Świadectwo zwolnienia z więzienia we Wronkach; na odwrociu informacja o zgłoszeniu się na posterunek MO w Błażowej; okaziciel: Jerzy Woźniak

Pismo do Prezydium Rady Narodowej m. Wrocławia Urzędu Spraw Wewnętrznych - Izby Wytrzeźwień we Wrocławiu ws. czasu i stanowiska pracy więźniów Centralnego Więzienia we Wronkach; dotyczy: Jan Pierzchała, Jerzy Woźniak

Relacja Bronisława Urbańskiego, pracownika służby więziennej od momentu wstąpienia do służby, poprzez pracę w ZK w Grodkowie, okoliczności wprowadzenia Stanu Wojennego, inwigilację wewnętrzną Zakładu, formy oporu więzionych i represje stosowane wobec pracowników. W dalszej części opisuje wydarzenia do 2011 roku   Zakres chronologiczny: 1976-2011Miejsca wydarzeń: Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Brzeg (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Nysa (woj. opolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie)

• Krótki biogram i wspomnienia Stanisława Apanowicza, w których opisuje swoje losy podczas II wojny światowej i w okresie powojennym. Represje ze strony Sowietów, wywóz na Syberię, pracę przymusową i przyjazd do Polski.]
• Zakres chronologiczny: 1944-1958.
• Miejsca wydarzeń: Wilno, Moskwa, Stalingrad, Omsk, Saratowo, Jełszanka, Kutaisi.

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1983. Grafika wykonana przez działaczy Solidarności wiezionych w zakładzie karnym przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Fot. NAF Dementi

Narysowana niebieskim długopisem tabela z darami wielkanocnymi od internowanych w Ośrodku Odosobnienia w Nysie dla więźniów kryminalnych osadzonych w Zakładzie Karnym w Nysie (ten sam kompleks więzienny), opatrzona nagłówkiem, pod którym znajduje się skład komisji i trzy odręczne podpisy

Zaświadczenie o zwolnieniu z więzienia, okaziciel: Jerzy Woźniak

Pismo do Prezydium Rady Narodowej m. Wrocławia Urzędu Spraw Wewnętrznych - Izby Wytrzeźwień we Wrocławiu ws. czasu i stanowiska pracy więźniów Centralnego Więzienia we Wronkach; dotyczy: Jan Pierzchała, Jerzy Woźniak

Świadectwo zwolnienia z więzienia we Wronkach; na odwrociu informacja o zgłoszeniu się na posterunek MO w Błażowej; okaziciel: Jerzy Woźniak

• Wspomnienia Wandy Nowakowskiej z okresu wywózki do ZSRR. Autorka wspomnień została wywieziona 13 kwietnia 1940 roku ze Lwowa najpierw do Kirgistanu, nastepnie do Kazachstanu skąd powróciła do kraju w 1946 roku. Jej obszerna relacja dotyczy w całości pobytu na zesłaniu. Szczegółowy opis podzielony jest chronologicznie i datowany pod koniec każdego z rozdziałów. We wspomnieniach opowiada o warunkach podróży, przyjeździe na miejsce i ulokowaniu ich w kirgiskiej wiosce gdzie przez długi okres miała okazję poznac miejscowe wierzenia i zwyczaje. Następnie przeniesiono ją wraz z bratankiem do osiedla na terenie Kazachstanu gdzie miała spędzić następne 5 lat. Pani Wanda szczegółowo opisuje pomoc w postaci paczek, które otrzymywali z kraju i zazdrość Rosjanek ogladających wydobywane skarby. Opisuje wzruszającą historię pieska, którego udało jej sie na miejscu udomowić, który był jej pocieszeniem w trudnych momentach. Nastepnie opowiada dramatyczny okres uwięzienia w rosyjskim obozie za odmowę przyjęcia paszportu ZSRR. Dzięki Pani Wandzie dowiadujemy się jak wyglądało życie w rosyjskim wiezieniu podczas II wojny światowej. Po odbyciu dwuletniej kary powraca do wioski, w której została aresztowana. Wykończona długą karą dochodzi do siebie i wraz z resztą towarzyszy niedoli czeka na pozwolenie powrotu do kraju. Na samym końcu szczegółowo opisuje podróż powrotną do kraju i nastroje wśród towarzyszy podróży.]
•  
• Zakres chronologiczny: 1940-1946
• Miejsca wydarzeń: Львів (dawna nazwa form. Królewskie Stołeczne Miasto Lwów, teraz Lviv, Ukraina), Kirgistan, Kazachstan, Ко́тлас (Kotłas, Rosja), Свердловская область (Obwód Swirdłowski, Rosja).

Wspomnienia Stanisława i Katarzyny Duchaczek spisane przez ich córkę - Czesławę Kucharczyk. Relacja spisana jest z perspektywy obojga rodziców, podzielona na rodziały tematyczne: wojny/bitwy, organizacja zycia tuż po wojnie, inne - więzienie we Lwowie, migracje powojenne, społeczeństwo-tradycje-zwyczaje-religia, rola kościoła w zakresie integracji społecznej oraz pojednania międzynarodowego, "Solidarność" i ruchy opozycyjne, przeciwstawianie się represjom komunistycznym. Zakres chronologiczny: 1945-1994

Stanisław Ryczek, opisuje swoją działalność opozycyjną w latach 80-tych, prowadzenie akcji strajkowych w Wołowie, rewizje w domu, prowadzenie nielegalnej drukarni, kolportowanie plakatów, ulotek, praca nad gazetą pt. "Feniks", sprowadzanie darów z Francji. Zakres chronologiczny: 1982-1986   Miejsca wydarzeń: Wołów (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Lubiąż (woj. dolnośląskie), Srzelin (woj. dolnośląskie), Polkowice (woj. dolnośląskie)  

Władysław Czyżewski, opisuje życie codzienne w Prusach Wschodnich podczas wojny, zbrodnie Armii Czerwonej, powojenne losy tj. powołanie na 2 lata do wojska do tzw, Batalionów Budowlanych, wznowienie nauki w liceum, Studium Nauczycielskim, a następnie na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu, podjęcie pracy jako nauczyciel historii, aktywność w prasie podziemnej jako publicysta, reakcje społeczeństwa na wprowadzenie Stanu Wojennego, internowanie. Zakres chronologiczny: 1939-1989 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Bytom (woj. śląskie), Drezdenko (woj. lubuskie), Strzelce Krajeńskie (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Horodeczno (Białoruś), Baranowicze (Białoruś), Mińsk (Białoruś), Brześć (Białoruś), Smoleńsk (Rosja)  

Julian Głuchowski, opisuje wkroczenie najpierw wojsk niemieckich, a następnie rosyjskich do Lwowa. Przedstawia losy ojca świadka, który działał w AK. Ucieczkę całej rodziny z Kresów Wschodnich, powojenną rzeczywistość. Przynależność do grupy oporu- Młodzieżowych Brygad AK, a następnie pozbawienie wolności na okres 3 lat, obóz pracy w Jaworzynie. Wieloletnie represje (niemożność podjęcia studiów, wielokrotne zwolnienia z pracy). W stanie wojennym członek „Solidarności Walczącej”, ukrywał w swoim mieszkaniu Kornela Morawieckiego, kolportował prasę podziemną. Zakres chronologiczny: 1939-1990 Miejsca wydarzeń: Lwów (obecnie Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Ostróda (woj. warmińsko- mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)    

Bogna Grabowska z domu Czaplińska, wywodził się z ziemiańskiej rodziny, opisuje w relacji losy swojej rodziny. W dalszej części skupia się na II wojnie światowej: pomoc partyzantom ukrywającym się w lasach niedaleko jej domu, ślub świadka z Jerzym Grabowskim w 1940 r., życie codzienne w okupowanej Polsce, zamordowanie męża przez gestapo. Udział w Powstaniu Warszawskim najpierw w roli łączniczki, a później sanitariuszki. Przeprowadzka na pomorze i pomoc starszej siostrze (Ruta Czaplińska) w działaniach konspiracyjnych NZW, podjęcie decyzji o ujawnieniu się (Amnestia z dn. 22.02.1947 r.). Przeprowadzka do Malborka, a następnie do Wrocławia w 1948 r. Kontynuacja studiów na Wydziale Rolnictwa na Uniwersytecie Wrocławskim. W latach 1951-1969 rozpoczęcie pracy jako asystent w Wyższej Szkole Rolniczej. Zaangażowanie świadka w marzec 1968 r. Zakres chronologiczny: 1920-1969 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Mrzezin (woj. pomorskie), Książenice (woj. mazowieckie), Wacławów (woj. mazowieckie), Sory (Litwa), Zułowo (Litwa), Sołdanów (woj. warmińsko-mazurskie), Syczyn (woj. lubelskie), Kroczew (woj. lubeslkie), Radom (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Zwoleń (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Opypy (woj. mazowieckie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Malbork (woj. pomorskie)

Henryk Mucha opisuje swoje powojenne losy Świadka: uczęszczanie do szkoły postawowej i zawodówki, podejmowania prac zarobkowych, kara więzienia na okres 6 tygodni, wyjazd do Wałbrzycha w 1956 r., praca w PKP, udział w działaniach Solidarności. Zakres chronologiczny 1956 - 1989. Miejsca wydarzeń: Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Tarnów (woj. małopolskie), Szarkówka (pow. miechowski, woj. małopolskie), Charsznica (pow. miechowski, woj. małopolskie), Sosnowiec (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Zbigniew Pawęska opisuje okupację niemiecką podczas II wojny światowej, zagładę Żydów, pacyfikacje polskich wsi, relacje Polaków z austriackimi żołnierzami, losy partyzantów, relacje z czerwonoarmistami, późniejsze aresztowanie i przesłuchanie przez UB, lata spędzone w więzieniach w latach pięćdziesiątych jako więzień polityczny.   Zakres chronologiczny: 1939-2008   Miejsca wydarzeń: Malenik (woj. lubelskie), Tarnogórd (pows. biłgorajski, woj. lubelskie), Bobolice (pow. myszkowski, woj. śląskie), Domaszków (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Ząbkowice Śląskie (woj. dolnośląskie), Międzylesie (woj. dolnośląskie). Jaworzono (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie)

Relacja Agnieszki Stępień rozpoczyna się od opisu, wydarzenia spalenia rodzinnego domu Świadka przez banderowców, wyjazdu do Szczucina, pobytu na froncie i podróży do Kluczborka, a dalej o wyjeździe do Radecza, gdzie poznała swojego przyszłego męża. Następnie opowiada o powstaniu kołchozów i aresztowaniu męża za sprzeciw wobec zapisania się do partii. Dalsza część relacji wspomina Niemców, którzy mieszkali na górze domu, który zajęli tuż po przesiedleniu na zachód. Opis życia rodzinnego jeszcze sprzed II wojny światowej, obchody z okazji śmierci J. Piłsudskiego, wybuch wojny, sytuacje Żydów mieszkających we wsi, wywózki bliskich na Syberię, wycieczkę na wschód po 1950r. W dalszej części Świadek opowiada o obchodach 1 maja w Polsce i wcześniej na wschodzie oraz powojenną historię swojego rodzeństwa. Zakres chronologiczny: lata 30-te XX w.- 2017 Miejsca wydarzeń: Szczucin (woj. małopolskie), Złoczów (obecnie Ukraina), Kluczbork (woj. opolskie), Radecz (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Bytom (woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie)

Wrocław, grudzień 1989. Władysław Frasyniuk przed aresztem śledczym. Fot. NAF Dementi

Wrocław, grudzień 1989. Władysław Frasyniuk przed aresztem śledczym. Fot. NAF Dementi

Wrocław, grudzień 1989. Władysław Frasyniuk przed aresztem śledczym. Fot. NAF Dementi

Władysław Frasyniuk w zajezdni autobusowej przy ul. Grabiszyńskiej

Wrocław, grudzień 1989. Listy Władysława Frasyniuka z więzienia. Fot. NAF Dementi

Wrocław, grudzień 1989. Listy Władysława Frasyniuka z więzienia. Fot. NAF Dementi

Wrocław, grudzień 1989. Listy Władysława Frasyniuka z więzienia. Fot. NAF Dementi

Alina Dąbrowska, z domu Bartoszek, więźniarka KL Auschwitz i wieloletnia pracownica Ministerstwa Spraw Zagranicznych, opisuje wstąpienie do Szarych Szeregów i prowadzenie tajnego nauczania, zatrudnionienie jako maszynistka w fabryce zbrojeniowej, aresztowanie i osadzonie w więzieniu w Łodzi, opisuje warunki panujące w więzieniu, codzienność więźniarek, zesłanie do Auschwitz, nawiązanie kontaktu z francuskimi Żydówkami i naukę francuskiego, życie w obozie, marsz śmierci między obozami, ucieczkę z transportu i dotarcie do oddziałów Armii Berlinga, powrót z armią do kraju jako sanitariuszka, ukończenie Szkoły Głównej Służby Zagranicznej w Warszawie i pracę w placówkach dypolomatycznych w Chinach, na Węgrzech i Holandii, powstanie Solidarności i stan wojenny z perspektywy pracownika polskiej placówki dyplomatycznej.   Zakres chronologiczny: 1923-2018   Miejsca wydarzeń: Wesoła (woj. łódzkie), Pabianice (woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Oświęcim (woj. małopolskie), Buchenwald (Niemcy), Ravensbruck (Niemcy), Malchow (Niemcy), Lipsk (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Budapeszt (Węgry), Pekin (Chiny), Gdańsk (woj. pomorskie), Radom (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Stanisławów (Ukraina), Nowy Jork (Stany Zjednoczone Ameryki)

Mieczysław Huchla, żołnierz Armii Krajowej i WiN-u, opisuje działalność w Zrzeszeniu Wolność i Niezawisłość, wieloletnie więzienia i warunki życia poczas uwięzienia, inwigilacje Win-ówców przez Urząd Bezpieczeńśtwa, problemy ze znalezieniem pracy z powodu swej działalności w Państwie Podziemnym i z powodu uwięzienia, nakazy pracy i życie zawodowe jako radca prawny, organizację redakcji „Zeszytów Historycznych” WiN-u.   Zakres chronologiczny: 1939-1990   Miejsca wydarzeń: Wronki (pow. szamotulski, woj. wielkopolskie), Tyczyn (pow. rzeszowski, woj. podkarpackie), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Lubań (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Monachium (Niemcy), Londyn (Wielka Brytania)

Józef Obacz opowiada o dzieciństwie spędzonym na kresach wschodnich (szkolnictwie, sytuacji na wsi, mordach ukraińskich), a następnie o deportacji jego rodziny na Pomorze Zachodnie, gdzie Świadek zaangażował się w działalność nielegalnej młodzieżowej grupy antykomunistycznej za co został skazany na 5 lat więzienia. Po warunkowym zwolnieniu został wcielony do Wojskowego Korpusu Górniczego, gdzie uległ ciężkiemu wypadkowi. Następnie pracował w wałbrzyskich zakładach poligraficznych, zaangażował się w działalność związków zawodowych, w czasie stanu wojennego został internowany. Zakres chronologiczny: lata 30-te XXw.- 1989r.   Miejsca wydarzeń: Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Głubczyce (woj. opolskie), Jaworzna (woj. śląskie), Katowice (woj. śląskie), Kazimierz Dolny (woj. woj. lubelskie), Kłodzk (woj. dolnośląskie), Ludwikowice Kłodzkie (woj. pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Łabiszyn (woj. kujawsko-pomorskie), Opole (woj. opolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Mariampol (Litwa), Miastko (woj. pomorskie), Mikolin (woj. opolskie), Myślibórz (woj. zachodniopomorskie), Nowa Ruda (woj. dolnośląskie), Nowogard (woj. zachodniopomorskie), Skorogoszcz (woj. opolskie), Sosnowiec (woj. śląskie), Szamotuły (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wołczków (pow. stanisławowski, obecnie Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zaleszczyki (woj. tarnopolskie, obecnie Ukraina).

Świadek opisuje losy swojej rodziny podczas II wojny światowej. Najwięcej uwagi skupia na swoim ojcu - Tadeuszu Podolskim (ps. Młody Tygrys), który po przegranej kampanii wrześniowej rozpoczyna działalność konspiracyjną. Współtworzy on w swoim domu bunkier ziemny zwany "Dolsko", gdzie odbywały się spotkania konspiracyjne oddziału AK "Genowefa". Po wojnie ukrywał się przed UB.   Zakres chronologiczny: 1919-1957Miejsca wydarzeń: Gnojna (gm. Grodków, pow. brzeski, woj. opolskie), Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Jaszkotle (gm. Kąty Wr., pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Lisia Góra (pow. tarnowski, woj. małopolskie), Rożnów (pow. tarnowski, woj. małopolskie), Strzelin (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Sulisławice (pow. brzeski, woj. opolskie), Tarnów (woj. małopolskie), Wola Rędzińska (pow. tarnowski, woj. małopolskie), Zaczarnie (pow. tarnowski, woj. małopolskie), Żukowice Stare (pow. tarnowski, woj. małopolskie)