- PL OPiP IV-1-1-171
- Obiekt
- 15.03.1949
Część z Dokumenty Życia Społecznego
adresatem nakazu Piotr Maras zam. przy ul. Południowej 16 w Lubaniu
Zarząd Miejski w Lubaniu
Część z Dokumenty Życia Społecznego
adresatem nakazu Piotr Maras zam. przy ul. Południowej 16 w Lubaniu
Zarząd Miejski w Lubaniu
Część z Dokumenty Życia Społecznego
adresatem nakazu Piotr Maras zam. przy ul. Południowej 16 w Lubaniu
Zarząd Miejski w Lubaniu
Relacja kresowianki dot. życia pod sowiecką i niemiecka okupacją, rzezi Polaków dokonywanych przez UPA, wysiedlenia z rodzinnych stron i osiedlenia się na Dolnym Śląsku oraz pierwszych lat życia w nowej "małej ojczyźnie". Zakres chronologiczny: 1939-1950. Miejsca wydarzeń: Obertyn (Ukraina), Brochów (dziś dzielnica Wrocławia), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Śniatyn (Ukraina), Kotowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Sobocisko (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Marcinkowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Dżurków (Ukraina), Zbaraż (Ukraina), Żytomierz (Ukraina), Zadubrowce (Ukraina)
Kruk Genowefa
Maria Romańczukiewicz - relacja
Relacja kresownianki wywodzącej się z mieszanej, polsko-ukraińskiej rodziny dot. życia pod niemiecką okupacją, powstawania kołchozów po zakończeniu II wojny światowej oraz przyjazdu do Polski w latach 70. XX w. Zakres chronologiczny: lata 40.-70. XX w. Miejsca wydarzeń: Harasimów (Ukraina), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Żywaczów (Ukraina), Obertyn (Ukraina), Oława (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie)
Romańczukiewicz Maria
Relacja Bronisławy Guza, dotycząca życia codziennego w Obertynie i okolicach, moment przesiedlenia do Siedlc, działania wojenne, działania UPA, represje, organizację zycia po wojnie w Siedlcach, odbudowę i działania władzy na szczeblu lokalnym. Zakres Chronologiczny: 1929-1997 Miejsca wydarzeń: Obertyn (Ukraina), Horodenka (Ukraina), Żuków (Ukraina), Lwów (Ukraina), Śniatyn (Ukraina), Oldenburg (Niemcy), Zadubrowce (Ukraina), Stantsiya Gody Turka (Ukraina), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Tarnów (woj. małopolskie), Brochów (dzielnica Wrocławia), Wrocław (woj. dolnośląskie), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Gaj (Ukraina), Kołomyja (Ukraina), Łuck (Ukraina), Radwanice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Żytomierz (Ukraina), Racibórz (woj. śląskie), Marcinkowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Sobociska (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)
Bronisława Guza
Wspomnienia Eugeniusza Walniczka z wysiedlenia z Kresów Wschodnich, transportu na ziemie zachodnie Rzeczpospolitej, poszukiwania miejsca do stałego osiedlenia się, represji Urzędu Bezpieczeństwa wobec rolników indywidualnych w czasie kolektywizacji, pracy w PKS i strajku w 1980 roku. Zakres chronologiczny: 1943-1980 Miejsca wydarzeń: Bar (Ukraina), Rodatycze (Ukraina), Lwów (Ukraina), Gródek (Ukraina), Słabocin (pow. milicki, woj. dolnośląskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Milicz (woj. dolnośląskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Lubiąż (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie)
Walniczek Eugeniusz
Wspomnienia Paulina Kości, dotyczące walk partyzanckich na lubelszczyźnie, wkroczenia wojsk radzieckich i zbrodni hitlerowskiej w tym rejonie, następnie osadnictwa na tzw. Ziemiach Odzyskanych, organizacji życia i sporów z władzą komunistyczną, represji wobec Polaków wracających z armii polskich stacjonujących na Zachodzie, ucieczki jednego z pilotów wojskowych ppor. Franciszka Jareckiego na Zachód i codziennej służby wojskowej w batalionie obsługi lotniska. Zakres chronologiczny: 1944 - 1957 Miejsca wydarzeń: Chrzanów (pow. Janów Lubelski, woj. lubelskie), Kalinówka (pow. Rudna, woj. dolnośląskie), Piła (woj. wielkopolskie), Biłgoraj (woj. lubelskie), Goraj (woj. lubelskie), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie)
Kość Paulin
Wspomnienia Jana Specylaka dotyczące służby wojskowej jego ojca w czasie II Wojny Światowej, procesu przesiedlenia jego rodziny z Kresów Wschodnich na tzw. Ziemie Odzyskane, stosunków z Ukraińcami i Łemkami, którzy przyjechali do miejsca zamieszkania świadka, realiów transportu i znajdywania nowego gospodarstwa pod Wrocławiem, stosunków z zastanymi na miejscu Niemcami, życia codziennego w pierwszych latach powojennych, kolektywizacji w Polsce i represji UB wobec opornych rolników - świadek wymienia konkretne osoby będące ofiarami tych represji. Zakres chronologiczny: 1944 - 1978 Miejsca wydarzeń: Wołostków (Ukraina), Mielnik (Czechy), Sądowa Wisznia (Ukraina), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Piotrków Borowski (pow. Strzelin, woj. dolnośląskie), Drohobycz (Ukraina), Lwów (Ukraina), Berlin (Niemcy), Przemyśl (woj. podkarpackie), Oława (woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Bystrzyca Kłodzka (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie)
Specylak Jan
Władysław Bogdanowicz - relacja
Relacja Władysława Bogdanowicza dotycząca losów jego rodziny w czasie II Wojny Światowej na wileńszczyźnie, wstąpienia do Armii Krajowej w Lesie Grandowskim i akcjach konspiracyjnych, życia codziennego i kolektywizacji w Litewskiej SRR do 1956 r., przymusowego powołania do szkoły mechanicznej niedaleko Olity, powołania do Armii Czerwonej, przyjazdu do Polski i pracy w PGR, przyjazdu do Szczecina i obserwacji pacyfikacji Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego podczas protestów w grudniu 1970 r.; świadek podaje istotne szczegóły, np. rozpoznaje formacje militarne, tłumaczy konsekwencje sprzeciwiania się władzom radzieckim, wskazuje stronę agresywną podczas demonstracji w grudniu 1970 r. itp. Zakres chronologiczny: 1939 - 1991 Miejsca wydarzeń: Pajauta (woj. wileńskie, Litwa), majątek Oława k. Olity (Litwa), Taszkient (Uzbekistan), Lidzbark Warmiński (woj. warmińsko-mazurskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Słupsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie)
Bogdanowicz Władysław
Wspomnienia Władysława Skiby dotyczące represji, jakich dopuszczali się przedstawiciele władz na mieszkańcach Kulina i okolic podczas kolektywizacji, w ramach walki z opozycją antykomunistyczną, z Kościołem i przejawami oporu społecznego; świadek wymienia nazwiska poszkodowanych, podaje istotne szczegóły Zakres chronologiczny: 1946-1956 Miejsca wydarzeń: Barysz (Ukraina), Kulin (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Środa Śląska (woj. dolnoślaskie), Warszawa (woj. mazowieckie)
Skiba Władysław
Relacja Petroneli Kozłowicz, mieszkanki Wilna, będącej świadkiem wejścia Armii Czerwonej do miasta w 1939 r., a następnie Wehrmachtu w 1941 r.; świadek skupia się jednak głównie na opisie sytuacji tuż po wyzwoleniu przez Armię Krajową i ponownym wkroczeniu Armii Czerwonej, wspomina represje Rosjan i moment ucieczki do Ełku i na Dolny Śląsk przed wywózką; przytacza też kilka szczegółowych historii z okupacji niemieckiej i opowiada o ojcu, zmobilizowanym w 1939 r. do armii polskiej i odnalezionym w 1947 r. w Podzamku koło Kłodzka. Zakres chronologiczny: 1939-1947 Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Kowno (Litwa), Podzamek (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)
Kozłowicz Petronela
Mieczysław Maćkała, kresowianin opisuje relacje pomiędzy trzema grupami narodowościowymi (Polakami, Ukraińcami, Żydami) w okresie XX-lecia międzywojennego oraz w trakcie II wojny światowej na terenach wschodnich. Świadek opowiada o okupacji sowieckiej, a następnie o wkroczeniu wojsk niemieckich na Kresy. Wspomina przy tym o grabieżach, wywózkach na Syberie oraz o rzeziach dokonywanych przez Ukraińców na Polakach. Ostatnie minuty relacji skupiają się na czasach powojennych kiedy to rodzina Świadka przyjeżdża na Ziemie Zachodnie. Zakres chronologiczny: 1932- lata 50-te XX w. Miejsca wydarzeń: Rychcice, Drohobycz (dwa. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Strzelin (woj. dolnośląskie), Lublin (woj. lubelskie), Workuta (Rosja), Bronica (Ukraina), Sambor (Ukraina)
Maćkała Mieczysław
Łucja Pawłowska opisuje wybuch wojny na terenach Wielkopolski, wysiedlenie do Generalnej Gubernii, prześladowania ludności polskiej przez Niemców, problem biedy, represje ze strony władz po wojnie oraz organizację życia po wojnie, pracę zawodową w PRL, strajki w zakładach i wprowadzenie stanu wojennego. Zakres chronologiczny: 1939-2000 Miejsca wydarzeń: Gniezno (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kłecko (pow. gnieźnieński, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie)
Pawłowska Łucja
Katarzyna Kogut z domu Koper, łączniczka Armii Krajowej, opisuje społeczeństwo Suśca przed 1939 rokiem, okupacje niemiecką, oddziały partyzanckie wokół wsi w czasie II Wojny Światowej, uwięzienie przez Niemców w Zamościu, przewiezienie rannego brata przez niemieckie posterunki do Tomaszowa Lubelskiego, dostarczanie wiadomości do oddziału partyzanckiego z okolicy, obserwacja pociągów wiozących Żydów do Bełżca i handlu tytoniem z bełżczanami, którzy sprzedawali ubrania i ruchomości pozostałe po zamordowanych Żydach. Wzmiankuje też represje, jakimi poddawani byli mieszkańcy wsi opierający się kolektywizacji tuż po wojnie. Relacja zawiera wiele cennych szczegółów z życia codziennego przed II Wojną Światową oraz w czasie okupacji niemieckiej. Zakres chronologiczny: 1930-1950 Miejsca wydarzeń: Susiec (woj. lubelskie), Zamość (woj. lubelskie), Tomaszów Lubelski (woj. lubelskie), Lubliniec (woj. śląskie)
Kogut Katarzyna
Autor we wspomnieniach przedstawia losy swoje i swojej rodziny od II wojny światowej do czasów współczesnych. W pierwszej części opisuje okupację niemiecką i radziecką rodzinnej wsi Wicyń. Wspomina również o atakach UPA na Polaków. Następnie skupia się na wyjeździe z rodzinnych stron i osiedleniu się w Biskupiach Oławskich. W międzyczasie opisuje swoje dwie podróże do Wicynia z ok. 1976 i 2002 roku. Potem przedstawia realia życia na wsi w okresie PRL (kolektywizacja wsi, trudna sytuacja materialna, praca na roli, niełatwy dostęp do edukacji). W drugiej części opisuje życie codzienne w Wicyniu przed II wojną światową oraz pod okupacją radziecką. Przedstawia przyczyny wyjazdu Polaków na Ziemie Zachodnie, warunki w jakich ludziach musieli podróżować oraz trudności jakie napotkali nowi mieszkańcy Biskupic Oławskich. Zamieszcza również cztery listy rodzin, które wyjechały do: Bielska, Biskupic Oławskich, Nowej Wsi, Rzepina, Krzeszyc, Radzików, Lipian, Radów, Przemysława oraz spis miejscowości, do których zostali przesiedleni mieszkańcy Wicynia w 1945 r. Jako załącznik dołączona jest mapa osiedlenia Wilcynian po 1945 r. Zakres chronologiczny: 1939-2002 Miejsca wydarzeń: Wicyń (obec.Smerekiwka, Ukraina), Złoczow (Ukraina), Biskupice Oławskie (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina)
Argasiński Leon
Wizyta delegacji Komunistycznej Partii Chin w PGR Bielany
Część z Zbiory fotograficzne
pierwszy z lewej P. Graf, dalej P. Krawczyk; pozostałe osoby nieznane; w tle transparent z napisem "Hańba ludobójcom amerykańskim w Korei!", nawiązujący do toczącej się wówczas wojny koreańskiej;
N.N.
Wizyta delegacji Komunistycznej Partii Chin w PGR Bielany
Część z Zbiory fotograficzne
niezidentyfikowani członkowie chińskiej delegacji oraz pracownicy PGR Bielany;
N.N.
Wizyta delegacji Komunistycznej Partii Chin w PGR Bielany
Część z Zbiory fotograficzne
niezidentyfikowane osoby, członkowie chińskiej delegacji oraz prawdopodobnie przedstawiciele dyrekcji PGR-u w Bielanach Wrocławskich, przed zabudowaniami gospodarczymi; nad wejściem do budynku transparent "Przecz ręce od Korei! Korea dla Koreańczyków!" odwołujący się do ówczesnej sytuacji politycznej na Półwyspie Koreańskim;
N.N.
Wizyta delegacji Komunistycznej Partii Chin w PGR Bielany
Część z Zbiory fotograficzne
niezidentyfikowane osoby, członkowie chińskiej delegacji i prawdopodobnie przedstawiciele dyrekcji PGR Bielany;
N.N.