Archiwalia

Taksonomia

Kod

Uwagi do zakresu

Noty źródłowe

Display note(s)

Terminy hierarchiczne

Archiwalia

Terminy równoznaczne

Archiwalia

Powiązane terminy

Archiwalia

70 Opis archiwalny results for Archiwalia

70 results directly related Exclude narrower terms

Helena Goldman - relacja

  • Relacja Heleny Goldman, w której opisuje ona losy swoje i swojej rodziny podczas II wojny światowej, zesłania na Syberię. Opisuje warunki podczas podróży i te, które zastali na miejscu w nowosybirskiej obłasti. W relacji znajduje się także opis powrotu do kraju.]Zakres chronologiczny: 1939-1968
  • Miejsca wydarzeń: Bystra, obłast nowosybirska, Wrocław.

Goldman Helena

Zdzisław Głąb - relacja

  • Wspomnienia Zdzisława Głąb, w których opowiada o losach swoich i swojej rodziny podczas II wojny światowej. Losy podczas wywózki rodziny na Syberię, mieszkania tam i warunków pracy. Opisuje także powrót do Polski w 1946 roku.]
  • Zakres chronologiczny: 1940-1948
  • Miejsca wydarzeń: Wólka Piotrowska, Podgórna, Odessa, Posiołem Chołm, Wrocław

Głąb Zdzisław

Michał Hubacz - relacja

  • Wspomnienia Michała Hubacz, w których opisuje przymusową wywózkę z rodzinnej wsi Monasterz do Mołdawii. W relacji znajduje się szczegółowy opis podróży oraz warunków życia i pracy na miejscu. W końcowej części znajduje się opis powrotu do kraju.]
  • Zakres chronologiczny: 1941-1947
  • Miejsca wydarzeń: Monasterz, Biała Góra, Surochów, Romanówka (woj. lubelskie), Tarutino (dawniej Mołdawia, aktualnie Ukraina), Rumunia, Wałbrzych, Wrocław, Oława.

Hubacz Michał

Zofia Helwing - relacja

  • Ankieta Oddziału Związku Sybiraków we Wrocławiu wypełniona przez Zofię Helwing, w której odpowiada na pytania dotyczące zsyłki na Syberię. W załączniku opisuje szczegołowo wydarzenia związane z deportacją. Opisuje warunki podróży, niezwykłe wydarzenia, w których brała udział. Opowiada o warunkach zycia na miejscu, wyżywieniu, pracy, a także o chorobach, które nękały towarzyszy niedoli. W drugiej części załącznika opisuje wypadki jakie przydarzały się Polakom przy pracy. Opowiada o drugiej deportacji, do kolejnego obozu, tym razem ulokowanego w Kazachstanie. Następnie opisuje moment powrotu do ojczyzny.]
  • Zakres chronologiczny: 1925-1946
  • Miejsca wydarzeń: Peczora (Rosja), Astana (dawniej Akmolińsk, Akmoła w Kazachstanie), Smiła (Ukraina), Lwów (Ukraina), Kowel (Ukraina).

Helwing Zofia

Kazimierz Krzywiński - relacja

  • Wspomnienia Kazimierza Krzywińskiego z okresu II wojny światowej. W swoich wspomnieniach opisuje on początek wojny, agresję ludności ukraińskiej na Polaków. Następnie opisuje wywózkę wgłąb ZSRR, warunki podróży. Opisuje warunki życia na miejscu, w jaki sposób zdobywano pożywienie, jak wyglądała praca i warunki mieszkalne. Następnie opisuje powrót do kraju.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1939 - 1946Miejsca wydarzeń: Уфа (Ufa, Rosja), Красноярск (Krasnojarsk, Rosja), Минусинск (Minusińsk, Rosja), Abakan (Rosja), Poznań, Wrocław

Krzywiński Kazimierz, Kruk Edward

Tadeusz Kulik - relacja

  • Relacja Tadeusza Kulika, w której opowiada swoje przeżycia wojenne. Od dzieciństwa, aż po moment wywózki na Syberię, nastepnie po amnestii wraz z rodziną udaje się do Kazachstanu. Do kraju powrócił w 1946 roku.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1930 - 1947
  • Miejsca wydarzeń: Ко́тлас (Kotłas, Rosja), Бузулук (Buzułuk, Rosja), Uzbekistan, Turkiestan, Warszawa, Opole Zachodnie, Wrocław.

Kruk Edward, Kulik Tadeusz

Czesław Kwiatek - relacja

  • Wspomnienia Czesława Kwiatka z okresu II wojny światowej, w których opisuje on wywózkę swojej rodziny wgłąb ZSRR i pobyt na miejscu. W swojej relacji skupia się na opisie podróży. Bardzo szczegółowo opisuje pobyt na miejscu, sposoby pozyskiwania żywności oraz ciężką pracę przy wyrębie i spławianu drewna. Opis wspomnień kończy się przed powrotem do kraju.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1938 - 1946
  • Miejsca wydarzeń: Архангельская область (Obwód archangielski, Rosja), Товсте (Touste, Ukraina), Гримайлiв (Hrymajliw, Grzymałów, Ukraina).

Kwiatek Czesław

Anna Ziober - relacja

  • Wspomnienia Anny Ziober, w których opisuje swoje dzieje z okresu II wojny światowej kiedy to została zesłana wraz z rodziną na Syberię. Opisuje pokrótce podróż na miejsce. Skupia się na warunkach bytowania jakie zastali na miejscu, szczegółowo opisuje zadania jakie były jej zlecane. Największą wagę autorka przywiązuje do dwóch spraw: dramatycznej historii utraty całej rodziny, oraz rozpaczliwej walce z głodem, z którym walczyła przez cały okres zesłania. Do kraju powróciła sama, odnajdując córkę i brata, z którymi była rozdzielona przez okres zsyłki.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1947
  • Miejsca wydarzeń: Мостиська (Mościska dawniej Mostyszcza, Mostycze, Ukraina), Львів (Lwów, Ukraina), Қостанай (Kustanaj, Kazachstan), Севастополь (Sewastopol, Ukraina), Київ (Kijów, Ukraina).

Ziober Anna

Eugenia Woźna - relacja

  • Wspomnienia Eugenii Woźnej z okresu zsyłki na Syberię podczas drugiej wojny światowej. W swojej relacji opisuje ona moment aresztowania, podróż do miejsca zesłania, pracę na miejscu, warunki życiowe i problemy z głodem na miejscu. Szeroko opisuje nieludzkie traktowanie sybiraków przez przedstawicieli aparatu władzy. Następnie opowiada o powrocie do kraju i bardzo krótko o swojej sytuacji po wojnie.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940 - 1946
  • Miejsca wydarzeń: Қостанай (Kustanaj, Kazachstan), Алматы (Ałma-Ata, Kazachstan), Полтава (Połtawa, Ukraina), Корсунь-Шевченківський (Korsuń Szewczenkowski, Ukraina)?, Wrocław

Woźna Eugenia

Władysława Pawłowska - relacja

  • Wspomnienia Władysławy Pawłowskiej, w których kolejno opowiada o momencie aresztowania, zesłaniu najpierw do Kazachstanu, a później na Ukrainę, następnie opisuje powrót do kraju i swoje życie, aż do emerytury.
  • Skupia się głównie na opisie niedoli, ogólnie opisuje podróż wagonem bydlęcym, za to szczegółowo opowiada o warunkach panujących na miejscu. Z relacji dokładnie dowiadujemy się jak ciężko musiała pracować by otrzymać strawę, jak trudne były warunki mieszkaniowe. Opowiada o praktycznym braku możliwości zachowania higieny (brak wody do umycia się) co sprzyjało rozprzestrzenianiu sie chorób. Po wyjeździe na Ukrainę powodziło im sie lepiej, jednak wszelkie objawy Polskości nadal były tępione. Na koniec opowiada o powrocie do kraju, swoich studiach, pracy i podróży do Ameryki.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1981Miejsca wydarzeń: Kazachstan, Ukraina, Wrocław

Pawłowska Władysława

Brygida Chodorska - relacja

  • Wspomnienia Brygidy Chodorskiej, w których opisuje swoje przeżycia od lat dziecięcych w przedwojennej Polsce, poprzez wywózkę do Kazachstanu, pracę i edukację na miejscu. W relacji znajdujemy opis pobytu w domach dziecka w ZSRR, warunki zycia na obczyźnie oraz pracę na miejscu. Następnie opisuje powrót do kraju i jak wyglądała organizacja życia po wojnie w PRL.]
  • Zakres chronologiczny: 1935-1992
  • Miejsca wydarzeń: Suwałki, Czyżew, Andrzejewo, Raczki, Piezmog (ZSRR), Komi (Republika w ZSRR), Kotłas (ZSRR), Kowalewo, Gdańsk, Białystok, Wrocław.

Chodorska Brygida

Feliks Fluda - relacja

Relacja przesiedleńca z Kresów Wschodnich II RP, dotycząca jego dzieciństwa, wkroczenia Armii Czerwonej, stosunków polsko-żydowskich i polsko-ukraińskich na Kresach, wywózki na Syberię i życia codziennego na Syberii, przesiedlenia na Dolny Śląsk, organizacji życia po wojnie, stosunków polsko-niemieckich i stosunku do mienia poniemieckiego w Jaworze.   Zakres chronologiczny: 1935-1972   Miejsca wydarzeń: Olesza (d. woj. stanisławowskie, ob. Ukraina), Abakan (Syberia, Rosja), Kujbyszew (Syberia, Rosja), Piotrowice (woj. dolnośląskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Buczacz (obwód tarnopolski, Ukraina), Przeworsk (woj. podkarpackie), Lwów (Ukraina), Kransk (Rosja), Kransnojarsk (Rosja),Kujbyszew (Rosja), Paszowice (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Chojnów (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie)

Fluda Feliks

Tadeusz Szostak - relacja

Relacja przesiedleńca, dotycząca wywózki na Syberię, przyjazdu na Dolny Śląsk, organizacji życia po wojnie, stosunków polsko-niemieckich i polsko-rosyjskich, życia codziennego i zwyczajów oraz stosunku Polaków do mienia poniemieckiego.   Zakres chronologiczny: 1939-1957   Miejsca wydarzeń: Kadełby (ob. Białoruś), Barnauł (Syberia, Rosja), Stary Jawor (ob. część Jawora, woj. dolnośląskie), Piotrowice (woj. dolnośląskie), Maćkowice (Ukraina), Chmielnicki (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie)

Szostak Tadeusz

Weronika Najwer - relacja

Relacja przesiedleńca z Kresów Wschodnich II RP, dotycząca dzieciństwa, wywózki na Syberię, organizacji życia po wojnie, stosunków polsko-niemieckich i polsko-rosyjskich, życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1933-1978   Miejsca wydarzeń: Mały Jadwisk (d. woj. nowogródzkie, ob. Białoruś), Abakan (Syberia, Rosja), Minusińsk (Syberia, Rosja), Kłaczyna (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Sokolniki (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie)  

Najwer Weronika

Irena Mrówczyńska - relacja

Relacja sybiraczki, dotycząca jej dzieciństwa, wywózki na Syberię i życia tamże, repatriacji, stosunków polsko-rosyjskich i polsko-żydowskich oraz powojennej pracy w bibliotece i organizacji życia po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1936-1980   Miejsca wydarzeń: Kowel (ob. Ukraina, d. woj. wołyńskie), Kujbyszew (Syberia, Rosja), Chełm (woj. lubelskie), Rejowiec (pow. chełmski, woj. lubelskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Bojarka (Ukraina), Ałmaty / Ałma-Ata (Kazachstan), Przeworsk (woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Oświęcim (woj. małopolskie), Berlin (Niemcy), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Mińsk (Białoruś), Legnica (woj. dolnośląskie), Moskwa (Rosja), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Bolków (pow. jaworski, woj. dolnośląskie)

Mrówczyńska Irena

Irena Lisak - relacja

Relacja dot. zesłania i pobytu w ZSRR, okoliczności powrotu do Polski oraz osiedlenia się na Dolnym Śląsku. Zakres chronologiczny: lata 40.-80. XX w. Miejsca wydarzeń: Lwów, Kazachstan, Gruzja, Lublin, Wrocław, Częstochowa. Do teczki dołączono uzupełnienie w formie listu świadka.

Lisak Irena

Maria Homerska - relacja

Relacja kresowiaczki dot. okoliczności zesłania jej i jej rodziny na Syberię oraz powrotu do Polski po zakończeniu II wojny światowej. Zakres chronologiczny: 1939-1946. Miejca wydarzeń: osada Husaki w dawnym pow. stołpeckim (d. woj. nowogródzkie) oraz inne miejscowości tego powiatu, Syberia, obwód saratowski (Rosja), Duszniki-Zdrój (pow. kłodzki, woj, dolnośląskie), Szalejów Górny (pow. kłodzki, woj, dolnośląskie), Polanica Zdrój (pow. kłodzki, woj, dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie)

Homerska Maria

Marian Chodor - relacja

Relacja Sybiraka dot. II wojny światowej, relacji z ludnością ukraińską, pobytu na Syberii, powrótu wraz z 1 Armią Wojska Polskiego, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, relacji z ludnością niemiecką i organizacji życia po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1919 - 1956.   Miejsca wydarzeń: Żydatycze (Ukraina), Lwów (Ukraina), Kargasok (Rosja), Moskwa (Rosja), Nowosybirsk (Rosja), Brzeg (woj. opolskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)  

Chodor Marian

Julian Popiel - relacja

Relacja Sybiraka dot. II wojny światowej, relacji z ludnością ukraińską, pobytu na Syberii, kontaktów z osobami pochodzenia żydowskiego, powrotu do Polski i osiedlenia się na ziemiach zachodnich.   Zakres chronologiczny: 1923 - 1981   Miejsca wydarzeń: Bukaczowce (Ukraina), Rohatyn (Ukraina), Korolówka (Ukraina), Lwów (Ukraina), Jekaterynburg (obw. swierdłowski, Rosja), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Chmielno (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Sandomierz (woj. świętokrzyskie), Gródek Jagielloński (Ukraina), Poznań (woj. wielkopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Świerzawa (pow. złotoryjski, woj. dolnoślaskie), Stara Kraśnica (pow. złotoryjski, woj. dolnoślaskie), Żytomierz (Ukraina), Kamienna Góra (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Złocieniec (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Pielgrzymka (pow. złptoryjski, woj. dolnośląskie), Zabrze (woj. ślaskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Smoleńsk (Rosja)

Popiel Julian

Helena Kowal - relacja

Relacja Heleny Kowal dot. zesłania i pobytu w ZSRR, okoliczności powrotu do Polski, osiedlenia się na ziemiach zachodnich oraz edukacji we Wrocławiu. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Skała Podolska, Kraj Ałtajski (ZSRR), Penza (ZSRR), Prudnik (woj. opolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Chorostków (Ukraina), Kijów (Ukraina), Tarnopol, Nysa (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Tarnopol (Ukraina), Tarnobrzeg (woj. podkarpackie), Moszczanka (pow. prudnicki, woj. opolskie), Katyń (obw. smoleński, Rosja)

Kowal Helena

Gustaw Skibiński - relacja

Relacja Gustawa Skibińskiego dot. wywózki na Sybir, warunków życia rodziny, powrotu do Polski, osiedlenia się na ziemiach zachodnich. Świadek opowiada dodatkowo historię brata, który walczył z UB, za co później został skazany na 9 lat więzienia. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Wola Ostrowiecka (dziś nieistniejąca, Wołyń, Ukraina), Kraj Stawropolski (ZSRR), Maciejowice (pow. nyski, woj. opolskie), Borkowice (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Lublin (woj. lubelskie), Strzelcach Opolskich (woj. opolskie), Rawicz (woj. wielkopolskie)

Skibiński Gustaw

Teofila Cios - relacja

Relacja przesiedleńca z Kresów Wschodnich II RP dot. początków II wojny światowej, przemocy ze strony Ukraińców, wywózki na Syberię, warunków życia, pracy, głodu i chorób dotykajacych Polaków, którzy się tam znaleźli, zmiany sytuacji po układzie Sikorski - Majski, transportu w rejon Kujbyszewa, spotkania z gen. Sikorskim, wcielenia mężczyzn do Armii Andersa, powrotu do Polski i osiedlenia się na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Mickiewicze (Wołyń), Bieriezniki (rzeka Kama, obwód permski, d. ZSRR), Kujbyszewo (Syberia, obw. Nowosybirski), Człuchów (woj. pomorskie), Leśna (pow. żywiecki, woj. śląskie), Zawiercie (woj. śląskie)

Cios Teofila

Jan Żak - relacja

Krótka relacja Jana Żaka dot. wywiezienia jego rodziny na Syberie, ciężkiej pracy przy wydobywaniu złota oraz wycinki lasów, powrotu do Polski, osiedlenia się na ziemiach zachodnich oraz życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 2008. Miejsca wydarzeń:  Chełm (woj. lubelskie), Chociwel (pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie), Irkuck (Rosja), Jenisej, Nowosybirsk (Rosja), Podhajce (Białoruś), Poznań (woj. wielkopolskie), Żółkiew (Ukraina)

Żak Jan

Stanisława Kurasz - relacja

Relacja Stanisławy Kurasz dot. II wojny światowej, wywózki na Syberię, pracy przy wyrębie lasów, biedy, głodu, długiej drogi powrotu do Polski, osiedlenia się na ziemiach zachodnich i życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1926 -1950.   Miejsca wydarzeń: Rejówka, Krasnojarski Kraj (Rosja), Jenisejsk (Rosja), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Chociwel (pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Wilno (Litwa), Lwów (Ukraina)

Kurasz Stanisław

Adam Żarski - relacja

Relacja Adam Żarski dot. II wojny światowej, pobytu na Syberii, pracy przymusowej, powrotu do Polski, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, pracy i działalności w strukturach Solidarności.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Borysław (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Karabas (Kazachstan), Dżezkazgan (Kazachstan), Moskwa (Rosja), Przemyśl (Przemyśl)

Żarski Adam

Irena Gałązkiewicz - relacja

Relacja Ireny Gałązkiewicz dot. wywózki całej rodziny na Sybir w trakcie II wojny światowej, biedy, głodu, ciężkiej pracy rodziców w kopalni, aresztowania ojca, jego ucieczki z radzieckiego więzienia, przedostania się do tworzących się polskich jednostek wojskowych, zorganizowanego wyjazdu Polaków w 1946 r., przyjazdu do Warszawy a następnie osiedlenia się na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1939 - 2008. Miejsca wydarzeń: Boruny, Antonowo, Wilejka, Omsk, Tomsk, Czelabińsk, Krasnojarsk, Rudnik Andriejewski, Magadan, Minusińsk (Rosja), Brześć (Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecinek( woj. zachodniopomorskie), Czapilnek (woj. zachodniopomorskie)

Gałązkiewicz Irena

Maria Janczak - relacja

Relacja Marii Janczak dot. życia przed II wojną światową, relacji z ludnością ukraińską, wywózki całej rodziny na Syberię, wspomnień głodu i zimna oraz ciężkiej, katorżniczej pracy ojca i starszego rodzeństwa, przedostania się do Iranu, powrotu do Polski i decyzji o osiedleniu się na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1939 - 1947. Miejsca wydarzeń: Dmytrów, Chołojów, Kotłas (ZSRR), Teheran (Iran), Taszkient, Aczasaj (Kazachstan), Medyka, Opole (woj. opolskie), Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Janczak Maria

Katarzyna Koziarska - relacja

Relacja Katarzyny Koziarskiej dot. okupacji radzieckiej w trakcie II wojny światowej, wywozu całej rodziny na Syberię, pracy, ciężkich warunków bytowych, chorób i głodu, powrotu do Polski i osiedleniu się na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Zakres chronologiczny: 1939 - 1980. Miejsca wydarzeń: Miękisz Nowy (pow. jarosławski, woj. podkarpackie), Besarabia, Kłosów (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wiązów (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie)

Koziarska Katarzyna

Józefa Krawczyk - relacja

Relacja Józefy Krawczyk dot. wywozu całej rodziny z terenów okupowanych przez wojska radzieckie na Syberię, ciężkiej pracy rodziców i starszego rodzeństwa, głodu, biedy i zimna, śmierci ojca, powrotu na tereny Wschodnich Kresów a następnie przesiedlenia na tzw. Ziemię Odzyskane. Zakres chronologiczny: 1939 - 1950. Miejsca wydarzeń: Chociwel (pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie), Jenisejsk, Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Stargard Szczecieński (woj. zachodniopomorskie), Tarnopol (Ukraina)

Krawczyk Józefa

Zofia Piątkowska - relacja

Relacja Zofii Piątkowskiej dot. wywózki na Syberię wraz z całą rodziną, życia codziennego, głodu, biedy edukacji i indoktrynacji polskich dzieci w ZSRR, powrotu do Polski, osadnictwa na ziemiach zachodnich, studiów na Wyższej Szkole Rolniczej we Wrocławiu na kierunku zootechnicznym, pracy i sytuacji w życia osobistego.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Skarżysko-Kamienna (woj. świętokrzyskie), Malinówka, Czstochowa (woj. śląskie), Czardżou (Turkmenistan), Kraków (woj. małopolskie), Proszowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Lądek Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Syców (woj. dolnośląskie), Kielce (woj. świętokrzyskie)

Piątkowska Zofia

Danuta Zawko - relacja

Relacja Danuty Zawko dot. II wojny światowej, ojca - żołnierza polskiego, który zginął w trakcie obrony Lwowa, wywózki wraz z matką i bratem na Syberię, ciężkich warunków bytowych, głodu, biedy, zimna, pobytu w domu dziecka i przyjazdu do Polski razem z innymi sierotami, odnalezienia matki, życia w powojennym Wrocławiu, nauki, pracy i działalności w Związku Sybiraków.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Sądowa Wisznia (Ukraina), Władywostok (Rosja), Kazachstan, Wrocław (woj. dolnośląskie), Piława Górna (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie), Ścinawa (pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kijów (Ukraina), Berlin (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Zawko Danuta

Emilia Kowalczyk - relacja

Relacja Emilii Kowalczyk dot. wybuchu II wojny światowej, aresztowania ojca - wójta Podkamienia (woj. tarnopolskie), wywózki wraz z siostrą i matką na Sybir, ciężkiej pracy, głodu i biedy, ciężkich warunków życia, relacji z ludnością rosyjską, a później ukraińską, przeniesienia i pracy w kopalni w okolicach Kijowa, odnalezienia ojca, przyjadą do Polski i osiedlanie się we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsca wydarzeń: Podkamień (Ukraina), Brody (Ukraina), Kunstaj (Kazachstan), Kijów (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Kowalczyk Emilia

Danuta Kopeć - relacja

Relacja Danuty Kopeć opowiadającej historię swoje matki, która powracając do Polski z Kazachstanu w 1946 roku w pociągu urodziła córkę. Opowiada o traumatycznych przeżyciach do których nigdy w rozmowach rodzinnych nie wracano, biedzi, głodzie, ciężkich warunkach materialnych oraz towarzyszący matce przez całe życie strachu.   Zakres chronologiczny: 1945 - 1960.   Miejsca wydarzeń: Kazachstan, Chełm (woj. lubelskie)

Kopeć Danuta

Roman Sutko - relacja

Wspomnienia Romana Sutko z wywózki na Sybir, pobytu w obozie, repatriacji na tzw. Ziemie Odzyskane, służby wojskowej i szkolenia na kombajnistę w PGR; świadek dużo miejsca poświęca historii swojego ojca, który wstąpił do armii gen. Andersa i pozostał po wojnie w Anglii, oraz prób utrzymania z nim kontaktu przez rodzinę   Zakres chronologiczny: 1940-1986   Miejsca wydarzeń: Asowyja (Osowa, Białoruś), Nawagrudak (Nowogródek, Białoruś), Archangielsk (daw. ZSRR), Saratow (daw. ZSRR), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Piekary (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Norwich (Wielka Brytania)

Sutko Roman

Bogusław Traczewski - relacja

Relacja Bogusława Traczewskiego, wywiezionego w 1940 r. z rodzinnego Wilna na Syberię, repatrianta, uczestnika strajków w 1956, 1970 i 1980 r.; świadek szczegółowo opowiada o wywiezieniu swojej rodziny przez radzieckiego okupanta, warunkach pobytu w syberyjskim łagrze Bajaryk, poszczególnych zdarzeniach z tamtego okresu, następnie repatriacji na tzw. Ziemie Odzyskane, pobycie w obozie przejściowym w Rzęsinie koło Gryfic, stosunkach z zastanymi tam Niemcami - wspomina też o pozostających do 1946 r. w okolicznych lasach niedobitkach Wehrmachtu; następnie wspomina o przenosinach do Szczecina i udziale w demonstracjach podczas kolejnych lat przełomowych w powojennej historii Polski; opowieść jest szczegółowa i precyzyjna, świadek stara się opowiadać tylko o tym, co sam widział lub czego doświadczył; mówi też o swojej postawie i motywach podjętych decyzji.   Zakres chronologiczny: 10.02.1940-2000   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Tûmeň (Tiumeń, Federacja Rosyjska), Bajaryk (Syberia), Brest (Brześć, Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzęsin (pow. Gryfice, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Wrocław (woj. dolnośląskie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Trzygłów (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Kukań (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Traczewski Bogusław

Ewa Sudoł-Kozłowska - relacja

Relacji Ewy Sudoł-Kozłowskiej, córki zesłanej wraz z rodziną na Syberię Haliny Kozdroń (ur. 27.12.1933 r.), która to rodzina (matka, brat matki oraz babcia świadek) opuściła terytorium ZSRR wraz z żołnierzami gen. W. Andersa i została przez Anglików umieszczona w obozie dla uchodźców w Tengeru w Tanganice (ob. Tanzania); świadek wspomina trasę ewakuacji rodziny, warunki panujące w obozie, organizowanie się uchodźców, działające tam stowarzyszenia (harcerstwo), życie religijne, kontakty z ludnością miejscową, a następnie powrót do Polski i pierwsze lata funkcjonowania rodziny w Polsce; relacja jest oparta o opisywanie zdjęć pokazywanych przeprowadzającemu wywiad, przez co jest nieco chaotyczna, poza tym wypowiedzi świadek często są na dużym poziomie ogólności.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Brest (Brześć nad Bugiem, daw. woj. poleskie, Białoruś) , Syberia, Kazachstan, Tengeru (Tanzania), Mombasa (Kenia), Karaczi (Pakistan), Teheran (Iran), Bombaj (Indie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie)

Sudoł-Kozłowska Ewa

Bolesław Dul - relacja

Relacja Bolesława Dula, kresowiaka, kaprala LWP, dotycząca życia w Horodkowie przed wojną, wywózki do Rosji i pracy przymusowej w tartaku, powołania do I Armii Wojska Polskiego, i służby w 5. pułku piechoty 2. Warszawskiej Dywizji Piechoty oraz pierwszych lat powojennych na tzw. Ziemiach Odzyskanych; świadek opisuje szczegóły wysiedlenia i transportu do Swierdłowska (dziś Jekaterynburg), warunki pracy i mieszkania, a następnie powołanie do wojska; opowiada o ćwiczeniach w Sielcach nad Oką, próbie forsowania Wisły pod Puławami, postój w Warszawie w czasie trwania Powstania Warszawskiego, zdawkowo wspomina o walkach na Wale Pomorskim; opisuje też odnalezienie rodziny ekspatriowanej na Dolny Śląsk i okoliczności zamieszkania w Lipnicy; mniej szczegółowo opowiada o swojej edukacji na Kresach Wschodnich i stosunkach z Ukraińcami przed wojną.   Zakres chronologiczny: 1932-1946   Miejsca wydarzeń: Horodków (daw. pow. Rohatyn, Ukraina, wieś nieistniejąca), Rogatin (Rohatyn, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Nowy Zawod (obłast swierdłowska, Federacja Rosyjska), Sel'cy (Sielce nad Oką, Federacja Rosyjska), Puławy (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Żagań (woj. dolnośląskie), Lipnica (pow. Środa Śląska, woj. dolnośląskie), Żytmierz (Ukraina), Chełm (woj. lubelskie), Smoleńsk (Rosja), Kowel (Ukraina), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Mława (woj. mazowieckie), Opole (woj. opolskie), Berlin (Niemcy)

Dul Bolesław

Ludwika Bednarska i Ryszard Pichurski - relacja

Ludwika Bednarska, z domu Pichurska oraz Ryszard Pichurski opowiadają o życiu w przedwojennym Tarnopolu, ze szczególnym uwzględnieniem relacji między Polakami, Żydami a Ukraińcami. Opisują wybuch wojny i wywózkę na Syberię, życie codzienne podczas zesłania w Kazachstanie, drogę powrotną do Polski i życie w powojennej rzeczywistości na Opolszczyźnie.   Zakres chronologiczny: 1935 - 1989   Miejsca wydarzeń: Ternopil (Tarnopol, Ukraina), Dżurun (obwód aktobski, Kazachstan), Opole (woj. opolskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Edynburg (Wielka Brytania), Teheran (Iran), Lwów (Ukraina), Saratów (Rosja), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Bytom (woj. śląskie)

Bednarska Ludwika

Tadeusz Leniar - relacja

Tadeusz Leniar opisuje wywózkę na Syberię, pobyt na Półwyspie Krymskim, osadnictwo na ziemiach zachodnich i życie codzienne na tym terenie.   Zakres chronologiczny: 1936-1989   Miejsca wydarzeń: Podkamień (Ukraina), Kluczbork (woj. opolskie), Żagań (woj. lubuskie), Skorzynice (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Syberia, Krym, Wołczyn (pow. kluczborski, woj. opolskie), Skorzynice (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie)

Leniar Tadeusz

Hieronim Marysiak - relacja

Hieronim Marysiak opisuje dzieciństwo w Płotyczy, wywózkę do Kazachstanu, przyjazd na Ziemie Zachodnie, a także życie codzienne w okresie powojennym,  pracę w Milicji Obywatelskiej, wspomina też o sprawie Zdzisława Marchwickiego.   Zakres chronologiczny: 1933-1990   Miejsca wydarzeń: Płotycza (obwód tarnopolski, Ukraina), Aktobe (Kazachstan), Legnica (woj. dolnośląskie), Brodnica (pow. kluczborski, woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Biadacz (pow. kluczborski, woj. opolskie), Lwów (Ukraina), Stanisławów (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Horodyszcze, Gryfów Śląski (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)Wołczyn (pow. kluczborski, woj. opolskie), Kraków (woj. małopolskie)

Marysiak Hieronim

Zuzanna Majak - relacja

Zuzanna Majak opisuje wywózkę na Syberię, wyjście z armią gen. Władysława Andersa do Persji, następnie przez Indie, do obozu dla polskich dzieci w Nowej Zelandii;  powrót do Polski; życie codzienne na Ziemiach Zachodnich, relacje między ludnością autochtoniczną a napływową oraz stan wojenny w Kluczborku.   Zakres chronologiczny: 1938-2000   Miejsca wydarzeń: Sybiera, Kazachstan, Isfahan (Iran), Bombaj (Indie), Pahiatua (Nowa Zelandia), Kluczbork (woj. opolskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Majak Zuzanna

Maria Trukszyn - relacja

Maria Trukszyn, z domu Dubowska, opisuje historię swojego przyjazdu na Ziemie Zachodnie, które z racji białoruskiego pochodzenia jej mężą, mogło odbyć się dopiero w latach pięćdziesiątych; opisuje pracę w kołchozie na Białorusi, życie codzienne na nowych terenach, tradycje, sposoby zarobkowania.   Zakres chronologiczny: 1931-1980   Miejsca wydarzeń: Śliwowszczyzna (Białoruś), Grodno (Białoruś), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Moskwa (Rosja), Lębork (woj. pomorskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Kielce (woj. świętokrzyskie)

Trukszyn Maria

Kazimiera Waszkiewicz - relacja

Kazimiera Waszkiewicz, z domu Kaleta, opisuje życie codzienne na Ziemiach Północnych po wojnie, relacje między Polakami a Niemcami, roboty przymusowe w Niemczach, integracje ludności z różnych zakątków Polski.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Wielka Wieś (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Słupsk (woj. pomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), warszawa (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie), Berlin (Niemcy)

Waszkiewicz Kazimiera

Henryk Jarmołowicz- relacja

Henryk Jarmołowicz, sybirak, opisuje w relacji swój powrót do kraju w 1946 r., ukończenie Zasadniczej Szkoły Zawodowej jako ślusarz w 1953 r., przeprowadzke w 1956 r. do Gorzowa (gdzie pracował w elektrowni do 1958 r.), następnie służbę wojskową w marynarce wojennej: maszynista na ORP „Błyskawica” (1958–61); a potem Samodzielny Oddział Wykonawstwa Inwestycji w „Stilonie” (1961–91), skąd przeszedł na emeryturę. W trakcie pracy ukończył Technikum Mechaniczne w Gorzowie (1964). W okresie ok. 1987–89 razem z Kazimierzem Modzelanem uczestniczył w druku „Feniksa” i innych wydawnictw.Zakres chronologiczny: 1956-1989 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Ustka (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Jurata (pow. pucki, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Sulęcin (woj. lubuskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Piechel Michał

Aleksandra Otorowska- relacja

Relacja Aleksandry Otorowskiej opisuje losy Świadka i jego rodziny podczas zesłania na Syberię, a następnie powrót do Polski. Losy polskich sierot ewakuowanych ze Związku Radzieckiego. Czasy powojenne, przeprowadzki i poszukiwanie pracy. Opisy wydarzeń ze stanu wojennego.Zakres chronologiczny: 1941-1992 Miejsca wydarzeń: Janów (obecnie Białoruś), Barnauł (Rosja), Jangijul (Uzbekistan), Taszkient (Uzbekistan), Kitab (Uzbekistan), Teheran (Iran), Isfahan (Irak),Genua (Włochy), Rzym (Włochy), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Stare Jabłonki (woj. warmińsko-mazurskie), Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Otorowska Aleksandra

Stanisława Szarycz - relacja

Relacja Stanisławy Szarycz dotyczy zesłania na Syberię, realiów życia w Archangielsku, osiedlenia we Wrocławiu w 1946 roku, zniszczeń wojennych i odbudowy miasta a także sytuacji Sybiraków po II Wojnie Światowej.   Zakres chronologiczny: 1935-2017   Miejsca wydarzeń: Planty (woj. nowogródzkie), Baranowice (woj. nowogródzkie), Archangielsk (Rosja), Skorokhodove (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Chołmogory (Rosja), Edmonton (Kanada), Toronto (Kanada), Sydney (Australia), Ratyń (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Sulistrowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie)

Szarycz Stanisława

Katarzyna Załoga - relacja

Katarzyna Załoga, Sybiraczka, opisuje wywózkę na Syberię, warunki transportu, przyjazd do obozu, warunki w nim panujące, podaje szczegóły życia codziennego, pracę przymusową przy wyrębie lasu, przeniesienie z jednego obozu z drugiego, wstąpienie brata do Pierwszej Armii Wojska Polskiego, pobyt w Uzbekistanie, powrót do Polski, losy sierot, przedwojenne zwyczaje świąteczne, relacje pomiędzy ludnością polską, ukraińską i żydowską, ludobójstwo Polaków przez Ukraińców w czasie wojny i trudy codziennego życia przed wojną.   Zakres chronologiczny: 1930-1945   Miejsca wydarzeń: Basznia (pow. lubaczowksi, woj. podkarpackie), Zasłuże (pow. lubaczkowski, woj. podkarpackie), Nowosybrisk, Termez (Uzbekistan), Dachnów (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Jarosław (woj. podkarpackie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Załoga Katarzyna

Henryk Truskowski - relacja

Relacja Henryka Truskowskiego dotyczy życia na wileńszczyźnie przed wojną, okupacji niemieckiej, zsyłki na Syberię i pracy w kołchozie, powrótu do kraju i studiów oraz pracy w Olsztynie.   Zakres chronologiczny relacji: 1931 - 2017   Miejsca wydarzeń: Duburajcie (Litwa), Jeziorany (woj. warmińsko-mazurskie), Czeremchowo (obwód irkucki), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Dyneburg (Łotwa), Krasnojarsk (Rosja), Irkuck (Rosja), Smoleńsk (Rosja), Moskwa (Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Białystok (woj. podlaskie)

Truskowski Henryk

Eugenia Waszewska- relacja

Relacja rozpoczyna się od dnia 10.02.1940 roku, kiedy to cała rodzina Świadka została wywieziona z Dernowa do Archangielska, podróż ta trwała 2 miesiące. W dalszej części ukazano życie codzienne na Syberii, m.in. prace przy wyrębie w lesie, problemy z żywnością. Następie Świadek opisuje dalsze losy rodziny: przedostanie się do armii Andersa, dotarcie do obozu przejściowego w Tadżykistanie, pobyt w Polskim Domu Dziecka. Zakres chronologiczny: 1940-1946   Miejsca wydarzeń: Archangielsk (Rosja), Dernów (dawniej II RP, obecnie Ukraina),Stalinabad (obecna nazwa: Duszanbe, Tadżykistan)

Waszewska Eugenia

Stanisław Zając - relacja

Relacja Stanisława Zająca dotyczy rzezi wołyńskiej, wywózki do obozu koncentracyjnego w Dachau, dzieciństwa spędzonego na terenie III Rzeszy, nalotów i bombardowania, wejścia Amerykanów na tereny niemieckie, osidlenia na ziemiach zachodnich, relacji Polaków z przesiedlonymi Łemkami, pracy w Czechosłowacji i przystąpienia do Solidarności.   Zakres chronologiczny: 1939-2017   Miejsca wydarzeń: Małyńsk (Ukraina), Dachau (Niemcy), Monachium (Niemcy), Koburg (Niemcy), Regensburg (Niemcy), Chobień (pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Ścinawa ( pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zachowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Karlwve Wary (Chechy)

Zając Stanisław

Ludwika Kała - relacja

Relacja Ludwiki Kały z domu Sawieckiej, dotyczy dzieciństwa w II Rzeczpospolitej, zesłania na Sybir i życia codziennego podczas zesłania, powrótu do Polski, edukacji, orgaznizacji ZNP, życia codziennego we Wrocławiu i Brzegu po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1927-1017   Miejsca wydarzeń: Byteń (Białoruś), Brzeg Dolny, Mińsk (Białoruś), Kańsk (Rosja), Krasnojarsk (Rosja), Władywostok (Rosja), Baranowice (Białoruś), Wrocław (woj. dolnośląskie), Taszkient (Uzbekistan), Archangielsk (Rosja), Oświęcim (woj. małopolskie), Gliwice (woj. śląskie), Przyborowo (Białoruś), Słonim (Białoruś)

Kała Ludwika

Stanisław Szelc - relacja

Stanisław Szelc, członek kabaretu Elita, opisuje życie swojej rodziny wywiezionej do Kazachstanu na zesłanie, m.in. prace w obozie, zdobywanie pożywienia (kradzieże), życie codzienne, historię starszego brata w Armii Andersa, powrót do kraju. W dalszej części Świadek skupia się na historii rodziny żony oraz swojej karierze zawodowej.   Zakres chronologiczny: 1940-2010 Miejsca wydarzeń: Irkuck (obwód irkucki, Rosja), Kursk (obwód kurski, Rosja), Leningrad (obecnie Petersburg, Rosja), Łódź (woj. łódzkie), Madryt (Hiszpania), Milicz (woj. dolnośląskie), Moskwa (Rosja), Orzeł (obwód orłowski, Rosja), Prochładnoje (Kazachstan), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Szelc Stanisław

Ryszard Ćwikliński - relacja

Ryszard Ćwikliński rozpoczyna swoją relację od momentu wywiezienia jego całej rodziny (łącznie 5 osób) w bydlęcych wagonach na Syberię. Opisuje warunki w jakich przyszło im jechać oraz mieszkać. Podjęcie pracy w kołchozie przez ojca, życie codzienne w łagrze. Po ponad dwóch latach kolejne przymusowe przeniesienie do Kazachstanu (zmobilizowanie ojca do armii T. Kościuszki, śmierć matki, przeniesienie rodzeństwa do domu dziecka). W 1946r. wyjazd do Polski, spotkanie z ojcem. Podjęcie przez Świadka nauki najpierw w gimnazjum elektrycznym, potem w technikum elektrycznym, a następnie na Politechnice Wrocławskiej. Początki pracy i służby wojskowej.   Zakres chronologiczny: 1940-2000Miejsca wydarzeń: Podorka (pow. dziśnieński, woj. wileńskie, ob. Białoruś), Kotłas (obwód archangielski, Rosja), Krystyn, Archangielsk (Rosja), Bałach, Pochostmyczko, Warszawa (woj. mazowieckie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Stargard Szczeciński (woj. zachodniopomorskie), Kostrzyn nad Odrą (woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Kraków (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Katowice (woj. śląskie), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Oborniki Śląskie (woj. dolnośląskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Dąbroszyn (woj. woj. lubuskie), Rakoszyce (woj. dolnośląskie), Kulin (woj. dolnośląskie), Kazachstan, Kirowsk (obwód murmański, Rosja).  

Skiba Roman

Relacja Zofii Teliga-Martens

Relacja Zofii Teliga-Mertens honorowej obywatelki Dolnego Śląska, dotyczy osadnictwa wojskowego na Wołyniu, zesłania na tereny dzisiejszego Kazachstanu podczas II wojny światowej, powrotu do Polski, studiów rolniczych we Wrocławiu i pracy na uczelni, wyjazdu do Warszawy i pełnienia funkcji p.o. redaktora naczelnego pisma rolniczego, powortu do Wrocławia, zaangażowania w upamiętnianie i sprowadzanie do Polski sybiraków, sfinansowania powrotu kilkunastu rodzin sybirackich do Polski.

Teliga-Martens Zofia

Gdzieś daleko stąd został rodzinny dom

Wspomnienia Ireny Bondarowicz z okresu zesłania do azjatyckiej części ZSRR podczas II wojny światowej. Opisuje w nich moment aresztowania, podróży i przyjazdu na miejsce. Skupia się na niuansach życia codziennego, opisuje dokładnie warunki panujące na miejscu, pracę, do wykonywania której byli zmuszeni aby przeżyć. Opisuje działanie polskiej ambasady w pomocy Polakom przebywającym na zesłaniu. Ciekawie ujmuje sposoby w jaki spędzane były przeróżne święta, oraz zwyczaje. Pod koniec relacji skupia się na swojej pracy na rzecz domu dziecka, który pomagała prowadzić. Zakres chronologiczny: 1940-1946 Miejsca wydarzeń: Atbasar, Aktiubińsk

Bondarowicz Irena

Bez nienawiści. Tekst na podstawie wspomnień ludzi pokrzywdzonych przez stalinizm

fragment wstępu ... Scenariusz "Bez Nienawiści" składa się z fragmentów wspomnień nadesłanych na konkurs ogłoszony w maju 1989 przez Komitet Pamięci Ofiar Stalinizmu w Polsce, we Wrocławiu .... W scenariuszu znajdują się fragmenty wypowiedzi Sybiraków cytowane in extenso, zgodne z tekstem oryginałów pochodzące  z archiwum Komitetu Pamięci Ofiar Stalinizmu - Instytutu Badań Stalinizmu i Patologii Władzy. Teksty podzielono na 5 działów: I. Wojna i okupacja sowiecka; II. W drodze na Sybir; III. Na zesłaniu; IV. Stalinowskie represje w PRL; V. Powojenne ofiary KGB.

Skonka Leszek

Była taka szkoła...

Wspomnienia Andrzeja Milczyńskiego z lat 50 XX wieku. Autor opisuje w nich życie codzienne we Wrocławiu oraz działalność katedralnego chóru chłopięco-męskiego. Przedstawia dokładnie warunki życia w internacie, zajęcia szkolne, sposób spędzania wolnego czasu. Wspomina swoich kolegów oraz nauczycieli, z których warto wymienić: dyrygenta Edmunda Kajdesza, ordynariusza Kazimierza Lagosza, oraz późniejszego biskupa Józefa Pazdura.Opisuje własne zmagania z przewlekłą chorobą w dzieciństwie. Zakres chronoliczny:1953-2009 Miejsca wydarzeń: Rabka (obecn. Rabka -Zdrój, woj. małopolskie, pow. nowotarski), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Brzeg (woj.opolskie), Stare Bogaczowice (pow. wałbrzyski, woj.dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie)

Milczyński Andrzej

Moja droga do Solidarności i uczestnictwo w przemianach demokratycznych

Autobiografia Zbigniewa Pohla. Autor na początku przedstawia po krótce losy swojej rodziny, aż do II wojny światowej i napaści ZSRR na Polskę. Następnie wspomina o wywiezieniu i pobycie na Syberii oraz aresztowaniu swojego ojca i zesłania go do łagru. W dalszej części opowiada o swojej edukacji oraz o pracy dydaktycznej na Politechnice Wrocławskiej. Przedstawia także swój stosunek do obecnej władzy, opisuje swoją działalność w opozycji oraz represje jakie go z tego powodu spotkały. Zakres chronologiczny: 1897-1990 Miejsce wydarzeń: Nowogródek (Białoruś), Wrocław, Gniezno

Pohl Zbigniew

Losy społeczności osady Barany, gmina Iwacewicze, powiat Kosów Poleski, województwo poleskie, począwszy od okresu II Rzeczpospolitej - przyczynek historyczny dla potomnych

Autorzy na początku krótko opisują rodzinną osadę Barany, Iwacewicze i okolice. Tematem przewodnim wspomnień są losy Polaków (rodziny Pohlów i Wesołowskich) wywiezionych na Syberię. Przedstawiają okoliczności wywiezienia, podróż, a także tragiczne warunki życia w posiołku Gubokoje. Autorzy dokładnie opisują: podział pracy, los dzieci oraz starszych osób. W dalszej cześci krótko wspominają o pracy w leśnych przedsiębiorstwach oraz w sowchozie. Zakres chronologiczny: lata 20 XX-1945 r. Miejsca wydarzeń: Iwacewicze (Białoruś), osada Barany (Białoruś), Archangielsk (Rosja), Chołmogory (Rosja), posiołek Głubokoje (Kazachstan), posiołek Kołos (Kazachstan), Krasny Bór (Kazachstan), Dolinskaja (Ukraina).

Sterna Halina

Bohdan Wróblewski, wspomnienia Sybiraka

Ze wspomnień dowiadujemy się o losach Bohdana Wróblewskiego i jego rodziny w trakcie okupacji radzieckiej. Opisuje realia życia na Syberii, oraz próby przetrwania w niegościnnym terenie. Przedstawia losy swojego brata, w armii gen. Andersa. Autor wspomina również swój tymczasowy pobyt w domu dziecka, oraz powrót do rodzinnego domu. Miejsca wydarzeń: Białystok (woj. podlaskie), Bogdanowek (Kazachstan), Kopiejsk (Rosja) Zakres chronologiczny: 18.03.1932- 21.05.1946

Wróblewski Bohdan

Żołnierskie Wspomnienia

Wspomnienia porucznika Wojska Polskiego -Adama Bronieckiego. Autor na początku krótko przedstawia losy swojej rodziny. Wspomina wywiezienie na Sybir. Następnie skupia się na przedstawieniu swoich losów, jako żołnierza I Armii Wojska Polskiego. Dokładnie opisuje ćwiczenia wojskowe w lesie pod Chełmem, działania zbrojne w Dęblinie oraz w Warszawie. Wspomina zdobycie Berlina. Na końcu opisuje konsekwencje jakie spotkały gen. Zygmunta Berlinga, za próbę pomocy powstańcom warszawskim. Zakres chronologiczny:1918 -1945 Miejsca wydarzeń: Podhajce (Ukraina), Bierozowsk (Rosja), Świerdłowsk (obec. Jekaterynburg, Rosja), Sielce (Rosja), Chełm (woj. lubelskie), Kopice (pow. Stepnica, woj. zachodniopomorskie), Czarnocin (pow. Stepnica, woj. zachodniopomorskie), Dęblin (pow. rycki, woj. lubelskie), Warszawa (Polska)

Broniecki Adam

Wspomnienia z lat 1939-1946 z czasów zesłania na Syberię

Wspomnienia Sybiraka wywiezionego jako dziecko wraz z całą rodziną z terenu Kresów Wschodnich. Autor opowiada o transporcie na Syberię, o codziennym życiu zesłańców, o przewiezieniu ich Wołgą w rejon Saratowa, gdzie zastał ich koniec wojny i o podróży na Ziemie Zachodnie. Wspomina również swych braci służących w Armii Berlinga. Zakres chronologiczny: 1939-1946 Miejsca wydarzeń: Józefówka (woj. tarnopolskie, pow. Brzeżany), Ust-Onołwa, Galaszor (obw. Mołotowsk), Rot-Front (rejon Pierwomajsk), Duszniki Zdrój (woj. dolnośląskie, pow. kłodzki)

Kosowski Mirosław

Syberyjska sonata. POSŁOWIE. Do książki pod tytułem „OCIOSANI” ZOFII TARKOCIŃSKIEJ. Czy to już tylko historia?

Na początku znajduje się historia życia św. Rafała Kalinowskiego, patrona Sybiraków; następnie posłowie do książki pt. Ociosani, wydanej w 1989 r. przezZofię Helwing z d. Sawicka (pseudonim Zofia Tarkocińska); tematyka obejmuje wspomnienia autorki dotyczące życia codziennego w łagrze, opis nastrojów ludności polskiej na wieści o śmierci gen. Władysława Sikorskiego (4 lipca 1943 r. na Gibraltarze), zerwaniu stosunków dyplomatycznych z Polski z ZSRR; korespondencja prywatna Zofii Helwing dot. książki; sowieckie plakaty propagandowe; mapa obozów i miejsc zsyłki Polaków; kserokopie dokumentów dotyczących podziału Polski w 1939 r.; kserokopie artykułów z czasopism dot. książki pt. Ociosani

Helwing Zofia

Stanisław Apanowicz - relacja

  • Krótki biogram i wspomnienia Stanisława Apanowicza, w których opisuje swoje losy podczas II wojny światowej i w okresie powojennym. Represje ze strony Sowietów, wywóz na Syberię, pracę przymusową i przyjazd do Polski.]
  • Zakres chronologiczny: 1944-1958.
  • Miejsca wydarzeń: Wilno, Moskwa, Stalingrad, Omsk, Saratowo, Jełszanka, Kutaisi.

Apanowicz Stanisław

Jadwiga Andrzejczuk - relacja

  • Krótki biogram i wspomnienia Jadwigi Andrzejczuk, w których opisuje losy swojej rodziny podczas II wojny światowej. Represje ze strony Sowietów, wywóz na Syberię, pracę przymusową i powrót do kraju.]
  • Zakres chronologiczny: 1940-1978
  • Miejsca wydarzeń: Ochnówka, Włodzimierz Wołyński, Kostousowo, Swierdłowsk, Gozdów, Lublin, Wrocław.

Andrzejczuk Jadwiga

Janina Beździak - relacja

  • Notatki wspomnieniowe Wspomnienia Janiny Beździak dotyczące wysiedlenia z domu rodzinnego w Starym Samborze i wyjazdu do pracy przymusowej do Kazachstanu. Szczegółowy opis kaźni i warunków panujących na zesłaniu. Dodatkowo opis przeżyć matki Pani Janiny Beździak], Przyczynek do martyrologii polskiej na Wschodzie - wspomnienia Janiny Beździak spisane i przekazane przez Tadeusza Łaszkiewicza].
  • Zakres chronologiczny: 1927-1945.
  • Miejsca wydarzeń: Stary Sambor, Żytomierz, Kursk, Saratow, posiołek Stiepnoje, Nowosybirsk.

Beździak Janina

Czesław Broniek - relacja

  • Wspomnienia Czesława Broniek z okresu drugiej wojny światowej. Wywózki na Syberię i katorżniczej pracy przy wycince lasów w obozie pracy w przysiółkach Borowicze i Nakłonna oraz krótki opis organizacji życia w powojennej Polsce.]
  • Zakres chronologiczny: 1921-1946.
  • Miejsca wydarzeń: Przytoczno (woj. lubelskie), Przemyśl, Borowicze, Nakłonna, Wrocław.

Broniek Czesław

Janina Kwiatkowska - relacja

Relacja Janiny Kwiatkowskiej dot. wywózki w 1940 r. wraz z matką i siostrą na Sybir, śmierci matki, ciężkich warunków materialnych, głodu, powrotu do Polski, osiedleniu się w Białymstoku, organizacji życia po wojnie, pracy i życia codziennego. Świadek opowiada o wyjeździe do Wielkiej Brytanii do ojca, który została tam po wojnie (oficer Wojska Polskiego), początkach życia w Londynie, organizacjach polonijnych, możliwościach zawodowych Polaków na emigracji, autorytetach politycznych, dbaniu o polską kulturę i tradycję, wizytach w Polsce do 1989 r. i po transformacji ustrojowej.  

  • Zakres chronologiczny: 1940 - 2013.  
  • Miejsca wydarzeń: Kożany (pow. białostocki, woj. podlaskie), Kirów (Rosja), Białystok (woj. podlaskie), Częstochowa (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Rzym (Włochy), Paryż (Francja), Londyn (Wielka Brytania)

Kwiatkowska Janina