Archiwalia

Taksonomia

Kod

Uwagi do zakresu

Noty źródłowe

Display note(s)

Terminy hierarchiczne

Archiwalia

Terminy równoznaczne

Archiwalia

Powiązane terminy

Archiwalia

11955 Opis archiwalny results for Archiwalia

11955 results directly related Exclude narrower terms

Piotr Mackiewicz - relacja

Relacja Piotra Markiewicza dot. II wojny światowej, którą świadek przeżył jako dziecko na rodzinnym Polesiu, okupacji niemieckiej, nadejścia wojsk radzieckich, ucieczki przed frontem, przesiedlenia na tzw. Ziemię Odzyskane, edukacji, pracy zawodowej (dyrektor gorzowskiego oddziału NBP), aktywności społecznej, działalności w PZPR oraz życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1941 -2014   Miejsca wydarzeń: Horodyszyce (pow. bialski, woj. lubelskie), Pińsk (Białoruś), Kutno (woj. łódzkie), Zwierzyń (pow. leski, woj. podkarpackie), Górki, Brzezinka (pow. oświęcimski, woj. małopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Zieleniec (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Konin (woj. wielkopolskie), Hamburg (Niemcy)

Mackiewicz Piotr

Kazimierz Suproniuk - relacja

Relacja Kazimierza Suproniuka dot. życia codziennego, wychowania w rodzinie z tradycjami kresowymi, edukacji, działalności społecznej, aktywności w ruchu ludowym, działalność w Zjednoczonym Stronnictwie Ludowym, następnie w Polskim Stronnictwie Ludowym, pracy u podstaw i struktur partyjnych.   Zakres chronologiczny: 1950 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Włodawa (woj. lubelskie), Górki Noteckie (pow. strzelecko-drezdenecki, woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Suproniuk Kazimierz

Jan Jarosz - relacja

Relacja Jana Jarosza dot. życia codziennego, edukacji, medycyny, działalności politycznej podczas studiów w Szczecinie, kontaktów z PZPR, przyłączenia się do Stronnictwa Demokratycznego, aktywności w partii oraz w sprawach społecznych i samorządowych. Świadek opowiada również jak zapamiętał protesty robotników w grudniu 1970 r. oraz wybuch stanu wojennego w 1981 r. oraz o życiu osobistym.   Zakres chronologiczny: 1955 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Gostków (pow. wałbrzyski, woj. dolnoślaskie), Bytów (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Dębno (pow. myśliborski, woj. zachodniopomorskie), Chojna (pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Jarosz Jan

Jan Gaweł - relacja

Relacja Jana Gawła dot. działalności politycznej, sprawowania funkcji szefa w gorzowskich strukturach Stronnictwa Demokratycznego, pracy nauczyciela matematyki, relacji z członkami PZPR oraz spraw osobistych. Świadek opowiada również o karierze zawodowej, działalności Stronnictwa Demokratycznego w zachodniej Polsce, aktywności partyjnej i współpracownikach. Zakres chronologiczny: 1955 - 2014. Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Sulęcin (woj. lubuskie), Zbąszyń (pow. nowotymski, woj. wielkopolskie), Wolsztyn (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Obra (pow. wolsztyński, woj. wielkopolskie), Poraj, Dąbrówka Wielkopolska (pow. świebodziński, woj. lubuskie), Nowa Wieś Zbąska (pow. nowotymski, woj. wielkopolskie)

Gaweł Jan

Roman Bukartyk - relacja

Relacja Romana Bukartyka, byłego dyrektora Wydziału ds. Wyznań w Gorzowie Wielkopolskim dot. życia zawodowego, kontaktów z przedstawicielami kościoła katolickiego, aktywności partyjnej, ideologii, reakcji na zmiany polityczne, współpracy z innymi działaczami, kariery zawodowej i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1940 -2014. Miejsca wydarzeń: Gostków (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Bytów (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Dębno (pow. mysliborski, woj. zachodniopomorskie), Chojna (pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Moskwa (Rosja), Lwów (Ukraina)

Bukartyk Roman

Franciszek Kujawski - relacja

Relacja Franciszka Kujawskiego dot. sytuacji rodzinnej, warunków bytowych i materialnych przed II wojną światową, zaangażowania w Junackie Hufce Pracy, edukacji, wybuchu wojny, kampanii wrześniowej, wycofywania się wojsk polskich, wywózki na roboty do III Rzeszy, pracy przymusowej, zakończenia wojny, osiedlenia się na ziemiach zachodnich, pracy na kolei, działalności w PZPR (I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego) i aktywności społecznej. Zakres chronologiczny: 1930 - 2014. Miejsca wydarzeń: Skulsk (pow. koniński, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Jasień (pow. żarski, woj. lubuskie), Włodawa (woj. lubelskie), Sulęcin (woj. lubuskie), Osiecko (pow. międzyrzecki, woj. lubuskie), Sieraków (pow. międzychodzki, woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie)

Kujawski Franciszek

Tadeusz Biczysko - relacja

Relacja Tadeusza Biczysko, wieloletniego działacza Stronnictwa Demokratycznego w Szczecinie i Gorzowie Wielkopolskim, wiceprezydenta miasta Gorzowa w latach 1974 - 1975. Świadek opowiada o swojej działalności politycznej, od czasów studenckich, zaangażowania w rozwój miasta i regionu, związkach zawodowych, Solidarności, transformacji ustrojowej oceniając przy tym formacje polityczne i ich działaczy. Zakres chronologiczny: 1950 - 2014. Miejsca wydarzeń: Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Skwierzyna (pow. międzyrzecki, woj. lubuskie), Słubice (woj. lubuskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Miedziana Góra (pow. kielecki, woj. świętokrzyskie)

Biczysko Tadeusz

Albin Kryszko - relacja

Relacja Albina Kryszko, działacza Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, wieloletniego naczelnika gminy Santok. Świadek opowiada o swoich przeżyciach z II wojny światowej, okupacji radzieckiej, edukacji, warunków bytowych, przesiedleń, osadnictwa na ziemiach zachodnich, aktywności politycznej, zaangażowania w sprawy społeczne, kulturowe, strukturach partyjnych oraz współpracy z działaczami partii politycznych PRL oraz związkami zawodowymi. Zakres chronologiczny: 1935 - 2014. Miejsca wydarzeń: Goszczanów (pow. sieradzki, woj. łódzkie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnoślaskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Opole (woj. opolskie), Kłocko (pow. sieradzki, woj. łódzkie), Łagów (pow. świebodziński, woj. lubuskie), Santok (woj. podkarpackie),, Horodyszcze (pow. bialski, woj. lubelskie), Pińsk (Białoruś), Gdynia (woj. pomorskie), Dęblin (pow. rycki, woj. lubelskie), Strzelce Krajeńskie (pow. strzelecko-drezdeneckie, woj. lubuskie)

Kryszko Albin

Zbigniew Żbikowski - relacja

Relacja Zbigniewa Żbikowskiego, dawnego działacza PZPR, I sekretarza Komitetu Gminnego PZPR w Zwierzyniu, członka Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gorzowie Wielkopolskim, członka SdRP i SLD, radnego miasta Gorzowa Wielkopolskiego trzech kadencji. Świadek opowiada o swoim zaangażowaniu w działalność polityczną i społeczną, komentuje wydarzenia polityczne w PRL, transformację oraz zmiany struktur samorządowych z punktu widzenia działacza PZPR. Zakres chronologiczny: 1960 - 2014. Miejsca wydarzeń: Żary (woj. lubuskie), Kostrzyn nad Odrą (pow. gorzowski, woj. lubuskie), Zwierzyń (pow. strzelecko-drezdenecki, woj. lubuskie), Strzelce Krajeńskie (pow. strzelecko-drezdenecki, woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Strzegom (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Żbikowski Zbigniew

Marek Szczerbiński - relacja

Relacja Marka Szczerbińskiego, pracownika naukowego gorzowskiej filii Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu, wcześniej związanego z uczelniami wyższymi w Katowicach i Krakowie, członka PZPR do 1989 r. działacza polonijnego i społecznego. Świadek opowiada o swojej działalności naukowej, zakresie badań nad historią sportu w organizacjach polonijnych, historii Związku Harcerstwa Polskiego w Polsce i poza granicami państwa.   Zakres chronologiczny: 1946 - 2014   Miejsca wydarzeń: Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Odolanów (woj. wielkopolskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Londyn (Wielka Brytania), Kanada, Francja

Szczerbiński Marek

Zbigniew Szafkowski -relacja

Relacja Zbigniewa Szafkowskiego, byłego działacza PZPR, historyka sportu, wykładowcy akademickiego. Świadek opowiada o swoim pochodzeniu, okupacji wojennej, decyzji rodziców o wyjeździe z Kresów Wschodnich II RP, osiedleniu się na Kujawach, edukacji, pracy naukowej, działalności społecznej, aktywności partyjnej i lokalnej polityce.   Zakres chronologiczny: 1940 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Iwie (Białoruś), Potołówek (pow. radziejowski, woj. kujawsko-pomorskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Solec Kujawski (pow. bydgoski, woj. kujawsko-pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Barlinek (pow. myśliborski, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Wilno (Litwa), Moskwa (Rosja), Jelenia Góra (woj. dolnoślaskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Myślibórz (woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Siejmczan (Rosja), Jedwabne (pow. łomżyński, woj. podlaskie), Licheń Stary (pow. koniński, woj. wielkopolskie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Szafkowski Zbigniew

Jerzy Sygnecki - relacja

Relacja Jerzego Sygneckiego, nauczyciela historii, tłumacza języka niemieckiego. Świadek opowiada o swoich doświadczeniach z II wojny światowej, którą przeżył wraz z rodziną na Kujawach, o tym jak Niemcy traktowali, osoby nie ukrywające swojego polskiego pochodzenia, oraz jak odnosili się do nich Polacy przybyli po '45 roku na Kujawy, o sytuacji w rejonie nadgranicznym, edukacji, życiu codziennym, pracy naukowej i rozwoju Gorzowa Wielkopolskiego.   Zakres chronologiczny: 1941 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Gdańsk (woj. pomorskie), Złotów (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Tuchola (woj. kujawsko-pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Oranienburg (Niemcy), Berlin (Niemcy), Bielefeld (Niemcy), Lipsk (Niemcy)

Sygnecki Jerzy

Florian Ratajczak - relacja

Relacja Floriana Ratajczaka, byłego I sekretarza Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gorzowie Wielkopolskim, nauczyciela i dyplomaty. Świadek opowiada o sowiej karierze zawodowej, awansach dobrowolnych i takich, które zostały mu narzucone przez partię, działalności społecznej, pracy w wydziale ds. wyznań oraz w ambasadzie polskiej w Belinie w latach '80 XX wieku.   Zakres chronologiczny: 1940 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Choszczno (woj. zachodniopomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Wiry (pow. poznański, woj. wielkopolski), Luboń (pow. poznański, woj. wielkopolski), Łupowo (woj. lubuskie), Zatom (pow. choszczeński, woj. zachodniopomorskie)

Ratajczak Florian

Marek Pospieszny - relacja

Relacja Marka Pospiesznego, byłego działacza organizacji młodzieżowych i partii politycznych a także Polskiego Związku Piłki Nożnej. Świadek opowiada o swoim zaangażowaniu w działalność sportową, organizowaniu turniejów piłki nożnej, rozwijaniu aktywności fizycznej u młodzieży, pracy i życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1960 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Międzychód (woj. wielkopolskie), Sieraków (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Chorzów (woj. śląskie, Łodź (woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie), Zielona Góra (woj. lubuskie)

Pospieszny Marek

Weronika Bernaś - relacja

Relacja Weroniki Bernaś dot. wybuchu II wojny światowej, okupacji niemieckiej, warunków bytowych całej rodziny w trakcie wojny, na kielecczyźnie, przyjazdu na ziemie zachodnie i osiedleniu się w Świdnicy. Zakres chronologiczny: 1939 - 1946. Miejsca wydarzeń: Tempoczów-Rędziny (pow. kazimierski, woj. świętokrzyskie), Korczyn Wielki (woj. świętokrzyskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Sosnowiec (woj. śląskie), Skalmierz (pow. sieradzki, woj. łódzkie)

Bernaś Weronika

Weronika Gospodarska - relacja

Relacja Weroniki Gospodarskiej dot. II wojny światowej na Wołyniu, okrutnych morderstw na ludności polskiej, których dopuszczali się ukraińscy nacjonaliści z UPA. Świadek opowiada o konkretnych morderstwach swoich sąsiadów i krewnych, ucieczce Polaków przed banderowcami, strachu i ciężkiej sytuacji materialnej, przesiedleniu się za Bug a następnie na Dolny Śląsk, edukacji, pracy i relacjach osobistych.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Rudnia (Ukraina), Jamki (Ukraina), Krzemieniec (Ukraina), Troczyn (Ukraina), Antonówka (Ukraina), Hrubieszów (woj. lubelskie), Robkowice, Kłodzko (woj. dolnośląskie), Krosnowice (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Kisielówka (Ukraina)

Gospodarska Weronika

Franciszek Kowalski - relacja

Relacja Franciszka Kowalskiego dot. życia codziennego przed II wojną światową i w jej trakcie w kresowym miasteczku Buczacz i jego okolicach. Świadek opowiada o stosunkach społecznych, relacjach między Polakami a Żydami i Ukraińcami, okupacji niemieckiej i radzieckiej, konfliktach narodowościowych, mordowaniu Żydów przez Niemców, akcjach nacjonalistów ukraińskich przeciwko Polakom, wywózce do obozów pracy w Niemczech, zakończeniu wojny, powrocie do Polski, edukacji i życiu codziennym.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsca wydarzeń: Buczacz (Ukraina), Czortków (Ukraina), Monasterzyska (Ukraina), Plaszow (Płaszów), Stanisławów (Ukraina), Hanower (Niemcy), Berlin (Niemcy), Żórawina (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kowalski Franciszek

Maria Maleńczak - relacja

Relacja Marii Maleńczak dot. II wojny światowej, sytuacji Polaków na Wołyniu, rzezi wołyńskiej, okrutnych morderstw ludności polskiej, których dopuszczali się ukraińscy nacjonaliści z UPA. Świadek wspomina konkretne osoby z własnej rodziny oraz sąsiadów, którzy stracili życie, opowiada o ucieczce z terenów opanowanych przez Ukraińców, przesiedleniu się na Ziemie Zachodnie, organizacji życia po wojnie, edukacji, działalności w organizacjach młodzieżowych, pracy nauczycielki i życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1990   Miejsca wydarzeń: Obertyn (Ukraina), Kołomyja (Ukraina), Kamionka (Ukraina), Bohorodyczyn (Ukraina), Lwów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Izbiczno (woj. wielkopolskie), Lubań (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Racibórz (woj. śląskie), Żukocin (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Majdańska Huta (Ukraina), Horodenka (Ukraina)

Maleńczak Maria

Tadeusz Szewczyk - relacja

Relacja Tadeusza Szewczyka dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, sytuacji ludności cywilnej w małych miejscowościach na Podolu, stosunków społecznych między Polakami, Ukraińcami i Żydami. Świadek opowiada o mordach jakich dokonywali ukraińscy nacjonaliści na Polakach, wspomina konkretne przypadki ze swojej rodziny oraz najbliższych znajomych.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1945   Miejsca wydarzeń: Jagielnica, miasteczka i wsie na Podolu w większości już nieistniejące, Brzeg Dolny (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Zaleszczyki (Ukraina), Czortków (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Bereza Kartuska (obw. brzeski, Białoruś), Skole (Ukraina), Sopot (woj. pomorskie)

Szewczyk Tadeusz

Teresa Pakuza - relacja

Relacja Teresy Pakuzy dot. organizacji życia po wojnie, edukacji, pracy, życia codziennego w odbudowującym się Wrocławiu, działalności artystycznej, prowadzenia galerii sztuki, która wystawiała dzieła artystów bez wykształcenia, tzw. nie zawodowych i życia osobistego.   Zakres chronologiczny: 1945 - 2011.   Miejsca wydarzeń: Czarna (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Pakuza Teresa

Kazimiera Toporowska - relacja

Relacja Kazimiery Toporowskiej dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, ataków ukraińskich nacjonalistów na Polaków, organizowania samoobrony i samopomocy, przejścia wojsk, sytuacji Żydów, ucieczki z miejsca zamieszkania, przesiedlenia się na ziemię zachodnie i organizacji życia na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsce wydarzeń: Podłużne (Ukraina), Kostopol (Ukraina), Janowa Dolina (Ukraina), Kwidzyn (woj. pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wągrodno (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Tyniec Legnicki (pow. legnicki, woj. dolnośląskie)

Toporowska Kazimiera

Elżbieta Szlapińska - relacja

Relacja Elżbiety Szlapińskiej dot. II wojny światowej, uprowadzenia ojca oraz wiadomości o jego śmierci, przymusowego przesiedlenia, ciężkich warunków transportowych, osadnictwa na ziemiach zachodnich oraz organizacji życia po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsce wydarzeń: Stanisławów (Ukraina), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Gliwice (woj. śląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Szlapińska Elżbieta

Helena Tomasik - relacja

Wspomnienia Heleny Tomasik dotyczące części życia w Śladowie, pracy na kolei w Krakowie i wyjazdu do Szczecina latem 1945 r. oraz pierwszego okresu życia i pracy na kolei w Szczecinie   Zakres chronologiczny: 1944 - 1946   Miejsca wydarzeń: Śladów (pow. Miechów, woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Miechów (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Tomasik Helena

Eugeniusz Walniczek - relacja

Wspomnienia Eugeniusza Walniczka z wysiedlenia z Kresów Wschodnich, transportu na ziemie zachodnie Rzeczpospolitej, poszukiwania miejsca do stałego osiedlenia się, represji Urzędu Bezpieczeństwa wobec rolników indywidualnych w czasie kolektywizacji, pracy w PKS i strajku w 1980 roku.   Zakres chronologiczny: 1943-1980   Miejsca wydarzeń: Bar (Ukraina), Rodatycze (Ukraina), Lwów (Ukraina), Gródek (Ukraina), Słabocin (pow. milicki, woj. dolnośląskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Milicz (woj. dolnośląskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Lubiąż (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Walniczek Eugeniusz

Tadeusz Sochacki - relacja

Wspomnienia Tadeusza Sochackiego dotyczące konfliktów polsko-ukraińskich w czasie II Wojny Światowej, okupacji radzieckiej i pracy przymusowej ojca świadka, przyjazdu na Ziemie Odzyskane, pierwszych lat życia i stosunków z zastałymi na miejscu Niemcami, niepokojów społecznych związanych m. in. z rozdziałem dóbr materialnych i prowokacjami UB, wciągnięcia autora do struktur Związku Młodzieży Polskiej, życia codziennego na Ziemiach Odzyskanych   Zakres chronologiczny: 1939-1947   Miejsca wydarzeń: Helenków (Ukraina), Kozowa (Ukraina), Kozłów (Ukraina), Zaleszczyki (Ukraina), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Wiry (pow. Sobótka, woj. dolnośląskie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Witnica (pow. gorzowski, woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie). Bystrzyca Kłodzka (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Jagodnik (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Maniów (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Mietków (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Niemcza (woj. dolnośląskie)

Sochacki Tadeusz

Irmina Wilczewska - relacja

Wspomnienia Irminy Wilczewskiej dotyczące pierwszych dni II Wojny Światowej, życia codziennego w warunkach okupacji radzieckiej i niemieckiej, przeprowadzki na Ziemie Odzyskane i pierwszego okresu pobytu tamże   Zakres chronologiczny: 01.09.1939 - 1949   Miejsca wydarzeń: Skaje (pow. Grajewo, woj. podlaskie), Boguszów-Gorce (pow. Wałbrzych, woj. dolnośląskie), Świebodzice (pow. Świdnica, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Wilczewska Irmina

Felicja Bobrowska - relacja

Wspomnienia Felicji Bobrowskiej dotyczące pierwszych lat jej pobytu w Szczecinie i służby wojskowej jej męża w czasie II Wojny Światowej   Zakres chronologiczny: 1941 - 1948   Miejsca wydarzeń: Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Wałcz (woj. zachodniopomorskie)

Bobrowska Felicja

Genowefa Skiba - relacja

Wspomnienia Genowefy Skiby dotyczące życia codziennego na Kresach Wschodnich II Rzeczpospolitej, repatriacji, osadnictwa i życia codziennego na Ziemiach Odzyskanych, stosunków z miejscową ludnością, nauki i pracy w szkolnictwie, kresowych tradycji kulinarnych.   Zakres chronologiczny: 1937-1989   Miejsca wydarzeń: Barisz (Barysz, Ukraina), Kulin (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Cesarzowice (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Piersno (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Rakoszyce (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Szczepanów (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Kożuchów (pow. nowosolski, woj. lubuskie)

Skiba Genowefa

Aleksander Januszkiewicz - relacja

Wspomnienia Aleksandra Januszkiewicza dotyczące jego wstąpienia i działalności w Armii Krajowej w czasie II Wojny Światowej w Wilnie, werbowania i szkolenia nowych żołnierzy, walk o Wilno w 1944 r., internowania przez Rosjan i ucieczki z obozu, przesiedlenia do Ostródy i ucieczki przed prześladowaniem ze strony UB do Wrocławia, pracy w Zjednoczeniu Energetycznym Okręgu Dolnośląskiego, stosunków ze współpracownikami, działalności opozycyjnej i działalności w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1996   Miejsca wydarzeń: Dawidziszki (Litwa), Kowno (Litwa), Poniewież (Litwa), Wilno (Litwa), Miedniki (Litwa), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Młoty (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Teheran (Iran), Workuta (Rosja), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Januszkiewicz Aleksander

Romuald Stankiewicz - relacja

Wspomnienia Romualda Stankiewicza dotyczące jego ojca Władysława, który uczestniczył w kampanii wrześniowej, był członkiem konspiracyjnej organizacji "Olimp" zajmującej się działalnością wywiadowczą we Wrocławiu w czasie II Wojny Światowej, więźniem obozów w Oświęcimiu, Rogoźnicy i Oranienburgu, następnie pracował w urzędach celnych w Mieroszowie i Darłowie, miał styczność z dolnośląskimi Niemcami tuż po wojnie, działał też w Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na rzecz więźniów obozów koncentracyjnych oraz postawienia pomnika ku czci członków organizacji "Olimp"   Zakres chronologiczny: 1939 - 1979   Miejsca wydarzeń: Darłowo (woj. zachoniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdynia (woj. pomorskie), Berlin (Niemcy), Oranienburg (Niemcy), Rogoźnica (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie)

Stankiewicz Romuald

Paulin Kość - relacja

Wspomnienia Paulina Kości, dotyczące walk partyzanckich na lubelszczyźnie, wkroczenia wojsk radzieckich i zbrodni hitlerowskiej w tym rejonie, następnie osadnictwa na tzw. Ziemiach Odzyskanych, organizacji życia i sporów z władzą komunistyczną, represji wobec Polaków wracających z armii polskich stacjonujących na Zachodzie, ucieczki jednego z pilotów wojskowych ppor. Franciszka Jareckiego na Zachód i codziennej służby wojskowej w batalionie obsługi lotniska.   Zakres chronologiczny: 1944 - 1957   Miejsca wydarzeń: Chrzanów (pow. Janów Lubelski, woj. lubelskie), Kalinówka (pow. Rudna, woj. dolnośląskie), Piła (woj. wielkopolskie), Biłgoraj (woj. lubelskie), Goraj (woj. lubelskie), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie)

Kość Paulin

Stanisław Kuzynowski - relacja

Wspomnienia Stanisława Kuzynowskiego dotyczące epizodu walki z Niemcami podczas II Wojny Światowej, przyjazdu do Szczecina, zetknięcia się z mieszkającymi tam jeszcze Niemcami oraz pracy w Milicji Obywatelskiej   Zakres chronologiczny: 1944 - 1951   Miejsca wydarzeń: Piaski (woj. lubelskie), Siedliszczki (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Konin (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kuzynowski Stanisław

Zdzisław Pawlak - relacja

Wspomnienia Zdzisława Pawlaka dotyczące jego edukacji w warunkach wojennych, prób dostania się na studia wyższe i trudności z tym związanych (wynikających z politycznej postawy świadka), następnie studiów w Warszawie i przenosin do Wrocławia; świadek wymienia wykładowców poszczególnych przedmiotów Politechniki Wrocławskiej, opisuje pracę we wrocławskich Miejskim Biurze Projektowym i Wojewódzkim Biurze Projektowym przedstawiając realia pracy architekta w warunkach zakreślonych przez ustrój komunistyczny oraz omawiając niektóre projekty aż po czasy współczesne.   Zakres chronologiczny: 1943 - 2012   Miejsca wydarzeń: Pająków (pow. Zwoleń, woj. mazowieckie), Karole (pow. Zwoleń, woj. mazowieckie), Łaguszów (pow. Zwoleń, woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Lądek Zdrój (woj. dolnośląskie), Obornicki Śląskie (woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie)

Pawlak Zdzisław

Jan Specylak - relacja

Wspomnienia Jana Specylaka dotyczące służby wojskowej jego ojca w czasie II Wojny Światowej, procesu przesiedlenia jego rodziny z Kresów Wschodnich na tzw. Ziemie Odzyskane, stosunków z Ukraińcami i Łemkami, którzy przyjechali do miejsca zamieszkania świadka, realiów transportu i znajdywania nowego gospodarstwa pod Wrocławiem, stosunków z zastanymi na miejscu Niemcami, życia codziennego w pierwszych latach powojennych, kolektywizacji w Polsce i represji UB wobec opornych rolników - świadek wymienia konkretne osoby będące ofiarami tych represji.   Zakres chronologiczny: 1944 - 1978   Miejsca wydarzeń: Wołostków (Ukraina), Mielnik (Czechy), Sądowa Wisznia (Ukraina), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Piotrków Borowski (pow. Strzelin, woj. dolnośląskie), Drohobycz (Ukraina), Lwów (Ukraina), Berlin (Niemcy), Przemyśl (woj. podkarpackie), Oława (woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Bystrzyca Kłodzka (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie)

Specylak Jan

Teresa Bielawska-Tryba - relacja

Wspomnienia Teresy Bielawskiej-Tryby dotyczące wywózki jej i jej mamy do obozu pracy w Železným Brodzie i Hochenelbe (Vrchlabí) podczas II Wojny Światowej, pracy i warunków tamże, planu najbliższej okolicy, rozłączenia z matką wywiezioną do obozu koncentracyjnego, prawdopodobnie Briesen, pod koniec wojny oraz wyzwolenia obozu Hochenelbe i atmosfery w tym momencie panującej; świadek wspomina też pojawienie się konnego patrolu czeskich partyzantów i powrót do Polski.   Zakres chronologiczny: 1943 - 1945   Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj. łódzkie), Železný Brod (Czechy), Vrchlabí (Czechy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Liberec (Czechy), Trutnov (Czechy)

Bielawska-Tryba Teresa

Jadwiga Hawrylak-Grabowska - relacja

Wspomnienia Jadwigi Hawrylak-Grabowskiej dotyczącej studiów na Poltechnice Wrocławskiej tuż po zakończeniu II Wojny Światowej, udziału studentów w sprzątaniu zniszczeń wojennych, kadry wykładowczej Politechniki, następnie odbudowy wrocławskiej katedry i rynku, pracy w przedsiębiorstwie Miastoprojekt Wrocław; świadek wspomina niektóre projekty i omawia je w kontekście wykorzystywanej technologii prefabrykatów, wspomina też środowisko wrocławskich architektów   Zakres chronologiczny: 1945 - 1970   Miejsca wydarzeń: Kraków (woj. małopolskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Praga (Czechy)

Hawrylak-Grabowska Jadwiga

Jacek Petelenz-Łukasiewicz - relacja

Relacja Jacka Petelenz-Łukasiewicza dotycząca jego przyjazdu do Wrocławia, studiów polonistycznych i późniejszej pracy dydaktycznej w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, a także wrocławskich środowisk kulturalnych, prądów umysłowych, życia akademickiego, świadek wspomina też przełomowe wydarzenia w 1956, 1968 i 1981 roku, analizuje też częściowo nastroje i umysłowość społeczeństwa w poszczególnych okresach PRL   Zakres chronologiczny: 1945 - 1989   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Leszno (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Spała (pow. tomaszowski, woj. łódzkie), Wilno (Litwa), Oława (woj. dolnośląskie), Hamburg (Niemcy), Paryż (Francja), Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie)

Petelenz-Łukasiewicz Jacek

Janusz Degler - relacja

Relacja Janusza Deglera dotycząca wczesnego dzieciństwa w realiach II Wojny Światowej, życia codziennego i przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, nauki i studiów w powojennym Wrocławiu - profesor wspomina środowisko akademickie Wrocławia, zwłaszcza związane z Instytutem Filologii Polskiej, następnie swoje zainteresowanie Witkacym (S. I. Witkiewicz), pracę w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze (m. in. wyjazdy do Ameryki Południowej) i wrocławskim oddziale Państwowej Wyższej SzkołyTeatralnej, a także problemy z cenzurą i Służbą Bezpieczeństwa; świadek opowiada też o przemianach po 1956 r., sytuacji w PWST podczas stanu wojennego oraz o wrocławskich kawiarniach i miejscach spotkań światka akademickiego.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2015   Miejsca wydarzeń: Sosnowiec (woj. śląskie), Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Kamienica Polska (pow. częstochowski, woj. śląskie), Glasgow (Wielka Brytania), Bornholm (Dania), Łódź (woj. łódzkie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Kraków (woj. małopolskie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Paryż (Francja), Londyn (Wielka Brytania)

Degler Janusz

Władysław Bogdanowicz - relacja

Relacja Władysława Bogdanowicza dotycząca losów jego rodziny w czasie II Wojny Światowej na wileńszczyźnie, wstąpienia do Armii Krajowej w Lesie Grandowskim i akcjach konspiracyjnych, życia codziennego i kolektywizacji w Litewskiej SRR do 1956 r., przymusowego powołania do szkoły mechanicznej niedaleko Olity, powołania do Armii Czerwonej, przyjazdu do Polski i pracy w PGR, przyjazdu do Szczecina i obserwacji pacyfikacji Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego podczas protestów w grudniu 1970 r.; świadek podaje istotne szczegóły, np. rozpoznaje formacje militarne, tłumaczy konsekwencje sprzeciwiania się władzom radzieckim, wskazuje stronę agresywną podczas demonstracji w grudniu 1970 r. itp.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1991 Miejsca wydarzeń: Pajauta (woj. wileńskie, Litwa), majątek Oława k. Olity (Litwa), Taszkient (Uzbekistan), Lidzbark Warmiński (woj. warmińsko-mazurskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Słupsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Bogdanowicz Władysław

Stefania Młyniec (Ofiara) - relacja

Relacja Stefanii Młyniec, z d. Ofiara, dotycząca jej lat dziecinnych w kolonii polskiej w Firminy i nauki w Villard-de-Lans we Francji, następnie przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane; wypowiedzi uzupełnia syn świadek, Eugeniusz Młyniec, rozwijając głównie wątek życia codziennego wśród reemigrantów z Francji w Jedlinie Zdroju.   Zakres chronologiczny: 1930 - 2015   Miejsca wydarzeń: Firminy (Francja), Villard-de-Lans (Francja), Jedlina Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wieliczka (woj. małopolskie), Stalowa Wola (woj. podkarpackie), Cannes (Francja), Londyn (Wielka Brytania), Ricamarie (Francja), Le Chambon-Feugerolles (Francja)

Ofiara-Młyniec Stefania

René Lisiewicz - relacja

Relacja René Lisiewicza dotycząca jego dzieciństwa we Francji, uczęszczania do szkoły polonijnej w Houilles pod Paryżem i szkół francuskich w L'Abbaye de Cendras i Alès, życia codziennego w międzynarodowej kolonii robotniczej w L'Abbaye de Cendras, życia kulturalnego skupionego wokół polskiej parafii, nielegalnego przyjazdu do Polski w 1947 r., środowiska reemigrantów w Wałbrzyskim Zagłębiu Węglowym, stosunków z zamieszkującymi je tuż po wojnie Niemcami, stosunków z Polakami przybyłymi z innych regionów Europy, okoliczności emigracji jego rodziców do Francji, odwiedzin u swojego ojca chrzestnego-Ukraińca we Lwowie w 1962 r.; świadek w mniejszym zakresie porusza takie wątki jak nauka w szkołach górniczych (Wałbrzych, Dąbrowa Górnicza), praca w wałbrzyskich kopalniach, swoje związki z kulturą francuską i trudności administracyjne związane z posiadaniem francuskiego imienia, kontakty z Jerzym Putramentem, obecność różnych narodowości w powojennym Wałbrzychu, podział polonii francuskiej na dwa ideologiczne obozy   Zakres chronologiczny: 1944 - 1965   Miejsca wydarzeń: L'Abbaye de Cendras (Francja), Houilles (Francja), Paryż (Francja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Dąbrowa Górnicza (woj. śląskie), Jedlina Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Praga (Czechy), Maków Mazowiecki (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Ludwikowice Kłodzkie (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Lisiewicz René

Renata Fyda-Karwowska - relacja

Relacja Renaty Fyda-Karwowskiej, córki polskiego attaché wojskowego we Francji, wysłanego tam z powodu politycznych zawirowań w Polsce w l. 30. XX w.; świadek opowiada o swoich rodzicach i życiu na kresach wschodnich przed II Wojną Światową, nauce we francuskiej szkole podstawowej i liceum polskim w Villard de Lans, nauczycielach i koleżankach, rzeczywistości wojennej, przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, wstąpieniu do Związku Harcerstwa Polskiego, zainteresowaniach lekkoatletycznych, studiach architektonicznych i członkostwie w Akademickim Związku Sportowym na Politechnice Gdańskiej, pracy w szczecińskich przedsiębiorstwach "Miastoprojekt" i "Inwestprojekt"; świadek wtrąca też refleksje na temat obyczajowości i różnicach kulturowych polsko-francuskich   Zakres chronologiczny:1918-1960   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Paryż (Francja), Villard de Lans (Francja), Grenoble (Francja), Compiègne (Francja), Dachau (Niemcy), Mauthausen (Austria), Gdańsk (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodnopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Mandelieu-la-Napoule (Francja), Cannes (Francja), Helsinki (Finlandia), Londyn (Wielka Brytania), Moskwa (Rosja)

Fyda-Karwowska Renata

Irena Adamczyk (Mróz) - relacja

Relacja Ireny Mróz z d. Adamczyk dotycząca jej dzieciństwa we Francji, nauki w polskich liceach w Villard de Lans i Paryżu, warunkach życia i warunkach nauczania, atmosferze w nich panującej, nauczycielach oraz koleżankach i kolegach, zmianach w szkołach pod koniec wojny związanych z przemianami politycznymi w Polsce, a także o działalności w Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość, wydarzeniach w Vassieux-en-Vercors i pomocy w ukrywaniu jednego z dowódców polskiej konspiracji, na końcu o przyjeździe na tzw. Ziemie Odzyskane, pracy i życiu codziennym w powojennym Wałbrzychu.   Zakres chronologiczny: 1929-1956   Miejsca wydarzeń: Tocquegnieux (Francja), Ricamarie (Francja), Villard de Lans (Francja), Paryż (Francja), Lyon (Francja), Grenoble (Francja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wielkopole (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Adamczyk Irena

Władysław Wieczorek - relacja

Relacja Władysława Wieczorka dotycząca życia codziennego w polskiej kolonii w Trumilly w Alzacji, warunków pracy, szkolnictwa francuskiego i polonijnego, nauki i życia w polskim liceum w Paryżu, relacji polsko-francuskich i rzeczywistości wojennej we Francji, organizacjach polonijnych, następnie świadek opowiada o repatriacji i warunkach życia podczas jej trwania, a także o pierwszym okresie pobytu na tzw. Ziemiach Odzyskanych w Bolesławcu, wspomina też swoją pracę we wrocławskich przedsiębiorstwach PAFAWAG, Wrocławskie Zakłady Metalurgiczne, Zakłady Sprzętu Grzewczego oraz pobyt w Tunezji na kontrakcie zarobkowym; relacja jest nasycona wieloma szczegółami i pobocznymi wątkami wnoszącymi dodatkowe informacje na tematy obyczajowe i społeczne w optyce relacji polsko-francuskich i relacji polskich imigrantów z różnych stron Europy.   Zakres chronologiczny: 1930-2015   Miejsca wydarzeń: Ormoy-le-Davien (Francja), Trumilly (Francja), Paryż (Francja), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Bordeaux (Francja), Chomentówek (pow. kielecki, woj. świętokrzyskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Międzylesie (woj. dolnośląskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Susa (Tunezja), Tunis (Tunezja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Wieczorek Władysław

Józef Owsik - relacja

Relacja Józefa Owsika, opowiadającego historię emigracji zarobkowej swoich rodziców do Francji, swojej nauki w szkole francuskiej i polskim liceum w Paryżu, następnie o motywach przyjazdu do Polski, pobycie w Państwowym Urzędzie Repatriacyjnym w Międzylesiu, studiach w Warszawie, pracy w elektrowniach w Rożnowie i Legnicy oraz wrocławskim Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Energii Jądrowej, a także w NRD po 1989 r.; świadek wspomina żołnierskie doświadczenia swego ojca z pacyfikacji Wilna w czasie wojny polsko-bolszewickiej, jego przynależność do Organizacji Pomocy Ojczyźnie, trudnościach w kontaktach z pozostałą we Francji rodziną po 1945 r., a także o obecności żołnierzy rosyjskich w Legnicy i roli organów bezpieczeństwa w energetyce, mówi także o swojej tożsamości narodowej   Zakres chronologiczny: 1918-1960   Miejsca wydarzeń: Rouen (Francja), Limoges (Francja), Paryż (Francja), Hawr (Francja), Verdun (Francja), Międzylesie (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Rożnów (pow. nowosądecki, woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Osmolin (pow. gostyniński, woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Oświęcim (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Ścinawa (pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Lipsk (Niemcy), Gdańsk (woj. pomorskie), Rożnów (woj. małopolskie)

Owsik Józef

Stanisława Musiał-Bielińska - relacja

Relacja Stanisławy Musiał-Bielińskiej, dotycząca emigracji zarobkowej jej ojca do Francji, jej nauki w szkołacj francuskich i liceum polskim w Villard-de-Lans, nauczycieli, koleżanek i kolegów, działalności ojca w Towarzystwie Uniwersytetu Robotniczego a jej samej w Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość, życia codziennego w kolonii górniczej w Hénin-Liétard, następnie pracy jako nauczycielka w polskich szkołach na północy Francji, wydaleniu z Francji z powodów politycznych; świadek traktuje niektóre wątki szczegółowo, np. system szkolnictwa francuskiego, porównanie szkół francuskich i polskich, niektóre wydarzenia z okresu przedwojennego i wojennego   Zakres chronologiczny: 1918-1960   Miejsca wydarzeń: Fouqières-lès-Lens (Francja), Hénin-Liétard (Francja), Villard-de-Lans (Francja), Paryż (Francja), Lille (Francja), Beaumont-en-Artois (Francja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Sanok (woj. podkarpackie), Jaćmierz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Borysław (Ukraina), Czarny Bór (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie)

Musiał-Bielińska Stanisława

Ryszard Bogdański - relacja

Relacja Ryszarda Bogdańskiego dotycząca emigracji jego rodziców do Francji, motywów i okoliczności, jego dzieciństwa we Francji, nauki w szkole francuskiej i polskim liceum w Villard-de-Lans, życia codziennego w tejże szkole, podziałów społecznych i politycznych wśród polonii francuskiej, zetknięcia z partyzantką polską we Francji, następnie przejazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, nauki w liceum handlowym w Wałbrzychu i pracy w tamtejszej kopalni "Chwalibóg", służby wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim; świadek wtrąca wiele anegdot i interesujących ocen grup społecznych, rozwija wątek walk partyzanckich w rejonie Villard-de-Lans, mówi też o swoich poglądach politycznych   Zakres chronologiczny: 1918-1960   Miejsca wydarzeń: Rouen (Francja), Le Martinet (Francja), Villard-de-Lans (Francja), Międzylesie (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Piła (woj. wielkopolskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Pińsk (Białoruś), Będzin (woj. śląskie), Jedlina Zdrój (woj. dolnośląskie), Drohobycz (Ukraina), Głuszyca (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie), Gniezno (woj. wielkopolskie)

Bogdański Ryszard

Jan Szymon - relacja

Relacja Jana Szymona dotycząca wywózki jego rodziny do obozu pracy w rejonie Archangielska, następnie do obwodu Nukus nad Amu-darią i do sowchozu na Zaporożu na Ukrainie; świadek szczegółowo opisuje warunki życia w obozie i sowchozie, racje żywnościowe, wygląd baraków, ocenia ilość osób, opisuje pracę i podaje niektóre szczegóły dotyczące miejscowej ludności, następnie opowiada skrótowo historię swego brata, który wstąpił do oddziałów gen. Władysława Andersa oraz siostry zaginionej w Azji Środkowej i odnalezionej przez brata   Zakres chronologiczny: 1939-1945   Miejsca wydarzeń: kresy wschodnie II Rzeczpospolitej, Kujbyszew (obwo nowosybirski), Archangielsk (obwód archangielski Rosyjska FSRR), obwód nukuski (Uzbecka SRR), obwód zaporoski (Ukraińska SRR), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie)

Szymon Jan

Marek Ordyłowski - relacja

Relacja Marka Ordyłowskiego dotycząca kadry naukowej Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego, z którą zetknął się podczas swoich studiów, a także jego koleżanek, kolegów, reakcji środowiska akademickiego na wydarzenia polityczne, takie jak Marzec '68 i stan wojenny, świadek wspomina też wydarzenia ze swojej kariery naukowej, opowiada o życiu codziennym studentów wrocławskich - warunkach żywieniowych i miejscach spędzania wolnego czasu   Zakres chronologiczny: 1968-2015   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Legnica (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie)

Ordyłowski Marek

Irena Jessa - relacja

Relacja Ireny Jessy dotycząca jej życia we wsi Walkowice w czasie II Wojny Światowej, wydarzeń z początku i końca wojny, pracy jako służąca w domu niemieckiego pracownika śluzy na rzece Noteć, następnie relacji z osiedlającymi się w regionie repatriantami, a także powojennej pracy na śluzie i życia codziennego; świadek wspomina też ostatnie lata przedwojenne i działającą w regionie organizację Młode Polki   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Walkowice (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Nowie (pow. ujski, woj. wielkopolskie), Drezdenko (pow.strzelecko-drezdenecki, woj. lubuskie), Kruszewo (pow. pilski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Jessa Irena

Jan Jur - relacja

Relacja Jana Jura dotycząca jego dzieciństwa spędzonego w małej miejscowości na pograniczu polsko-niemieckim, warunków życia, pracy u okolicznych gospodarzy, próbach założenia sklepu, relacji z Niemcami, w tym zamieszkującymi po polskiej stronie granicy, następnie szeroko omówione są zdarzenia z czasów II Wojny Światowej, pracy u niemieckich osadników, wkroczenie Rosjan na okoliczne tereny, kwestie szabrowania przez ludność mienia poniemieckiego, a także przyjazd nowych osadników z terenów wschodnich Rzeczpospolitej; świadek opowiada też o swoich kolejnych pracach zarobkowych: stróża, pomocnika budowlanego, pracownika zakładów ogrodniczych i pracownika melioracji; świadek szczegółowo omawia wiele wydarzeń.   Zakres chronologiczny: 1930-1981   Miejsca wydarzeń: Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Gulcz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Hamburg (Niemcy)

Jur Jan

Felicja Just - relacja

Relacja Felicji Just dotycząca czasu przedwojennego, II Wojny Światowej i pierwszych lat powojennych we wsi Romanowo Górne i jej okolicach; świadek porusza wątki wzajemnych relacji Polaków i Niemców zamieszkujących te tereny, wydarzeń z czasów okupacji, momentu wybuchu wojny i wyzwolenia, przyjazdu repatriantów z Kresów Wschodnich Rzeczpospolitej i wzajemnych stosunków z nimi, a także różne inne związane z administracją wsi (stróża, sołtys w czasie wojny, liczba katolików i protestantów)   Zakres chronologiczny: 1930-1955   Miejsca wydarzeń: Romanowo Górne (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Radolin (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie)

Just Felicja

Maria Dura - relacja

Relacja Marii Dury dotyczących przesiedlenia jej rodziny w czasie II Wojny Światowej przez Niemców do Parczewa, życia w Parczewie i zetknięcia się tam z Żydami, powrotu do domu w 1945 r., i pracy po wojnie w świetlicy wiejskiej i jako sprzątaczka w fabryce płyt pilśniowych w Czarnkowie; świadek opowiada o okolicznościach wywózki, warunkach życia w Parczewie, kontaktach z ludnością żydowską i obserwacjach ich zwyczajów, trudnościach zastanych po powrocie do rodzinnej wsi (dawne gospodarstwa Polaków scalone w większe dla osadników niemieckich), relacjach z Polakami z Kresów Wschodnich, osadzonymi w okolicy po wojnie, wspomina też swoją pracę w Klubie Rolnika, przedwojenną ludność niemiecką w regionie, losy poszczególnych postaci ze wsi.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Parczew (woj. lubelskie), Chełm (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Jędrzejewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wieleń (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Białystok (woj. podlaskie), Tarnów (woj. małopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Berlin (Niemcy)

Dura Maria

Stefania Terlecka - relacja

Relacja Stefanii Terleckiej dotycząca jej życia w czasach II Wojny Światowej i powojennych; świadek opowiada o pracy swojej matki i aresztowaniu ojca w czasie okupacji niemieckiej, o osiedleniu się w Romanowie tuż po wojnie i pracy zarobkowej, pytana wspomina ogólnikowo o repatriantach osiedlających się w okolicy, mówi też o miejscowym dialekcie, tzw. platówie   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Romanowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Krosina (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Jędrzejewo (woj. wielkopolskie), Wodzisław Śląski (woj. śląskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Terlecka Stefania

Jerzy Dąbrowski - relacja

Relacja Jerzego Dąbrowskiego dotycząca jego życia w Poznaniu i Trzciance, głównie w pierwszych latach powojennych, ale obecne są również wątki wojenne, jak szykanowanie Polaków przez Niemców i moment wkroczenia wojsk niemieckich do Poznania; świadek skupia się na sytuacji w powojennej Trzciance, stosunkach z miejscowymi Niemcami i przyjezdnymi Polakami z Kresów Wschodnich, opowiada o wysiedleniu Niemców i tragicznych sytuacjach z tym związanych (samobójstwo niemieckiej rodziny), o porządkowaniu miasta ze zniszczeń wojennych, zmianach urbanizacyjnych, próbach integracji społecznej (teatr), wspomina też swoją służbę wojskową w kopalni "Bolesław Chrobry" w Wałbrzychu, oprócz tego wtrąca wiele ciekawych obserwacji społecznych   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Poznań (woj. wielkopolskie), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Odolanów (woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Wilno (Litwa), Lwów (Ukraina), Baranowicze (Białoruś), Swąrzedz (pow. poznański, woj. wielkopolskie)

Dąbrowski Jerzy

Janina Magdzińska - relacja

Relacja Janiny Magdzińskiej dotyczącej jej przenosin na Ziemie Zachodnie i wczesnej młodości w Rychliku i Trzciance, przypadającej na lata tuż po II Wojnie Światowej; świadek koncentruje się na stosunkach sąsiedzkich i rodzinnych, wymienia osoby, które wraz z jej rodziną przyjechały na Ziemie Zachodnie z lubelszczyzny, opowiada historie z życia poszczególnych osób, zaś ze swoich doświadczeń wspomina ucieczki przed rosyjskimi żołnierzami, skorymi do gwałtów na młodych kobietach, pracę na roli i jako salowa w szpitalu w Trzciance, swoje relacje z rodziną męża i innymi rodzinami miejscowymi, opisuje też zwyczaje domowe i religijne, które starała się kontynuować w nowym miejscu zamieszkania   Zakres chronologiczny: 1945-1960   Miejsca wydarzeń: Żakowola Poprzeczna (woj. lubelskie), Rychlik (pow. czarnkowsko-trzcianecki), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Magdzińska Janina

Władysław Skiba - relacja

Wspomnienia Władysława Skiby dotyczące represji, jakich dopuszczali się przedstawiciele władz na mieszkańcach Kulina i okolic podczas kolektywizacji, w ramach walki z opozycją antykomunistyczną, z Kościołem i przejawami oporu społecznego; świadek wymienia nazwiska poszkodowanych, podaje istotne szczegóły   Zakres chronologiczny: 1946-1956   Miejsca wydarzeń: Barysz (Ukraina), Kulin (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Środa Śląska (woj. dolnoślaskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Skiba Władysław

Jan Jerzy Zalewski - relacja

Relacja Jana Zalewskiego zawierająca jego wspomnienia z czasów II Wojny Światowej, opis pracy przymusowej przy kopaniu rowów przeciwczołgowych dla Niemców nad Narwią, ucieczkę na stronę rosyjską, następnie pracy przy odbudowie Stadionu Olimpijskiego we Wrocławiu, służby wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim w szkole oficerskiej w Jeleniej Górze i Polskiej Marynarce Wojennej, pracy w przedsiębiorstwie "Budpol" i Szpitalu 40-lecia na stanowisku kierownika obrony cywilnej; świadek wspomina niektóre wydarzenia i anegdoty z okresu służby wojskowej, niektóre mające zasięg międzynarodowy, opowiada o niektórych procedurach związanych z militaryzacją zakładów pracy, mówi o przygotowaniach do wprowadzenia stanu wojennego i działalności propagandowej państwa w latach 70.-80., w relacji obecne są też osobiste odczucia świadka związane z sytuacją międzynarodową w okresie zimnej wojny   Zakres chronologiczny: 1939-1990   Miejsca wydarzeń: tereny woj. podlaskiego nad Narwią, Wrocław (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Hel (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Drawsko Pomorskie (woj. zachoniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Ustka (pow. słupski, woj. pomorskie), Hieroszima (Japonia), Nagasaki (Japonia)

Zalewski Jan Jerzy

Roman Sutko - relacja

Wspomnienia Romana Sutko z wywózki na Sybir, pobytu w obozie, repatriacji na tzw. Ziemie Odzyskane, służby wojskowej i szkolenia na kombajnistę w PGR; świadek dużo miejsca poświęca historii swojego ojca, który wstąpił do armii gen. Andersa i pozostał po wojnie w Anglii, oraz prób utrzymania z nim kontaktu przez rodzinę   Zakres chronologiczny: 1940-1986   Miejsca wydarzeń: Asowyja (Osowa, Białoruś), Nawagrudak (Nowogródek, Białoruś), Archangielsk (daw. ZSRR), Saratow (daw. ZSRR), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Piekary (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Norwich (Wielka Brytania)

Sutko Roman

Krzysztof Migoń - relacja

Relacja prof. Krzysztofa Migonia, bibliologa, długoletniego kierowinika Instytutu Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego, członka Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych, dotycząca jego kariery naukowej, studiów i pracy w Uniwersytecie Wrocławskim, oraz kontaktów z innymi, także zagranicznymi uczelniami; świadek opisuje rzeczywistość świat naukowego Wrocławia w latach 50.-90., opowiada o swoich mentorach, wśród których szczególne miejsce zajmują pprof. Karol Głombiowski, Waldemar Voisé oraz nauczyciel historii z liceum, Bronisław Jaśniaczek; świadek porusza wiele wątków dotyczących spraw naukowych, historycznych, politycznych, krajoznawczych, wspomina relacje z mniejszością grecką i macedońską, reakcje w środowisku naukowym na przełomy polityczne w 1956, 1968 i 1980 roku, opisuje stosunek środowiska do rzeczywistości politycznej w Polsce; mniejszą część relacji zajmują wątki autobiograficzne - dzieciństwo w Kotlinie Kłodzkiej, czasy licealne, sprawy prywatne.   Zakres chronologiczny: 1953-2015   Miejsca wydarzeń: Bogusławice (pow. częstochowski, woj. śląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy), Częstochowa (woj. śląskie), Dworszowice Kościelne (pow. pajęczyński, woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Gdańsk (woj. pomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Monachium (Niemcy), Londyn (Wielka Brytania), Kraków (woj. małopolskie), Budapeszt (Węgry), Lipsk (Niemcy), Bonn (Niemcy), Barnauł (Rosja), Moskwa (Rosja), Wenecja (Włochy), Polanica Zdrój (pow. kłodzkie, woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzkie, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzkie, woj. dolnośląskie), Karłów (pow. kłodzkie, woj. dolnośląskie), Wambierzyce (pow. kłodzkie, woj. dolnośląskie), Radków (pow. kłodzkie, woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Lizbona (Portugalia), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Sandomierz (woj. świętokrzyskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Bratysława (Słowacja), Praga (Czechy), Mińsk (Białoruś), Poznań (woj. wielkopolskie), Lima (Peru)

Migoń Krzysztof

Józef Puciłowski OP - relacja

Relacja Józefa Puciłowskiego OP, dominikanina, doktora historii, współtwórcy Dominikańskiego Instytutu Historycznego, dotyczącego jego dzieciństwa i młodości w Jeleniej Górze, do której przyjechał z rodziną z Węgier, studiów i pracy naukowej w Uniwersytecie Wrocławskim, następnie działalności w Klubie Inteligencji Katolickiej, w zakonie dominikanów i kontaktów z opozycją demokratyczną; świadek opisuje społeczność jeleniogórską w pierwszych latach powojennych, wspomina pozostałych jeszcze Niemców i przyjezdnych repatriantów, dużą część relacji poświęca środowisku wrocławskich historyków, cały czas przewija się wątek relacji świadka i osób z jego kręgu - znajomych, naukowców, współbraci - do panującego ustroju; wiele uwag świadek poświęca współbraciom, zwłaszcza w kontekście działalności społecznej, odnosi się też do swojej tożsamości narodowej i religijnej - został ochrzczony w obrządku kalwińskim - a także do spraw obyczajowości chrześcijańskiej   Zakres chronologiczny: 1939 - 2015   Miejsca wydarzeń: Paks (Węgry), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wołkowysk (Białoruś), Czernica (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Budapeszt (Węgry), Gródek (Ukraina), Lwów (Ukraina), Milicz (woj. dolnośląskie), Ostrzyhom (Węgry), Sopron (Węgry), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Puciłowski Józef OP

Elżbieta Dobiejewska - relacja

Relacja Elżbiety Dobiejewskiej, wykładowcy Politechniki Wrocławskiej, członek Klubu Inteligencji Katolickiej, Arcybiskupiego Komitetu Charytatywnego i Fundacji im. św. Jadwigi, głównie skoncentrowana na działalności na rzecz pojednania polsko-niemieckiego, w które zaangażowała się świadek w ww. organizacjach, które współtworzyła; opisywane są poszczególne inicjatywy, kształt współpracy polsko-niemieckiej, głównie z Bensberger Kreis, a następnie z niemieckimi parafiami, zaangażowanymi w pomoc humanitarną dla Polski w czasie stanu wojennego, a później w wymianę językową młodzieży z obu krajów; świadek porusza też temat pomocy dla internowanych podczas stanu wojennego oraz powstania Towarzystwa Opieki nad Więźniami; mówi też o problemie pojednania polsko-ukraińskiego i opowiada o niektórych inicjatywach z tym związanych; mniejszą część relacji zajmuje historia życia świadek i jej refleksje dotyczące różnic w mentalności Polaków z różnych regionów kraju   Zakres chronologiczny: 1946-2015   Miejsca wydarzeń: Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Dortmund (Niemcy), Lwów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Krzywaniec (pow. zielonogórski, woj. lubuskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Nysa (woj. opolskie), Grodków (woj. opolskie)

Dobiejewska Elżbieta

Paweł Raczyński - relacja

Relacja Pawła Raczyńskiego, geologa, wykładowcy Uniwersytetu Wrocławskiego, dotycząca jego działalności opozycyjnej na przełomie lat 80. i 90. XX w.; świadek opowiada o swoim zetknięciu się z opozycją, wyborze swoistego jej odłamu i uczestnictwie w poszczególnych inicjatywach - proteście głodowym na rzecz uwolnienia zatrzymanych za odmowę złożenia przysięgi wojskowej, spaleniu książeczek wojskowych, protestach proekologicznych, także poza Wrocławiem, spotkaniach z czeskimi opozycjonistami w ramach Solidarności Polsko-Czechosłowackiej, zaangażowaniu działaczy Ruchu Wolność i Pokój w wybory czerwcowe w 1989 r.; świadek wspomina też poszczególne osoby zaangażowane w opozycję, oraz inne mniejsze akcje.   Zakres chronologiczny: 1988-1990   Miejsca wydarzeń: Zielona Góra (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Karkonosze, Gdańsk (woj. pomorskie), Czorsztyn (pow. Nowy Targ, woj. małopolskie), Siechnice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Żarnowiec (woj. pomorskie), Głogów (woj. dolnośląskie)

Raczyński Paweł

Anna Gawlik - relacja

Relacja Anny Gawlik, uczestniczki Ruchu "Wolność i Pokój", w której opowiada o swojej drodze do WiP-u, próbach związania się z Niezależnym Zrzeszeniem Studentów i akcjach WiP, w których brała udział - marsze, happeningi, głodówka kobiet w Podkowie Leśnej, o profilu ekologicznym i w obronie więźniów politycznych; wiele refleksji świadek poświęca charakterowi Ruchu, więziom pomiędzy uczestnikami oraz własnym odczuciom w kwestii bezpieczeństwa jako opozycjonistki, opresyjności reżimu, atmosferze panującej w tamtych czasach; wywiad kończą refleksje na temat faktycznego zakończenia działalności Ruchu Wolność i Pokój.   Zakres chronologiczny: 1980-1990   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Podkowa Leśna (pow. Grodzisk Mazowiecki, woj. mazowieckie), Żarnowiec (woj. pomorskie), Międzyrzecz (woj. lubuskie), Kraków (woj. małopolskie)

Gawlik Anna

Stefan Hnat - relacja

Relacja Stefana Hnata, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej miejscowości Grąziowa i relacjach pomiędzy zamieszkującymi ją Ukraińcami i Polakami, następnie czasów okupacji radzieckiej i niemieckiej, wydarzeń z marca 1945 roku, kiedy to na wieś napadali partyzanci polscy i ukraińscy, świadek opowiada też o próbach uniknięcia wysiedlenia, a następnie o życiu na Pomorzu, gdzie został przesiedlony: służbie wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim, układaniu stosunków z ludnością polską, początkach życia religijnego grekokatolików na Pomorzu, zawiązywaniu wspólnoty ukraińskiej (Ukraińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne).   Zakres chronologiczny: 1938-1970   Miejsca wydarzeń: Grąziowa (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Łomna (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Grabowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Prabuty (pow. Kwidzyn, woj. warmińsko-mazurskie), Bytów (woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Miastko (pow. Bytów, woj. pomorskie), Lwów (Ukraina), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Chmielewo (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Łubno (pow. rzeszowski, woj. podkarpackie), Olszanica (pow. leski, woj, podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Ustrzyki Dolne (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tomaszów Lubelski (woj. lubelski), Trzebiatów (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Hnat Stefan

Wiktoria Roman - relacja

Relacja Wiktorii Roman, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o swojej rodzinnej wsi Nowosiółki, zamieszkujących ją nacjach (Ukraińcy, Polacy, Żydzi) i relacjach między nimi, następnie o czasie wojny i powojennych napięciach, akcjach partyzantów polskich i ukraińskich, następnie szczegółowo mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie - relacjach z zastaną ludnością miejscową, relacjach z przywiezionymi Polakami, organizacji wspólnoty religijnej, której przewodniczył ks. Dziubyna; świadek wspomina też swoją pracę w PGR.   Zakres chronologiczny: 1939-1970   Miejsca wydarzeń: Nowosiółki (pow. leski, woj. podkarpackie), Hoczew (pow. leski, woj. podkarpackie), Zahoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Dziurdziów (pow. leski, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Bińcze (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Dzików (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Oleszyce (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie)

Roman Wiktoria

Katarzyna Melnykewycz - relacja

Relacja Katarzyny Melnykewycz, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", w której poruszono następujące tematy: rodzina i wieś rodzinna, wyjazdy zarobkowe ojca do USA, stosunki pomiędzy różnoetnicznymi mieszkańcami wsi, szkoła, czasy II Wojny Światowej, okupacja radziecka i niemiecka, działania UPA podczas wojny i zaraz po jej zakończeniu, działalność polskiej partyzantki, uniknięcie wywózki do ZSRR, Akcja "Wisła", przyjazd na Ziemie Zachodnie, organizowanie się ludności ukraińskiej w nowym miejscu zamieszkania, organizowanie lokalnego Kościoła grekokatolickiego, dylematy i obawy przesiedlonych Ukraińców.   Zakres chronologiczny: 1914-1970   Miejsca wydarzeń: Rakowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Nowe Gonne (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Przybyszówka (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Brzeźnica (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Mrzygłód (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Świdwin (woj. zachodniopomorskie), Hamburg (Niemcy), Ropienka (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Bytów (woj. pomorskie), Stare Wierzchowo (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie)

Melnykewycz Katarzyna

Eugenia Kowalczyk - relacja

Relacja Eugenii Kowalczyk, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o czasie wojny w rodzinnej wsi Futory, okupacji niemieckiej i radzieckiej, o powojennych napięciach pomiędzy Ukraińcami i Polakami, wspomina też Żydów mieszkających w okolicy; następnie mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie, relacjach z zastaną ludnością miejscową i z przywiezionymi zza Buga Polakami, opowiada też o swojej edukacji i pracy jako nauczycielka w szkole polskiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Futory (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Oleszyce (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Dzików (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Słupsk (woj. zachodniopomorskie), Rzeczenica (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Lwów (Ukraina), Szczyrk (pow. bielski, woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie), Narol (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Bełżec (woj. lubelskie)

Kowalczyk Eugenia

Stefan Łajkosz - relacja

Relacja Stefana Łajkosza, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", wspominającego rodzinną wieś Hołuczków, relacje między Polakami a Ukraińcami, okres II Wojny Światowej, okupację radziecką i próby tworzenia kołchozu, okupację niemiecką, przy czym pojawił się wątek służby Ukraińców w armii niemieckiej; świadek opowiada też o ukraińskiej partyzantce (przynależność jednego z członków rodziny do UPA, powieszenie jednego z mieszkańców wsi za donoszenie na partyzantów), następnie wysiedleniu w 1947 i wywózce na zachód Polski oraz internowaniu części Ukraińców w Centralnym Obozie Pracy w Jaworznie; następnie o pierwszych latach na nowym terenie i konfliktach z miejscową ludnością niemiecką i kaszubską, o późniejszej pracy na roli; świadek wspomina przejawy życia wspólnotowego Ukraińców - uczestnictwo w nabożeństwach grekokatolickich, działanie chóru "Wierchowyna"; w narracji często przewija się motyw tożsamości narodowej Ukraińców, świadek zauważył - choć nie nazwał wprost - nieustanny proces asymilacji.   Zakres chronologiczny: 1938-2015   Miejsca wydarzeń: Hołuczków (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Poczajiw (Poczajów, Ukraina), Jaworzno (woj. śląskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Międzybórz (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Bielica (daw. międzyleski, pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Sanok (woj. podkarpackie), Koczały (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Drohobycz (Ukraina), Mrzygłód (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Kuźmina (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Koszlain (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Mościska (Ukraina), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie)

Łajkosz Stefan

Michał Szydywar - relacja

Relacja Michała Szydywara, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", wspominającego rodzinną wieś Dołżyce, grupy etniczne (Ukraińcy, Cyganie, rodzina polska, rodzina żydowska), stosunki między nimi, kontakty z Rusią Zakarpacką, czasy okupacji niemieckiej i radzieckiej, partyzantkę działającą w okolicy, rozstrzelanie swego wujka oskarżonego o współpracę z UPA, następnie wywózkę na Pomorze, adaptowanie się do nowych warunków, pracę w PGR i początki życia religijnego grekokatolików; świadek nie prowadzi ciągłej narracji, a zdawkowo odpowiada na pytania, podaje jednak dużo szczegółów, np. nazwiska rodzin wysiedlonych, nazwisko proboszcza, gwarowe określenia grup etnicznych.   Zakres chronologiczny: 1938-1980   Miejsca wydarzeń: Dołżyca (pow. lesko, woj. podkarpackie), Nowy Łupków (pow. sanok, woj. podkarpackie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Stępień (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Łopienka (pow. leski, woj. podkarpackie), Baligród (pow. leski, woj. podkarpackie), Wola Michowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Trzebiatów (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Bytów (woj. pomorskie), Bobolice (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Drzonowo (pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Pustkowo (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie)

Szydywar Michał

Stefania Myc - relacja

Relacja Stefanii Myc, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Kreców, pracę, szkołę, polskich dziedziców dworu we wsi, relacje między Polakami a Ukraińcami, okupację radziecką i niemiecką, wysiedlenia w 1945, podczas których część jej rodziny wyjechała na radziecką Ukrainę, następnie wysiedlenie w 1947, w czasie którego część Polaków dobrowolnie dołączyła do ukraińskich sąsiadów, organizowanie sobie życia na nowym miejscu, w tym układanie stosunków z Polakami; świadek dużo miejsca poświęca problemom społeczności ukraińskiej na okolicznym terenie, wspomina też kształtowanie się Kościoła grekokatolickiego, w którym najważniejszą rolę grał ks. Stepan Dziubyna; mówiąc o okupacji niemieckiej świadek przekazała historię swojego brata, powołanego do WehrmachtuZakres chronologiczny: 1930-1970Miejsca wydarzeń: Kreców (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Koczała (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Linowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Sanok (woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Salzburg (Austria), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Boblice (pow. koszaliński, woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie)

Myc Stefania

Daniela Dąbrowska - relacja

Wspomnienia Danieli Dąbrowskiej, głównie dotyczące czasów okupacji niemieckiej w jej rodzinnej wsi Stajkowo i pierwszych lat powojennych; świadek szczegółówo opowiada o zajęciu polskich domów przez niemieckich gospodarzy, zachowaniu poszczególnych Niemców, pracy na ich rzecz, warunkach bytowych, przytacza też historię swojego ojca, weterana kampanii wrześniowej, wywiezionego do Rzeszy na roboty; następnie świadek opowiada o zakończeniu wojny, wkroczeniu Armii Czerwonej do Stajkowa, przeprowadzce do Radolina po drugiej stronie Noteci, relacjach z zastanymi tam Niemcami i przyjezdnymi Polakami zza Buga, wspominając wzajemną nieufność; mówi też o powojennych trudnościach bytowych, motywach kolejnej przeprowadzki i ułożeniu sobie życia w Trzciance   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Stajkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Radolin (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Piła (woj. wielkopolskie) Trzcianka (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Lubasz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kuźnica Czarnkowska (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Dąbrowska Daniela

Rozalia Maciupa - relacja

Relacja Rozalii Maciupy, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Wańkową, jej społeczeństwo i relacje między grupami etnicznymi (Ukraińcy, Polacy, Żydzi), pobliską kopalnię ropy w Ropience i życie codzienne przed wojną, następnie okres II Wojny Światowej, okupację niemiecką i mord na Żydach w Ropience, walki partyzantów polskich (oddział, którym dowodził "Dach") i ukraińskich, następnie dwie akcje wysiedleńcze, w 1946 i 1947, w wyniku których rodzina została rozdzielona; świadek opowiada też o pierwszych latach na nowym miejscu zamieszkania i trudnościach w układaniu sobie stosunków z Polakami.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Wańkowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Ropienka (pow. leski, woj. podkarpackie), Syberia, Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Brzeźnica (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Oświęcim (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Sobótka (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Maciupa Rozalia

Longina Nowicka - relacja

Wspomnienia Longiny Nowickiej, głównie dotyczące okresu II Wojny Światowej, ucieczki przed zbliżającym się frontem, represji podczas okupacji, wywózki do Niemiec do pracy przymusowej, powrotu do domu rodzinnego w 1945 r., osobistych losów powojennych świadek - dwukrotnego małżeństwa, przeprowadzki z Koźmina do Jędrzejewa, trudnościach związanych ze znalezieniem domu; świadek przywołuje też postawy poszczególnych Niemców i osób niemieckiego pochodzenia, zwracając uwagę na różne zachowania wobec Polaków; opowiada o warunkach pobytu w Stuttgarcie, przytacza poszczególne wydarzenia z okresu okupacji.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Koźmin (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Września (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Jędrzejewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Zduny (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Jarocin (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie), Gajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Nowicka Longina

Elżbieta Koza - relacja

Wspomnienia Elżbiety Kozy, dotyczące okresu II Wojny Światowej w Gulczu i powojennego czasu w okolicy; świadek opowiada o eksmisji swojej rodziny przez Niemców, wkroczeniu Armii Czerwonej i zachowaniu się żołnierzy, o wysiedleniu Niemców, następnie o sytuacji w Gulczu, parcelacji majątku miejscowych posesjonatów, stosunkach z repatriantami zza Buga, pracy w Radach Narodowych w Ciszkowie i Czarnkowie; świadek wspomina warunki bytowe z czasów II Wojny Światowej i czasów powojennych, dużo uwagi poświęca odmiennościom Polaków z kresów wschodnich i Wielkopolan, wspomina wycieczkę za Noteć, mówi o miejscowej szkole i parafii.   Zakres chronologiczny: 1945-1960   Miejsca wydarzeń: Gulcz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Ciszkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie)

Koza Elżbieta

Ludmiła Muńko - relacja

Relacja Ludmiły Muńko, wspominającej okres II Wojny Światowej w swojej rodzinnej wsi Sieniawka na dzisiejszej Białorusi, wkroczenie wojsk radzieckich we wrześniu 1939 r., przejście frontu latem 1944 r. i zniszczenie wsi, pobyt u rodziny ojca, następnie tzw. repatriację i przyjazd do Wielkopolski, ukończenie szkoły i zdobycie uprawnień pedagogicznych, a także niełatwą koegzystencję z Polakami z zachodniej Polski; świadek opowiada o swojej wieloetnicznej rodzinie, zwyczajach i relacjach w niej panujących, a także o społeczeństwie rodzinnej wsi; przytacza zdarzenia z okresu okupacji radzieckiej; wiele miejsca i refleksji poświęca stosunkowi autochtonów z Wielkopolski do przyjezdnych Zabużan; podaje też wiele szczegółów dotyczących życia codziennego   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Sieniawka (daw. pow. nieświeski, Białoruś, wieś nieistniejąca), Višniaviec (Wiśniowiec, Howiezna, daw. pow. nieświeski, Białoruś), Grzępy (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Huta (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzepin (pow. słubicki, woj. lubuskie), Brześć (Białoruś), Białystok (woj. podlaskie), Kutno (woj. łódzkie), Łowicz (woj. łódzkie), Baranowicze (Białoruś), Mińsk (Białoruś),  Iłowa (pow. żagański, woj. lubuskie), Żagań (woj. lubuskie), Komorzewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Muńko Ludmiła

Helena Kadamus - relacja

Relacja Heleny Kadamus, dotycząca okresu II Wojny Światowej i wczesnych lat powojennych; świadek opowiada głównie o swoim pobycie w Niemczech w przymusowej pracy na rzecz rodziny niemieckiej, później w obozie przejściowym dla tzw. osób przemieszczonych (displaced persons), następnie o przybyciu na tzw. Ziemie Odzyskane, przejęciu gospodarstwa rolnego i pierwszych latach pobytu; świadek wspomina też swoją rodzinną wieś Kłubowce, opisuje moment wywiezienia do Niemiec a później rzeczywistość obozu dla osób przesiedlonych; udziela odpowiedzi ogólnych, czasem zdawkowych, nie pogłębia ocen.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Kłubowce (daw. pow. tłumacki, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Etgersleben (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Osnabrück (Dolna Saksonia, Niemcy), Rychlik (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Hamburg (Niemcy), Lwów (Ukraina), Magdeburg (Niemcy), Wanzleben (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Trzcianka (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Śmieszkowo (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Kadamus Helena

Aleksander Dowgiałło-Wierbil - relacja

Relacja Aleksandra Dowgiałło-Wierbila, dotycząca wywiezienia na Syberię, pobytu w kołchozie w okolicach Irkucka, pracy jako kontroler wydajności, następnie repatriacji i próbach znalezienia sobie stałego miejsca zamieszkania oraz pracy w biurze inżyniera strzałowego w kopalni w Jastrzębiu; świadek wspomina też lata swojego wczesnego dzieciństwa, śmierć rodziców, życie w domu dziecka w Wilnie w czasie II Wojny Światowej; najwięcej uwagi poświęca epizodowi syberyjskiemu, organizacji wywozu, pracy w kołchozie, życiu codziennemu, relacjom z napotkanymi ludźmi a także szczegółom przyrodniczym; pozostałe części relacji również nasycone są szczegółami.   Zakres chronologiczny: 1936-1970   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Surgieliszki (?, Litwa), okolice Irkucka (Syberia, ZSRR), Gdańsk (woj. pomorskie), Jastrzębie-Zdrój (woj. śląskie), Kuźnica Żelichowska (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Katowice (woj. śląskie), Wieluń (woj. łódzkie)

Dowgiałło-Wierbil Aleksander

Bronisława Prymus - relacja

Relacja Bronisławy Prymus, dotycząca jej rodzinnej wsi Rychlik (niem. Karolina) w okresie przedwojennym i powojennym; świadek przekazuje relacje swojej mamy oraz własne obserwacje; opowiada o swojej niemiecko-polskiej rodzinie, relacjach z innymi mieszkańcami - przy czym najwięcej uwagi poświęca okresowi powojennemu i swojej edukacji - wspomina też inne rodziny, które zdecydowały się po wojnie zostać we wsi, zmianach nazwisk i nauce języka polskiego; mówi o nazewnictwie Rychlika i jego ulic, rozplanowaniu i pozostałościach po niemieckiej przeszłości wsi, wspomina też relacje z przyjezdnymi repatriantami i życiu codziennym powojennego Rychlika.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Rychlik (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Śmieszkowo (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Miśk (Białoruś), Drezdenko (woj. lubuskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Hamburg (Niemcy)

Prymus Bronisława

Anna Strzelczyk - relacja

Relacja Anny Strzelczyk, wspominająca zakończenie I Wojny Światowej w jej rodzinnej wsi oraz swoje losy podczas II Wojny Światowej; okresowi międzywojennemu świadek poświęca ledwie kilka zdań, wspomina rodzinę niemiecką, u której pracowała sezonowo, niechętną osobie Hitlera; główne wątki w relacji to ucieczka przed wojskami niemieckimi we wrześniu 1939 r. oraz praca przymusowa w fabryce broni w Dinslaken koło Essen; świadek wspomina szczegółowo poszczególne wydarzenia i osoby; wspomina też niemiecką administrację w okolicach Wielunia oraz osobę zarządcy, Ślązaka życzliwego Polakom; później świadek opisuje swoje małżeństwo i motywy przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane oraz swoje pierwsze lata w Malczycach; zapytana wspomina też zbrodnie niemieckie na Żydach w czasie wojny; pojawiła się też kwestia zakłamywania historii przez władze komunistyczne.   Zakres chronologiczny: 1914-1950 Miejsca wydarzeń: Naramice (pow. wieluński, woj. łódzkie), okolice Zduńskiej Woli (woj. łódzkie), Dinslaken (Nadrenia Północna-Westfalia, Niemcy), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Essen (Niemcy), Lututów (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), Legnica (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Strzelczyk Anna

Krystyna Orzechowska-Juzwenko - relacja

Relacja prof. Krystyny Orzechowskiej-Juzwenko, prekursor farmakologii klinicznej w Polsce, założycielki i kierownik Katedry Farmakologii Klinicznej na Akademii Medycznej we Wrocławiu, dotyczącej jej studiów i pracy naukowej na Akademii Medycznej we Wrocławiu; świadek wspomina pierwsze lata pobytu w powojennym Wrocławiu, warunki bytowe panujące w domach i na uczelniach, wspomina wrocławskich profesorów medycyny, mówi o swoich zainteresowaniach naukowych i ich realizacji; wspomina też obowiązkowe prace fizyczne studentów w latach 50.; opowiada o kontaktach naukowych z uczelniami niemieckimi oraz przełamywaniu bariery informacyjnej wobec badań zachodnich; wspomina swój stosunek do systemu komunistycznego, mniej uwagi poświęca wątkom osobistym, jak życie prywatne i zainteresowania - wyjąwszy pasję filmową,; udziela syntetycznych odpowiedzi, nie analizuje.   Zakres chronologiczny: 1946-2015 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Gniechowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Stuttgart (Badenia-Wirtembergia, Niemcy), Heidelberg (Niemcy), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Hradec Kralove (Checzy), Łódź (woj. łódzkie)

Orzechowska-Juzwenko Krystyna

Danuta Paziuk-Zipser - relacja

Relacja prof. Danuty Paziuk-Zipser, wykładowcy Akademii Muzycznej we Wrocławiu i sopranistki Opery Wrocławskiej, dotyczace jej kariery muzycznej i działalności w sztuce operowej; świadek wspomina wiele osobistości polskiej i międzynarodowej sceny muzycznej, poszczególne występy, a także swoich uczniów z Akademii; niewielką część wywiadu zajmuje wątek autobiograficzny, w którym świadek poruszyła tematy okupacji niemieckiej w Śniatyniu podczas II Wojny Światowej, napadów Ukraińskiej Powstańczej Armii, przesiedlenia na Śląsk i początków nauki śpiewu, a także związku z Januszem Zipserem, tenorem Opery Wrocławskiej.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Śniatyn (daw. woj. stanisławowskie, Ukraina); Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Monachium (Niemcy), Wiedeń (Austria), Warszawa (woj. mazowieckie), Bonn (Niemcy), Paryż (Francja), Edynburg (Wielka Brytania), Lądek Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój   (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój j (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Paziuk-Zipser Danuta

Alicja Chybicka - relacja

Relacja prof. Alicji Chybickiej, kierownik Kliniki Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej Akademii Medycznej we Wrocławiu, wspominającej rozwój nauki onkologicznej we Wrocławiu i w Polsce oraz swoją karierę naukową i działalność medyczną; świadek wychodzi od stanu onkologii w latach 70. XX w. i dokonuje porównań takich zagadnień jak podejście do pacjenta, poziom techniczny, warunki lokalowe; mówi głównie o zmianach w medycynie i przywołuje szereg przypadków, mniej miejsca poświęca kolejnym szczeblom kariery naukowej, swoim nauczycielom i warunkom studiowania w latach 70. XX w. oraz okolicznościom podjęcia studiów medycznych; dokonuje porównania onkologii polskiej z europejską i amerykańską, wspomina też epizod politycznej aktywności w swoim życiu.   Zakres chronologiczny: 1973-2015   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Rzym (Włochy)

Chybicka Alicja

Kazimierz Kuliczkowski - relacja

Relacja prof. Kazimierza Kuliczkowskiego, kierownika Katedry i Kliniki Hematologii, Nowotworów Krwi i Transplantacji Szpiku Akademii Medycznej we Wrocławiu, wspominającego swoją pracę i zmiany zachodzące w świecie medycyny i studiów medycznych; świadek wtrąca dużo analiz dotyczących współczesnej kultury i społeczeństwa, mało pojawia się w jego wypowiedzi konkretnych wspomnień i faktów.   Zakres chronologiczny: 1960-2015   Miejsca wydarzeń: Bystrzyca (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Cardiff (Wielka Brytania), Bolonia (Włochy), Antwerpia (Belgia)

Kuliczkowski Kazimierz

Krzysztof Bruczkowski - relacja

Relacja prof. Krzysztofa Bruczkowskiego, wykładowcy Akademii Muzycznej we Wrocławiu i koncertmistrza Filharmonii Wrocławskiej, dotycząca jego życia, pracy na uczelni i kariery muzycznej; świadek opisuje etapy swojej edukacji muzycznej, studia w Moskiwie, nauczycieli i wzorce, następnie opowiada o początkach Wyższej Szkoły Muzycznej we Wrocławiu, warunkach w niej panujacych, nauczycielach, bazie lokalowej, atmosferze w niej panującej, później o przekształceniu jej w Akademię Muzyczną; wspomina swoją działalność w kwartecie smyczkowym "Varsovia", działalność uczelnianą i pasję dydaktyczną; mniej uwagi poświęca protestom studenckim w 1968 r. i przemianom po 1989 r.   Zakres chronologiczny: 1965-2015   Miejsca wydarzeń: Lwiw (Lwów, Ukraina); Kraków (woj. małopolskie), Moskwa (Federacja Rosyjska), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Opole (woj. opolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Częstochowa (woj. śląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Bruczkowski Krzysztof

Andrzej Wiktor - relacja

Relacja prof. Andrzeja Wiktora, długoletniego dyrektora Muzeum Przyrodniczego Uniwersytetu Wrocławskiego, wspominającego swoją karierę naukową i pracę w Muzeum, kontakty z naukowcami polskimi i zagranicznymi, wyjazdy terenowe, a także historię samej placówki, którą zarządzał - dzieje sięgające XIX wieku, zbiory przedwojennych naukowców, zniszczenia wojenne; świadek barwnie i szczegółowo przedstawia różne osobistości polskiej biologii oraz swój pobyt badawczy na Nowej Gwinei; wspomina też parcelację gruntów należących do jego rodziny zaraz po II Wojnie Światowej i wysiedlenie z rodzinnej wsi; zdawkowo wspomina strajki w 1968 i 1980 r. oraz powódź we Wrocławiu w 1997 r.   Zakres chronologiczny: 1945-2015   Miejsca wydarzeń: Nowa Wieś (pow. rzeszowski, woj. podkarpackie), Sopot (woj. pomorskie), Gdynia-Orłowo (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kraków (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Biecz (pow. gorlicki, woj. małopolskie), Gorlice (woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Bułgaria, Nowa Gwinea, Petersburg (Rosja), Kłodzko (woj. dolnośląskie)

Wiktor Andrzej

Juliusz Jakubaszko - relacja

Relacja prof. Juliusza Jakubaszki, prekursora medycyny ratunkowej we Wrocławiu, dotycząca jego edukacji, kariery i działalności naukowo-medycznej; świadek opowiada skrótowo historię swojej rodziny, okoliczności przybycia do Wrocławia i wrażenia z pierwszych lat pobytu, mówi o swojej edukacji, nauczycielach, wyraźnie zaznacza lwowskie korzenie kadry naukowej i skutki, jakie to ze sobą niosło; nastepnie przedstawia rozwój medycyny ratunkowej we Wrocławiu, udziale w strukturach międzynarodowych, nowatorskich rozwiązaniach przeszczepianych na grunt polski z Zachodu; świadek szczegółowo opowiada też o tworzeniu struktur "Solidarności" na Akademii Medycznej, o wybuchu stanu wojennego, który zastał go w Danii, o tworzeniu tam komitetu pomocy Polsce, a po upadku komunizmu o tworzeniu Polskiego Towarzystwa Medycyny Ratunkowej   Zakres chronologiczny: 1950-2015   Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Jarosław (woj. podkarpackie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Odense (Dania), Kozielsk (Rosja), Wilno (Litwa), Stanisławów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Londyn (Wielka Brytania), Leuven (Belgia), Sztokholm (Szwecja)

Jakubaszko Juliusz

Eugeniusz Sąsiadek - relacja

Relacja prof. Eugeniusza Sąsiadka, wykładowcy i byłego rektora Akademii Muzycznej we Wrocławiu, dotycząca jego życia oraz działalności pedagogicznej, muzycznej i naukowej; świadek porusza wiele wątków, począwszy od relacji polsko-ukraińskich w rodzinnej wsi Żyrawa, ucieczki z Ukrainy, wrażeń ze zniszczonego Wrocławia, poprzez edukację podstawową, gimnazjalną i wyższą, skończywszy na działalności pedagogicznej, społecznej i karierze muzycznej; świadek wspomina swoich nauczycieli, wymienia uczniów, zespoły, w których śpiewał i które prowadził, mówi o swoim zacięciu organizatorskim i przywołuje wydarzenia naukowo-kulturalne, które zainicjował; mniej uwagi poświęca protestom studenckim w latach 80. XX w. oraz przewodniczeniu Komitetowi Kultury przy Wojewódzkiej Radzie Narodowej.   Zakres chronologiczny: 1932-2015   Miejsca wydarzeń: Żyrowa (Żyrawa, daw. woj. lwowskie, Ukraina), Chodorów, (daw. woj. lwowskie, Ukraina), Połomia (pow. strzyżowski, woj. podkarpackie) Strzyżów (woj. podkarpackie), Racibórz (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Mościska (Ukraina), Przemyśl (woj. podkarpackie), Rzeszowa (woj. podkarpackie), Trembowla (Ukraina), Kędzierzyn-Koźle (Woj. opolskie), Henryków (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Rzym (Włochy), Gdańsk (woj. pomorskie), Katowice (woj. śląskie), Tarnowskie Góre (woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Karpacz (pow. jeleniogórskie, woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Sąsiadek Eugeniusz

Bolesław Gleichgewicht - relacja

Relacja prof. Bolesława Gleichgewichta, wykładowcy matematyki Uniwersytetu Wrocławskiego, dotycząca jego życia i działalności opozycyjnej; świadek barwnie i szczegółowo opisuje poszczególne wydarzenia, w których brał udział i ludzi, z którymi się zetknął - w tym pierwszoplanowe postacie opozycji demokratycznej lat 60.-80. XX w. oraz wrocławskich i lwowskich matematyków - często opisując szersze społeczne i polityczne tło danego wydarzenia; prowadzi swoją narrację spójnie i chronologicznie; główne poruszane wątki: życie codzienne w Warszawie międzywojennej, wrażenia z kampanii wrześniowej, ucieczka przed Niemcami, roboty przymusowe na terenie ZSRR, pobyt w obozie sowieckim, wcielenie do Armii Czerwonej, udział w obronie przeciwlotniczej Baku, studia w Odessie i praca nauczyciela na Ukrainie, repatriacja, przyjazd do Wrocławia, nawiązanie kontaktów z lwowskimi matematykami zatrudnionymi we Wrocławiu, wydarzenia marca 1968, kontakty ze środowiskiem Komitetu Obrony Robotników, działalność opozycyjna jego i jego syna, represje, jakich doświadczyli, działalność w "Solidarności", ukrywanie się w czasie stanu wojennego, osiągnięcia wrocławskich matematyków   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Lwiw (Lwów, Ukraina), Łućk (Łuck, Ukraina), Ostroh (Ostróg, Ukraina), Tambow (Federacja Rosyjska), Nachiczewan (Azerbejdżan), Baku (Azerbejdżan), Odessa (Ukraina), Pierwomajśk (Pierwomajsk, Ukraina), Grabanów (woj. podlaskie, pow. Biała Podlaska), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Moskwa (Federacja Rosyjska), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Gernika-Lumo (Hiszpania), Radzymin (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Białystok (woj. podlaskie), Wierzchów (Ukraina), Woroneż (Rosja), Szczawno Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Mikołajewo (woj. podlaskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Golędzianów (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Podkowa Leśna (pow. grodziski, woj. mazowieckie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Ratyzbona (Niemcy), Wiedeń (Austria), Międzybórz (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Jerozolima (Izrael), Opole (woj. opolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Budapeszt (Węgry), Treblinka (pow. sokołowski)

Gleichgewicht Bolesław

Bogusław Traczewski - relacja

Relacja Bogusława Traczewskiego, wywiezionego w 1940 r. z rodzinnego Wilna na Syberię, repatrianta, uczestnika strajków w 1956, 1970 i 1980 r.; świadek szczegółowo opowiada o wywiezieniu swojej rodziny przez radzieckiego okupanta, warunkach pobytu w syberyjskim łagrze Bajaryk, poszczególnych zdarzeniach z tamtego okresu, następnie repatriacji na tzw. Ziemie Odzyskane, pobycie w obozie przejściowym w Rzęsinie koło Gryfic, stosunkach z zastanymi tam Niemcami - wspomina też o pozostających do 1946 r. w okolicznych lasach niedobitkach Wehrmachtu; następnie wspomina o przenosinach do Szczecina i udziale w demonstracjach podczas kolejnych lat przełomowych w powojennej historii Polski; opowieść jest szczegółowa i precyzyjna, świadek stara się opowiadać tylko o tym, co sam widział lub czego doświadczył; mówi też o swojej postawie i motywach podjętych decyzji.   Zakres chronologiczny: 10.02.1940-2000   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Tûmeň (Tiumeń, Federacja Rosyjska), Bajaryk (Syberia), Brest (Brześć, Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzęsin (pow. Gryfice, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Wrocław (woj. dolnośląskie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Trzygłów (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Kukań (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Traczewski Bogusław

Ewa Sudoł-Kozłowska - relacja

Relacji Ewy Sudoł-Kozłowskiej, córki zesłanej wraz z rodziną na Syberię Haliny Kozdroń (ur. 27.12.1933 r.), która to rodzina (matka, brat matki oraz babcia świadek) opuściła terytorium ZSRR wraz z żołnierzami gen. W. Andersa i została przez Anglików umieszczona w obozie dla uchodźców w Tengeru w Tanganice (ob. Tanzania); świadek wspomina trasę ewakuacji rodziny, warunki panujące w obozie, organizowanie się uchodźców, działające tam stowarzyszenia (harcerstwo), życie religijne, kontakty z ludnością miejscową, a następnie powrót do Polski i pierwsze lata funkcjonowania rodziny w Polsce; relacja jest oparta o opisywanie zdjęć pokazywanych przeprowadzającemu wywiad, przez co jest nieco chaotyczna, poza tym wypowiedzi świadek często są na dużym poziomie ogólności.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Brest (Brześć nad Bugiem, daw. woj. poleskie, Białoruś) , Syberia, Kazachstan, Tengeru (Tanzania), Mombasa (Kenia), Karaczi (Pakistan), Teheran (Iran), Bombaj (Indie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie)

Sudoł-Kozłowska Ewa

Irena Szpindor - relacja

Relacji Ireny Szpindor dotycząca losów jej rodziny przed i w czasie II Wojny Światowej - świadek wspomina swoich niemieckich przodków przybyłych na Wołyń około przełomu XIX i XX wieku, opisuje przyjazne relacje pomiędzy Polakami, Ukraińcami i Żydami zamieszkałymi w okolicy, ostatnie przedwojenne wakacje, wkroczenie wojsk niemieckich a później radzieckich do Rawy Ruskiej, wywózkę części rodziny do ZSRR, ucieczkę przed UPA, przyjazd i pierwsze lata we Wrocławiu; opowiada też historię tej części rodziny, która wywieziona do ZSRR opuściła jego teren po układzie Sikorski-Majski i znalazła się w obozie dla polskich uchodźców w Tengeru w Afryce.   Zakres chronologiczny: lata 30. XX w. - 1948 Miejsca wydarzeń: Rava-Ruska (Rawa Ruska, daw. woj. lwowskie, Ukraina), Aktyubinska Oblast (Kazachska Socjalistyczna Republika Radziecka), Tengeru (Tanzania), Brzesko (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jastarnia (pow. pucki, woj. pomorskie), Lwów (Ukraina), Rawicz (woj. wielkopolskie), Okocim (pow. brzeski, woj. małopolskie), Wieliczka (woj. małopolskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie)

Szpindor Irena

Aniela Sławik - relacja

Relacja Anieli Sławik dotycząca czasu II Wojny Światowej w Łopusznej na Ukrainie, zbrodni ukraińskich popełnianych na ludności polskiej, zakończenia wojny, ucieczki przed banderowcami, drogi na tzw. Ziemie Odzyskane i pierwszych lat w nowym miejscu zamieszkania.   Zakres chronologiczny: 1939-1955 Miejsca wydarzeń: Lopušna (Łopuszna, daw. woj. lwowskie, Ukraina), Krynica-Zdrój (woj. małopolskie), Chomiąża (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Nowy Sącz (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie)

Sławik Aniela

Lila Grabowska - relacja

Relacja Lili Grabowskiej dotycząca czasu II Wojny Światowej w rejonie wsi Modrzewiny, do której sprowadziła się jeszcze przed wojną rodzina świadek, a także pierwszych lat powojennych i trudności bytowych związanych z sytuacją ekonomiczną kraju; świadek wspomina obecność oddziału mjr Henryka Dobrzańskiego "Hubala" oraz grup partyzanckich w okolicy Modrzewin, mówi o rekwizycjach dokonywanych przez Niemców, później o opuszczeniu wsi motywowanym względami ekonimicznymi i poszukiwaniu miejsca zatrudnienia; wypowiedzi świadek są na dużym stopniu ogólności.   Zakres chronologiczny: 1932-1963 Miejsca wydarzeń: De Novant (Francja), Modrzewiny (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Błotnica (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie).

Grabowska Lila

Jadwiga Hilman - relacja

Relacja Jadwigi Hilman dotycząca jej losów w czasie II Wojny Światowej; świadek wspomina okupację niemiecką, obecność partyzantów w okolicznych lasach, wypędzenie z rodzinnej wsi i wycofywanie się Niemców w 1944 r.; wspomina postać księdza Jana Sławińskiego, który ocalił kościół przed wysadzeniem w powietrze; relację kończą wrażenia z pobytu u rodziny pozostałej na Białorusi w 2007 r.   Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Terespol (obwód grodzieński, Białoruś), Masusziny (Mosuszyn, obwód grodzieński, Białoruś)

Hilman Jadwiga

Adam Trzciński - relacja

Relacja Adama Trzcińskiego opowiadającego w skrócie historię swojego życia i bardziej szczegółowo pracę nauczyciela w szkole podstawowej w Starym Henrykowie; świadek mówi też o swoim członkostwie w NSZZ Solidarność, motywacjach wstąpienia tam i konsekwencjach, jakie ponosił on i jego koledzy z pracy; świadek opowiada też o codzienności PRL, czyniąc to na dużym stopniu ogólności.   Zakres chronologiczny: 1975-1989 Miejsca wydarzeń: Poznań (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Stary Henryków (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Trzciński Adam

Julia Krzaklewska - relacja

Relacja Julii Krzaklewskiej dotycząca czasu II Wojny Światowej we Lwowie, wysiedlenia zeń i pierwszych lat pobytu we Wrocławiu; świadek prowadzi narrację głównie w oparciu o losy męża, aresztowanego i więzionego przez sowieckiego okupanta, później studiującego weterynarię i medycynę i pracującego w PGR niedaleko Ołtaszyna; świadek wspomina też losy niektórych członków swojej rodziny, którzy zginęli na Kresach, warunki życia w okupowanym Lwowie, wysiedlenie i transport do Wroclawia, warunki bytowe w zniszczonym Wrocławiu tuż po wojnie, szabrowników, życie na Ołtaszynie i działalność męża zmierzającą do utworzenia muzeum Panoramy Racławickiej; świadek mówi też, iż ślub, jaki wzięła z mężem był pierwszym ślubem w katedrze wrocławskiej po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1939- 1985 Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Bytom (woj. śląskie)

Krzaklewska Julia

Stanisław (Janusz) Zacharek - relacja

Relacja Stanisława (Janusza) Zacharka, zamieszkałego na Islandii od 2006 roku, dotycząca jego przyjazdu na Islandię - motywów, pierwszego zetknięcia z Islandczykami - oraz pracy, relacji z Islandczykami, Polakami islandzkimi i życia codziennego; świadek dużą część relacji poświęca konfliktowi pomiędzy pracownikami w swoim pierwszym miejscu zatrudnienia, co prowadzi go do refleksji na temat stosunków między Polakami islandzkimi i naturą Polaków w ogóle; opowiada też o cechach Islandczyków i samej Islandii - głównie warunkach pogodowych; reflektuje też na temat tożsamości narodowej i religijnej w obcym kraju, braku zaangażowania Polaków islandzkich w tworzenie wspólnych więzi i roli Kościoła w tej kwestii; kilka uwag poświęca szkolnictwu islandzkiemu   Zakres chronologiczny: 2006-2015 Miejsca wydarzeń: Kozienice (woj. mazowwieckie), Ostrołęka (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bolungarvik (Islandia), Reykjavik (Islandia), Ísafjörður (Islandia), Keflavik (Islandia)

Zacharek Stanisław (Janusz)

Anna Wojdałowicz - relacja

Relacja Anny Wojdałowicz dotycząca jej życia na Islandii, motywów i okoliczności przyjazdu, warunków pracy, stosunków z Islandczykami i Polakami islandzkimi oraz niektórych zwyczajów islandzkich - religijnych i rodzinnych; świadek opowiada o swoich obserwacjach dotyczących Islandczyków, nieco miejsca poświęca mniejszości tajlandzkiej zamieszkującej Islandię, wyobrażeniom Polaków o Islandii i Islandczyków o Polsce, a także szkolnictwu islandzkiemu, różnicom w tej kwestii pomiędzy Polską a Islandią oraz religijności Islandczyków.   Zakres chronologiczny: 2005-2015 Miejsca wydarzeń: Białystok (woj. podlaskie), Hella (Islandia), Reykjavík (Islandia), Kraków (woj. małopolskie)

Wojdałowicz Anna

Beata Grochowska - relacja

Relacja Beaty Grochowskiej, szczegółowo opowiadającej swoje losy po przyjeździe na Islandię, zmiany pracy i miejsca zamieszkania, stosunki z Islandczykami, ich zwyczaje religijne i żywieniowe, kulturę osobistą, wychowanie dzieci oraz problemy społeczne - narkomania, alkoholizm, choroby genetyczne; wtrąca też refleksje dotyczące szkolnictwa islandzkiego i porównuje je z polskim; analizuje różnice w warunkach życia przed i po kryzysie ekonomicznym z 2008 roku, opowiada też o życiu religijnym Polaków na Islandii; relacja bogata w szczegóły i porównania warunków polskich i islandzkich.   Zakres chronologiczny: 1997-2015 Miejsca wydarzeń: Súðavík (Islandia), Bíldudalur (Islandia), Selfoss (Islandia), Reykjavik (Islandia), Rzym (Włochy), Kraków (woj. małopolskie), Ísafjörður (Islandia), Patreksfjörður (Islandia), Flúðir (Islandia),Vestmannaeyjar (Islandia), Gdańsk (woj. pomorskie), Zamość (woj. lubelskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Zakopane (woj. małopolskie)

Grochowska Beata

Wyniki 4001 do 4100 z 11955