львів (dawna nazwa form. Królewskie Stołeczne Miasto Lwów, teraz Lviv, Ukraina), Kirgistan, Kazachstan, Ко́тлас (Kotłas, Rosja), Свердловская область (Obwód Swirdłowski, Rosja).

Nowakowska Wanda

Elżbieta Seminowicz - relacja

  • Wspomnienia Elżbiety Seminowicz - nauczycielki pochodzącej ze wschodnich rubieży II Rzeczpospolitej (z okolic Lwowa), w których opisuje ona swoje dzieje od wybuchu II wojny światowej, poprzez przymusową wywózkę wgłąb ZSRR aż do momentu powrotu do powojennej Polski. Bardzo szczegółowo opowiada o samym momencie kiedy to zostali aresztowani i zmuszeni do wyjazdu, o zachowaniu funkcjonariuszy NKWD w stosunku do niej i siostry. Następnie przybliża nam w jaki sposób stłoczeni w bydlęcych wagonach podążali w kierunku Syberii. Dalsza część wspomnień zawiera informacje na temat zakwaterowania na miejscu, warunków życiowych, wyżywienia i pracy, do której byli zmuszani aby przeżyć. Podróż powrotną opisuje pobieżnie, ale na koniec relacji dodaje osobiste przemyślenia i losy swoje, oraz swojej rodziny w okresie powojennym.]Zakres chronologiczny: 1939-1970
  • Miejsca wydarzeń: Львів (Lwiw, Ukraina, dawna nazwa form. Królewskie Stołeczne Miasto Lwów), Kirgistan, ZSRR, Poznań (woj. Wielkopolskie)

Seminowicz Elżbieta

Urszula Piskunowicz - relacja

  • Wspomnienia Urszuli Piskunowicz, w których krótko, ale zwięźle opowiada historię swojego życia. Skupia się na okresie spędzonym na Syberii, pokrótce opowiada o niedolach życia na zesłaniu. Opowieść kończy opisem powrotu do Polski i osiedleniem się w Dusznikach.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1922-1946Miejsca wydarzeń: Obł. Aktiubińska, Новороссийск (Noworosyjsk, ZSRR), Duszniki Zdrój.

Piskunowicz Urszula

Cecylia Różalska - relacja

  • Wspomnienia Cecylii Różalskiej, w których opisuje losy swoje i swojej rodziny podczas zsyłki na Syberię. Opisuje w nich szczegółowo w jaki sposób zostali wygonieni z rodziną z domu, jak wyglądała podróż. Opowiada o ciężkiej pracy na miejscu, o osobistych tragediach związanych ze śmiercią najbliższych członków rodziny.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1946
  • Miejsca wydarzeń: Wojnica(gmina Kisielin, powiat Horochów, woj. wołyńskie), Astrachań (Rosja), Алматы (Ałma Ata, Kazachstan).

Różalska Cecylia

Helena Rokita - relacja

  • Wspomnienia Heleny Rokickiej, w których opowiada ona o losach swojej rodziny podczas II wojny światowej. W tekście zaznacza represje NKWD, które dotknęły jej ojca, a ona sama z matką i rodzeństwem została zesłana do Kazachstanu. Następnie opowiada o pobycie na miejscu i próbie dostania się do formującej się Armii Andersa. Wspomnienia kończy opis powrotu do kraju oraz lista osób wysiedlonych ze Śniatynia.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1946
  • Miejsca wydarzeń: Снятин (Śniatyń, Ukraina), Okolice Semipałatyńska (Семей, Kazachstan), Тараз (do 1995 roku Dżambuł, Kazachstan)

Rokita Helena

Antoni Sergiej - relacja

  • Wspomnienia "Sybiraka Antka" Antoniego Sergieja z okresu dzieciństwa, kiedy to wraz z rodziną został zesłany na Syberię. Opisuje represje NKWD, jakimi została dotknięta jego rodzina. Opowiada o podróży do Kraju Krasnojarskiego, o pracy na miejscu i warunkach jakie zastali wraz z rodziną. Opisuje wszechobecny głód, choroby i nędzę nękające współwięźniów. Opowieść kończy relacją z powrotu do kraju i życia po wojnie w odbudowywanym kraju.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1930-2000
  • Miejsca wydarzeń: Минусинск (Minusińsk, miasto w azjatyckiej części Rosji), Abakan (Rosja).

Sergiej Antoni

Edward Kruk - relacja

  • Wspomnienia Edwarda Kruka z okresu zsyłki do ZSRR, a nastepnie po amnestii z podróży do Kazachstanu. W swoich wspomnieniach autor skupia się na opisie podróży, warunków w jakich Polacy byli transportowani wgłąb Rosji sowieckiej. Opisuje nieludzkie warunki zakwaterowania na miejscu, pracy, którą zesłańcy mieli wykonywac na miejscu w zamian za śmiesznie małe racje żywieniowe. Opisuje także moment powrotu do kraju i ponowne zjednoczenie rodziny z ojcem.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1946
  • Miejsca wydarzeń: Luboml (obecnie Ukraina), Арха́нгельск (Archangielsk, Rosja), Ust'-Pinega (Rosja), Kazachstan.

Kruk Edward

Julian Małecki - relacja

  • Wspomnienia katorgi Juliana Małeckiego odtworzone przez jego przyjaciela Stanisława Starowicza. Opowieśc zaczyna się od wspomnień jego najwcześniejszej młodości, nauki, utraty rodziców i następnie udziału w obronie Lwowa jako jednego z Orląt. W dalszej części relacji opowiada o udziale w wojnie polsko-bolszewickiej i o życiu i pracy w II RP. Następnie wspomina wybuch wojny, moment w którym wraz z rodziną zostają wysiedleni wgłąb ZSRR. Kolejno opisuje warunki pracy, mieszkaniowe i żywieniowe jakie zgotowało im NKWD. Opowiada w jaki sposób interweniował u ambasady polskiej w Moskwie w sprawie okrutnych warunków życiowych Polaków po amnestii. W ten sposób został mężem zaufania i organizował dostawy żywności, środków medycznych i pierwszej potrzeby dla rodaków na zesłaniu. Następnie jego historia zatoczyła koło i znów stał sie obiektem represji NKWD. Został wielokrotnie aresztowany i pobity, odmawiano mu wydania dokumentów niezbędnych do powrotu do kraju. Do kraju wrócił w 1956 roku jako wrak człowieka, zmarł zapomniany i nigdy nikt nie odpłacił mu za jego cierpienia.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1915-1956
  • Miejsca wydarzeń: Lwów, Chodorów (Ходорів, Ukraina), Irkuck (Иркутск, Rosja), Bodajbo (Rosja), Moskwa (Rosja).

Starowicz Stanisław, Małecki Julian

Regina Gągała - relacja

  • Wspomnienia Reginy (Ragini) Gągały z domu Kazimierskiej, spisane przez Leokadię Małaszewską. W krótkim tekście wspomina dzieciństwo w II RP, wybuch wojny i wywózkę na Syberię. Następnie pokrótce opisuje zesłanie i warunki jakie zastali na miejscu. Relacja kończy się powrotem do kraju.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1923-1946
  •  

Małaszewska Leokadia, Gągała Regina

Leokadia Małaszewska - relacja

  • Wspomnienia Leokadii Małaszewskiej z okresu II wojny światowej. Autorka skupia sie w nich na tułaczce rodziny związanej z represjami, których doświadczyła jej rodzina. Opisuje szczegółowo wyjazd, do którego zostali zmuszeni, warunki zycia, pracę, do wykonywania której zostali zmuszeni.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1939-1946

Małaszewska Leokadia

Barbara Ciesielska - relacja

  • Wspomnienia Barbary Ciesielskiej z okresu II wojny światowej. Opisuje losy swoje i swojej rodziny podczas zesłania przez NKWD wgłąb ZSRR. Opowiada o podróży, warunkach zakwaterowania, wyżywieniu i pracy, którą musieli wykonywać na miejscu, by przeżyć. Opowiada losy swojego rodzeństwa zmuszonego do walki na froncie, oraz rozstania się z ojcem i odnalezienia go po wojnie. Relacja kończy się opisem powrotu brata z zesłania w 1958 roku.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1939-1958
  • Miejsca wydarzeń: Białystok, Abakan

Małaszewska Leokadia, Ciesielska Barbara, Fendorf Halina

Helena Adamczyk - relacja

  • Wspomnienia Heleny Adamczyk z okresy zsyłki na Syberię podczas II wojny światowej. Opowiada w nich o całym okresie spędzonym poza Polską, najpierw w ZSRR, a następnie w Kazachstanie. Relacja kończy się na poworcie do ojczyzny i zamieszkaniu w Kudowie Zdrój.
  • Zakres chronologiczny: 1939-1946
  • Miejsca wydarzeń: Kotłas (Rosja), Ałmaty (Ałma-Ata, Kazachstan)

Adamczyk Helena

Zdzisław Głąb - relacja

  • Wspomnienia Zdzisława Głąb, w których opowiada o losach swoich i swojej rodziny podczas II wojny światowej. Losy podczas wywózki rodziny na Syberię, mieszkania tam i warunków pracy. Opisuje także powrót do Polski w 1946 roku.]
  • Zakres chronologiczny: 1940-1948
  • Miejsca wydarzeń: Wólka Piotrowska, Podgórna, Odessa, Posiołem Chołm, Wrocław

Głąb Zdzisław

Michał Hubacz - relacja

  • Wspomnienia Michała Hubacz, w których opisuje przymusową wywózkę z rodzinnej wsi Monasterz do Mołdawii. W relacji znajduje się szczegółowy opis podróży oraz warunków życia i pracy na miejscu. W końcowej części znajduje się opis powrotu do kraju.]
  • Zakres chronologiczny: 1941-1947
  • Miejsca wydarzeń: Monasterz, Biała Góra, Surochów, Romanówka (woj. lubelskie), Tarutino (dawniej Mołdawia, aktualnie Ukraina), Rumunia, Wałbrzych, Wrocław, Oława.

Hubacz Michał

Zofia Helwing - relacja

  • Ankieta Oddziału Związku Sybiraków we Wrocławiu wypełniona przez Zofię Helwing, w której odpowiada na pytania dotyczące zsyłki na Syberię. W załączniku opisuje szczegołowo wydarzenia związane z deportacją. Opisuje warunki podróży, niezwykłe wydarzenia, w których brała udział. Opowiada o warunkach zycia na miejscu, wyżywieniu, pracy, a także o chorobach, które nękały towarzyszy niedoli. W drugiej części załącznika opisuje wypadki jakie przydarzały się Polakom przy pracy. Opowiada o drugiej deportacji, do kolejnego obozu, tym razem ulokowanego w Kazachstanie. Następnie opisuje moment powrotu do ojczyzny.]
  • Zakres chronologiczny: 1925-1946
  • Miejsca wydarzeń: Peczora (Rosja), Astana (dawniej Akmolińsk, Akmoła w Kazachstanie), Smiła (Ukraina), Lwów (Ukraina), Kowel (Ukraina).

Helwing Zofia

Anna Ziober - relacja

  • Wspomnienia Anny Ziober, w których opisuje swoje dzieje z okresu II wojny światowej kiedy to została zesłana wraz z rodziną na Syberię. Opisuje pokrótce podróż na miejsce. Skupia się na warunkach bytowania jakie zastali na miejscu, szczegółowo opisuje zadania jakie były jej zlecane. Największą wagę autorka przywiązuje do dwóch spraw: dramatycznej historii utraty całej rodziny, oraz rozpaczliwej walce z głodem, z którym walczyła przez cały okres zesłania. Do kraju powróciła sama, odnajdując córkę i brata, z którymi była rozdzielona przez okres zsyłki.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1947
  • Miejsca wydarzeń: Мостиська (Mościska dawniej Mostyszcza, Mostycze, Ukraina), Львів (Lwów, Ukraina), Қостанай (Kustanaj, Kazachstan), Севастополь (Sewastopol, Ukraina), Київ (Kijów, Ukraina).

Ziober Anna

Eugenia Woźna - relacja

  • Wspomnienia Eugenii Woźnej z okresu zsyłki na Syberię podczas drugiej wojny światowej. W swojej relacji opisuje ona moment aresztowania, podróż do miejsca zesłania, pracę na miejscu, warunki życiowe i problemy z głodem na miejscu. Szeroko opisuje nieludzkie traktowanie sybiraków przez przedstawicieli aparatu władzy. Następnie opowiada o powrocie do kraju i bardzo krótko o swojej sytuacji po wojnie.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940 - 1946
  • Miejsca wydarzeń: Қостанай (Kustanaj, Kazachstan), Алматы (Ałma-Ata, Kazachstan), Полтава (Połtawa, Ukraina), Корсунь-Шевченківський (Korsuń Szewczenkowski, Ukraina)?, Wrocław

Woźna Eugenia

Adam Gajda - relacja

Relacja żołnierza Armii Krajowej, dotycząca jego przeżyć wojennych, represji po 1945 r., stosunków polsko-ukraińskich, ucieczki na Dolny Śląsk, organizacji zycia po wojnie, studów i praca zawodowa oraz działalności w ramach Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.   Zakres chronologiczny: 1939-2011   Miejsca wydarzeń: Lwów (woj. lwowskie, ob. Ukraina), Przemyśl (woj. podkarpackie), Pyskowice (woj. gliwicki, woj. śląskie), Gliwice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Bytom (woj. śląskie), Katowice (woj. śląskie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie)

Kowal Grzegorz

Zygmunt Krukowski - relacja

Relacja Zygmunta Krukowskiego, dotycząca dzieciństwa spędzonego w nadleśnictwie w Kwidzyniu, relacji z Niemcami i integracji ludzi z różnych stron Polski. Porusza też temat przedwojenngo Zabiela, zniszczeń wojennych, odgruzowywania, opisuje cmentarz w Kwidzyniu. W relacji Zygmunt Krukowski wspomina o Bolesławie Usowie ps. "Konar", pierwszym nadleśniczym kwidzyńskiego nadleśnictwa, partyzancie ZWZ-AK, oraz o muzyku Włodzimierzu Nahornym, którego poznał w dzieciństwie.   Zakres chronologiczny: 1945-2016 Miejsca wydarzeń: Zabiele (pow. ostrołęcki, woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Opole Lubelskie (woj. lubeslkie),  Słupsk (woj. pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Rozpędziny (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Kostopol (Ukraina), Śniadowo (woj. podlaskie), Piski (pow. ostrołęcki, woj. mazowieckcie), Brześć (Białoruś), Włodzimierz Wołyński (Ukraina)

Krukowski Zygmunt

Hieronim Marysiak - relacja

Hieronim Marysiak opisuje dzieciństwo w Płotyczy, wywózkę do Kazachstanu, przyjazd na Ziemie Zachodnie, a także życie codzienne w okresie powojennym,  pracę w Milicji Obywatelskiej, wspomina też o sprawie Zdzisława Marchwickiego.   Zakres chronologiczny: 1933-1990   Miejsca wydarzeń: Płotycza (obwód tarnopolski, Ukraina), Aktobe (Kazachstan), Legnica (woj. dolnośląskie), Brodnica (pow. kluczborski, woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Biadacz (pow. kluczborski, woj. opolskie), Lwów (Ukraina), Stanisławów (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Horodyszcze, Gryfów Śląski (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)Wołczyn (pow. kluczborski, woj. opolskie), Kraków (woj. małopolskie)

Marysiak Hieronim

Mieczysław Maćkała- relacja

Mieczysław Maćkała, kresowianin opisuje relacje pomiędzy trzema grupami narodowościowymi (Polakami, Ukraińcami, Żydami) w okresie XX-lecia międzywojennego oraz w trakcie II wojny światowej na terenach wschodnich. Świadek opowiada o okupacji sowieckiej, a następnie o wkroczeniu wojsk niemieckich na Kresy. Wspomina przy tym o grabieżach, wywózkach na Syberie oraz o rzeziach dokonywanych przez Ukraińców na Polakach. Ostatnie minuty relacji skupiają się na czasach powojennych kiedy to rodzina Świadka przyjeżdża na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1932- lata 50-te XX w.   Miejsca wydarzeń: Rychcice, Drohobycz (dwa. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Strzelin (woj. dolnośląskie), Lublin (woj. lubelskie), Workuta (Rosja), Bronica (Ukraina), Sambor (Ukraina)

Maćkała Mieczysław

Julian Głuchowski- relacja

Julian Głuchowski, opisuje wkroczenie najpierw wojsk niemieckich, a następnie rosyjskich do Lwowa. Przedstawia losy ojca świadka, który działał w AK. Ucieczkę całej rodziny z Kresów Wschodnich, powojenną rzeczywistość. Przynależność do grupy oporu- Młodzieżowych Brygad AK, a następnie pozbawienie wolności na okres 3 lat, obóz pracy w Jaworzynie. Wieloletnie represje (niemożność podjęcia studiów, wielokrotne zwolnienia z pracy). W stanie wojennym członek „Solidarności Walczącej”, ukrywał w swoim mieszkaniu Kornela Morawieckiego, kolportował prasę podziemną. Zakres chronologiczny: 1939-1990 Miejsca wydarzeń: Lwów (obecnie Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Ostróda (woj. warmińsko- mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)    

Głuchowski Julian

Tadeusz Sahaj - relacja

Tadeusz Sahaj opisuje życie w Wacowicach przez II wojną światową, stosunki między Polakami, Ukraińcami i Żydami, wkroczenie Armii Czerwonej i życie pod radziecką okupacją, wybory do Rady Ukraińskiej, pobyt w domu delegatów ukraińskich, wykreślenie z listy osób do wywózki na Sybir, okupację niemiecką, szkolnictwo w czasie wojny, wysiedlenie i transport na zachód oraz stosunki z niemiecką ludnością na Ziemiach Zachodnich.   Zakres chronologiczny: 1929-1950   Miejsca wydarzeń: Wacowice (pow. drohobycki, woj. lwowskie), Rychcice (pow. drohobycki, woj. lwowskie), Drohobycz (woj. lwowskie), Lwów (woj. lwowskie), Sambor (woj. lwowskie), Bielsko Biała (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zakopane (woj. małopolskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wiedeń (Austria), Szczawin (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie)

Sahaj Tadeusz

Aleksandra Otorowska- relacja

Relacja Aleksandry Otorowskiej opisuje losy Świadka i jego rodziny podczas zesłania na Syberię, a następnie powrót do Polski. Losy polskich sierot ewakuowanych ze Związku Radzieckiego. Czasy powojenne, przeprowadzki i poszukiwanie pracy. Opisy wydarzeń ze stanu wojennego.Zakres chronologiczny: 1941-1992 Miejsca wydarzeń: Janów (obecnie Białoruś), Barnauł (Rosja), Jangijul (Uzbekistan), Taszkient (Uzbekistan), Kitab (Uzbekistan), Teheran (Iran), Isfahan (Irak),Genua (Włochy), Rzym (Włochy), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Stare Jabłonki (woj. warmińsko-mazurskie), Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Otorowska Aleksandra

Jadwiga Żdan - relacja

Jadwiga Żdan, z domu Seredyńska, opisuje dzieciństwo i młodość w Drohobyczu i Jaworowie,przedwojenny Drohobycz i jego mieszkańców – Ukraińców, Żydów i Polaków, świątynie i domy modlitw, zwyczaje, spędzanie świąt, relacje łączące przedstawicieli tych grup, rolę zwierząt w życiu przedwojennego społeczeństwa, związkach pomiędzy wsią a miastem, wrogości Ukraińców w stosunku do Polaków, a także działalności ukraińskiej i polskiej partyzantki w Lubaczowie i okolicach, pracę weterynarzy w czasie wojny i po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1916-2018   Miejsca wydarzeń: Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Lwów (Ukraina), Drohobycz (Ukraina), Lubaczów (woj. podkarpackie), Borysław (Ukraina), Krakowiec (Ukraina), Cieszanów (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Zaleszczyki (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Jaworów (Ukraina), Radymno (pow. jarosławski, woj. podkarpackie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Opole (woj. opolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Łódź (woj. łódzkie), Bełżec (pow. tomaszowski, woj. lubelskie), Gorajec (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Komańcza (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Ruda Różaniecka (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie)

Żdan Jadwiga

Edward Róg - relacja

Relacja Edwarda Roga dotyczy służby wojskowej i walki na frontach II wojny, działalności harcerskiej, 11 Samodzielnej Kampanii Łącznosci, zamieszkania na Ziemiach Zachodnich po wojnie i działalności kombatanckiej.   Zakres chronologiczny: 1928-2017   Miejsca wydarzeń: Wołyń, Równe (Ukraina),  Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Olsztyn (woj. wamińsko-mazurskie), Kiwerce (Ukraina), Kijów (Ukraina), Czelabińsk (Rosja), Kraków (woj. małopolskie), Katowice (woj. śląskie), Opole (woj. opolskie), Busko Zdrój (woj. świętokrzyskie)

Róg Edward

Władysław Orzech - relacja

Relacja Władysława Orzecha opisuje losy rodziny Świadka w czasie wojny. Wywózkę w głąb Związku Radzieckiego, a następnie powrót wraz z matką w wagonie na ziemie zachodnie po 1945 r. Świadek zwraca również uwagę na historię swojego ojca, który przed wojną pełnił funkcję komendanta na przejściach granicznych w II Rzeczypospolitej, zaś w trakcie wojny działał w strukturach AK. Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Kraków (woj. małopolskie), Ostoja (obecnie Ukraina), Podkamień (obecnie Ukraina), Jezupol (pow. stanisławowski, obecnie Ukraina), Medyka (woj. podkarpackie)

Orzech Władysław (ur.29.08.1930r.

Wiesława Pieśniakiewicz - relacja

Relacja Wiesławy Pieśniakiewicz opisuje aresztowanie ojca przez NKWD, przetrzymywanie w więzieniu i wywóz do Mołotowsk. Kolektywizacja rolnictwa – zubożenie ludności. Powrót ojca do Polski. Śmierć Stalina i wyjazd reszty rodziny z ZSRR.   Zakres chronologiczny: 1939-1956   Miejsca wydarzeń: Drawsko Pomorskie (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Grodno (obecnie Białoruś), Mołodeczno (obecnie Białoruś), Mołotowsk (dawniej ZSRR, obecnie Siewierodwińsk, Rosja), Rymowicze (obecnie Białoruś), Stara Wilejka (obecnie Litwa), Wołożyn (obecnie Białoruś)

Pieśniakiewicz Wiesława

Alfreda Rojewska - relacja

Relacja Alfredy Rojewskiej, emerytowanej nauczycielki (pracowała w szkole w l. 1951-1995). Opisuje losy swojej rodziny i ich pomoc (w pierwszym roku wojny) dla żołnierzy Polskich chcących przedostać się do Rumunii. W dalszej części Świadek opowiada o wywózce na Syberię: transport w bydlęcych wagonach, życie codzienne w obozie, pracy w ciężkich warunkach, reakcje ludzi na ogłoszenie układu Sikorski-Majski (na mocy, którego rodzina Świadka udała się w okolice Charkowa), przyjazd na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1939-1951   Miejsca wydarzeń: Barszczowice (dawna gm. Barszczowice, woj. lwowskie; obecnie Ukraina), Brzeg (woj. opolskie), Brzeziny (pow. brzeziński, woj. łódzkie), Ceperów (dawna gm. Ceperów, pow. lwowski; obecnie Ukraina), Charków (Ukraina), Dobrzyń, Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Hawryłówka (dawna gm. Nadwórna, woj. stanisławowskie; obecnie Ukraina), Katowice (woj. śląskie), Kędzierzyn Koźle (woj. opolskie), Kijów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Promysław (Rosja), Swiedłowsk (dawniej obwód swierdłowski, ZSRR; obecnie Jekaterynburg), Tiopłaja Gora (dawniej obwód mołotowski; obecnie Kraj Permski), Tiuszowsk (dawniej obwód mołotowski; obecnie Kraj Permski), Ujazd (pow. strzelecki, woj. opolskie), Zapytów (dawna gm. Zapytów, pow. lwowski; obecnie Ukraina), Złoczów (dawny pow. złoczowski, woj. tarnopolski; obecnie Ukraina)

Rojewska Alfreda

Stanisław Apanowicz - relacja

  • Krótki biogram i wspomnienia Stanisława Apanowicza, w których opisuje swoje losy podczas II wojny światowej i w okresie powojennym. Represje ze strony Sowietów, wywóz na Syberię, pracę przymusową i przyjazd do Polski.]
  • Zakres chronologiczny: 1944-1958.
  • Miejsca wydarzeń: Wilno, Moskwa, Stalingrad, Omsk, Saratowo, Jełszanka, Kutaisi.

Apanowicz Stanisław

Tadeusz Borkowski - relacja

  • Relacja Tadeusza Borkowskiego, w której opowiada on o swoich i brata przeżyciach podczas drugiej wojny światowej, którą spędzili w rodzinnym mieście - Grodnie. Oraz dalsze swe losy aż do śmierci brata w 1975 r. w Warszawie.]
  • Zakres chronologiczny: 1939-1975
  • Miejsca wydarzeń: Nieśwież, Stołpce, Grodno, Augustów, Wrocław

Borkowski Tadeusz

Zofia Helwing- relacja

Zofia Helwing,córka legionisty, w relacji opisuje liczne przeprowadzki swojej rodziny związane z pracą ojca (przemysł tytoniowy), początek wojny, naloty na stolice kraju, ewakuacja na wieś, wejście Armii Czerwonej na tereny Polski. Wywózka na Syberie w 1940 r., praca przy wycince drzewa, dowożenie żywności i kopanie rowów pod Stalingradem, życie codzienne na zesłaniu. Budowa szkoły, tamy nad rzeką Iszym w Kazachstanie, wyjazd na Ukraine w 1944 r. Powrót do Polski w 1946 r. na tzw. Ziemie Odzyskane. Poszukiwanie mieszkania i pracy. Zakres chronologiczny: 1939-1950 Miejsca wydarzeń: Kowel (daw. woj. wołyńskie), Winniki (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Poznań (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wilno (daw. woj wileńskie, obecnie Litwa), Kościan (woj. wielkopolskie), Mołodeczno (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Zabielicze (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Stalingrad (obecnie Wołgograd, Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Astana (Kazachstan)  

Helwing Zofia