Stanisław Wincior, opisuje transport do pracy przymusowej w Niemczech, obowiązki w gospodarstwie, powrót w rodzinne strony, ucieczke Niemców, służbe wojskową, udział w wydarzeniach w Poznaniu w 1956r. Zakres chronologiczny: 1944-1996   Miejsca wydarzeń: Byszew (woj. łódzkie), Łęczyca (woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Hanau (Niemcy), Chociwel (woj. zachodniopomorskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)  

Relacja Adama Pastuszko, partyzanta, dotyczy losów rodziny w czasie I wojny światowej, dzieciństwa i lat szkolnych, wejście wojsk niemieckich do rodzinnej miejscowości w czasie II wojny światowej, wywozu Polaków do Niemiec, pracy przymusowej w obozie pracy i w fabryka amunicji, działalności konspiracyjnej, pracy po wojnie na kolei.
Zakres chronologiczny relacji: 1920-1989  
Miejsca wydarzeń:
Starachowice (woj. świętokrzyskie),
Ćmielów (pow. ostrowiecki, woj. świętokrzyskie),
Wałbrzych (woj. dolnośląskie),
Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie),
Wrocław (woj. dolnośląskie),
Olsztyn,
Lublin (woj. lubelskie),
Warszawa (woj. mazowieckie),
Baranowicze (Białoruś),
Szepetówka (Ukraina),
Szczawno Zdrój (woj. dolnośląskie),
Strzegom (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie)

Relacja reemigranta z Francji dot. tamtejszej Polonii przed i w trakcie II wojny światowej, przyjazdu do Polski po jej zakończeniu oraz osiedlenia się, życia i pracy na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1939-1980.   Miejsca wydarzeń: Molières-sur-Cèze (Francja), Dunkierka (Francja), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Szamotuły (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Międzylesie (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Jaworzyna Śląska (woj. dolnośląskie), Biała Podlaska (woj. lubelskie), Szczytno (woj. warmińsko-mazurskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Relacja Wiktora Guta dot. dzieciństwa spędzonego w Belgii, w polskiej rodzinie górniczej, zakończenia II wojny światowej, wyzwalania spod niemieckiej okupacji przez żołnierzy amerykańskich, przyjazdu do Polski, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, aktywność politycznej ojca, zabraniu go przez funkcjonariuszy UB, następnie jego śmierci w niewyjaśnionych okolicznościach. Świadek opowiada o bliskich, którzy również zdecydowali się powrócić do ojczyny, ich losach a także o pracy w górnictwie.   Zakres chronologiczny: 1940 - 1990   Miejsca wydarzeń: Jumet (Belgia), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kowary (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Czechowice-Dziedzice (pow. bielski, woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Warszawa (Woj. mazowieckie), Magdeburg (Niemcy), Wieliczka (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Praga (Czechy), Berlin (Niemcy), Dąbrowa Górnicza (woj. śląskie)

Relacja Zofii Satyły dot. dzieciństwa spędzonego we Francji, II wojny światowej, ewakuacji wraz z ludnością francuską, przyjazdu do Polski w 1946 r., osadnictwa na ziemiach zachodnich polskich górników z Francji, życia codziennego, pierwszych wrażeń, sytuacji materialnej, relacji z ludnością niemiecką, życia codziennego i osobistego.   Zakres chronologiczny: 1936 - 2014   Miejsca wydarzeń: Thivencelle (Francja), Gliwice (woj. śląskie), Strzegom (woj. dolnośląskie), Świebodzice (woj. dolnośląskie), Cieplice (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Dąbrowa Gónicza (woj. śląskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Relacja Marii Szymaniak dot. przyjazdu wraz z rodzicami i rodzeństwem w 1946 r. z Francji, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, życia w poniemieckich domach, relacji z ludnością niemiecką, nauki w szkole, pracy, warunków materialnych, życia kulturalnego i społecznego w Nowej Rudzie.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1990   Miejsce wydarzeń: Francja, Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Ludwikowice Kłodzkie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie) , Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja reemigranta z Zagłębia Ruhry dot. okoliczności wyjazdu jego rodziny do Niemiec przed wybuchem I wojny światowej i powrotu do Polski po zakończeniu II wojny światowej, życia reemigrantów w okolicach Wałbrzycha oraz pracy w górnictwie.   Zakres chronologiczny: początek XX w. - lata 80. XX w.   Miejsca wydarzeń: Herne (Niemcy), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kowalowa (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Stare Bogaczowica (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Stanisława Kusiak z domu Bazan opisuje dzieje wsi Pilce, która została zlikwidowana po powodzi w 1997 roku, dzieciństwo oraz okupację niemiecką, przesiedlenie, koegzystencji z ludnością niemiecką, porównuje niemiecką wieś Pilz do polskiej wsi Pilce, opisuje funkcjonowanie szkoły powszechnej w Pilcach, w której była nauczycielką, a także działalność Koła Gospodyń Wiejskich w Pilcach.   Zakres chronologiczny: 1937-2018   Miejsca wydarzeń: Lipiny Górne (pow. biłgorajski, woj. lubelskie), Pilce (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie), Ożary (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Przyłęk (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Suszka (pow. ząbkowickie, woj. dolnośląskie), Złoty Stok (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Bardo (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Lądek Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie)

Relacja repatriantki z okolic Kołomyi dot. czasu II wojny światowej, wyjazdu wraz z rodziną, przyjazdu na Dolny Śląsk, osadnictwa w Złotoryi, relacji z ludnością niemiecką, żołnierzami radzieckimi, wpływu Kościoła Katolickiego oraz życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1990. Miejsca wydarzeń: Kułaczkowce (obw. iwanofrankiwski, Ukraina) , Kołomyja (obw. iwanofrankiwski, Ukraina), Wąsosz (pow. górowski, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Katyń (obw. smoleński, Rosja), Miednoje (obw. twerski, Rosja), Ostaszków (obw. twerski, Rosja)

Relacja Racheli Bogner dotycząca losów jej rodziny podczas II Wojny Światowej, przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, młodości spędzonej w Legnicy, uczestnictwa w życiu kulturalnym miasta, relacji z innymi Żydami mieszkającymi w Legnicy, życia codziennego i obchodzenia świąt żydowskich, relacji z mieszkającymi w Legnicy Rosjanami i Niemcami.   Zakres chronologiczny: 1941 - 1959   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Respublika Komi (Republika Komi, Rosja), Krasnodarskij Kraj (Kraj Krasnodarski, Rosja), Jawor (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Hajfa (Izrael), Brześć (Białoruś), Bolków (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Jerozolima (Izrael), Budapeszt (Węgry), Petach Tikwa (Izrael), Beer Szewa (Izrael), Teheran (Iran)

Relacja mieszkanki Złotoryi, pracownika banku, dot. powojennych przesiedleń, przyjazdu wraz z rodziną i osadnictwa na Dolnym Śląsku, relacji z ludnością ukraińską, niemiecką, żołnierzami rosyjskimi, roli Kościoła Katolickiego, pracy oraz życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1939-1956.   Miejsca wydarzeń: Kołomyja (Ukraina), Ostrowiec Świętokrzyski (woj.  świętokrzyskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie)

Relacja mieszkanki Uniejowic (woj. dolnośląskie) dot. powojennych przesiedleń, przyjazdu wraz z rodziną i osadnictwa na Dolnym Śląsku, relacji z ludnością ukraińską, niemiecką, wpływu Kościoła Katolickiego na społeczność wiejską oraz życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1930-1990.   Miejsca wydarzeń: Barysz (Ukraina), Buczacz (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Chojnów (woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Uniejowice (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Zagrodno (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie)

Relacja mieszkanki Legnicy dot. życia codziennego pod okupacją niemiecką i radziecką podczas II wojny światowej, kontaktów z oddziałami partyzanckimi, przyjazdu do Polski podczas tzw. drugiej repatriacji, osiedlenia się na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1935 - 2011.   Miejsca wydarzeń: Hołowieńczyce (Białoruś), Kadysz (Białoruś), Sopoćkinie (Białoruś), Dąbrowa (woj. opolskie), Niemodlin (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie),  Legnica (woj. dolnośląskie), Lębork (woj. pomorskie), Biała Podlaska (woj. lubelskie), Łuków (woj. lubelskie), Brześć (Białoruś), Łomża (woj. podlaskie), Grodno (Białoruś)

Relacja przesiedleńca z Dubna (dawne woj. wołyńskie) dot. sytuacji Polaków na Wołyniu podczas II wojny światowej, relacji z Ukraińcami, Niemcami i Rosjanami, przyjazdu na Dolny Śląsk i osiedlenia się wraz z rodziną w Legnicy.   Zakres chronologiczny: 1931 - 1981.   Miejsce wydarzeń: Sokolniki Małe (woj. wielkopolskie), Dubno (Ukraina), Krzywucha (Ukraina), Łuck (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Witosówka (Ukraina), Bytom (woj. śląskie)

Relacja mieszkanki Legnicy dot. życia codziennego w trakcie oraz po II wojnie światowej, transportu na ziemie zachodnie, kontaktów z ludnością niemiecką i ukraińską, relacji Polaków z Łemkami a także edukacji i pracy na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1938 - 1975.   Miejsca wydarzeń: Sokołówka (Ukraina), Lwów (Ukraina), Chlebowice Wielkie (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Szczedrzykowice (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Prochowice (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Dąbie (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Ruja (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Bóbrka (pow. krośnieński, woj. podkarpackie)

Relacja mieszkanki Legnicy dot. II wojny światowej, osiedlenia się wraz z rodziną na ziemiach zachodnich, życia codziennego na Dolnym Śląsku, relacji z ludnością niemiecką i rosyjską.   Zakres chronologiczny: 1938 - 1970.   Miejsca wydarzeń: Trybuchowce (Ukraina), Rzeszotary (woj. dolnośląskie), Jakubów (woj. dolnoślaskie), Buczacz (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Żurawina (woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie)

Wspomnienia Leokadii Wieczorek dotyczące przymusowego wywiezienia do Niemiec w czasie II Wojny Światowej, przymusowej pracy na roli, warunków panujących w miejscu pracy, stosunków z właścicielami gospodarstwa i miejscową ludnością, sposobów radzenia sobie z głodem i złymi warunkami sanitarnymi   Zakres chronologiczny: 04.1940 - 1948   Miejsca wydarzeń: Młyńsko (pow. Wieluń, woj. łódzkie), Halberstadt (Niemcy), Westerburg k. Wegeleben (Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki)

• Relacja Anny Zając, mieszkanki podlwowskich Sokolnik, wspominającej przedwojenne życie w rodzinnej wsi, okupacje: niemiecką i radziecką, warunki życia i głód, traktowanie przez okupantów, następnie dokwaterowanie rodziny łemkowskiej i zmuszenie do wyjazdu z rodzinnej wsi, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, warunki mieszkaniowe, życie codzienne i rodzinne; wspomina też dobre relacje z zastanymi po przyjeździe Niemcami - zwykłymi ludźmi, lekarzem, księdzem; opowiada też o odwiedzinach rodzinnej wsi i Kresów w 1990 r.  
• Zakres chronologiczny: 1938-1990  
• Miejsca wydarzeń:
  Sokìl'niki (Sokolniki, daw. pow. Lwów, Ukraina),
  L'viv (Lwów, Ukraina),
  Oława (woj. dolnośląskie),
  Wierzbno (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
  Marcinkowice (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
  Sambor (Ukraina),
  Drohobycz (Ukraina),
  Gródek (Ukraina),
  Kamionka Strumiłowa (Ukraina),
  Rudki (Ukraina),
  Wrocław (woj. dolnośląskie),
  Radziechów (Ukraina)

Relacja prof. Marka Czaplińskiego, byłego dziekana Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, dotycząca jego dzieciństwa w powojennym Wrocławiu oraz środowiska wrocławskich historyków II połowy XX w.; świadek opisuje codzienność wrocławskiego Oporowa - w latach 40. XX w. oddzielnej wsi - na którym się wychował, szkoły do jakich chodził, zabawy, w jakich uczestniczył; następnie wspomina swoje studia i pracę naukową, jednak główny nacisk kładzie na prezentację poszczególnych postaci historyków, stosunków panujących na wydziale, kwestii funkcjonowania w rzeczywistości komunistycznej i kwestii cenzury; wspomina też swoje wyjazdy i kontakty zagraniczne, zdawkowo opowiada o protestach studenckich w 1968 r. i wyborach w 1989 r., nie unika też tematu przelotnej współpracy z aparatem bezpieczeństwa PRL.   Zakres chronologiczny: 1946-1990   Miejsca wydarzeń: Kraków (woj. małopolskie), Oporów (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie, wieś nieistniejąca), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Merseburg (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Borowa (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Ziębice ( pow. ząbkowicki, woj. dolnoślaskie), Bonn (Niemcy), Berlin (Niemcy), Kolonia (Niemcy), Frankfurt (Niemcy), Poczdam (Niemcy), Legnica (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Jana Wrabeca dotycząca dzieciństwa we Lwowie w czasie II Wojny Światowej, przyjazdu do Gliwic i pobytu tam w pierwszych latach po wojnie, życia w Gliwicach i obrazu miasta, następnie relacja dotyczy studiów na Politechnice Wrocławskiej i Uniwersytecie Wrocławskim, środowiska akademickiego i intelektualnego Polski w różnych okresach, polityki PRL wobec zabytków na Śląsku; świadek mówi też szczegółowo o stanie wielu spośród tych zabytków, opowiada o relacjach z władzami na polu zawodowym i prywatnym oraz o środowisku historyków sztuki.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2015   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Gliwice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wilno (Litwa), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Zabrze (woj. śląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Poznań (woj. wielkopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Petersburg (Rosja), Bratysława (Słowacja), Turyn (Włochy), Warszawa (woj. mazowieckie), Kraków (woj. małopolskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Lubiąż (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Paryż (Francja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Wspomnienia Stanisława i Katarzyny Duchaczek spisane przez ich córkę - Czesławę Kucharczyk. Relacja spisana jest z perspektywy obojga rodziców, podzielona na rodziały tematyczne: wojny/bitwy, organizacja zycia tuż po wojnie, inne - więzienie we Lwowie, migracje powojenne, społeczeństwo-tradycje-zwyczaje-religia, rola kościoła w zakresie integracji społecznej oraz pojednania międzynarodowego, "Solidarność" i ruchy opozycyjne, przeciwstawianie się represjom komunistycznym. Zakres chronologiczny: 1945-1994

Autorka przedstawia przedwojenne losy rodziny, opisuje gospodarstwo dziadka. Następnie wspomina o śmierci jej ojca z rąk członków UPA oraz ataku na jej dom. Pokrótce opisuje los swoich sióstr. Potem opowiada o swoim wyjeździe, wraz z matką, najpierw do Radziechowa, a potem na Ziemie Zachodnie. Dalej wspomina o ciężkiej pracy, aby utrzymać się w nowym miejscu zamieszkania. Zakres chronologiczny: 1938-2008 Miejsca Wydarzeń: Baryłowo (Ukraina), Radziechów (Ukraina), Brochów (woj. dolnośląskie), Grędzino (woj. dolnośląskie), Osiek (woj. dolnośląskie)

Autor w swoich wspomnieniach przedstawia losy swoje i swojej rodziny. Opisuje pobyt we wsi Zöfing w Austrii na robotach przymusowych. Skupia się na przedstawieniu życia codziennego oraz relacji jakie łączyły Polaków z Niemcami i Austriakami. Na uwagę zasługuje tutaj opis Bożego Narodzenia i Wielkanocy. Opisuje wejście wojsk radzieckich na teren wsi, następnie dokładnie opowiada jak wyglądała jego podróż na Ziemie Zachodnie (warunki w pociągu, wygląd wsi po przejściu przez nie wojsk radzieckich). Opowiada o poważnym wypadku, któremu uległ jako młody chłopak. Następnie opisuje swoje dalsze losy: pracę w fabryce ,,PREMOS", edukację, działalność w związkach zawodowych, rozwijanie zainteresowań sportowych i turystycznych, życie osobiste. Na końcu autor wspomina o swojej pasji, jakim jest zbieranie pocztówek. Opisuje swoją działalność kulturową w RSTK. Zamieszcza również listę wystaw, które organizował. Zakres chronologiczny: 1939-2007 Miejsca wydarzeń: Frysztak (woj. podkarpackie), Zöfing (Austria), Wiedeń (Austria), Baumgarten (Austria), Judenau (Austria), Warszawa (woj. mazowieckie), Kutno (woj. łódzkie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Jest to zbiór 8 wierszy i 6 krótkich opowiadań, autorstwa Jerzego Bandera. Mają one charakter osobisty. Autor dzieli się w nich swoimi przeżyciami, przemyśleniami. Skupia się na próbach poznania własnej historii oraz opisuje próby otrząśnięcia się po tragicznych przeżyciach II wojny światowej. Pisze o holokauście, Powstaniu w Getcie Warszawskim, zamachach z 11 września, II wojnie libańskiej. W poezji obecne są wątki religijne. Na ostatniej stronie zamieszcza autobiografię. Zakres chronologiczny: 1942-2006 Miejsca wydarzeń: Oświęcim (woj. małopolskie), Śródborów (obec. część Otwocka, woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Warszawa, Hajfa (Izrael), Drohobycz (Ukraina), Sambor (Ukraina), Rakowice (obec. część Krakowa, woj. małopolskie), Zakopane (woj. małopolskie)

Autor we wspomnieniach przedstawia losy swoje i swojej rodziny od II wojny światowej do czasów współczesnych. W pierwszej części opisuje okupację niemiecką i radziecką rodzinnej wsi Wicyń. Wspomina również o atakach UPA na Polaków. Następnie skupia się na wyjeździe z rodzinnych stron i osiedleniu się w Biskupiach Oławskich. W międzyczasie opisuje swoje dwie podróże do Wicynia z ok. 1976 i 2002 roku. Potem przedstawia realia życia na wsi w okresie PRL (kolektywizacja wsi, trudna sytuacja materialna, praca na roli, niełatwy dostęp do edukacji). W drugiej części opisuje życie codzienne w Wicyniu przed II wojną światową oraz pod okupacją radziecką. Przedstawia przyczyny wyjazdu Polaków na Ziemie Zachodnie, warunki w jakich ludziach musieli podróżować oraz trudności jakie napotkali nowi mieszkańcy Biskupic Oławskich. Zamieszcza również cztery listy rodzin, które wyjechały do: Bielska, Biskupic Oławskich, Nowej Wsi, Rzepina, Krzeszyc, Radzików, Lipian, Radów, Przemysława oraz spis miejscowości, do których zostali przesiedleni mieszkańcy Wicynia w 1945 r. Jako załącznik dołączona jest mapa osiedlenia Wilcynian po 1945 r. Zakres chronologiczny: 1939-2002 Miejsca wydarzeń: Wicyń (obec.Smerekiwka, Ukraina), Złoczow (Ukraina), Biskupice Oławskie (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina)

Wiktor Dębicki na początku wspomina o prześladowaniach Polaków przez uzbrojone oddziały Ukraińców i ucieczce swojej rodziny. Następnie opowiada o wyjeździe na Ziemie Zachodnie i przybyciu do Marcinowic. Opisuje pobyt w nowym domu, oraz relacje ze współlokatorami -Niemcami. Wspomina o przymusowych dostawach żywności, oraz o aresztowaniu jego ojca przez UB. Opisuje spółdzielnię gospodarczą -,,Kołchoz". Dodano załączniki: Postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, Karty zwolnienia więźnia śledczego. Zakres chronologiczny: 1940-1955 Miejsca wydarzeń: Białoktrynica (Ukraina), Marcinowice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie)

W pierwszej części relacji Bogusława Dębicka przytacza wspomnienia proboszcza z jej rodzinnej wsi Romana Dacy, który cudem przeżył napad uzbrojonych grup Ukraińców na plebanię. Następnie opisuje swoją podróż na Ziemie Zachodnie. Wspomina o działalności szabrowników. Następnie opowiada o uwięzieniu i torturowaniu swojego ojca przez UB, jego długą rekonwalescencję po zwolnieniu i śmierć. Opisuje nierówną walkę w sądzie o ukaranie winnych tej śmierci oraz odszkodowanie. Wspomina o inwigilacji jej rodziny przez władze. Pokrótce przedstawia historię członków swojej rodziny, a także losy innych Polaków w trakcie II wojny światowej i w okresie powojennym. Przytacza wspomnienia swojego stryja - Józefa Burdzego, w których opisuje on swoje aresztowanie, rozprawę i uwięzienie (lata 50). Autorka następnie przedstawia dalsze losy swojej rodziny. Opisuje jak wyglądało życie kulturalne na wsi po wojnie. Wspomina o metodach władzy w walce z Kościołem. Dodano załączniki: Legitymację członka Komisji Wysiedleńczo -Zabezpieczającej, zaświadczenie pełnienia obowiązków sołtysa, list od Eryki Pusz, odpis Wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24.05.1963, Odpowiedź PRN w Środzie Śląskiej na pismo Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu dot. gospodarstwa Adama Burdzego. Zakres chronologiczny: 1940-1989 Miejsca wydarzeń: Nowosielce -Żurawno (Ukraina), Łukowiec Wiszniowski (Ukraina), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Mieczków (woj. dolnośląskie), Wrocław, Mściwojów (woj. dolnośląskie)

Autor rozpoczyna swoją opowieść od przytoczenia wspomnień dziadków. Przedstawia pokrótce historię swojej rodzinnej wsi Huciska Nienadowskiego od początku XX w. do zakończenia II wojny światowej. Opisuje swoje dzieciństwo i młodość (edukację i pracę w PGR). Następnie wspomina swój pobyt w Nienadowej gdzie kontynuował edukację w szkole rolniczej, a później w Przemyślu w Zespole Szkół Budowlanych. Opisuje swój pobyt we Wrocławiu (praca, rozwijanie pasji muzycznych). Przedstawia realia służby w wojsku. Później wspomina swoje dalsze losy (praca w Lubaniu Śląskim i we Wrocławiu, ślub, studia, wyjazd do Budapesztu, wieloletnia praca we Wrocławskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Ogólnego). Dzięki wspomnieniom autora, możemy poznać wiele cennych informacji na temat budownictwa w PRL. Autor dokładnie opisuje swoją działalność w Polskim Towarzystwie Miłośników Astronomii i Wrocławskim Towarzystwie Obserwatorów Nieba. W ostatnim rozdziale wspomina o zasłużonych ludziach dla Wrocławia, pochodzących z Huciska Nienadowskiego. Jako dodatek załącza krótką biografię Kazimierza Iwanowskiego. Zakres chronologiczny: 1913-1993 Miejsca wydarzeń: Hucisko Niewiadomskie (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Nienadowa (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Wrocław, Strachowice (woj. dolnośląskie), Lubań Śląski (woj. dolnośląskie), Wąsocz Grajewski (woj. podlaskie), Budapeszt (Węgry), Grodziec (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie)

Siostra Gerarda Genowefa Fiut opowiada historię działalności sióstr zakonnych ze Zgromadzenia Rodzina Maryi w Hucisku i Nienadowie. Opiera sie przy tym na swoich wspomnieniach oraz na przekazach siostry Ireny Maryniuk, tutejszej nauczycielki. Ze wspomnień wyłania się obraz życia na wsi przed wojną, w tym życia religijnego. Opisuje działalność misyjną, oświatową, medyczną i kulturalną sióstr, a także stosunek społeczeństwa do nich. Ukazana jest również rola hrabiostwa Milczewskich, we wspieraniu ochronki, którą prowadziły siostry. Wspomniana jest również okupacja niemiecka podczas II wojny światowej oraz pokrótce czasy komunizmu. Na końcu autorka relacji, przedstawia dalsze losy zakonnic oraz wspomina Święto Bożego Ciała. Zakres chronologiczny: 1906-2003 Miejsca wydarzeń: Nienadowa (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Hucisko Nienadowskie (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Dubieck (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Kraków,Częstochowa

Wspomnienia dziewczynki z czasów II wojny światowej. Opisuje jak wyglądała okupacja niemiecka na terenie jej rodzinnego miasta -Tomaszowa Mazowieckiego, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej, najpierw do miasta: Żelazny Bród, a później Hohenelbe. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. Na uwagę wskazuje ciekawy opis relacji Polaków z obywatelami innych państw. W ostatniej części przedstawia dalsze losy swojej matki i swoje. Zakres chronologiczny:1939-1945/1990 Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj.łódzkie), Żelazny Bród (dziś. Zelezny Brod -Czechy), Hohenelbe (dzis. Vrchlabi -Czechy), Zielona Góra, Wrocław.

Jan Jerzy Głowacki we wspomnieniach opisuje losy swojej rodziny oraz własne. Na początku wspomina swoje dzieciństwo, a także wydarzenia związane z jego rodzinnym gospodarstwem - Kolonia Przybysz. Głównie skupia się na życiu codziennym. Wielokrotnie wspomina o swoich przeżyciach związanych z okupacja niemiecką. Opowiada o relacjach Polaków z Niemcami, Rosjanami, Ukraińcami, Żydami oraz Łużyczanami i Czechami. Opisuje również szczegółowo swój pobyt w wojsku i udział w walkach zbrojnych podczas II wojny świaotwej, studia prawnicze, a także pracę. Ukazuje przy tym wszystkie absurdy PRL. Ostatni fragment dotyczy przejścia na emeryturę oraz życia w III Rzeczpospolitej. Praca ma układ tematyczny, a nie chronologiczny, jak określa autor na samym wstępie. Na końcu znajduje się krótki fragment poświęcony najbliższym członkom rodziny, życiorys, spis treści, orazZestaw Zdjęć Rodzinnych. Zakres chronologiczny: 1925 -2005 Miejsca wydarzeń: Wołczyna (gm.Sobibór, pow.Kluczbork, woj.opolskie), Włodawa (pow.włodawski, woj.lubelskie), Lublin, Wrocław

Jan Góralski w swoich wspomnieniach opisuje (częściowo w formie wywiadu) losy czterech weteranów (w tym własne). Dzięki relacjom możemy poznać wiele szczegółów dotyczących okresu 20-lecia międzywojennego: życia codziennego, gospodarki, wojska.Weterani dzielą się swoimi przeżyciami z okresu II wojny światowej. W dalszej części przedstawione są ich losy w powojennym Wrocławiu, aż do czasów współczesnych. Autor opowiada także szerzej o życiu codziennym mieszkańców, o rozwoju przemysłu, przedstawia sytuację polityczną i gospodarczą w kraju i ich skutki dla stolicy Dolnego Śląska oraz przytacza kilkakrotnie szczegółowe opisy i historie niektórych wrocławskich budynków. Na uwagę zasługują również opis: podróży pociągiem repatriacyjnym (wspomnienia jednego z weteranów), wysiedlenia Niemców, przygotowań do otwarcia: Wystawy Ziem Odzyskanych, Ogrodu Zoologicznego oraz Światowego Kongresu Intelektualistów, epidemi ospy (1963), wizyt Janna Pawła II we Wrocławiu (1978 i 1997), stanu wojennego we Wrocławiu (1981-1982), Powodzi Tysiąclecia (1997), oraz wycofanie się wojsk (pocz.lat 90 XX w.) We wspomnieniach możemy znaleźć teksty kilku piosenek ułańskich. Praca ma układ tematyczno-chronologiczny. Autor opatrzył ją przypisami, a także ustępami wspomnień innych osób. Zakres chronologiczny: 1904 -1999 Miejsca wydarzeń: Wrocław, Gródek Jagielloński (Kresy, Lwów, Pomorze, Hrubieszowo, województwo poznańskie, Rybno (pogranicze Prus Wschodnich), Nowe Miasto, Rajcza (k. Żywca)

Wspomnienia młodej dziewczyny Anny Jeleńskiej, z okresu II wojny światowej. Autorka opisuje działania wojenne w rodzinnej wsi na Białorusi, następnie jak wyglądała okupację niemiecka na tym terenie, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. We wspomnieniach znajduje się ciekawy opis: Bożego Narodzenia, obchodzonego przez Niemców. Relacja kończy się wyzwoleniem przez wojska amerykańską. Zakres chronologiczny: 1941-1945 Miejsca wydarzeń: Witebsk (Białoruś), Wilno (Litwa), Erfurt (Niemcy)

Jan Góralski w swoich wspomnieniach opisuje pierwszy rok w powojennym Wrocławiu, począwszy od 6 maja 1945, a skończywszy na 9 maja 1946 roku. Odnosi się do wcześniejszych wydarzeń związanych z oblężeniem Wrocławia. Skupia się przede wszystkim na opisie tworzenia się: władz miasta, administracji (sądownictwo, opieka medyczna), instytucji: naukowych, kulturalnych, religijnych, społecznych oraz politycznych; komunikacji (poczta, komunikacja miejska, kolej), a także przemysłu. Dokładnie opisuje zniszczenia wojenne oraz zmagania i trudności związane z ich usuwaniem. Wspomina o życiu codziennym mieszkańców. Praca ma układ tematyczny. Autor wielokrotnie przytacza wspomnienia innych pionierów i dawnych mieszkańców Wrocławia. Opatrzył ją przypisami, w których powołuje się na liczne opracowania (publikacje naukowe i popularnonaukowe, gazety). Na końcu pracy znajduje się Kalendarium ważniejszych wydarzeń roku, oraz bibliografia. Zakres chronologiczny: 6 maj 1945 - 9 maj 1946 Miejsca wydarzeń: Wrocław

Wspomnienia Ksawerego Jaroszuka. W rękopisie odnajdziemy informacje o jego wczesnym dzieciństwie pod zaborami. Opisuje jak wyglądała edukacja młodzieży przed I wojną światową. Opowiada o prześladowaniach religijnych jakie dotykały unitów w carskiej Rosji. Wspomina o wojnie polsko-bolszewickiej oraz o swojej własnej służbie w 22 pułku piechoty, za sprawą której uczestniczył w wydarzeniach puczu majowego, w którym brał udział po stronie Marszałka. Po wydarzeniach majowych wstapił do policji i tak żył aż do wybuchu wojny. W drugiej części wspomnień opisuje swą niedolę podczas kampanii wrześniowej, a następnie opowiada jak wyglądała reszta wojny z jego perspektywy. Na koniec umieszcza swoje przemyślenia odnośnie stanu wiedzy historycznej, a przekłamań jakie nastepowały po wojnie w tej dziedzinie. Opisuje także jak działała służba zdrowia, opowiada jakie były warunki pracy w II RP, oraz jakie było prawo karne Polski dwudziestolecia międzywojennego.

Urszula Sosna z domu Adamek opisuje dzieciństwo w okresie międzywojennym, obowiązki domowe i gospodarskie w Górnikach w okresie wojennym, początek wojny na Śląsku, zajęcia Bytomia przez Armię Czerwoną, obowiązk stawienia się na przymusowe roboty, pobyt w obozie pracy w Kędzierzynie Koźlu, deportację mężczyzn do ZSRR, wspomina również życie rodziny na Górnym Śląsku podczas Powstań Śląskich i po plebiscycie.   Zakres chronologiczny: 1928-2000   Miejsca wydarzeń: Bytom (woj. śląskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Wieszowa (pow. tarnogórski, woj. śląskie), Górniki (dziś dzielnica Bytomia, woj. ślaskie), Miedary (pow. tarnogórski, woj. śląskie), Pyskowice (pow. gliwicki, woj. śląskie), Stolarzowice (dziś część miasta Bytom), Zbrosławice (pow. tarnogórski, woj. śląskie), Żagań (woj. lubuskie)

Kaizmiera Kozieł opisuje początek wojny w Jarocinie, roboty przymusowe na terenie Bawarii, życie codzienne podczas zesłania na roboty przymusowe, powrót do Polski, pobyt na kieleczczyźnie u rodziny męża, przeprowadzkę na tereny wielkopolski, życie rodzinne i pracę w gospodarstwie rolnym.   Zakres chronologiczny: 1923-1973   Miejsca wydarzeń: Zalesie (pow. gostyński, woj. wielkopolskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Bawaria (Niemcy), Jarocin (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Pabianice (woj. łódzkie), Tannenberg (Niemcy), Hamburg (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Mieszków (pow. jarociński, woj. wielkopolskie), Moskwa (Rosja), Starachowice (woj. świętokrzyzskie)

Relacja Franciszka Rumana jest bardzo chaotyczna. Opisuje ona sytuacje rodzinnych terenów Świadka (ówczesny pow. stanisławowski) jeszcze na początku wojny. W dalszej części skupia się na wojskowej karierze: dostanie się do szkoły podoficerskiej, a następnie do 18 Batalionu Saperów (udział w akcji rozminowywania Warszawy tuż po zakończonym powstaniu, przegrupowanie się nad rzekę Nysę Łużycką, po wojnie rozminowanie terenów Dolnego Śląska). Zakres chronologiczny: 1939-1948 Miejsca wydarzeń: Jarosław (woj. podkarpackie), Kochanów (pow. kamiennogórski, woj. dolnośląskie), Kowalowa (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kutno (woj. łódzkie), Lublin (woj. Lubelskie), Maków (pow. skierniewickie, woj. łódzkie), Mieroszów (pow. wałbrzyskim, woj. dolnośląskie), Nasielska (woj. mazowieckie), Nowe Siodło (pow. wałbrzyskim, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Płock (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Przeworsk (woj. podkarpackie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Serock (woj. mazowieckie), Smoleńsk (Rosja), Stanisławów (daw. woj. stanisławowskie, ob. Iwano-Frankiwsk, Ukraina), Starogard (pow. łobeski, woj. zachodniopomorskie), Suwałki (woj. podlaskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Toporów, Warszawa (woj. mazowieckie), Wiśniowce (daw. pow. nadwórniański, woj. stanisławowskie, ob. Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie)

Stefania Idasiak z domu Rodak opisuje ucieczkę przed Niemcami, wywiezienie na roboty przymusowe do Niemiec, relacje z Niemcami, którzy pilnowali robotników przymusowych, znęcanie się nadzorcy nad pracownikami za nienoszenie znaku „P”, lęk przed rosyjskimi żołnierzami, kolejne miejsca zamieszkania po wojnie, w Kowalówce oraz w Namysłowie.   Zakres chronologiczny: 1920-2018   Miejsca wydarzeń: Galowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Kowalówka (woj. podkarpackie), Namysłów (woj. opolskie), Galewice (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), III Rzesza (obecnie Niemcy), Wieliczka (woj. małopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kępno (pow. kaliski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Relacja Jerzego Podlaka, członka Klubu Ludzi ze znakiem „P”, rozpoczyna się od opisu przygotowań cywilów do II wojny światowej, sytuacji społecznej. W dalszej części Świadek opowiada o wojennych losy swojej rodziny: wyrzucenie z mieszkania, przymusowy przyjazd do Breslau. Szczególnie dużo miejsca poświęca oblężeniu miasta oraz wejściu Armii Czerwonej. Końcowym elementem relacji jest opis życia w powojennym Wrocławiu (szaber, walka o mieszkania, odgruzowywanie). Zakres chronologiczny: 1939-1950 Miejsca wydarzeń: Augsburg (Niemcy), Brema (Niemcy), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Czarnków (pow. czarnkowsko-trzcianeckiego, woj. wielkopolskie), Dachau (Niemcy), Drezno (Niemcy), Dudy, Erlangen (Niemcy), Hamburg (Niemcy), Karpacz (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Katyń (Rosja), Leningrad (ob. Petersburg, Rosja), Lwów (ob. Ukraina), Łódź (woj. łódzkie), Moskwa (Rosja), Oborniki (pow. obornicki, woj. wielkopolskie), Oleśnica (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Ostrzeszów (pow. ostrzeszowski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Stalingrad (ob. Wołgograd, Rosja), Świdnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie).

Relacja Alfredy Rojewskiej, emerytowanej nauczycielki (pracowała w szkole w l. 1951-1995). Opisuje losy swojej rodziny i ich pomoc (w pierwszym roku wojny) dla żołnierzy Polskich chcących przedostać się do Rumunii. W dalszej części Świadek opowiada o wywózce na Syberię: transport w bydlęcych wagonach, życie codzienne w obozie, pracy w ciężkich warunkach, reakcje ludzi na ogłoszenie układu Sikorski-Majski (na mocy, którego rodzina Świadka udała się w okolice Charkowa), przyjazd na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1939-1951   Miejsca wydarzeń: Barszczowice (dawna gm. Barszczowice, woj. lwowskie; obecnie Ukraina), Brzeg (woj. opolskie), Brzeziny (pow. brzeziński, woj. łódzkie), Ceperów (dawna gm. Ceperów, pow. lwowski; obecnie Ukraina), Charków (Ukraina), Dobrzyń, Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Hawryłówka (dawna gm. Nadwórna, woj. stanisławowskie; obecnie Ukraina), Katowice (woj. śląskie), Kędzierzyn Koźle (woj. opolskie), Kijów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Promysław (Rosja), Swiedłowsk (dawniej obwód swierdłowski, ZSRR; obecnie Jekaterynburg), Tiopłaja Gora (dawniej obwód mołotowski; obecnie Kraj Permski), Tiuszowsk (dawniej obwód mołotowski; obecnie Kraj Permski), Ujazd (pow. strzelecki, woj. opolskie), Zapytów (dawna gm. Zapytów, pow. lwowski; obecnie Ukraina), Złoczów (dawny pow. złoczowski, woj. tarnopolski; obecnie Ukraina)

Relacja Waltera Dąbrowskiego, urodzonego niemieckiej rodzinie, która po 1945 rok decydowała się pozostać na ziemiach polskich i przyjąć polskie obywatelstwo, dotyczy ucieczki niemieckiej ludności z Samina po wejściu wojsk radzieckich, wcielania chłopców do Hitlerjugend w latach II Wojny Światowej, sposóbu traktowania rodziny Waltera Dąbrowskiego przez przybyłą do Samina ludność polską.   Zakres chronologiczny relacji: 1935 - 2017   Miejsca wydarzeń: Samin (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Pozorty (pow. iławski, woj. warmińsko-mazurskie), Małdyty (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Grunwald (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Bielefeld (Niemcy)

Alina Dąbrowska, z domu Bartoszek, więźniarka KL Auschwitz i wieloletnia pracownica Ministerstwa Spraw Zagranicznych, opisuje wstąpienie do Szarych Szeregów i prowadzenie tajnego nauczania, zatrudnionienie jako maszynistka w fabryce zbrojeniowej, aresztowanie i osadzonie w więzieniu w Łodzi, opisuje warunki panujące w więzieniu, codzienność więźniarek, zesłanie do Auschwitz, nawiązanie kontaktu z francuskimi Żydówkami i naukę francuskiego, życie w obozie, marsz śmierci między obozami, ucieczkę z transportu i dotarcie do oddziałów Armii Berlinga, powrót z armią do kraju jako sanitariuszka, ukończenie Szkoły Głównej Służby Zagranicznej w Warszawie i pracę w placówkach dypolomatycznych w Chinach, na Węgrzech i Holandii, powstanie Solidarności i stan wojenny z perspektywy pracownika polskiej placówki dyplomatycznej.   Zakres chronologiczny: 1923-2018   Miejsca wydarzeń: Wesoła (woj. łódzkie), Pabianice (woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Oświęcim (woj. małopolskie), Buchenwald (Niemcy), Ravensbruck (Niemcy), Malchow (Niemcy), Lipsk (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Budapeszt (Węgry), Pekin (Chiny), Gdańsk (woj. pomorskie), Radom (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Stanisławów (Ukraina), Nowy Jork (Stany Zjednoczone Ameryki)

Relacja Andrzeja Wirgi, członka Solidarności Walczącej, dotyczy udziału w opozycji, początków Solidarności, pracy w Polarze, Elwro i w Polskim Związku Motorowym, wybuchu stanu wojennego, działalności Solidarności w Niemczech, Polonii w Niemczech. Zakres chronologiczny: 1945-2017   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Frankfurt (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Magdalenka (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Gdańsk (woj. pomorskie), Düsseldorf (Niemcy), Bremen (Niemcy)  

Paweł Kiszka, sędzia piłkarski i działacz klubów piłkarskich, opisuje wstąpienie do wojska, pracę w Milicji Obywatelskiej, spotkania z władzami PRL jako nagrodę dla najlepszego komendanta posterunku milicji, rozwój piłki nożnej w Opolu, działalność Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej, inicjowanie rozwoju piłki halowej, pracę jako sędzia piłkarski, a także spiker na meczach piłki nożnej.   Zakres chronologiczny: 1944-2016   Miejsca wydarzeń: Zielina (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Popielów (pow. opolski, woj. opolskie), Dobrzyń Wielki (pow. opolski, woj. opolskie), Prudnik (woj. opolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Mrągowo (woj. warmińsko-mazurskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Dobrzeń (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Nikozja (Cypr), Olesno (woj. opolskie), Poczdam (Niemcy), Zawiercie (woj. śląskie), Byczyna (pow. kluczborski, woj. opolskie), Tarnów Opolski (woj. opolskie), Katowice (woj. śląskie), Essen (Niemcy), Spała (pow. tomaszowski, woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Piła (woj. wielkopolskie), Krapkowice (woj. opolskie), Hong Kong

Łucja Rutkowska z domu Wiśniewska opisuje życie codzienne przed wojną, edukację, wkroczenie Armii Czerwonej, ucieczkę przed frontem do Czech, zbrodnie rosyjskich żołnierzy na ludności, wyjazd rodziny do NRD, pracę męża w PGR, życie codzienne i relacje sąsiedzkie.   Zakres chronologiczny: 1928-2018   Miejsca wydarzeń: Hałdrychowice (woj. dolnośląskie), Syców (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Międzybórz (pow. olesnicki, woj. dolnośląskie), Smolec (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Krosnowice (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Biernacice (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie)

Relacja Eugeniusza Merluka dotyczy walki na froncie w trakcie służby wojskowej, pracy w charakterze szofera pułkownika Jerzego Garnickiego, pracy w zawodzie kierowcy w Brzegu Dolnym,  zakładu Rokita w 1980 roku.   Zakres chronologiczny: 1922-2017   Miejsca wydarzeń: Śniatyń (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie), Lublin (woj. lubelskie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Zakopane (woj. małopolskie), Oborniki Śląskie (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie)

Relacja Romana Wanatko dotyczy pracy w Lubuskiej Wytwórni Win, a także w NRD w latach osiemdziesiątych.   Zakres chronologiczny: 1953-2017   Miejsca wydarzeń: Zielona Góra (woj.lubuskie), Heidenau (Niemcy), Drezno (Niemcy), Niwiska (pow. zielonogórski, woj. lubuskie), Pomorsko (pow. zielonogórski, woj. lubuskie), Pierzwin (pow. zielonogórski, woj. lubuskie)

Relacja Elżbiety Neumann z domu Schmidt dotyczy życia przedwojennej Polonii w niemieckim Breslau z perspektywy córki Polki i Niemca, funkcjonowanie Domu Polskiego, Bursy Akademickiej oraz duszpasterstwa Polaków w kościele św. Marcina, wyjazd do Berlina na Kongres Polaków w Niemczech, Noc Kryształową w Breslau, pracę w zakładach Linke-Hoffman-Werke podczas wojny, oblężenie Festung Breslau, wyjazd do Dzierżoniowa i relacje polsko-niemieckie.   Zakres chronologiczny: 1924-1960   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Glinno (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Bielawa (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Gliwice (woj. śląskie), Bukareszt (Rumunia), Roztocznik (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie)

Jerzy Walczyński opisuje dzieciństwo podczas II Wojny Światowej, wejście wojsk niemieckich i radzieckich, ukrywanie się w lasach, zbrodnie UPA na rodzinie świadka, wywiezienie sióstr na roboty przymusowe do fabryki amunicji w Niemczech, wyjazd na Ziemie Zachodnie i Północne i relacje z niemieckimi mieszkańcami.   Zakres chronologiczny: 1928-1955   Miejsca wydarzeń: Huta Stepańska (daw. pow. kostopolski, woj. wołyńskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląski), Prawików (pow. wołoski, woj. dolnośląskie), Offenbach (Niemcy), Legnica (woj. dolnośląskie)

Relacja Stanisława Nideckiego opisuje organizacje życia w powojennych Malczycach, podjęcie pracy na kolei, wznowienie działalności fabryki papieru, sytuacje rodzin Niemieckich. Przeprowadzka do Wrocławia z żoną.Zakres chronologiczny: 1945-1960 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Mazurowice (woj. dolnośląskie), Malczyce (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Relacja Danuty Marciniak opisuje przeżycia Świadka związane z mordami dokonywanymi na ludności polskiej przez ukraińskich nacjonalistów na terenach Galicji Wschodniej i Wołynia, działalność w AK jako łączniczka i sanitariuszka. W 1945r. przesiedlenie do Szczecina, odgruzowywanie, organizacja życia w mieście, podjęcie pracy.Zakres chronologiczny: 1939-1946 Miejsca wydarzeń: Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Lwów (dawniej woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Franciszka Pawluczuka opisuje losy rodziny Świadka podczas II wojny światowej, kopanie okopów, pomoc Radzieckim więźniom, epidemia tyfusu we wsi, wyjazd brata na roboty do Niemiec, kradzieże, egzekucje, przeszukania gestapo. Relacje z partyzantami, sytuacja we wsi podczas Akcji Wisła, edukacja podczas wojny i w okresie PRL, śmierć J.Stalina, wyjazd na Ziemie Zachodnie. Zakres chronologiczny: 1939-1968Miejsca Wydarzeń: Wólka Polinowska (woj. lubelskie), Jakówki (wieś, woj. lubelskie), Konstantynów (woj. lubelskie), Solinki (woj. lubelskie), Komarno (woj. lubelskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Michała Haniszewskiego, opisuje okupację radziecką, a następnie niemiecką we Lwowie, bombardowanie, ponowne zajęcie miasta przez Rosjan, napady band ukraińskich. Wyjazd na Ziemie Zachodnie, relacje z ludnością zamieszkującą te tereny. Przynależność do powojennego harcerstwa, działalność ojca Świadka w WiN. W latach osiemdziesiątych współuczestnictwo w prowadzeniu nielegalnej drukarni Solidarności.Zakres chronologiczny: 1939-1982 Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Pyskowice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Dżuryn (Ukraina), Żmigrród (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie)

Mieczysław Rychlicki, żołnierz Okręgu Lwowskiego Armii Krajowej, opisuje marsz w kierunku Warszawy na pomoc powstańcom, rozbrojenie, aresztowanie w Grodzisku i więzienie w Łańcucie, wyjazd do Szczecina, akcję obrony elektrowni przed demontażem, otwarcie ognia do sowieckich żołnierzy, zniszczenia wojenne po nalotach dywanowych w Szczecinie.   Zakres chronologiczny: 1944-1950   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Rudnik (pow. niżański, woj. podkarpackie), Łańcut (woj. podkarpackie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Helena Zubowska opisuje losy swojej rodziny zamieszkałej w Obertynie, przesuwanie się linii frontu podczas działań wojennych, działalność UPA w okolicach Obertyna, życie codzienne podczas wojny, problem głodu, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie i Północne, organizację powojennego życia w Siedlcach, zniszczenia wojenne we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1935-1980   Miejsca wydarzeń: Obertyn (pow. horodeński, woj. stanisławowskie), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zadubrowce (Ukraina), Radwanice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Marcinkowice (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Adam Nowak opisuje życie podczas II wojny światowej pod niemiecką okupacją, bombardowania, wywózki na roboty do Niemiec, pracę w niemieckich zakładach przemysłowych, walki pomiędzy niemieckimi a radzieckimi wojskami, czas odbudowy zniszczeń wojennych oraz aresztowania żołnierzy AK przez funkcjonariuszy UB.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Wadowice (woj. małopolskie), Andrychów (pow. wadowicki, woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Bogumin (Czechy), Częstochowa (woj. śląskie), Inwałd (woj. małopolskie), Kalwaria Zebrzydowska (pow. wadowicki, woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Tarnów (woj. małopolskie), Krzystkowice (woj. lubuskie), Żywiec (woj. śląskie)

Maria Pawliczak opisuje okres II wojny światowej na Wołyniu, zmiany w relacjach między Polakami a Ukraińcami, rzeź ludności polskiej, transport ludności polskiej na Ziemie Zachodnie i Północne, funkcjonowanie Pańswoywych Urzędów Repatriacyjnych, pierwsze lata na Ziemiach Zachodnich, relacje między dziećmi polskimi a niemieckimi.   Zakres chronologiczny: 1935-1950   Miejsca wydarzeń: Kostopol (woj. wołyńskie), Chełm (woj. lubelskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Romanów (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Ziębice (woj. dolnośląskie)

Irena Paszun opisuje napaści UPA na ludność polską, wysiedlenie na Ziemie Zachodnie, relacje Polaków z Niemcami i wysiedlenie ludności niemieckiej, kontakty handlowe z radzieckimi żołnierzami, przymusowe odgruzowywanie miasta.   Zakres chronologiczny: 1937-1947   Miejsca wydarzeń: Granne (pow. siemiatycki, woj. podlaskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wilków Wielki (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie), Ludów Śląski (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Niemcza (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie)

Jan Matelski opisuje wybuch II Wojny Światowej, ucieczkę w stronę Warszawy, spotkanie armii niemickiej, wyjazd do Poznania, aresztowanie i prace w zakładach lotniczych, nadejście wojsk radzieckich, masowe grabieże dokonywane przez Armię Czerwoną i problem alkoholizmu wśród czerwonoarmistów. Poszukiwanie pracy na Ziemiach Zachodnich i Północnych.   Zakres chronologiczny: 1939-1978   Miejsca wydarzeń: Boguszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gniewków (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Gniezno (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Jugowice (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kartuzy (woj. pomorskie), Kutno (woj. łódzkie), Łask (woj. łódzkie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Sochaczew (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. donlośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wejherowo (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wronki (pow. szamotulski, woj. wielkopolskie), Zbąszyń (pow. nowotymski, woj. wielkopolskie)

Relacja Bożeny Łukaszek rozpoczyna się od momentu wybuchu Powstania Warszawskiego. Decyzja ojca Świadka o przeprowadzce do Pruszkowa, obóz przejściowy, wypędzenia ludności Polskiej przez Niemców po kapitulacji stolicy, wywózki, łapanki. Po wojnie wyjazd na Ziemie Zachodnie, życie codzienne z rodowitymi mieszkańcami tych terenów. Zakres chronologiczny: 1944-1945Miejsca wydarzeń: Włochy (obecnie dzielnica Warszawy), Pruszków (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kudowa- Zdrój (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie), Łódź (woj. łódzkie), Koluszki (woj. łódzkie)

Tadeusz Medyński opisuje swoje dzieciństwo spędzone na Kresach Wschodnich, relacje między ludnością Polską i Ukraińską w trakcie II wojny światowej (napady, grabieże). Przejście wojsk niemieckich przez miejscowość.
Zakres chronologiczny: 1940-1944
Miejsca wydarzeń: Barysz (dawniej woj. tarnopolskie, obecnie Ukraina), Mazury, Tarnopol, Buczacz

Irena Kosiecka, opisuje wojenne losy swojej rodziny mieszkającej na terenach Kresów Wschodnich, współżycie z Ukraińcami, mordy, grabieże, opór stawiany przez Polaków. Wysiedlenie z rodzinnych stron i osiedlenie się na Dolnym Śląsku oraz życie w nowej "małej ojczyźnie".Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Tiutków (obecnie Ukraina), Słobódka (obecnie Ukraina), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Mrozów (pow. sieradzki, woj. dolnośląskie), Strusów (obecnie Ukraina), Trembowla (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie)

Krystyna Kamińska, opisuje przebieg swojej kariery zawodowej: najpierw jako polonisty,dziennikarki, a następnie podjęcie pracy we własnym wydawnictwie. Publikowanie artykułów w gazecie "Ziemia Gorzowska", działalności redakcji, relacje z PZPR i "Solidarnością", proces zbierania materiałów na artykuły, pisanie o niewygodnych dla władzy tematach. Organizowane przez Robotniczą Spółdzielnię Wydawniczą "Prasa- Książka- Ruch" Dni Prasy o charakterze propagandowym. Wyjazdy do NRD na spotkania z niemieckimi dziennikarzami. Współpraca Świadka z Gorzowskim Towarzystwie Kultury. Zakres chronologiczny: 1974-1989 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Frankfurt nad Odrą (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Myślibórz (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Serock (pow. legionowski, woj. mazowickie)  

Kazimierz Medyński opisuje lata wojenne w Połańcu, życie podczas niemieckiej okupacji, exodus połanieckich Żydów, działalność oddziału partyzanki "Jędrusie", ukrywanie Żydów, późniejsze lata wojenne w Warszawie, walki i życie codzienne ludności cywilnej w czasie Postania Warszawskiego, wkroczenie wojsk radzieckich, życie w okresie stalinizmu a także późniejszą działaność opozycyjną.   Zakres chronologiczny: 1936-1990   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Połaniec (pow. staszowski, woj. świętokrzyskie), Łomianki (pow. warszawski, woj. świętokrzyskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Izabelin (pow. warszawski, woj. mazowieckie), Busko Zdrój (pow. buski, woj. świętkorzyskie)

Rudolf Tauer, świadek walk o Festung Breslau, opisuje życie w przedwojennym Wrocławiu, działaność Domu Polskiego, duszpasterstwa Polaków przy kościele św. Marcina, harcerstwo polskie, polskie bursy, wybuch II Wojny Światowej, represje na ludności polskiej, aresztowania członków Związku Polaków, przydział do Volkssturmu, obozy pracy, życie podczas oblężenia Wrocławia, decyzję o pozostania w Polsce po wojnie, trudności jakie napotykał przez wzgląd na pochodzenie z polsko-nimieckiej rodziny, działaność Towarzystwa Miłośników Wrocławia po 1957 roku.   Zakres chronologiczny: 1922-1960   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Sieradz (woj. łódzkie), Twardogóra (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Międzybórz (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Goszcz (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Grodzisk Wielkopolski (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Mauthausen (Austria), Londyn (Wielka Brytania), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie)

Zdzisław Reszczyński, opisuje w relacji czystki etniczne przeprowadzone przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej w 1943r., przyjazd z Kresów Wschodnich na Ziemie Zachodnie, stosunki Polaków z ludnością autochtoniczną na Dolnym Śląsku. Realia panujące we wsi w rejonie Oławy w okresie PRL. Zakres chronologiczny: 1943-1989   Miejsca wydarzeń: Oława (woj. dolnośląskie), Gubin (woj. lubuskie), Chwalibożyce (woj. donośląskie)    

Władysław Czyżewski, opisuje życie codzienne w Prusach Wschodnich podczas wojny, zbrodnie Armii Czerwonej, powojenne losy tj. powołanie na 2 lata do wojska do tzw, Batalionów Budowlanych, wznowienie nauki w liceum, Studium Nauczycielskim, a następnie na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu, podjęcie pracy jako nauczyciel historii, aktywność w prasie podziemnej jako publicysta, reakcje społeczeństwa na wprowadzenie Stanu Wojennego, internowanie. Zakres chronologiczny: 1939-1989 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Bytom (woj. śląskie), Drezdenko (woj. lubuskie), Strzelce Krajeńskie (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Horodeczno (Białoruś), Baranowicze (Białoruś), Mińsk (Białoruś), Brześć (Białoruś), Smoleńsk (Rosja)  

Antoni Marcinko,opisuje życie podczas wojny w rodzinnej wsi, okupacje: niemiecką i radziecką, warunki życia i głód, traktowanie przez okupantów, wywózki na Syberie, napady i mordy dokonywane przez ludność Ukraińską, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, warunki mieszkaniowe, życie codzienne i rodzinne. Zakres chronologiczny: 1939-1955   Miejsca wydarzeń: Winniki (woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Oświęcim (woj.małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Jarosław (woj. podkarpackie), Kluczbork (woj. opolskie), Kraków (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Przemyśl (woj. podkarpackie)

Tadeusz Piekarczuk, opisuje migracje na Ziemie Zachodnie, trudy życia codziennego, Pierwszą Komunię Św., powstawanie szkolnictwa, rabunki dokonywane przez Rosjan, odbudowę przemysłu. Zakres chronologiczny: 1945 - 1980   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (woj. dolnośląskie), Cucułowsce (daw. woj. stanisławowskie, obecnie Wilchiwci, Ukraina), Oława (woj. dolnośląskie), Nowy Tomyśl (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Chwałowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie)

Józefa Mikołajczak, opisuje wydarzenia związanie z przejściem frontu niemiecko-radzieckiego w 1944 r. przez teren Bieszczad, stosunki polsko-ukraińskie w czasie okupacji niemieckiej, przesiedlenie na tereny Opolszczyzny i relacje z ludnością niemiecką. Zakres chronologiczny: 1939-1946Miejsca wydarzeń: Katynia (woj. lwowski, obecnie Ukraina), Namysłów (woj. opolskie), Jelcz-Laskowice (woj. dolnośląskie), Arłamów (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Dobromil (Ukraina)

Jan Hutnik, pochodzący z Wołynia opisuje wydarzenia związane ze zbrodniami (z lat 1943-1945) oddziałów Ukraińskiej Armii Powstańczej przeciwko ludności polskiej, okręgu tarnopolskiego. Najbardziej traumatycznym wspomnieniem z tego okresu dla Świadka była rzeź dokonana w jego rodzinnej miejscowości (Korościatynie) w nocy z 28 na 29 luty 1944 r. Druga część relacji dotyczy czasów powojennych, kiedy to wraz z całą rodziną Świadek zostaje przesiedlony z kresów wschodnich na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: lata 30-te - 50-te XX w.   Miejsca wydarzeń: Korościatyn (obenie Krynica, Ukraina), Strzelin (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Stanisławów (Ukraina)

Jadwiga Mazur opisuje życie codzienne na Ziemiach Zachodnich po wojnie, funkcjonowanie oświaty, pracę w stacji sanitarno-epidemiologicznej, zwyczaje typowe dla regionu.   Zakres chronologiczny: 1944-2016   Miejsca wydarzeń: Stary Strachocin (pow. makowski, woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Nowy Dwór (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Maków Mazowiecki (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Zdzisława Kita, z domu Topolewska, opisuje okupację niemiecką, relacje Polaków z Niemcami, relacje z ludnością autochtoniczną Pomorza, funkcjonowanie oświaty i administracji na Ziemiach Zachodnich w latach powojennych, różnice w tradycjach Mazowsza i Pomorza oraz osadników przybyłych z różnych rejonów Polski.   Zakres chronologiczny: 1932-2016   Miejsca wydarzeń: Szczutowo (pow. sierpeckie, woj. mazowieckie), Stara Wola (pow. sierpecki, woj. mazowieckie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Lębork (woj. pomorskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Mikołajki Pomorskie (pow. sztumski, woj. pomorskie), Gdakowo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Gabriela Lipska, z domu Grzecka, opisuje II Wojnę Światową na Pomorzu, wygląd i funkcjonowanie powojennego Gdańska, w tym Stoczni Gdańskiej, wysiedlenia Niemców, opisuje tworzenie się życia społecznego w Czersku, funkcjonowanie zakładu fotograficznego, który prowadziła razem z mężem.   Zakres chronologiczny: 1940-2016   Miejsca wydarzeń: Czersk (pow. chojnicki, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Sztum (woj. pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Czernin (pow. sztumski, woj. pomorskie)

Eleonora Głuchowska, z domu Januszewskiej, opisuje miejsce urodzenia i pochodzenie rodzinne, pobyt w obozie przejściowym dla wdów, repatriację na Ziemie Zachodnie, życie religijne, relacje Polaków z autochtoniczną ludnością niemiecką oraz ludźmi przesiedlonymi z terenów dzisiejszej Ukrainy, pracę w zawodzie nauczycielki.   Zakres chronologiczny: 1936-1990   Miejsca wydarzeń: Wilno (Litwa), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Siecie (pow. słupski, woj. pomorskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Edmund Hoppe, opisuje odbudowę Sztumu, odgruzowywanie miasta, problem szabrownictwa, kryzys mieszkalnictwa, działalność w organizacji Służba Polsce oraz w Miejskiej Radzie Narodowej w Sztumie, społeczność rzemieślników w Sztumie, relacje pomiędzy Polakami a Niemcami.   Zakres chronologiczny: 1930-2000   Miejsca wydarzeń: Czersk (pow. chojnicki, woj. pomorskie), Sztum (pow. sztumski, woj. pomorskie), Pietrzwałd (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Konin (woj. wielkopolskie)

Helena Stamporowska opisuje wyjazd na prace przymusowe do podwiedeńskiej miejscowości Marchegg, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, relacje pomiędzy ludnością niemiecką, a polskimi osadnikami, powojenne życie codzienne, tradycje i obyczaje.   Zakres chronologiczny: 1931-1990   Miejsca wydarzeń: Rajsko (pow. oświęcimski, woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Marchegg (Austria), Wieluń (woj. łódzkie), Słupsk (woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Stojcino (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (woj. pomorskie)

Jan Stelmaszczuk opisuje osadnictwo wojskowe na Wołyniu, relację pomiędzy nowoosiadłymi a Ukraińcami, ucieczkę z Wołynia, przemieszczenie się na Ziemie Północne, życie i pracę w Polsce Ludowej, relacje pomiędzy ludnością przybyłą z różnych stron Polski, organizacje czasu wolnego, tradycje przyniesione z różnych regionów.   Zakres chronologiczny: 1933-1990   Miejsca wydarzeń: Teresin (pow. chełmski, woj. lubelskie), Stojcino (pow. słupski, woj. pomorskie), Stężarzyce (Wołyń, Ukraina), Uścimóg (pow. lubartowski, woj. lubelskie), Słupsk (woj. pomorskie), Choćmirówko (pow. słupski, woj. pomorskie), Hrubieszów (woj. lubelskie), Malbork (woj. pomorskie), Damnica (pow. słupski, woj. pomorskie),Święcichowo (pow. słupski, woj. pomorskie), Wiatrowo (pow. słupski, woj. pomorskie), Drzeżewo (pow. słupski, woj. pomorskie)

Józef Owczark opisuje organizajce życia powojennego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, zakładanie posterunkó milicji, problem szabrownictwa, edukację, działaność w harcerstwie, pracę w rybołóstwie, relacje pomiędzy Polakami, Rosjanami, Niemcami, Ukraińcami.   Zakres chronologiczny: 1940-1990   Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj. łódzkie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Smołdzin (woj. pomorskie), Sycewice (pow. słupski, woj. pomorskie), Żelków (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Częstochowa (woj. śląskie)

Jarosław Krajnik opisuje przesiedlenie z Bieszczad, osiedlenie na Ziemiach Północnych, stosunki między ludnością Polską a Niemiecką, pracę w kołchozie, problem szabrownictwa, tradycje ludowe, relacje sąsiedzkie.   Zakres chronologiczny: 1943-1990   Miejsca wydarzeń: Zachoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Czysta (pow. słupski, woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Kluki (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupski (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Retowo (pow. słupski, woj. pomorskie)

Kazimiera Waszkiewicz, z domu Kaleta, opisuje życie codzienne na Ziemiach Północnych po wojnie, relacje między Polakami a Niemcami, roboty przymusowe w Niemczach, integracje ludności z różnych zakątków Polski.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Wielka Wieś (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Słupsk (woj. pomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), warszawa (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie), Berlin (Niemcy)

Maria Trukszyn, z domu Dubowska, opisuje historię swojego przyjazdu na Ziemie Zachodnie, które z racji białoruskiego pochodzenia jej mężą, mogło odbyć się dopiero w latach pięćdziesiątych; opisuje pracę w kołchozie na Białorusi, życie codzienne na nowych terenach, tradycje, sposoby zarobkowania.   Zakres chronologiczny: 1931-1980   Miejsca wydarzeń: Śliwowszczyzna (Białoruś), Grodno (Białoruś), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Moskwa (Rosja), Lębork (woj. pomorskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Kielce (woj. świętokrzyskie)

Juliusz Palibuda opowiada o wywózce na roboty do Wrocławia, życiu w oblężonym Wrocławiu, latach powojennych w stolicy Dolnego Śląska, harcerstwie, zakładach pracy i służbie wojskowej.   Zakres chronologiczny: 1932-1990   Miejsca wydarzeń: Mikorzyn (pow. kępiński, woj. wielkopolskie), Ostrzeszów (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kazuń (pow. nowodworski, woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie)

Jan Piech opisuje życie w powojennym Oleśnie, integrację ludności polsko i niemieckojęzycznej oraz tradycje religijne i zwyczaje kulinarne.   Zakres chronologiczny: 1939-2016   Miejsca wydarzeń: Olesno (woj. opolskie), Świercze (pow. oleski, woj. opolskie), Wachowice (pow. oleski, woj. opolskie), Pasawa (Niemcy), Częstochowa (woj. śląskie)

Tadeusz Krzyczkowski opisuje uniknięcie wywózki na Sybir, okupację niemiecką spędzoną w pałacu hrabiny Łoś w Brzysku, powojenne lata na Opolszczyźnie, integrację pomiędzy przyjezdnymi a ludnością autochtoniczną, zwyczaje religijne, a także stan wojenny z perspektywy działacza partyjnego.   Zakres chronologiczny: 1939-2016   Miejsca wydarzeń: Byszów (Ukraina), Brzyska (pow. jasielski, woj. podkarpackie), Sowczyce (pow. oleski, woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie), Stanisławów (Ukraina), Opole (woj. opolskie), Halicz (Ukraina), Bozanowice (pow. oleski, woj. opolskie), Teheran (Iran), Jałta (Ukraina), Kościeliska (pow. oleski, woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Radłów (woj. opolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Budapeszt (Węgry), Łódź (woj. łódzkie), Częstochowa (woj. śląskie), Katowice (woj. śląskie)

Relacja Elżbiety Ziarko z domu Wysocka, która opowiada o dzieciństwie spędzonym w Godziszce, Suszu i Ryjewie. Opisuje przenikanie się tradycji przyjezdnych z różnych stron, stosunek do ludności niemieckiej a także organizacje lokalnych zespołów ludowych na Powiślu.   Zakres chronologiczny: 1943-2016   Miejsca wydarzeń: Godziszka (pow. brodnicki, woj. kujawsko-pomorskie), Susz (pow. iławski, woj. warmińsko-mazurskie), Sztum (pow. sztumski, woj. pomorskie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Malbork (pow. malborski, woj. pomorskie), Siemiany (pow. iławski, woj. warmińsko-mazurskie), Klecewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Hajnówka (woj. podlaskie), Wąbrzeźno (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Brodnica (woj. kujawsko-pomorskie), Lembarg (pow. brodnicki, woj. kujawsko-pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Zbiczno (pow. brodnicki, woj. kujawsko-pomorskie)

Barbara Wolak, z domu Deręgowska, emerytowana nauczycielka matematyki; opisuje proces osadnictwa w miejscowości Ryjewo po II Wojnie Światowej. Wiele uwagi poświęca budowaniu relacji z osobami przybyłymi z różnych stron Polski oraz pozostałą w Ryjewie, autochtoniczną ludnością niemiecką. W relacji znajduje się także opis funkcjonowania placówek edukacyjnych w Ryjewie.   Zakres chronologiczny: 1945-2016   Miejsca wydarzeń: Czubajowizna (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Sierpc (pow. sierpiecki, woj. mazowieckie), Wąbrzeźno (pow. wąbrzeski, woj. kujawsko-pomorskie), Wołomin (woj. mazowieckie), Sztum (woj. pomorskie)

Relacja Heleny Podczaskiej, z domu Kasperkiewicz. Po wojnie autorka relacji zamieszkała w Ryjewie. Opisuje stosunki ludności autochtonicznej z ludnością napływową oraz proces osadnictwa w Ryjewie, sporo miejsca poświęca też edukacji. Porusza również kwestię działalności swojego ojca w Armii Krajowej.   Zakres chronologiczny: 1944-2016 Miejsca wydarzeń: Nadbiel (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Nowogródek (obw. grodzieński, Białoruś), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Straszewo (pow. aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie)

Relacja Jerzego Kurka. Autor relacji opowiada o żołnierzach Armii Krajowej na Powiślu oraz represjach jakie dotykały ich ze strony komunistycznych władz. Opisuje przemiany społeczne, relacje pomiędzy osadnikami z Mazowsza a osadnikami z innych terenów Polski, oraz ich stosunek do ludności niemieckiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1940-2016 Miejsca wydarzeń: Czubajowizna (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Górki (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Jarzębina (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Kwidzyn (pow. kwidzyński, woj.pomorskie), Grajewo (woj. podlaskie), Łasin (pow. grudziądzki, woj. kujawsko-pomorskie), Wola Ręczajska (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Stare Grabie (pow. wołomiński, woj. mazowieckie)

Relacja Olgi Foltyńskiej, zawiera krótki opis edukacji przedwojennej, prace przymusowe w Niemczech oraz życie na Ziemiach Zachodnich po wojnie. Autorka relacji opisuje stosunki międzyludzkie, w dużej części polsko-niemieckie, a także problem biedy i alkoholizmu.   Zakres chronologiczny: 1923-1980 Miejsca wydarzeń: Komaroŭka (Komarówka, Białoruś), Poznań (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Słupsk (woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Makowiska (pow. pajęczański, woj. łódzkie), Włodawa (woj. lubelskie), Ustka (pow. słupski, woj. pomorskie)

Realcja Charlotte Marthy Marii Skuriat z domu Judaschke zawierająca wspomnienia z dzieciństwa spędzonego w Gardnie Wielkiej, okresu wojennego oraz życia na dawnych terenach niemieckich w powojennej Polsce. Autorka relacji opisuje swoje dzieciństwo, podczas którego musiała pracować w gospodarstwie rolnym. Podaje przykłady życia codziennego: mecze piłki nożnej, festyny, przedwojenną edukację. Opisuje też stosunki z ludonością żydowską i sytuacje Żydów w Słupsku okresu wojennego. W roku 1954 zawiera ewangelicko-katolickie małżeństwo z pochodzącym z Wilna mężem. Porusza też temat podróży do Wilna w 1958 roku, a także miesiąc spędzony w Rosji. Część relacji poświęca też osobie brata męża, który zginął w Katyniu.   Zakres chronologiczny: 1927-2016 Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie) , Słupsk (pow. słupski, woj. pomorskie), Wilno (Litwa), Berlin (Niemcy), Hamburg (Niemcy)

Relacja Mariana Tobisa, zamieszkałego w Jeleniej Górze od 1945 r., dotycząca wojennych losów jego rodziny, osiedlenia na Dolnym Śląsku i pierwszych lat funkcjonowania miasta; świadek barwnie opisuje stosunki panujące w mieście, rolę pozostałych jeszcze Niemców, zakłady pracy, PUR, szkoły, komunikację miejską, napięcia między Armią Czerwoną, wojskiem polskim i stroną czechosłowacką, podaje wiele szczegółów i nazwisk; mniej miejsca poświęca czasom okupacji niemieckiej i swojej pracy przymusowej w gospodarstwie niedaleko swojego miejsca urodzenia.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Praszka (pow. wieluński, woj. łódzkie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Śnieżka (Karkonosze), Kijów (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Karpacz (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Harrachov (Republika Czeska)

Relacja Bolesława Wiśniewskiego, pracownika Zakładu Naprawy Nadwozi Samochodowych w Jelczu, urodzonego na Kresach Wschodnich II RP, wspominającego swą rodzinną wieś (kolonię) Alfredówkę, położoną tuż przy granicy z Ukraińską SRR, przejście żołnierzy radzieckich w 1944 r., wysiedlenie i transport na tzw. Ziemie Odzyskane, pierwsze lata w Laskowicach i pracę przy budowie i naprawie ciężarowych samochodów pożarniczych; świadek szczegółowo opisuje warunki transportu, wspomina zamieszkałych w Laskowicach Niemców, wysiedlonych w 1948 r., wspomina też niektóre wydarzenia z pracy i mówi o swoim stosunku do niej.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Alfredówka (Ukraina, kolonia nieistniejąca); Podrałówka (kolonia nieistniejąca, Ukraina); Moczulanka (Močulânka, obw. Równe, Ukraina); Laskowice Oławskie (dziś Jelcz-Laskowice, pow. Oława, woj. dolnośląskie)

Relacja Bogusława Traczewskiego, wywiezionego w 1940 r. z rodzinnego Wilna na Syberię, repatrianta, uczestnika strajków w 1956, 1970 i 1980 r.; świadek szczegółowo opowiada o wywiezieniu swojej rodziny przez radzieckiego okupanta, warunkach pobytu w syberyjskim łagrze Bajaryk, poszczególnych zdarzeniach z tamtego okresu, następnie repatriacji na tzw. Ziemie Odzyskane, pobycie w obozie przejściowym w Rzęsinie koło Gryfic, stosunkach z zastanymi tam Niemcami - wspomina też o pozostających do 1946 r. w okolicznych lasach niedobitkach Wehrmachtu; następnie wspomina o przenosinach do Szczecina i udziale w demonstracjach podczas kolejnych lat przełomowych w powojennej historii Polski; opowieść jest szczegółowa i precyzyjna, świadek stara się opowiadać tylko o tym, co sam widział lub czego doświadczył; mówi też o swojej postawie i motywach podjętych decyzji.   Zakres chronologiczny: 10.02.1940-2000   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Tûmeň (Tiumeń, Federacja Rosyjska), Bajaryk (Syberia), Brest (Brześć, Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzęsin (pow. Gryfice, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Wrocław (woj. dolnośląskie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Trzygłów (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Kukań (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Radom (woj. mazowieckie)