karta pracy robotnika przymusowego Festung Breslau,  recto: dane pracownika, verso: ewidencja dni pracy znaczona pieczęciami

oświadczenie Haliny Ostrowskiej ubiegającej się o rentę o zatrudnieniu w czasie II wojny światowej w niemieckim gospodarstwie rolnym ("Liegenschaft") w Baliczach w pow. stryjskim właśc. Baliczach Podróznych - dziś Podorožn? na Ukrainie

wystawiona dla Selerowicz Stefan dnia 28 czerwca 1944 roku przez Arbeitsamt we Wrocławiu, na części odklejonej zdjęcie i odciski palców okaziciela oraz pieczęcie wystawcy

• Krótki biogram i wspomnienia Jadwigi Andrzejczuk, w których opisuje losy swojej rodziny podczas II wojny światowej. Represje ze strony Sowietów, wywóz na Syberię, pracę przymusową i powrót do kraju.]
• Zakres chronologiczny: 1940-1978
• Miejsca wydarzeń: Ochnówka, Włodzimierz Wołyński, Kostousowo, Swierdłowsk, Gozdów, Lublin, Wrocław.

korespondencja Aleksandry Godyckiej zam. w m. Włochy dziś w granicach administracyjnych Warszaway do syna Witolda Godyckiego-Ćwirko przebywającego na robotach przymusowych w Sangerhausen dziś Republika Federalna Niemiec, kraj związkowy Saksonia-Anhalt;

karta pracy robotnika przymusowego Festung Breslau,  recto: dane pracownika, verso: ewidencja dni pracy znaczona pieczęciami

• Wspomnienia Zdzisława Głąb, w których opowiada o losach swoich i swojej rodziny podczas II wojny światowej. Losy podczas wywózki rodziny na Syberię, mieszkania tam i warunków pracy. Opisuje także powrót do Polski w 1946 roku.]
• Zakres chronologiczny: 1940-1948
• Miejsca wydarzeń: Wólka Piotrowska, Podgórna, Odessa, Posiołem Chołm, Wrocław

Wspomnienia Adama Żarskiego dot. II wojny światowej spędzonej w Borysławiu, okupacji radzieckiej i niemieckiej, działalności w Armii Krajowej, walk partyzanckich, schwytania przez władze komunistyczne, wywózce do Kazachstanu, ciężkich warunków pracy w obozach pracy, głodu, biedy. Autor opisuje szczegółowo kilka sytuacji, które obrazują rzeczywistość polskich zesłańców. Maszynopis został wydrukowany w 2003 r. przez Wrocławską Drukarnię Naukową PAN pod tytułem: "Okupacyjne wspomnienia z Borysławia i opowiadania z ZSRR".

Wezwanie nr 193 wystawione przez Zarząd Gminy w Gniechowicach na nazwisko Daniel Słomka dot. odrobienia szarwarku melioracyjnego na rok 1947 z odręczną adnotacją Technika Powiatowego z Rejonowego Kierownictwa Robót Wodno-Melioracyjnych we Wrocławiu stwierdzającą wywiązanie się ze świadczenia w dniu 22.11.1947. Opatrzone pieczęciami Zarządu Gminy w Gniechowicach i odręcznym podpisem wójta oraz pieczęcią i odręcznym podpisem Technika Powiatowego z Rejonowego Kierownictwa Robót Wodno-Melioracyjnych we Wrocławiu.

• Wspomnienia Jakuba Gordon, w których opowiada o swojej młodości spędzonej w Wilnie, następnie o wywózce do ZSRR. Następnie opisuje ciężkie warunki pracy i dalszą podróż do Kazachstanu gdzie zaczął pracować w kopalni. W ostatniej części znajdujemy opowieść o powrocie do kraju i organizacji życia po wojnie.]
• Zakres chronologiczny: 1940-1978
• Miejsca wydarzeń: Wilno, archangielska obłast, Kazachstan, Łódź, Wrocław

Relacja Bronisławy Guza, dotycząca życia codziennego w Obertynie i okolicach, moment przesiedlenia do Siedlc, działania wojenne, działania UPA, represje, organizację zycia po wojnie w Siedlcach, odbudowę i działania władzy na szczeblu lokalnym.   Zakres Chronologiczny: 1929-1997   Miejsca wydarzeń: Obertyn (Ukraina), Horodenka (Ukraina), Żuków (Ukraina), Lwów (Ukraina), Śniatyn (Ukraina), Oldenburg (Niemcy), Zadubrowce (Ukraina), Stantsiya Gody Turka (Ukraina), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Tarnów (woj. małopolskie), Brochów (dzielnica Wrocławia), Wrocław (woj. dolnośląskie), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Gaj (Ukraina), Kołomyja (Ukraina), Łuck (Ukraina), Radwanice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Żytomierz (Ukraina), Racibórz (woj. śląskie), Marcinkowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Sobociska (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

• Relacja przymusowego robotnika przebywającego i pracującego we Wrocławiu podczas obleżenia miasta w 1945 roku, w dalszej części opis formowania się służby porządkowej po wojnie i pracy milicjanta.  
• Zakres chronologiczny: 1922-1989.  
• Miejsca wydarzeń:
• Bełchatów (woj. łódzkie),
• Wrocław (woj. dolnośląskie),
• Zelów (pow. bełchatowksi, woj. łódzkie),
• Łódź (woj. łódzkie),
• Częstochowa (woj. śląskie),
• Praszka (pow. oleski, woj. opolskie),
• Wieluń (woj. łódzkie),
• Hanower (Niemcy)

Relacja Tadeusza Pudłowskiego, w której opowiada wydarzenia podczas II wojny światowej, okrucieństwa okupantów i represje. Następnie opisuje podróż na zachód i życie po wojnie we wsi Ligotka.   Zakres chronologiczny: 1930-2009   Miejsca wydarzeń: Stojańce (Ukraina), Stryj (Ukraina), Prusice (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Ligotka (woj. opolskie), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszyce, Kłodzko (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Sądowa Wisznia (Ukraina), Żmigród (woj. dolnośląskie)

• Wspomnienia Michała Hubacz, w których opisuje przymusową wywózkę z rodzinnej wsi Monasterz do Mołdawii. W relacji znajduje się szczegółowy opis podróży oraz warunków życia i pracy na miejscu. W końcowej części znajduje się opis powrotu do kraju.]
• Zakres chronologiczny: 1941-1947
• Miejsca wydarzeń: Monasterz, Biała Góra, Surochów, Romanówka (woj. lubelskie), Tarutino (dawniej Mołdawia, aktualnie Ukraina), Rumunia, Wałbrzych, Wrocław, Oława.

• Wspomnienia Anny Czerwonko z okresu swojej młodości w II Rzeczpospolitej, okres II wojny światowej. Wywózkę na Sybir wraz z rodziną z Januszkiewicz. Szczegółowo opisuje podróż, warunki podczas niej panujące i represje, którymi NKWD traktowało deportowanych. Z pobytu w Wołodarce dowiadujemy się o warunkach życia dorosłych i dzieci, o edukacji jaką można było otrzymać na miejscu w radzieckiej szkole. Następnie opisuje powrót do kraju i losy swojej rodziny aż do momentu śmierci ojca w 1987 roku.]
• Zakres chronologiczny: 1939-1987
• Miejsca wydarzeń: Januszkiewicze (woj. nowogródzkie), Łomża, Kokczetaw (Kazachstan), Akmolińsk (dziś Astana - Kazachstan), Workuta (Rosja), Wołodarka (Ukraina), Wrocław, Kowary.

Karta kontrolna dla robotników zatrudnionych przy okopach wydana przez NSDAP dla Wacławy Kukulskiej. Na odwrocie formularz z zaznaczonymi przepracowanymi dniami.

Nadawca, Barbara Czerwińska, pisze do matki, Jadwigi Czerwińskiej, przebywającej w Gemeinschaftslager Rote Mühle w Schwarzenberg; na awersie kartki, w prawym górnym rogu awersu słabo czytelna data 6 III 45; tekst kończy się na rewersie, okrążając wydrukowany tekst Der Führer kennt nur Kampf, Arbeit und Sorge. Wir wollen ihm den Teil abnehmen, Den wir ihm abnehmen können w prawym górnym rogu rewersu nadrukowany znaczek pocztowy z podobizną Adolfa Hitlera i podpisem Deutsches Reich; stempel pocztowy okrągły, częściowo zatarty W Schwarzenberg w Saksonii mieściła się fabryka sprzętów metalowych F. W. Kutzscher, dla której musiała pracować Jadwiga Czerwińska

Nadawca, Jerzy Bobiński, pisze do Jadwigi Czerwińskiej, wspomina m. in. o Powstaniu Warszawskim; w prawym górnym rogu awersu data 14/X-44 r.; na rewersie nadrukowany znaczek pocztowy z dziedzińcem arkadowym niezidentyfikowanej budowli i podpisem Generalgouvernement; pieczęć pocztowa okrągła, z datą 18.10.1944, w legendzie napis Petrikau (Distr. Radom) W Schwarzenberg w Saksonii mieściła się fabryka sprzętów metalowych F. W. Kutzscher, dla której musiała pracować Jadwiga Czerwińska

Nadawca, Antoni Czerwiński, pisze do Jadwigi Czerwińskiej na adres Metallwarenfabrik Kutzscher Schwarzenberg Rothe Mühle; na awersie data dzienna 21/XII; na rewersie naklejony znaczek z podobizną Adolfa Hitlera i podpisem Deutsches Reich / Genereralgouvernement; pieczęć pocztowa okrągła, słabo czytelna, z datą roczną prawdopodobnie 1944; w legendzie napis Krakau 2; obok druga pieczęć, prostokątna, z tekstem ... die Zeitgebietszahlen!

Stefania Idasiak z domu Rodak (pierwsza z lewej) z koleżanką i niemieckimi pracownikami w Niemczech, początek lat czterdziestych.

Relacja repatriantki z woj. lwowskiego dot. II wojny światowej, życia pod okupacją, przymusowych robót w Niemczech, osiedlenia się na Dolnym Śląsku oraz organizowania się szkół i ośrodków opiekuńczych w Legnicy.   Zakres chronologiczny: 1927 - 1975.   Miejsca wydarzeń: Poturzyca (Ukraina), Sokal (Ukraina), Wiedeń (Austria), Waręż (Ukraina), Wilno (Litwa), Tarnów (woj. małopolskie), Legnica (woj. małopolskie), Zarszyn (woj. podkarpackie), Wieliczka (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Markersdorf (Niemcy), Więcbork (woj. kujawsko-pomorskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Szprotawa (pow. żagańśki, woj. lubuskie)

• Wspomnienia Marii Homerskiej z okresu przedwojennego. Następnie opisuje losy swojej rodziny z okresu II wojny światowej. Przymusową deportację z Rzeczpospolitej na Syberię, warunki życia na miejscu, pracę przymusową. Opowiada o chorobach i niedoli na miejscu, a także o represjach ze strony NKWD. Następnie opisuje powrót do kraju i zamieszkanie w Dusznikach Zdrój, a także organizację życia po wojnie.]
• Zakres chronologiczny: 1930-1974
• Miajsca wydarzeń: Husaki (woj. podlaskie), Połoneczka (Białoruś), Nieśwież (Białoruś), Nowogródek (Białoruś), Horodziej (Białoruś), Archangielsk (Rosja), Duszniki Zdrój.

wystawiona dla Selerowicz Stefan dnia 28 czerwca 1944 roku przez Arbeitsamt we Wrocławiu, na części odklejonej zdjęcie i odciski palców okaziciela oraz pieczęcie wystawcy

• Krótki biogram i wspomnienia Stanisława Apanowicza, w których opisuje swoje losy podczas II wojny światowej i w okresie powojennym. Represje ze strony Sowietów, wywóz na Syberię, pracę przymusową i przyjazd do Polski.]
• Zakres chronologiczny: 1944-1958.
• Miejsca wydarzeń: Wilno, Moskwa, Stalingrad, Omsk, Saratowo, Jełszanka, Kutaisi.

Stefan Selerowicz Wrocław Osobowice 1943

[verso]: data dnia 16. 6 42 ,, Pamiątka z Ojczyzny Z miasta Breslau, Schoen. Selerowicz Stefan urodzony w roku 1922 5.26...

recto: portret, verso: Stefan Selerowicz  Wrocław 1943

Wspomnienia młodego chłopca, który podczas II wojny światowej został wraz z rodziną przewieziony na tereny ówczesnej III Rzeszy w okolice Wrocławia do pracy przymusowej. Następnie zostaje oddzielony od matki i zmuszony do pracy w okolicznych wsiach (Lubań Śląski, Rogoźnica). Opisuje jak wygladały warunki pracy u poszczególnych Bauerów, jak go karmiono i traktowano. Wspomina o swoich odwiedzinach w obozie Gross-Rosen, do którego zawoził zaopatrzenie, wspomina o relacjach z więźniarkami. Wspomnienia kończy wkroczenie Armii Czerwonej i ucieczka Niemców do Drezna. Zakres chronologiczny 1939-1945

Selerowicz Stefan, Karol Mikoś, Władysław Świtej

Stefan Selerowicz Wrocław ul. Piękna 1943 r 1. Kiner Stanisław 2. urazdt 3. Świtej Władysław Ferenc Michał 5. Magiera Leon 6. Mikas Karol

Stefan Selerowicz, Edmund Sadurski, Wrocław 1943 r.

Wrocław, ul. Piękna

Relacja mieszkanki Wrocławia dot. II wojny światowej, pracy przymusowej w Niemczech, powojennego osiedlenia się wraz z rodziną na Dolnym Śląsku, życia codziennego i rodzinnego.   Zakres chronologiczny: 1923 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Kuźnica Grabowska (pow. ostrzeszowski, woj. wielkopolskie), Ostrzeszów (woj. wielkopolskie), Wieluń (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Relacja mieszkanki Wrocławia dot. pracy przymusowej w Niemczech podczas II wojny światowej, pobytu w obozie przejściowym, powrotu do Polski i osiedlenia się na Dolnym Śląsku, pracy we Wrocławiu oraz życia rodzinnego.   Zakres chronologiczny: 1921 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Wróblew (pow. sieradzki, woj. łódzkie), Kalisz (woj. wielkopolskie), Hannover (Niemcy), Göttingen (Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Mühlberg (Niemcy), Monachium (Niemcy), Poznań (woj. wielkopolskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Relacja mieszkańca Gorzowa Wielkopolskiego dot. życia codziennego przed wybuchem II wojny światowej, służby w Junackich Hufcach Pracy, pobytu na przymusowych robotach w Niemczech, powojennej pracy na kolei oraz działalności w PZPR.   Zakres chronologiczny: 1919 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Paniewo (woj. wielkopolskie), Skulsk (pow. koniński, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Osiecko (woj. lubuskie), Zieleniec (pow. żarski, woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Konin (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Wilno (Litwa), Kowel (Ukraina), Wierzbno (Woj. lubuskie), Berlin (Niemcy), Wędrzyn (pow. sulęciński, woj. lubuskie), Sulęcin (woj. lubuskie), Międzyrzecz (woj. lubuskie), Świebodzin (woj. lubuskie), Lubniewice (pow. sulęciński, woj. lubuskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Szamotuły (woj. wielkopolskie), Słubice (woj. lubuskie), Rzepin (pow. słubicki, woj. lubuskie), Hamburg (Niemcy)

Wspomnienia młodej dziewczyny Anny Jeleńskiej, z okresu II wojny światowej. Autorka opisuje działania wojenne w rodzinnej wsi na Białorusi, następnie jak wyglądała okupację niemiecka na tym terenie, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. We wspomnieniach znajduje się ciekawy opis: Bożego Narodzenia, obchodzonego przez Niemców. Relacja kończy się wyzwoleniem przez wojska amerykańską. Zakres chronologiczny: 1941-1945 Miejsca wydarzeń: Witebsk (Białoruś), Wilno (Litwa), Erfurt (Niemcy)

• Wspomnienia Ludwika Konarskiego od momentu narodzin, poprzez wydarzenia I wojny światowej. Opowiada o obronie Lwowa, w której brał udział. następnie o swojej pracy w II RP w nadleśnictwie. Podczas II wojny światowej zostaje powołany do armii, następnie po klęsce zostaje pojmany i deportowany wgłąb ZSRR gdzie zostaje osadzony w więzieniu, a następnie przetransportowany na daleką Syberię. Opisuje warunki pracy w łagrze, choroby i niedole, których był uczestnikiem. W dalszej części opowiada o długiej drodze do ojczyzny i przeciwnościach losu, które go po drodze spotykały. Po powrocie do kraju opisuje organizację życia po wojnie w PRL. Swoją pracę, przynależnośc do organizacji, oraz odznaczenia, które uzyskał aż do 1990 roku.]
• Zakres chronologiczny: 1895-1990
• Miejsca wydarzeń: Sędziszów (pow. jędrzejowski, woj. świętokrzyskie), Kielce, Raszków (pow. ostrowski, woj. wielkopolskie), Chęciny (pow. kielecki, woj. świętokrzyskie), Lwów (Ukraina), Rajgród (pow. grajewski, woj. podlaskie), Białowieża, Brześć (dawniej Litewski, Brześć nad Bugiem - Białoruś), Łuck (Ukraina), obwód swierdłowski (Rosja), Kijów (Ukraina), Łódź, Warszawa, Ostrów Wielkopolski, Wrocław.

Relacja mieszkańca Grodkowa (woj. opolskie) dot. jego pochodzenia, pobytu na robotach przymusowych w Niemczech w trakcie II wojny światowej, osiedlenia się wraz z rodziną na ziemiach zachodnich i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Olewin, Kopice (pow. brzeski, woj. opolskie) , Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Nowa Wieś Mała (pow. brzeski, woj. opolskie), Chróścina (pow. brzeski, woj. opolskie), Berlin (Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Brzeg (woj. opolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

• Relacja Janiny Kornaga na temat aresztowania ojca podczas II wojny światowej, jego zsyłki do kamieniołomu za Uralem.]
• Zakres chronologiczny: 1941
• Miejsca wydarzeń: Lubaczów (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie)

Relacja Sylwestra Grześkowiaka dot. życia codziennego, pracy w d. woj. poznańskim podczas II wojny światowej. Świadek opowiada również o swoich relacjach z ludnością niemiecką.   Zakres chronologiczny: 1921 - 1945.   Miejsca wydarzeń: Siedlec (pow. wolsztyński, woj. wielkopolskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Sława (pow. wschowski, woj. lubuskie), Gumienice (pow. gostyński, woj. wielkopolskie),  Pogorzela (pow. gostyński, woj. wielkopolskie)  

Relacja Klary Janczury dot. wybuchu II wojny światowej, pracy u niemieckich gospodarzy, przemocy i okrucieństwa jakiego doświadczyła lub była świadkiem.   Zakres chronologiczny: 1939 -1945.   Miejsca wydarzeń: Kopojno (pow. słupeckci, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Kraśnica (pow. konińskie, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Rzepin (pow. słubicki, woj. lubuskie), Licheń Stary (pow. koniński, woj. wielkopolskie)

Zaświadczenie dla osoby powracającej z robót przymusowych z Niemiec, z prośbą o ułatwienie jej bezpłatnego przejazdu koleją. Wydrukowane na odwrocie niemieckiego druku Arbeitsgemeinschaft Des Deutschen Fuhr und Kraftfahrgewerbes eGmbH.

Relacja Stefana Kowala dot. II wojny światowej, pracy przymusowej w Niemczech, przyjazdu na ziemie zachodnie i osiedlenia się we Wrocławiu. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Smęgorzów (woj. małopolskie), Niemcy, Wrocław (woj. dolnośląskie)

Relacja Stefana Selerowicza dot. okupacji niemieckiej w trakcie II wojny światowej, przyjazdu do Wrocławia, pracy przymusowej aż do oblężenia miasta w 1945 r., bezpieczństwa w mieście po zakończeniu działań wojennych a także organizowania się oddziałów oraz posterunków milicji.   Zakres chronologiczny: 1939 -1989.   Miejsca wydarzeń: Bełchatów (woj. łódzkie), Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Hanower (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie)  

• Relacja Agnieszki Jesionek, w której opisuje swoje losy podczas II wojny światowej. Deportację z Wołynia, katorżniczą pracę w obozie pracy na Syberii. Opisuje warunki panujące na miejscu, organizację pracy i warunki, które sprzyjały rozwojowi chorób zakaźnych.]
• Zakres chronologiczny: 1940-1946
• Miejsca wydarzeń: Wołyń, obłast archangielska, Astrachań (Rosja), Aktiubińsk (Kazachstan), Kłodzko.

Relacja Stanisława Oszczaka dot. II wojny światowej, sytuacji rodzinnej pod okupacją niemiecką, pracy przymusowej w obozach pracy, ukończenia szkoły po wojnie na ziemiach zachodnich, następnie studiów we Wrocławiu, przygotowani do pracy lekarza oraz zaangażowania na rzecz organizacji skupiających towarzystwo medyczne.   Zakres chronologiczny: 1922 - 2010.   Miejsca wydarzeń: Sępólno Krajeńskie (woj. kujawsko-pomorskie), Koźmin Wielkopolski (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie),  Poznań (woj. wielkopolskie), Brzeg (woj. opolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świebodzin (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Karłów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Castrop-Rauxel (Niemcy), Zalesie (pow. gostyński, woj. wielkopolskie), Krotoszyna (woj. wielkopolskie), Jarocin (woj. wielkopolskie) , Chojnice (woj. pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Skórcz (woj. pomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Gostynin (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie)

• Wspomnienia osoby piszacej pod pseudonimem "Jednoróg", w których opisuje on swoje przeżycia od momentu wybuchu II wojny światowej, łącznie ze swoim udziałem w szeregach Armii Krajowej w obronie ludności cywilnej przed agresją Ukraińców. Następnie opisuje moment aresztowania przez NKWD i wywózkę na daleka Syberię. Dalej opowiada o przymusowej pracy w różnych miejscach i o warunkach, które panowały na miejscu. Po uzyskaniu amnestii po prawie dziesięcioletnim pobycie uzyskuje pozwolenie na powrót do kraju. W części końcowej opisuje szczegółową trasę powrotu do Polski i moment odnalezienia rodziny.]
• Zakres chronologiczny: 1939-1954
• Miejsca wydarzeń: Siemianówka (woj. podlaskie), Pustomyty (Ukraina), Sokolniki (nieistniejąca dziś wieś w pow. lwowskim), Magadan (Rosja), Susuman (Rosja), Chabarowsk (Rosja), Ułan Bator (Mongolia), Moskwa (Rosja), Medyka (woj. podkarpackie), Wrocław, Oleśnica.

Relacja Jadwigi Zaborek dot. II wojny światowej, pracy przymusowej rodziców u gospodarza w Prusach Wschodnich, ewakuacji wraz z ludnością niemiecką aż do Lubeki, oswobodzenia przez aliantów zachodnich, pobytu w obozie jenieckim, powrotu do Polski i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1950. Miejsca wydarzeń: Chotomów (pow. legionowski, woj. mazowieckie), Ciechanów (woj. mazowieckie), Gąsocin (pow. ciechanowski, woj. mazowieckie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Lubeka (Niemcy), Nasielsk (pow. nowodworski, woj. mazowieckie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Zalesie

Relacja Adam Żarski dot. II wojny światowej, pobytu na Syberii, pracy przymusowej, powrotu do Polski, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, pracy i działalności w strukturach Solidarności.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Borysław (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Karabas (Kazachstan), Dżezkazgan (Kazachstan), Moskwa (Rosja), Przemyśl (Przemyśl)

wystawiona dla Selerowicz Stefan dnia 28 czerwca 1944 roku przez Arbeitsamt we Wrocławiu, na części odklejonej zdjęcie i odciski palców okaziciela oraz pieczęcie wystawcy

• Notatki wspomnieniowe Wspomnienia Janiny Beździak dotyczące wysiedlenia z domu rodzinnego w Starym Samborze i wyjazdu do pracy przymusowej do Kazachstanu. Szczegółowy opis kaźni i warunków panujących na zesłaniu. Dodatkowo opis przeżyć matki Pani Janiny Beździak], Przyczynek do martyrologii polskiej na Wschodzie - wspomnienia Janiny Beździak spisane i przekazane przez Tadeusza Łaszkiewicza].
• Zakres chronologiczny: 1927-1945.
• Miejsca wydarzeń: Stary Sambor, Żytomierz, Kursk, Saratow, posiołek Stiepnoje, Nowosybirsk.

Zezwolenie na urlop z pracy przymusowej w okupacyjnej Służbie Budowlanej dla Jerzego Woźniaka (w dokumencie: Woźniak Georg); odręczny podpis inspektora Służby Budowlanej Sirkowskiego

Relacja Arkadiusza Chlebcewicza (ur. 1919, Terebeżów, Polesie) dot. sowieckich łagrów. A. Chlebcewicz, absolwent szkoły podoficerskiej, żołnierz 6. pułku lotniczego 162 eskadry myśliwskiej we Lwowie, dostał się w październiku 1939 r. do sowieckiej niewoli i po brutalnym śledztwie trafił do więzienia w Charkowie, skąd zimą 1940 r. wysłany został do obozu pracy w Workucie. Autor szczegółowo opisuje straszne warunki życia i pracy w sowieckich łagrach (Workuta, Uchta), w których spędził trzy lata, pracując przy budowie linii kolejowych i wydobyciu węgla oraz swoją późniejszą (3-letnią) pracę przymusową w portach rzecznych w Syktywkarze, Czernigowie. Wolność odzyskał w 1946 r.   Zakres chronologiczy: 1939-1946 Miejsca wydarzeń: Lwów, Charków, Workuta, Uchta, Syktywkar, Czernigów

• Wspomnienia Anieli Kosicy, w których opisuje swoje zesłanie na daleką Syberię. Szczegółowo opisuje okoliczności wyjazdu, warunki podróży oraz nastroje panujące podczas transportu. Po przyjeździe na miejsce opisuje warunki życia, pracy oraz jedzenie. Opowiada także o osobistych nieszczęściach, o śmierci ojca i matki, oraz o byciu bliskim załamania co poskutkowało oddaniem rodzeństwa do domu dziecka. Następnie opsuje problemy z PUR związane z powrotem do kraju.]
• Zakres chronologiczny: 1940-1979
• Miejsca wydarzeń: Gorlice (woj. małopolskie), Buczacz (Ukraina), Husiatyn (Ukraina), Morszyn (Ukraina), posiołek Kajgorodek (Republika Komi, Rosja), Bielawa.

Autorzy na początku krótko opisują rodzinną osadę Barany, Iwacewicze i okolice. Tematem przewodnim wspomnień są losy Polaków (rodziny Pohlów i Wesołowskich) wywiezionych na Syberię. Przedstawiają okoliczności wywiezienia, podróż, a także tragiczne warunki życia w posiołku Gubokoje. Autorzy dokładnie opisują: podział pracy, los dzieci oraz starszych osób. W dalszej cześci krótko wspominają o pracy w leśnych przedsiębiorstwach oraz w sowchozie. Zakres chronologiczny: lata 20 XX-1945 r. Miejsca wydarzeń: Iwacewicze (Białoruś), osada Barany (Białoruś), Archangielsk (Rosja), Chołmogory (Rosja), posiołek Głubokoje (Kazachstan), posiołek Kołos (Kazachstan), Krasny Bór (Kazachstan), Dolinskaja (Ukraina).

Relacja Jana Łabędzkiego dot. II wojny światowej, wywózki na roboty przymusowe do Niemiec, pracy w przędzalni zakładów chemicznych, warunków pracy panujących w obozie, chorób związanych z zatruciem organizmu środkami chemicznymi, zbombardowania fabryki przez aliantów, powrotu do Polski i po przebytej służbie wojskowej osiedlenia się we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2006.   Miejsca wydarzeń: Stare Kanice (pow. jędrzejowski, woj. świętokrzyskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Wittenberge (Niemcy), Kostrzyn, Wrocław (woj. dolnośląskie), Hamburg (Niemcy), Berlin (Niemcy)

• Wspomnienia Danuty Nieruchaj z okresu wywiezienia jej wraz z rodziną do Kazachstanu (1952-1956). Opisuje represje, które dotknęły ją wraz z rodziną, warunki podróży. Szczegółowo opisuje pracę na miejscu, wyżywienie, choroby dotykajace współwięźniów. Dzięki pomocy rodziny udało jej się powrócić do kraju w 1956 roku.]
• Zakres chronologiczny: 1938-1990
• Miejsca wydarzeń: pow. augustowski, Uchta (miasto w Rosji, w republice Komi), Қарағанды (Karaganda - Kazachstan), Гро́дна (Grodno - Białoruś), Grabanów (woj. lubelskie), Biała Podlaska.

korespondencja Aleksandry Godyckiej zam. w m. Włochy dziś w granicach administracyjnych Warszaway do syna Witolda Godyckiego-Ćwirko przebywającego na robotach przymusowych w Sangerhausen dziś Republika Federalna Niemiec, kraj związkowy Saksonia-Anhalt;

Relacja Jana Bieńka dot. wybuchu II wojny światowej, okupacji niemieckiej, warunków życia ludności cywilnej, pracy przymusowej, wyjazdu do obozu pracy w Gross-Rosen, pracy i obowiązków w obozie, relacji z żołnierzami niemieckimi, warunków socjalnych i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1945. Miejsca wydarzeń: Jarosław (woj. podkarpackie), Jasionka (pow. nowosolski, woj. lubuskie), Leżajsk (woj. podkarpackie), Łańcut (woj. podkarpackie), Mielec (woj. podkarpackie), Pogwizdów (woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Sarzyna (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Stalowa Wola (woj. podkarpackie), Strzegom (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

korespondencja Witolda Godyckiego-Ćwirko przebywającego na robotach przymusowych w Sangerhausen, dziś w Republice Federalnej Niemiec, w kraju związkowym Saksonia-Anhalt do matki, Aleksandry Godyckiej, zam. w m. Włochy dziś w granicach administracyjnych Warszawy;

Ze wspomnień dowiadujemy się o losach Bohdana Wróblewskiego i jego rodziny w trakcie okupacji radzieckiej. Opisuje realia życia na Syberii, oraz próby przetrwania w niegościnnym terenie. Przedstawia losy swojego brata, w armii gen. Andersa. Autor wspomina również swój tymczasowy pobyt w domu dziecka, oraz powrót do rodzinnego domu. Miejsca wydarzeń: Białystok (woj. podlaskie), Bogdanowek (Kazachstan), Kopiejsk (Rosja) Zakres chronologiczny: 18.03.1932- 21.05.1946

Relacja Tadeusza Kośmidera dot. rozpoczęcia II wojny światowej, wtargnięcia wojsk niemieckich do Polski, przymusowego wywozu do Niemczech ma roboty, pracy u gospodarzy oraz pobytu w obozach pracy przymusowej, oswobodzenia przez wojska amerykańskie i powrotu po zakończonej wojnie do Polski.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1946.   Miejsca wydarzeń: Konary (woj. świętokrzyskie), Lotaryngia, Lemberg, Marsylia, Dziedzice (woj. wielkopolskie)

Wspomnienia dziewczynki z czasów II wojny światowej. Opisuje jak wyglądała okupacja niemiecka na terenie jej rodzinnego miasta -Tomaszowa Mazowieckiego, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej, najpierw do miasta: Żelazny Bród, a później Hohenelbe. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. Na uwagę wskazuje ciekawy opis relacji Polaków z obywatelami innych państw. W ostatniej części przedstawia dalsze losy swojej matki i swoje. Zakres chronologiczny:1939-1945/1990 Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj.łódzkie), Żelazny Bród (dziś. Zelezny Brod -Czechy), Hohenelbe (dzis. Vrchlabi -Czechy), Zielona Góra, Wrocław.

Relacja Ireny Gałązkiewicz dot. wywózki całej rodziny na Sybir w trakcie II wojny światowej, biedy, głodu, ciężkiej pracy rodziców w kopalni, aresztowania ojca, jego ucieczki z radzieckiego więzienia, przedostania się do tworzących się polskich jednostek wojskowych, zorganizowanego wyjazdu Polaków w 1946 r., przyjazdu do Warszawy a następnie osiedlenia się na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1939 - 2008. Miejsca wydarzeń: Boruny, Antonowo, Wilejka, Omsk, Tomsk, Czelabińsk, Krasnojarsk, Rudnik Andriejewski, Magadan, Minusińsk (Rosja), Brześć (Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecinek( woj. zachodniopomorskie), Czapilnek (woj. zachodniopomorskie)

Krótka relacja Anny Halemby dot. sytuacji rodzinnej w trakcie II wojny światowej, pobytu na Śląsku, pracy rodziców w niemieckim gospodarstwie, przybycia Armii Czerwonej, stosunku ludności niemieckiej do polskich dzieci, sytuacji we wsi po zakończeniu wojny oraz życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1956. Miejsca wydarzeń: Chorzów (woj. śląskie),  Karłów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Radków (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Obszerna relacja Alojzego Gregulca przeprowadzona przez jego wnuka Rafała Motriuka dot. sytuacji rodzinnej i materialnej przed wybuchem I wojny światowej, stosunków pomiędzy ludnością polską a niemiecką na Opolszczyźnie, formowania się granicy państwa na Śląsku, służby i pracy w wojsku, konfliktu o Zaolzie, II wojny światowej, kampanii wrześniowej, dostania się do niewoli niemieckiej a następnie zwolnienia z niej, pracy przymusowej pod okupacją niemiecką, obowiązkowego podpisywania volkslisty i służby w armii niemieckiej, oswobodzenia przez aliantów zachodnich, pobytu w obozie jenieckim, powrotu do Polski w 1946 r., pracy w sieci sklepów Społem, sytuacji politycznej PRL mającej wpływ na gospodarkę państwa i życie odobiste (m.in stan wojenny).   Zakres chronologiczny: 1907 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Chróścice (woj. opolskie), Brzostowo (pow. pilski, woj. wielkopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Bermen (Niemcy), Bruksela (Belgia), Gdańsk (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Londyn (Wielka Brytania), Berlin (Niemcy), Cieszyn (woj. śląskie), Chojnice (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie)

Relacja Andrzeja Janika dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej, wywożenia ludności polskiej z terenów przyłączonych do III Rzeszy, pracy fizycznej w obozie pracy, powrotu do Polski, osiedlenia się we Wrocławiu i pracy Miejskiej Radzie Narodowej. Zakres chronologiczny: 1939 - 1956. Miejsca wydarzeń: Oborniki (woj. wielkopolskie), Dachau (Niemcy), Monachium (Niemcy), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

• Wspomnienia Zdzisława Karpowicza spisane przez niego w 60 lat po powrocie do kraju. W szczegółowy sposób opisuje w nich swoje dzieje od samego poczatku, przedstawia swoją rodzinę przed wywózką. We wprowadzeniu opisuje początek wojny i okupację sowiecką. Moment, w którym NKWD przy pomocy zołnierzy zesłało ich na tułaczkę na daleką Syberię. Dokładnie przybliża nam podróż, warunki w jakich podróżowali więźniowie (zarówno podczas podróży lądowej jak i później - rzecznej). Wiele czasu poświęca, aby rok po roku przybliżyć czytelnikowi okres pobytu na zesłaniu. Zagłębia się w każda dziedzinę życia, od warunków bytowania, wyzywienia, chorób aż po szkołę i dziecięce zabawy. Opisuje proces technologiczny powstawania jednostek pływających budowanych w głębi syberyjskiej tajgi. Następnie przechodzi do opisu podróży powrotnej, problemów na kolei, aż wreszcie do momentu osiedlenia na miejscu i próby podjęcia normalnego życia na nowo.]
•  
• Zakres chronologiczny: 1933 - 2007
• Miejsca wydarzeń: Ваўкавыск (Wołkowysk, Białoruś), Новосибирск (Nowosybirsk, Rosja), Баранавічы (Baranowicze, Białoruś), Мінск (Mińsk, Białoruś), Куйбышев (Kujbyszew, Rosja), Омск (Omsk, Rosja), Томск (Tomsk, Rosja), Асино (Asino, Rosja), Warszawa, Wrocław

Krótka relacja Marianny Kawałkowskiej dot. przymusowej pracy w Niemczech podczas II wojny światowej, oswobodzenia, przyjazdu i osiedlenia się w Szczecinie, organizacji życia po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsca wydarzeń: Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie), Ustronie Morskie (pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Relacja Anieli Kościelniak dot. II wojny światowej, pobytu całej rodziny w hitlerowskim obozie "Polenlager 10" w Siemianowicach Śląskich, wywozu na roboty przymusowe na Pomorze Zachodnie, ewakuacji wraz z ludnością niemiecką, nadejścia Armii Czerwonej, ucieczki z linii walk frontowych, organizacji życia po wojnie. Zakres chronologiczny: 1939 - 1956. Miejsca wydarzeń: Drawno (pow. choszczeński, woj. zachodniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Żywiec (woj. śląskie), Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Żelazna (woj. opolskie)

Relacja Józefy Krawczyk dot. wywozu całej rodziny z terenów okupowanych przez wojska radzieckie na Syberię, ciężkiej pracy rodziców i starszego rodzeństwa, głodu, biedy i zimna, śmierci ojca, powrotu na tereny Wschodnich Kresów a następnie przesiedlenia na tzw. Ziemię Odzyskane. Zakres chronologiczny: 1939 - 1950. Miejsca wydarzeń: Chociwel (pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie), Jenisejsk, Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Stargard Szczecieński (woj. zachodniopomorskie), Tarnopol (Ukraina)

Relacja Kazimierza Krysiaka dot. wybuchu II wojny światowej, ewakuacji ludności cywilnej, nakazu pracy w Niemczech, pobytu w obozie pracy przymusowej na terenie III Rzeczy, warunków tam panujących oraz momentu zakończenia wojny. Zakres chronologiczny: 1939 - 1945. Miejsca wydarzeń: Częstochowa (woj. śląskie), Herby (pow. lubliniecki, woj. ślaskie), Julianów (pow. piaseczyński, woj. mazowieckie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Kluczbork (woj. opolskie), Kłobuck (woj. śląskie), Knurów (pow. gliwicki, woj. śląskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Krzepice (pow. kłobucki, woj. śląskie), Mstowo (pow. włocławski, woj. kujawsko-pomorskie), Rybnik (woj. śląskie), Sandomierz (woj. świętokrzyskie), Waleńczów (pow. kłobucki, woj. śląskie), Wieluń (woj. łódzkie)

Relacja Róży Kuczery dot. deportacji wraz z rodzicami na Sybir w 1951 r., ciężkie sytuacji materialnej, pracy rodziców, edukacji w ZSRR, przyjazdu do Polski, studiów farmaceutycznych, relacji z ludnością żydowską i życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1950 - 1970.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Abakan (Rosja), Ust-Abakan (Rosja), Tomsk (Rosja), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Świebodzice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie)

Relacja Marii Kujdy dot. wywozu całej rodziny na Sybir w trakcie II wojny światowej, śmierci ojca, ciężkiej pracy, choroby matki, biedy, zimna i głodu, powrotu do Polski, osadnictwa na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1939 - 1946. Miejsca wydarzeń: Chodaczków Wielki (obw. tarnopolski, dziś Ukraina), Krasnojarsk (Rosja), Poznań (woj. wielkopolskie), Stargard Szczeciński (woj. zachodniopomorskie), Gorzanów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Relacja Danuty Zawko dot. II wojny światowej, ojca - żołnierza polskiego, który zginął w trakcie obrony Lwowa, wywózki wraz z matką i bratem na Syberię, ciężkich warunków bytowych, głodu, biedy, zimna, pobytu w domu dziecka i przyjazdu do Polski razem z innymi sierotami, odnalezienia matki, życia w powojennym Wrocławiu, nauki, pracy i działalności w Związku Sybiraków.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Sądowa Wisznia (Ukraina), Władywostok (Rosja), Kazachstan, Wrocław (woj. dolnośląskie), Piława Górna (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie), Ścinawa (pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kijów (Ukraina), Berlin (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

• Wspomnienia Czesława Broniek z okresu drugiej wojny światowej. Wywózki na Syberię i katorżniczej pracy przy wycince lasów w obozie pracy w przysiółkach Borowicze i Nakłonna oraz krótki opis organizacji życia w powojennej Polsce.]
• Zakres chronologiczny: 1921-1946.
• Miejsca wydarzeń: Przytoczno (woj. lubelskie), Przemyśl, Borowicze, Nakłonna, Wrocław.

• Wspomnienia Janiny Król z okresu drugiej wojny światowej, w których opowiada o przeżyciach swoich wraz z bliskimi. Opisuje okupacje radziecką i niemiecką, wywózkę na tereny dzisiejszej Polski, pracę przymusową dla Niemców oraz niebezpieczeństwa związane z agresją Ukraińców na ludnośc polskiego pochodzenia.]
• Zakres chronologiczny: 1939 - 1945Miejsca wydarzeń: Львів (Lwów, Ukraina), Винники (Winniki, Ukraina), Gorlice, Bytom, Przemyśl

• Wspomnienia Czesława Kwiatka z okresu II wojny światowej, w których opisuje on wywózkę swojej rodziny wgłąb ZSRR i pobyt na miejscu. W swojej relacji skupia się na opisie podróży. Bardzo szczegółowo opisuje pobyt na miejscu, sposoby pozyskiwania żywności oraz ciężką pracę przy wyrębie i spławianu drewna. Opis wspomnień kończy się przed powrotem do kraju.]
•  
• Zakres chronologiczny: 1938 - 1946
• Miejsca wydarzeń: Архангельская область (Obwód archangielski, Rosja), Товсте (Touste, Ukraina), Гримайлiв (Hrymajliw, Grzymałów, Ukraina).

wystawiona dla Selerowicz Stefan dnia 28 czerwca 1944 roku przez Arbeitsamt we Wrocławiu, na części odklejonej zdjęcie i odciski palców okaziciela oraz pieczęcie wystawcy

Relacja Franciszka Kujawskiego dot. sytuacji rodzinnej, warunków bytowych i materialnych przed II wojną światową, zaangażowania w Junackie Hufce Pracy, edukacji, wybuchu wojny, kampanii wrześniowej, wycofywania się wojsk polskich, wywózki na roboty do III Rzeszy, pracy przymusowej, zakończenia wojny, osiedlenia się na ziemiach zachodnich, pracy na kolei, działalności w PZPR (I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego) i aktywności społecznej. Zakres chronologiczny: 1930 - 2014. Miejsca wydarzeń: Skulsk (pow. koniński, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Jasień (pow. żarski, woj. lubuskie), Włodawa (woj. lubelskie), Sulęcin (woj. lubuskie), Osiecko (pow. międzyrzecki, woj. lubuskie), Sieraków (pow. międzychodzki, woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie)

karta pracy robotnika przymusowego Festung Breslau,  recto: dane pracownika, verso: ewidencja dni pracy znaczona pieczęciami

karta pracy robotnika przymusowego Festung Breslau,  recto: dane pracownika, verso: ewidencja dni pracy znaczona pieczęciami

• Wspomnienia pisane pod pseudonimem Lacyk, w których autor opisuje swoje dzieje z lat 1945 - 1948 kiedy to był robotnikiem przymusowym w kopalni w Austrii. Następnie został aresztowany i wywieziony wgłąb ZSRR. Opisuje warunki podróży oraz wyżywienia, choroby które nękały współwięźniów i represje dotykające ich ze strony NKWD. Do kraju powrócił w 1948 roku.]
•  
• Zakres chronologiczny: 1945 - 1948
• Miejsca wydarzeń: Austria, Budapest (Budapeszt, Węgry), Находка (Nachodka, Rosja), Нижанковичі (Niżankowice, Ukraina), Самбір (Sambir, Sambor, Ukraina), Львів (Lwiw, Lwów, Ukraina), Магадан (Magadan, Rosja), grupa obozów Kołyma (ZSRR).

Relacja Weroniki Bernaś dot. wybuchu II wojny światowej, okupacji niemieckiej, warunków bytowych całej rodziny w trakcie wojny, na kielecczyźnie, przyjazdu na ziemie zachodnie i osiedleniu się w Świdnicy. Zakres chronologiczny: 1939 - 1946. Miejsca wydarzeń: Tempoczów-Rędziny (pow. kazimierski, woj. świętokrzyskie), Korczyn Wielki (woj. świętokrzyskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Sosnowiec (woj. śląskie), Skalmierz (pow. sieradzki, woj. łódzkie)

Relacja Franciszka Kowalskiego dot. życia codziennego przed II wojną światową i w jej trakcie w kresowym miasteczku Buczacz i jego okolicach. Świadek opowiada o stosunkach społecznych, relacjach między Polakami a Żydami i Ukraińcami, okupacji niemieckiej i radzieckiej, konfliktach narodowościowych, mordowaniu Żydów przez Niemców, akcjach nacjonalistów ukraińskich przeciwko Polakom, wywózce do obozów pracy w Niemczech, zakończeniu wojny, powrocie do Polski, edukacji i życiu codziennym.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsca wydarzeń: Buczacz (Ukraina), Czortków (Ukraina), Monasterzyska (Ukraina), Plaszow (Płaszów), Stanisławów (Ukraina), Hanower (Niemcy), Berlin (Niemcy), Żórawina (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Heleny Ziemniak dot. II wojny światowej, wywózki całej rodziny w głąb III Rzeszy na roboty przymusowe, pracy rodziców, przyjazdu do Polski, organizacji życia, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, nauki i pracy w handlu.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsca wydarzeń: Klon (woj. wielkopolskie), Anklam (Maklemburgia, Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Relacja Mirosława Kosowskiego dot. II wojny światowej, wywozu wraz z całą rodziną w głąb ZSRR, ciężkich warunków życia na Syberii, organizowaniu się polskich wojsk, przewiezienia transportem wodnym w dół Wołgi, rusyfikacji i edukacji.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1946.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Moskwa (Rosja), Kudymkar (Rosja), Saratów (Rosja), Rot-Front (Kirgistan), Wrocław (woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Berlin (Niemcy), Kopenhaga (Dania), Nowy Jork (Stany Zjednoczone Ameryki)

• Wspomnienia Romualdy Wieligdy-Czerepak  z okresu drugiej wojny światowej i okresu po jej zakończeniu, w których opisuje swoją tułaczkę wraz z rodziną. W pierwszej części relacji opisuje zesłanie do Kazachstanu i Uzbekistanu, podróż, pracę i warunki panujące na miejscu. Opowiada o trudnej sytuacji rodzinnej, która doprowadziła do śmierci ojca i rozłąki z matką. Następnie kontynuuje opowieść, kiedy to opuściła Syberię wraz z Armią Andersa i udała się w podróż do Afryki. Opowiada jak wyglądały obozy przejściowe wojska polskiego i towarzyszących im cywili na obczyźnie. Wspomnienia kończy opis drogi powrotnej do ojczyzny.]
•  
• Zakres chronologiczny: 1940 - 1947
• Miejsca wydarzeń: Tajkury (dawna gmina Zdołbice, powiat Zdołbunów, województwo wołyńskie), Wołogda (Rosja), Омск (Omsk, Rosja), Karkin Batasz (po uzbecku "Dolina Śmierci"), Türkmenbaşy (Turkmenbaszy, dawniej Krasnowodzk, Krasnowodsk, Красноводск, Turkmenistan), Bandar-e Anzali (dawniej Pahlevi, Iran), تهران (Teheran, Iran), Mombasa (Kenia), Koja (osiedle polskie w Ugandzie), Genova (Genua, Włochy).

Wspomnienia Leokadii Wieczorek dotyczące przymusowego wywiezienia do Niemiec w czasie II Wojny Światowej, przymusowej pracy na roli, warunków panujących w miejscu pracy, stosunków z właścicielami gospodarstwa i miejscową ludnością, sposobów radzenia sobie z głodem i złymi warunkami sanitarnymi   Zakres chronologiczny: 04.1940 - 1948   Miejsca wydarzeń: Młyńsko (pow. Wieluń, woj. łódzkie), Halberstadt (Niemcy), Westerburg k. Wegeleben (Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki)

• Wspomnienia Anny Ziober, w których opisuje swoje dzieje z okresu II wojny światowej kiedy to została zesłana wraz z rodziną na Syberię. Opisuje pokrótce podróż na miejsce. Skupia się na warunkach bytowania jakie zastali na miejscu, szczegółowo opisuje zadania jakie były jej zlecane. Największą wagę autorka przywiązuje do dwóch spraw: dramatycznej historii utraty całej rodziny, oraz rozpaczliwej walce z głodem, z którym walczyła przez cały okres zesłania. Do kraju powróciła sama, odnajdując córkę i brata, z którymi była rozdzielona przez okres zsyłki.]
•  
• Zakres chronologiczny: 1940-1947
• Miejsca wydarzeń: Мостиська (Mościska dawniej Mostyszcza, Mostycze, Ukraina), Львів (Lwów, Ukraina), Қостанай (Kustanaj, Kazachstan), Севастополь (Sewastopol, Ukraina), Київ (Kijów, Ukraina).

• Wspomnienia Eugenii Woźnej z okresu zsyłki na Syberię podczas drugiej wojny światowej. W swojej relacji opisuje ona moment aresztowania, podróż do miejsca zesłania, pracę na miejscu, warunki życiowe i problemy z głodem na miejscu. Szeroko opisuje nieludzkie traktowanie sybiraków przez przedstawicieli aparatu władzy. Następnie opowiada o powrocie do kraju i bardzo krótko o swojej sytuacji po wojnie.]
•  
• Zakres chronologiczny: 1940 - 1946
• Miejsca wydarzeń: Қостанай (Kustanaj, Kazachstan), Алматы (Ałma-Ata, Kazachstan), Полтава (Połtawa, Ukraina), Корсунь-Шевченківський (Korsuń Szewczenkowski, Ukraina)?, Wrocław

• Wspomnienia Jadwigi Szlakowicz z okresu II wojny światowej. Opisuje w nich pokrótce co stało się z poszczególnymi członkami jej rodziny. Osią relacji jest wywózka do Kazachstanu, którą to przedstawia szczegółowo - zarówno samą podróż jak i warunki życiowe jakich doświadczyli na miejscu. Opowiada o pracy, którą musiała wykonywać, o wyżywieniu jakie dostawało się na miejscu w zamian za niewolniczą harówkę. Następnie opisuje trudności z odnalezieniem zaginionych członków rodziny i problemy związane z powrotem do ojczyzny. Na koniec opisuje lata bezpośrednio po powrocie, o zawirowaniach rodzinnych, które na sam koniec zaprowadziły ją do Wrocławia.]
•  
• Zakres chronologiczny: 1940-1952
• Miejsca wydarzeń: Львів (Lwów, Ukraina), Obwód Semipałatyński (Rosja), Аягөз (Ajagoz, Kazachstan), Куйбышев (Kujbyszew, Rosja), Leżajsk (pow. leżajski, woj. podkarpackie), Wrocław, Szczecin

Relacja Jana Zalewskiego zawierająca jego wspomnienia z czasów II Wojny Światowej, opis pracy przymusowej przy kopaniu rowów przeciwczołgowych dla Niemców nad Narwią, ucieczkę na stronę rosyjską, następnie pracy przy odbudowie Stadionu Olimpijskiego we Wrocławiu, służby wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim w szkole oficerskiej w Jeleniej Górze i Polskiej Marynarce Wojennej, pracy w przedsiębiorstwie "Budpol" i Szpitalu 40-lecia na stanowisku kierownika obrony cywilnej; świadek wspomina niektóre wydarzenia i anegdoty z okresu służby wojskowej, niektóre mające zasięg międzynarodowy, opowiada o niektórych procedurach związanych z militaryzacją zakładów pracy, mówi o przygotowaniach do wprowadzenia stanu wojennego i działalności propagandowej państwa w latach 70.-80., w relacji obecne są też osobiste odczucia świadka związane z sytuacją międzynarodową w okresie zimnej wojny   Zakres chronologiczny: 1939-1990   Miejsca wydarzeń: tereny woj. podlaskiego nad Narwią, Wrocław (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Hel (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Drawsko Pomorskie (woj. zachoniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Ustka (pow. słupski, woj. pomorskie), Hieroszima (Japonia), Nagasaki (Japonia)

• Wspomnienia Czesława Steinera, w których opowiada pokrótce historię swojego życia, od wczesnych lat młodości do dnia, w którym spisana została jego relacja. Przedstawia ogólnie swoją rodzinę, następnie bardziej szczegółowo skupia się na zesłaniu. Zajmująco opisuje warunki podróży i niewygody jakich doświadczyli podczas jazdy wagonem towarowym w zimie. Następnie zapoznaje nas z warunkami jakie zastali na miejscu. Opisuje mieszkanie, pracę, choroby, sposoby zdobywania żywności oraz to jak drastycznie zmniejszała się populacja Polaków wywiezionych na wschód. Pod koniec we wspomnieniach znajdujemy opis powrotu do ojczyzny, oraz lat po wojnie. Relacja kończy się podsumowaniem zysków i strat poniesionych podczas tych burzliwych dziejów.]
•  
• Zakres chronologiczny: 1940-2001
• Miejsca wydarzeń: Mieczyszczów (Ukraina), А́бан (Aban, wieś w Rosji), Луганськ (Ługańsk - dawniej Woroszyłowgrad, Ukraina), Wrocław.

Wspomnienia Danieli Dąbrowskiej, głównie dotyczące czasów okupacji niemieckiej w jej rodzinnej wsi Stajkowo i pierwszych lat powojennych; świadek szczegółówo opowiada o zajęciu polskich domów przez niemieckich gospodarzy, zachowaniu poszczególnych Niemców, pracy na ich rzecz, warunkach bytowych, przytacza też historię swojego ojca, weterana kampanii wrześniowej, wywiezionego do Rzeszy na roboty; następnie świadek opowiada o zakończeniu wojny, wkroczeniu Armii Czerwonej do Stajkowa, przeprowadzce do Radolina po drugiej stronie Noteci, relacjach z zastanymi tam Niemcami i przyjezdnymi Polakami zza Buga, wspominając wzajemną nieufność; mówi też o powojennych trudnościach bytowych, motywach kolejnej przeprowadzki i ułożeniu sobie życia w Trzciance   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Stajkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Radolin (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Piła (woj. wielkopolskie) Trzcianka (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Lubasz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kuźnica Czarnkowska (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Wspomnienia Longiny Nowickiej, głównie dotyczące okresu II Wojny Światowej, ucieczki przed zbliżającym się frontem, represji podczas okupacji, wywózki do Niemiec do pracy przymusowej, powrotu do domu rodzinnego w 1945 r., osobistych losów powojennych świadek - dwukrotnego małżeństwa, przeprowadzki z Koźmina do Jędrzejewa, trudnościach związanych ze znalezieniem domu; świadek przywołuje też postawy poszczególnych Niemców i osób niemieckiego pochodzenia, zwracając uwagę na różne zachowania wobec Polaków; opowiada o warunkach pobytu w Stuttgarcie, przytacza poszczególne wydarzenia z okresu okupacji.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Koźmin (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Września (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Jędrzejewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Zduny (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Jarocin (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie), Gajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Heleny Kadamus, dotycząca okresu II Wojny Światowej i wczesnych lat powojennych; świadek opowiada głównie o swoim pobycie w Niemczech w przymusowej pracy na rzecz rodziny niemieckiej, później w obozie przejściowym dla tzw. osób przemieszczonych (displaced persons), następnie o przybyciu na tzw. Ziemie Odzyskane, przejęciu gospodarstwa rolnego i pierwszych latach pobytu; świadek wspomina też swoją rodzinną wieś Kłubowce, opisuje moment wywiezienia do Niemiec a później rzeczywistość obozu dla osób przesiedlonych; udziela odpowiedzi ogólnych, czasem zdawkowych, nie pogłębia ocen.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Kłubowce (daw. pow. tłumacki, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Etgersleben (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Osnabrück (Dolna Saksonia, Niemcy), Rychlik (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Hamburg (Niemcy), Lwów (Ukraina), Magdeburg (Niemcy), Wanzleben (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Trzcianka (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Śmieszkowo (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Relacja Bolesława Dula, kresowiaka, kaprala LWP, dotycząca życia w Horodkowie przed wojną, wywózki do Rosji i pracy przymusowej w tartaku, powołania do I Armii Wojska Polskiego, i służby w 5. pułku piechoty 2. Warszawskiej Dywizji Piechoty oraz pierwszych lat powojennych na tzw. Ziemiach Odzyskanych; świadek opisuje szczegóły wysiedlenia i transportu do Swierdłowska (dziś Jekaterynburg), warunki pracy i mieszkania, a następnie powołanie do wojska; opowiada o ćwiczeniach w Sielcach nad Oką, próbie forsowania Wisły pod Puławami, postój w Warszawie w czasie trwania Powstania Warszawskiego, zdawkowo wspomina o walkach na Wale Pomorskim; opisuje też odnalezienie rodziny ekspatriowanej na Dolny Śląsk i okoliczności zamieszkania w Lipnicy; mniej szczegółowo opowiada o swojej edukacji na Kresach Wschodnich i stosunkach z Ukraińcami przed wojną.   Zakres chronologiczny: 1932-1946   Miejsca wydarzeń: Horodków (daw. pow. Rohatyn, Ukraina, wieś nieistniejąca), Rogatin (Rohatyn, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Nowy Zawod (obłast swierdłowska, Federacja Rosyjska), Sel'cy (Sielce nad Oką, Federacja Rosyjska), Puławy (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Żagań (woj. dolnośląskie), Lipnica (pow. Środa Śląska, woj. dolnośląskie), Żytmierz (Ukraina), Chełm (woj. lubelskie), Smoleńsk (Rosja), Kowel (Ukraina), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Mława (woj. mazowieckie), Opole (woj. opolskie), Berlin (Niemcy)