Pokazano 262 rekordów

Opis archiwalny
relacje Polaków z Niemcami Polski
Zaawansowane opcje wyszukiwania
Drukuj podgląd Hierarchy Zobacz:

255 rekordów z cyfrowym obiektem Pokaż wyniki z obiektami cyfrowymi

Jan Jur - relacja

Relacja Jana Jura dotycząca jego dzieciństwa spędzonego w małej miejscowości na pograniczu polsko-niemieckim, warunków życia, pracy u okolicznych gospodarzy, próbach założenia sklepu, relacji z Niemcami, w tym zamieszkującymi po polskiej stronie granicy, następnie szeroko omówione są zdarzenia z czasów II Wojny Światowej, pracy u niemieckich osadników, wkroczenie Rosjan na okoliczne tereny, kwestie szabrowania przez ludność mienia poniemieckiego, a także przyjazd nowych osadników z terenów wschodnich Rzeczpospolitej; świadek opowiada też o swoich kolejnych pracach zarobkowych: stróża, pomocnika budowlanego, pracownika zakładów ogrodniczych i pracownika melioracji; świadek szczegółowo omawia wiele wydarzeń.   Zakres chronologiczny: 1930-1981   Miejsca wydarzeń: Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Gulcz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Hamburg (Niemcy)

Jur Jan

Irena Jessa - relacja

Relacja Ireny Jessy dotycząca jej życia we wsi Walkowice w czasie II Wojny Światowej, wydarzeń z początku i końca wojny, pracy jako służąca w domu niemieckiego pracownika śluzy na rzece Noteć, następnie relacji z osiedlającymi się w regionie repatriantami, a także powojennej pracy na śluzie i życia codziennego; świadek wspomina też ostatnie lata przedwojenne i działającą w regionie organizację Młode Polki   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Walkowice (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Nowie (pow. ujski, woj. wielkopolskie), Drezdenko (pow.strzelecko-drezdenecki, woj. lubuskie), Kruszewo (pow. pilski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Jessa Irena

Wspomnienia przesiedleńca

Autor we wspomnieniach przedstawia losy swoje i swojej rodziny od II wojny światowej do czasów współczesnych. W pierwszej części opisuje okupację niemiecką i radziecką rodzinnej wsi Wicyń. Wspomina również o atakach UPA na Polaków. Następnie skupia się na wyjeździe z rodzinnych stron i osiedleniu się w Biskupiach Oławskich. W międzyczasie opisuje swoje dwie podróże do Wicynia z ok. 1976 i 2002 roku. Potem przedstawia realia życia na wsi w okresie PRL (kolektywizacja wsi, trudna sytuacja materialna, praca na roli, niełatwy dostęp do edukacji). W drugiej części opisuje życie codzienne w Wicyniu przed II wojną światową oraz pod okupacją radziecką. Przedstawia przyczyny wyjazdu Polaków na Ziemie Zachodnie, warunki w jakich ludziach musieli podróżować oraz trudności jakie napotkali nowi mieszkańcy Biskupic Oławskich. Zamieszcza również cztery listy rodzin, które wyjechały do: Bielska, Biskupic Oławskich, Nowej Wsi, Rzepina, Krzeszyc, Radzików, Lipian, Radów, Przemysława oraz spis miejscowości, do których zostali przesiedleni mieszkańcy Wicynia w 1945 r. Jako załącznik dołączona jest mapa osiedlenia Wilcynian po 1945 r. Zakres chronologiczny: 1939-2002 Miejsca wydarzeń: Wicyń (obec.Smerekiwka, Ukraina), Złoczow (Ukraina), Biskupice Oławskie (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina)

Argasiński Leon

Młodzież z NRD na Cmentarzu Żołnierzy Polskich

w pierwszej połowie sierpnia 1975 r., w ramach wymiany między wrocławskim Młodzieżowym Domem Kultury a Domem Młodych Pionierów (Pionierhaus) w Budziszynie (Bautzen) w Niemieckiej Republice Demokratycznej, we Wrocławiu przebywało 22 pionierów i członków organizacji Wolna Młodzież Niemiecka (Freie Deutsche Jugend, FDJ) z tego miasta; na zdjęciu: podczas składania kwiatów na Cmentarzu Żołnierzy Polskich przy ul. Grabiszyńskiej

Kokurewicz Stanisław

Młodzież z NRD na Cmentarzu Żołnierzy Polskich

w pierwszej połowie sierpnia 1975 r., w ramach wymiany między wrocławskim Młodzieżowym Domem Kultury a Domem Młodych Pionierów (Pionierhaus) w Budziszynie (Bautzen) w Niemieckiej Republice Demokratycznej, we Wrocławiu przebywało 22 pionierów i członków organizacji Wolna Młodzież Niemiecka (Freie Deutsche Jugend, FDJ) z tego miasta; na zdjęciu: podczas składania kwiatów na Cmentarzu Żołnierzy Polskich przy ul. Grabiszyńskiej

Kokurewicz Stanisław

Młodzież z NRD na Cmentarzu Żołnierzy Polskich

w pierwszej połowie sierpnia 1975 r., w ramach wymiany między wrocławskim Młodzieżowym Domem Kultury a Domem Młodych Pionierów (Pionierhaus) w Budziszynie (Bautzen) w Niemieckiej Republice Demokratycznej, we Wrocławiu przebywało 22 pionierów i członków organizacji Wolna Młodzież Niemiecka (Freie Deutsche Jugend, FDJ) z tego miasta; na zdjęciu: podczas składania kwiatów na Cmentarzu Żołnierzy Polskich przy ul. Grabiszyńskiej

Kokurewicz Stanisław

René Lisiewicz - relacja

Relacja René Lisiewicza dotycząca jego dzieciństwa we Francji, uczęszczania do szkoły polonijnej w Houilles pod Paryżem i szkół francuskich w L'Abbaye de Cendras i Alès, życia codziennego w międzynarodowej kolonii robotniczej w L'Abbaye de Cendras, życia kulturalnego skupionego wokół polskiej parafii, nielegalnego przyjazdu do Polski w 1947 r., środowiska reemigrantów w Wałbrzyskim Zagłębiu Węglowym, stosunków z zamieszkującymi je tuż po wojnie Niemcami, stosunków z Polakami przybyłymi z innych regionów Europy, okoliczności emigracji jego rodziców do Francji, odwiedzin u swojego ojca chrzestnego-Ukraińca we Lwowie w 1962 r.; świadek w mniejszym zakresie porusza takie wątki jak nauka w szkołach górniczych (Wałbrzych, Dąbrowa Górnicza), praca w wałbrzyskich kopalniach, swoje związki z kulturą francuską i trudności administracyjne związane z posiadaniem francuskiego imienia, kontakty z Jerzym Putramentem, obecność różnych narodowości w powojennym Wałbrzychu, podział polonii francuskiej na dwa ideologiczne obozy   Zakres chronologiczny: 1944 - 1965   Miejsca wydarzeń: L'Abbaye de Cendras (Francja), Houilles (Francja), Paryż (Francja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Dąbrowa Górnicza (woj. śląskie), Jedlina Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Praga (Czechy), Maków Mazowiecki (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Ludwikowice Kłodzkie (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Lisiewicz René

Janusz Degler - relacja

Relacja Janusza Deglera dotycząca wczesnego dzieciństwa w realiach II Wojny Światowej, życia codziennego i przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, nauki i studiów w powojennym Wrocławiu - profesor wspomina środowisko akademickie Wrocławia, zwłaszcza związane z Instytutem Filologii Polskiej, następnie swoje zainteresowanie Witkacym (S. I. Witkiewicz), pracę w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze (m. in. wyjazdy do Ameryki Południowej) i wrocławskim oddziale Państwowej Wyższej SzkołyTeatralnej, a także problemy z cenzurą i Służbą Bezpieczeństwa; świadek opowiada też o przemianach po 1956 r., sytuacji w PWST podczas stanu wojennego oraz o wrocławskich kawiarniach i miejscach spotkań światka akademickiego.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2015   Miejsca wydarzeń: Sosnowiec (woj. śląskie), Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Kamienica Polska (pow. częstochowski, woj. śląskie), Glasgow (Wielka Brytania), Bornholm (Dania), Łódź (woj. łódzkie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Kraków (woj. małopolskie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Paryż (Francja), Londyn (Wielka Brytania)

Degler Janusz

Zbiór wierszy i opowiadań autorstwa Jerzego Bandera

Jest to zbiór 8 wierszy i 6 krótkich opowiadań, autorstwa Jerzego Bandera. Mają one charakter osobisty. Autor dzieli się w nich swoimi przeżyciami, przemyśleniami. Skupia się na próbach poznania własnej historii oraz opisuje próby otrząśnięcia się po tragicznych przeżyciach II wojny światowej. Pisze o holokauście, Powstaniu w Getcie Warszawskim, zamachach z 11 września, II wojnie libańskiej. W poezji obecne są wątki religijne. Na ostatniej stronie zamieszcza autobiografię. Zakres chronologiczny: 1942-2006 Miejsca wydarzeń: Oświęcim (woj. małopolskie), Śródborów (obec. część Otwocka, woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Warszawa, Hajfa (Izrael), Drohobycz (Ukraina), Sambor (Ukraina), Rakowice (obec. część Krakowa, woj. małopolskie), Zakopane (woj. małopolskie)

Bander Jerzy

Jan Wrabec - relacja

Relacja Jana Wrabeca dotycząca dzieciństwa we Lwowie w czasie II Wojny Światowej, przyjazdu do Gliwic i pobytu tam w pierwszych latach po wojnie, życia w Gliwicach i obrazu miasta, następnie relacja dotyczy studiów na Politechnice Wrocławskiej i Uniwersytecie Wrocławskim, środowiska akademickiego i intelektualnego Polski w różnych okresach, polityki PRL wobec zabytków na Śląsku; świadek mówi też szczegółowo o stanie wielu spośród tych zabytków, opowiada o relacjach z władzami na polu zawodowym i prywatnym oraz o środowisku historyków sztuki.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2015   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Gliwice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wilno (Litwa), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Zabrze (woj. śląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Poznań (woj. wielkopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Petersburg (Rosja), Bratysława (Słowacja), Turyn (Włochy), Warszawa (woj. mazowieckie), Kraków (woj. małopolskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Lubiąż (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Paryż (Francja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Wrabec Jan

Antoni Wojtaszek - relacja

Relacja Antoniego Wojtaszka dotycząca losów podczas II Wojny Światowej i czasów powojennych - ucieczki z Kępna do Poczajowa, warunków codziennego życia pod okupacją sowiecką, pobytu u przechowującego jego rodzinę Ukraińca, powrotu do Kępna i pracy tamże pod okupacją niemiecką, przyjazdu do Wrocławia po wojnie i pracy w tamtejszych zakładach energetycznych, życia codziennego w powojennym Wrocławiu i relacji z pozostałymi w nim Niemcami, wstąpienia do konspiracyjnej organizacji "Kresowiak", przemianowanej później na "Rzeczpospolita Polska Walcząca", działalności antykomunistycznej, m. in. w akcjach ulotkowych, odbiciu więźniów politycznych i zamontowaniu radiostacji na wieży kościoła uniwersyteckiego, aresztowania, brutalnego śledztwa i represjonowania podczas odsiadywania wyroku, następnie pracy w Zakładzie Sieci Elektrycznych we Wrocławiu po wyjściu z więzienia i działalności w stowarzyszeniu kombatanckim; świadek wymienia nazwiska współpracowników w konspiracji, szczegółowo opowiada przebieg akcji konspiracyjnych, a także o warunkach pobytu w więzieniach i represjach, jakimi był dotknięty, wspomina też nazwiska funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa, prowadzących jego sprawę w latach 50. XX w., z którymi po części spotkał się w latach 90. XX w.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2009   Miejsca wydarzeń: Gola (pow. Kępno, woj. wielkopolskie), Kremjaneć (Krzemieniec, Ukraina), Počaїv (Poczajów, Ukraina), Przemyśl (woj. podkarpackie), Kępno (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wronki (woj. wielkopolskie), Sztum (woj. pomorskie), Ostrzeszów (woj. wielkopolskie), Końskie (woj. świętokrzyskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Malbork (woj. pomorskie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie)

Wojtaszek Antoni

Teresa Bielawska-Tryba - relacja

Wspomnienia Teresy Bielawskiej-Tryby dotyczące wywózki jej i jej mamy do obozu pracy w Železným Brodzie i Hochenelbe (Vrchlabí) podczas II Wojny Światowej, pracy i warunków tamże, planu najbliższej okolicy, rozłączenia z matką wywiezioną do obozu koncentracyjnego, prawdopodobnie Briesen, pod koniec wojny oraz wyzwolenia obozu Hochenelbe i atmosfery w tym momencie panującej; świadek wspomina też pojawienie się konnego patrolu czeskich partyzantów i powrót do Polski.   Zakres chronologiczny: 1943 - 1945   Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj. łódzkie), Železný Brod (Czechy), Vrchlabí (Czechy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Liberec (Czechy), Trutnov (Czechy)

Bielawska-Tryba Teresa

Jan Specylak - relacja

Wspomnienia Jana Specylaka dotyczące służby wojskowej jego ojca w czasie II Wojny Światowej, procesu przesiedlenia jego rodziny z Kresów Wschodnich na tzw. Ziemie Odzyskane, stosunków z Ukraińcami i Łemkami, którzy przyjechali do miejsca zamieszkania świadka, realiów transportu i znajdywania nowego gospodarstwa pod Wrocławiem, stosunków z zastanymi na miejscu Niemcami, życia codziennego w pierwszych latach powojennych, kolektywizacji w Polsce i represji UB wobec opornych rolników - świadek wymienia konkretne osoby będące ofiarami tych represji.   Zakres chronologiczny: 1944 - 1978   Miejsca wydarzeń: Wołostków (Ukraina), Mielnik (Czechy), Sądowa Wisznia (Ukraina), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Piotrków Borowski (pow. Strzelin, woj. dolnośląskie), Drohobycz (Ukraina), Lwów (Ukraina), Berlin (Niemcy), Przemyśl (woj. podkarpackie), Oława (woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Bystrzyca Kłodzka (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie)

Specylak Jan

Paulin Kość - relacja

Wspomnienia Paulina Kości, dotyczące walk partyzanckich na lubelszczyźnie, wkroczenia wojsk radzieckich i zbrodni hitlerowskiej w tym rejonie, następnie osadnictwa na tzw. Ziemiach Odzyskanych, organizacji życia i sporów z władzą komunistyczną, represji wobec Polaków wracających z armii polskich stacjonujących na Zachodzie, ucieczki jednego z pilotów wojskowych ppor. Franciszka Jareckiego na Zachód i codziennej służby wojskowej w batalionie obsługi lotniska.   Zakres chronologiczny: 1944 - 1957   Miejsca wydarzeń: Chrzanów (pow. Janów Lubelski, woj. lubelskie), Kalinówka (pow. Rudna, woj. dolnośląskie), Piła (woj. wielkopolskie), Biłgoraj (woj. lubelskie), Goraj (woj. lubelskie), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie)

Kość Paulin

Stanisław Kuzynowski - relacja

Wspomnienia Stanisława Kuzynowskiego dotyczące epizodu walki z Niemcami podczas II Wojny Światowej, przyjazdu do Szczecina, zetknięcia się z mieszkającymi tam jeszcze Niemcami oraz pracy w Milicji Obywatelskiej   Zakres chronologiczny: 1944 - 1951   Miejsca wydarzeń: Piaski (woj. lubelskie), Siedliszczki (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Konin (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kuzynowski Stanisław

Genowefa Skiba - relacja

Wspomnienia Genowefy Skiby dotyczące życia codziennego na Kresach Wschodnich II Rzeczpospolitej, repatriacji, osadnictwa i życia codziennego na Ziemiach Odzyskanych, stosunków z miejscową ludnością, nauki i pracy w szkolnictwie, kresowych tradycji kulinarnych.   Zakres chronologiczny: 1937-1989   Miejsca wydarzeń: Barisz (Barysz, Ukraina), Kulin (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Cesarzowice (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Piersno (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Rakoszyce (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Szczepanów (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Kożuchów (pow. nowosolski, woj. lubuskie)

Skiba Genowefa

Irmina Wilczewska - relacja

Wspomnienia Irminy Wilczewskiej dotyczące pierwszych dni II Wojny Światowej, życia codziennego w warunkach okupacji radzieckiej i niemieckiej, przeprowadzki na Ziemie Odzyskane i pierwszego okresu pobytu tamże   Zakres chronologiczny: 01.09.1939 - 1949   Miejsca wydarzeń: Skaje (pow. Grajewo, woj. podlaskie), Boguszów-Gorce (pow. Wałbrzych, woj. dolnośląskie), Świebodzice (pow. Świdnica, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Wilczewska Irmina

Tadeusz Sochacki - relacja

Wspomnienia Tadeusza Sochackiego dotyczące konfliktów polsko-ukraińskich w czasie II Wojny Światowej, okupacji radzieckiej i pracy przymusowej ojca świadka, przyjazdu na Ziemie Odzyskane, pierwszych lat życia i stosunków z zastałymi na miejscu Niemcami, niepokojów społecznych związanych m. in. z rozdziałem dóbr materialnych i prowokacjami UB, wciągnięcia autora do struktur Związku Młodzieży Polskiej, życia codziennego na Ziemiach Odzyskanych   Zakres chronologiczny: 1939-1947   Miejsca wydarzeń: Helenków (Ukraina), Kozowa (Ukraina), Kozłów (Ukraina), Zaleszczyki (Ukraina), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Wiry (pow. Sobótka, woj. dolnośląskie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Witnica (pow. gorzowski, woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie). Bystrzyca Kłodzka (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Jagodnik (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Maniów (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Mietków (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Niemcza (woj. dolnośląskie)

Sochacki Tadeusz

Leokadia Wieczorek - relacja

Wspomnienia Leokadii Wieczorek dotyczące przymusowego wywiezienia do Niemiec w czasie II Wojny Światowej, przymusowej pracy na roli, warunków panujących w miejscu pracy, stosunków z właścicielami gospodarstwa i miejscową ludnością, sposobów radzenia sobie z głodem i złymi warunkami sanitarnymi   Zakres chronologiczny: 04.1940 - 1948   Miejsca wydarzeń: Młyńsko (pow. Wieluń, woj. łódzkie), Halberstadt (Niemcy), Westerburg k. Wegeleben (Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki)

Wieczorek Leokadia

Helena Tomasik - relacja

Wspomnienia Heleny Tomasik dotyczące części życia w Śladowie, pracy na kolei w Krakowie i wyjazdu do Szczecina latem 1945 r. oraz pierwszego okresu życia i pracy na kolei w Szczecinie   Zakres chronologiczny: 1944 - 1946   Miejsca wydarzeń: Śladów (pow. Miechów, woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Miechów (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Tomasik Helena

Kazimiera Toporowska - relacja

Relacja Kazimiery Toporowskiej dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, ataków ukraińskich nacjonalistów na Polaków, organizowania samoobrony i samopomocy, przejścia wojsk, sytuacji Żydów, ucieczki z miejsca zamieszkania, przesiedlenia się na ziemię zachodnie i organizacji życia na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsce wydarzeń: Podłużne (Ukraina), Kostopol (Ukraina), Janowa Dolina (Ukraina), Kwidzyn (woj. pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wągrodno (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Tyniec Legnicki (pow. legnicki, woj. dolnośląskie)

Toporowska Kazimiera

Fragment z życia rodziny Dębickich

Wiktor Dębicki na początku wspomina o prześladowaniach Polaków przez uzbrojone oddziały Ukraińców i ucieczce swojej rodziny. Następnie opowiada o wyjeździe na Ziemie Zachodnie i przybyciu do Marcinowic. Opisuje pobyt w nowym domu, oraz relacje ze współlokatorami -Niemcami. Wspomina o przymusowych dostawach żywności, oraz o aresztowaniu jego ojca przez UB. Opisuje spółdzielnię gospodarczą -,,Kołchoz". Dodano załączniki: Postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, Karty zwolnienia więźnia śledczego. Zakres chronologiczny: 1940-1955 Miejsca wydarzeń: Białoktrynica (Ukraina), Marcinowice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie)

Dębicki Wiktor

Jerzy Sygnecki - relacja

Relacja Jerzego Sygneckiego, nauczyciela historii, tłumacza języka niemieckiego. Świadek opowiada o swoich doświadczeniach z II wojny światowej, którą przeżył wraz z rodziną na Kujawach, o tym jak Niemcy traktowali, osoby nie ukrywające swojego polskiego pochodzenia, oraz jak odnosili się do nich Polacy przybyli po '45 roku na Kujawy, o sytuacji w rejonie nadgranicznym, edukacji, życiu codziennym, pracy naukowej i rozwoju Gorzowa Wielkopolskiego.   Zakres chronologiczny: 1941 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Gdańsk (woj. pomorskie), Złotów (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Tuchola (woj. kujawsko-pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Oranienburg (Niemcy), Berlin (Niemcy), Bielefeld (Niemcy), Lipsk (Niemcy)

Sygnecki Jerzy

Przeszłość rodziny Adama i Weroniki Burdzy

W pierwszej części relacji Bogusława Dębicka przytacza wspomnienia proboszcza z jej rodzinnej wsi Romana Dacy, który cudem przeżył napad uzbrojonych grup Ukraińców na plebanię. Następnie opisuje swoją podróż na Ziemie Zachodnie. Wspomina o działalności szabrowników. Następnie opowiada o uwięzieniu i torturowaniu swojego ojca przez UB, jego długą rekonwalescencję po zwolnieniu i śmierć. Opisuje nierówną walkę w sądzie o ukaranie winnych tej śmierci oraz odszkodowanie. Wspomina o inwigilacji jej rodziny przez władze. Pokrótce przedstawia historię członków swojej rodziny, a także losy innych Polaków w trakcie II wojny światowej i w okresie powojennym. Przytacza wspomnienia swojego stryja - Józefa Burdzego, w których opisuje on swoje aresztowanie, rozprawę i uwięzienie (lata 50). Autorka następnie przedstawia dalsze losy swojej rodziny. Opisuje jak wyglądało życie kulturalne na wsi po wojnie. Wspomina o metodach władzy w walce z Kościołem. Dodano załączniki: Legitymację członka Komisji Wysiedleńczo -Zabezpieczającej, zaświadczenie pełnienia obowiązków sołtysa, list od Eryki Pusz, odpis Wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24.05.1963, Odpowiedź PRN w Środzie Śląskiej na pismo Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu dot. gospodarstwa Adama Burdzego. Zakres chronologiczny: 1940-1989 Miejsca wydarzeń: Nowosielce -Żurawno (Ukraina), Łukowiec Wiszniowski (Ukraina), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Mieczków (woj. dolnośląskie), Wrocław, Mściwojów (woj. dolnośląskie)

Dębicka Bogusława

Marian Morawski - relacja

Relacja Mariana Morawskiego dot. przyjazdu na Dolny Śląsk, życia codziennego, pracy, relacji z ludnością niemiecka, która zamieszkiwała te tereny, sposobu spędzania czasu młodzieży w latach '50 i '60 XX wieku, życia kulturalnego oraz spraw osobistych.   Zakres chronologiczny: 1946 - 2014   Miejsca wydarzeń: Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jugowice (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Łuck (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Kamienna Góra (woj. dolnośląskie), Głuszyca (pow. włbrzyski, woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie)

Morawski Marian

Wiktor Gut - relacja

Relacja Wiktora Guta dot. dzieciństwa spędzonego w Belgii, w polskiej rodzinie górniczej, zakończenia II wojny światowej, wyzwalania spod niemieckiej okupacji przez żołnierzy amerykańskich, przyjazdu do Polski, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, aktywność politycznej ojca, zabraniu go przez funkcjonariuszy UB, następnie jego śmierci w niewyjaśnionych okolicznościach. Świadek opowiada o bliskich, którzy również zdecydowali się powrócić do ojczyny, ich losach a także o pracy w górnictwie.   Zakres chronologiczny: 1940 - 1990   Miejsca wydarzeń: Jumet (Belgia), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kowary (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Czechowice-Dziedzice (pow. bielski, woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Warszawa (Woj. mazowieckie), Magdeburg (Niemcy), Wieliczka (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Praga (Czechy), Berlin (Niemcy), Dąbrowa Górnicza (woj. śląskie)

Gut Wiktor

Rachela Bogner - relacja

Relacja Racheli Bogner dotycząca losów jej rodziny podczas II Wojny Światowej, przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, młodości spędzonej w Legnicy, uczestnictwa w życiu kulturalnym miasta, relacji z innymi Żydami mieszkającymi w Legnicy, życia codziennego i obchodzenia świąt żydowskich, relacji z mieszkającymi w Legnicy Rosjanami i Niemcami.   Zakres chronologiczny: 1941 - 1959   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Respublika Komi (Republika Komi, Rosja), Krasnodarskij Kraj (Kraj Krasnodarski, Rosja), Jawor (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Hajfa (Izrael), Brześć (Białoruś), Bolków (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Jerozolima (Izrael), Budapeszt (Węgry), Petach Tikwa (Izrael), Beer Szewa (Izrael), Teheran (Iran)

Bogner Rachela

Lidia Bednarska - relacja

Relacja mieszkanki wsi Siedlce dotycząca losów jej i jej rodziny podczas II wojny światowej, przesiedlenia z Kresów wschodnich na Dolny Śląsk, powojennego życia i pracy na roli oraz powodzi w 1997 r.   Zakres chronologiczny: 1939-1997   Miejsca wydarzeń: Dolina (dawne woj. stanisławowskie), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Stryj (obw. lwowski, Ukraina), Siechnice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Durok (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Lizawice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Stanowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Marcinkowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Kotowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Ścinawa (pow. lubiński, woj. dolnośląskie)

Bednarska Lidia

Maria Szymaniak - relacja

Relacja Marii Szymaniak dot. przyjazdu wraz z rodzicami i rodzeństwem w 1946 r. z Francji, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, życia w poniemieckich domach, relacji z ludnością niemiecką, nauki w szkole, pracy, warunków materialnych, życia kulturalnego i społecznego w Nowej Rudzie.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1990   Miejsce wydarzeń: Francja, Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Ludwikowice Kłodzkie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie) , Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie)

Szymaniak Maria

Tadeusz i Wanda Schima - relacja

Relacja Tadeusza i Wandy Schima. Małżonkowie wspominają skąd pochodzą, jaka była sytuacja materialna ich rodzin, jak przeżyli II wojnę światową, w jakich okolicznościach przyjechali i osiedlili się na Dolnym Śląsku oraz jak wyglądało ich życie codzienne w powojennej Polsce. Szerzej relacja dot. Tadeusza Schima, który jest repatriantem z Kresów Wschodnich, opowiada o zmieniających się okupantach, w jaki sposób zachowywali się Żydzi i Ukraińcy wobec ludności polskiej, przerwanej edukacji, osiedleniu się w poniemieckich domach, organizacji życia po wojnie, ukończenia szkoły oraz życia codziennego w rejonie Gór Sowich.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014   Miejsca wydarzeń: Delatyn (Ukraina), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Ryga (Łotwa), Stanisławów (Ukraina), Donieck (Ukraina), Krajanów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Praga (Republika Czeska), Berlin (Niemcy), Olchowiec (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Włodowice (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Londyn (Wielka Brytania), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Ludwikowice Kłodzkie (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Walim (woj. dolnośląskie)

Schima Wanda

Anna Twardochleb - relacja

Relacja mieszkanki wsi Siedlce w pow. oławskim dot. powojennych losów jej rodziny i jej rodzinnej miejscowości, w tym także powodzi w 1997 r., oraz relacji pomiędzy powojennymi a przedwojennymi mieszkańcami.   Zakres chronologiczny: lata 40.- 90. XX w.   Miejsce wydarzeń: Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Donbas (Ukraina), Jelcz-Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Lubań (woj. dolnośląskie), Stanowice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Marcinkowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Ścinawa (pow. lubiński, woj. dolnośląskie)

Twardochleb Anna

Jadwiga Wicher - relacja

Relacja Jadwigi Wicher, która jest z pochodzenia Niemką, urodziła się w Ludwikowicach Kłodzkich i w nich pozostała z rodzicami po zakończeniu II wojny światowej. Rozmowa dot. życia codziennego autochtonów wśród nowo przybyłych osadników, edukacji, pracy, relacji ludności niemieckiej z polską, przenikania się kultur i tradycji.   Zakres chronologiczny: 1935 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Kłodzko (woj. dolnośląskie), Ludwikowice Kłodzkie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Ząbkowice Śląskie (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Drezno (Niemcy), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wambierzyce (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Tłumaczów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Bardo (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie)

Wicher Jadwiga

Zofia Satyła - relacja

Relacja Zofii Satyły dot. dzieciństwa spędzonego we Francji, II wojny światowej, ewakuacji wraz z ludnością francuską, przyjazdu do Polski w 1946 r., osadnictwa na ziemiach zachodnich polskich górników z Francji, życia codziennego, pierwszych wrażeń, sytuacji materialnej, relacji z ludnością niemiecką, życia codziennego i osobistego.   Zakres chronologiczny: 1936 - 2014   Miejsca wydarzeń: Thivencelle (Francja), Gliwice (woj. śląskie), Strzegom (woj. dolnośląskie), Świebodzice (woj. dolnośląskie), Cieplice (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Dąbrowa Gónicza (woj. śląskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Satyła Anna

Moja Retro-Inspekcja

Autor rozpoczyna swoją opowieść od przytoczenia wspomnień dziadków. Przedstawia pokrótce historię swojej rodzinnej wsi Huciska Nienadowskiego od początku XX w. do zakończenia II wojny światowej. Opisuje swoje dzieciństwo i młodość (edukację i pracę w PGR). Następnie wspomina swój pobyt w Nienadowej gdzie kontynuował edukację w szkole rolniczej, a później w Przemyślu w Zespole Szkół Budowlanych. Opisuje swój pobyt we Wrocławiu (praca, rozwijanie pasji muzycznych). Przedstawia realia służby w wojsku. Później wspomina swoje dalsze losy (praca w Lubaniu Śląskim i we Wrocławiu, ślub, studia, wyjazd do Budapesztu, wieloletnia praca we Wrocławskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Ogólnego). Dzięki wspomnieniom autora, możemy poznać wiele cennych informacji na temat budownictwa w PRL. Autor dokładnie opisuje swoją działalność w Polskim Towarzystwie Miłośników Astronomii i Wrocławskim Towarzystwie Obserwatorów Nieba. W ostatnim rozdziale wspomina o zasłużonych ludziach dla Wrocławia, pochodzących z Huciska Nienadowskiego. Jako dodatek załącza krótką biografię Kazimierza Iwanowskiego. Zakres chronologiczny: 1913-1993 Miejsca wydarzeń: Hucisko Niewiadomskie (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Nienadowa (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Wrocław, Strachowice (woj. dolnośląskie), Lubań Śląski (woj. dolnośląskie), Wąsocz Grajewski (woj. podlaskie), Budapeszt (Węgry), Grodziec (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie)

Fudali Eugeniusz

Ryszard Dominik - relacja

Relacja ks. katolickiego działającego na terenie archidiecezji wrocławskiej dot. studiów w seminarium duchownym we Wrocławiu, osoby kard. Bolesła Kominka, okoliczności i konsekwencji wystosowania Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich oraz pracy duszpasterskiej, a także kontaktów z dawnymi niemieckimi mieszkańcami ziemi kłodzkiej.   Zakres chronologiczny: 1956-1973.   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie) , Radków (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie) , Długopole-Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie) , Kłodzko (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie) , Stalowa Wola (woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Opole (woj. opolskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Florynka (pow. nowosądecki, woj. małopolskie), Krynica Zrój (pow. nowosądecki, woj. małopolskie), Munster (Niemcy), Monachium (Niemcy), Lądek Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Dominik Ryszard ks.

Kazimierz Krysiak - relacja

Relacja Kazimierza Krysiaka dot. wybuchu II wojny światowej, ewakuacji ludności cywilnej, nakazu pracy w Niemczech, pobytu w obozie pracy przymusowej na terenie III Rzeczy, warunków tam panujących oraz momentu zakończenia wojny. Zakres chronologiczny: 1939 - 1945. Miejsca wydarzeń: Częstochowa (woj. śląskie), Herby (pow. lubliniecki, woj. ślaskie), Julianów (pow. piaseczyński, woj. mazowieckie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Kluczbork (woj. opolskie), Kłobuck (woj. śląskie), Knurów (pow. gliwicki, woj. śląskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Krzepice (pow. kłobucki, woj. śląskie), Mstowo (pow. włocławski, woj. kujawsko-pomorskie), Rybnik (woj. śląskie), Sandomierz (woj. świętokrzyskie), Waleńczów (pow. kłobucki, woj. śląskie), Wieluń (woj. łódzkie)

Krysiak Kazimierz

Zofia Kowalska - relacja

Relacja Zofii Kowalskiej dot. wybuchu II wojny światowej, życia w okupowanej Warszawie, spraw codziennych, Powstania Warszawskiego, ewakuacji ludności cywilnej, pobytu w obozie jenieckim, powrotu do Warszawy i organizacji życia po wojnie. Zakres chronologiczny: 1939 -1950. Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Góra Kalwaria (pow. piaseczyński, woj. mazowieckie), Pruszków (woj. mazowieckie), Stutthof (Sztutowo), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Grupa (pow. świecki, woj. kujawsko-pomorskie), Chojnice (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Kowary (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie)

Kowalska Zofia

Janina Bilewicz-Berezowska - relacja

Relacja mieszkanki Kłodzka przybyłej do tego miasta w sierpniu 1945 r. dot. wojny i okupacji na Kresach Wschodnich, a także wysiedlenia i przyjazdu na ziemie zachodnie oraz pierwszych miesięcy i lat życia tamże. Zakres chronologiczny: lata 40. XX w. Miejsca wydarzeń: Stryj (obw. lwowski, Ukraina),Skole (obw. lwowski, Ukraina) , Kłodzko (woj. dolnośląskie)

Bilewicz-Berezowska Janina

Wspomnienia Sióstr Zakonnych z Nienadowa i Huciska

Siostra Gerarda Genowefa Fiut opowiada historię działalności sióstr zakonnych ze Zgromadzenia Rodzina Maryi w Hucisku i Nienadowie. Opiera sie przy tym na swoich wspomnieniach oraz na przekazach siostry Ireny Maryniuk, tutejszej nauczycielki. Ze wspomnień wyłania się obraz życia na wsi przed wojną, w tym życia religijnego. Opisuje działalność misyjną, oświatową, medyczną i kulturalną sióstr, a także stosunek społeczeństwa do nich. Ukazana jest również rola hrabiostwa Milczewskich, we wspieraniu ochronki, którą prowadziły siostry. Wspomniana jest również okupacja niemiecka podczas II wojny światowej oraz pokrótce czasy komunizmu. Na końcu autorka relacji, przedstawia dalsze losy zakonnic oraz wspomina Święto Bożego Ciała. Zakres chronologiczny: 1906-2003 Miejsca wydarzeń: Nienadowa (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Hucisko Nienadowskie (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Dubieck (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Kraków,Częstochowa

Fiut Gerarda Genowefa

Aniela Kościelniak - relacja

Relacja Anieli Kościelniak dot. II wojny światowej, pobytu całej rodziny w hitlerowskim obozie "Polenlager 10" w Siemianowicach Śląskich, wywozu na roboty przymusowe na Pomorze Zachodnie, ewakuacji wraz z ludnością niemiecką, nadejścia Armii Czerwonej, ucieczki z linii walk frontowych, organizacji życia po wojnie. Zakres chronologiczny: 1939 - 1956. Miejsca wydarzeń: Drawno (pow. choszczeński, woj. zachodniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Żywiec (woj. śląskie), Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Żelazna (woj. opolskie)

Kościelniak Aniela

Stanisław Grabowski - relacja

Obszerna relacja Stanisława Grabowskiego dot. życia w Warszawie w trakcie II wojny światowej, sytuacji ludności żydowskiej, powstania w getcie warszawskim, Powstania Warszawskiego oraz jego kapitulacji, ucieczki z transportu do obozu w Niemczech, osiedlenia się we Wrocławiu, nauki, dostania się do wojska, problemów w powojennej Polsce ze względu na pochodzenie ze środowiska patriotycznego, Wystawy Ziem Odzyskanych.   Zakres chronologiczny: 1935 - 1956.   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Wilno (Litwa), Charsznica (pow. miechowski, woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie)

Grabowski Stanisław

Alojzy Gregulec - relacja

Obszerna relacja Alojzego Gregulca przeprowadzona przez jego wnuka Rafała Motriuka dot. sytuacji rodzinnej i materialnej przed wybuchem I wojny światowej, stosunków pomiędzy ludnością polską a niemiecką na Opolszczyźnie, formowania się granicy państwa na Śląsku, służby i pracy w wojsku, konfliktu o Zaolzie, II wojny światowej, kampanii wrześniowej, dostania się do niewoli niemieckiej a następnie zwolnienia z niej, pracy przymusowej pod okupacją niemiecką, obowiązkowego podpisywania volkslisty i służby w armii niemieckiej, oswobodzenia przez aliantów zachodnich, pobytu w obozie jenieckim, powrotu do Polski w 1946 r., pracy w sieci sklepów Społem, sytuacji politycznej PRL mającej wpływ na gospodarkę państwa i życie odobiste (m.in stan wojenny).   Zakres chronologiczny: 1907 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Chróścice (woj. opolskie), Brzostowo (pow. pilski, woj. wielkopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Bermen (Niemcy), Bruksela (Belgia), Gdańsk (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Londyn (Wielka Brytania), Berlin (Niemcy), Cieszyn (woj. śląskie), Chojnice (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie)

Gregulec Alojzy

Anna Halemba - relacja

Krótka relacja Anny Halemby dot. sytuacji rodzinnej w trakcie II wojny światowej, pobytu na Śląsku, pracy rodziców w niemieckim gospodarstwie, przybycia Armii Czerwonej, stosunku ludności niemieckiej do polskich dzieci, sytuacji we wsi po zakończeniu wojny oraz życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1956. Miejsca wydarzeń: Chorzów (woj. śląskie),  Karłów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Radków (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Halemba Anna

Wspomnienia z okresu okupacji niemieckiej i pobytu na robotach przymusowych w Niemczech

Wspomnienia dziewczynki z czasów II wojny światowej. Opisuje jak wyglądała okupacja niemiecka na terenie jej rodzinnego miasta -Tomaszowa Mazowieckiego, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej, najpierw do miasta: Żelazny Bród, a później Hohenelbe. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. Na uwagę wskazuje ciekawy opis relacji Polaków z obywatelami innych państw. W ostatniej części przedstawia dalsze losy swojej matki i swoje. Zakres chronologiczny:1939-1945/1990 Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj.łódzkie), Żelazny Bród (dziś. Zelezny Brod -Czechy), Hohenelbe (dzis. Vrchlabi -Czechy), Zielona Góra, Wrocław.

Bielawska-Tryba Teresa

Andrzej Dziełak - relacja

Relacja księdza katolickiego pracującego na terenie archidiecezji wrocławskiej dot. osoby kard. Bolesława Kominka oraz okoliczności i konsekwencji wystosowania Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich. Zakres chronologiczny: 1956-1970. Miejsca wydarzeń: Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Łukowice (woj. lubuskie), Laski (woj. mazowieckie) 800x600 Normal 0 21 false false false PL X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4

Dziełak Andrzej ks.

Tadeusz Kośmider - relacja

Relacja Tadeusza Kośmidera dot. rozpoczęcia II wojny światowej, wtargnięcia wojsk niemieckich do Polski, przymusowego wywozu do Niemczech ma roboty, pracy u gospodarzy oraz pobytu w obozach pracy przymusowej, oswobodzenia przez wojska amerykańskie i powrotu po zakończonej wojnie do Polski.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1946.   Miejsca wydarzeń: Konary (woj. świętokrzyskie), Lotaryngia, Lemberg, Marsylia, Dziedzice (woj. wielkopolskie)

Kośmider Tadeusz

Jerzy Brzeszczak - relacja

Relacja Jerzego Brzeszczaka dot. sytuacji osobistej w trakcie II wojny światowej, mordów dokonywanych na Polakach przez Ukraińców, przesiedlenia na ziemie zachodnie, niemieckich żołnierzy ukrywających się w lasach na Dolnym Śląsku, edukacji, pracy w hucie w Wałbrzyskim Okręgu Przemysłowym, wspierania ruchu "Solidarności", zatrzymania w przez Milicję Obywatelską w trakcie stanu wojennego oraz życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1944 - 1993.   Miejsca wydarzeń: Tłumacz (Ukraina), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie)

Brzeszczak Jerzy

Augustyn Czyżowicz - relacja

Krótka relacja Augustyna Czyżowicza dot. II wojny światowej w świetle wspomnień dziecka, sytuacji materialnej rodziny, przesiedleń, osiedlenia się na Ziemiach Zachodnich i wspólnego mieszkania z ludnością niemiecką do czasu ich ewakuacji. Zakres chronologiczny: 1944 - 1946. Miejsca wydarzeń: Sąsiadowice (obw. lwowski, Ukraina), Brzózka (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Wińsko (woj. dolnośląskie), Wołów (woj. dolnośląskie)

Czyżowicz Augustyn

Bolesław Barwiński - relacja

Relacja Bolesława Barwińskiego dot. przyjazdu po wojnie i osiedlenia się w Szczecinie, pracy w milicji, sytuacji politycznej, gospodarczej i społecznej miasta, ataków niemieckich na polską ludność cywilną, konfliktów z żołnierzami radzieckimi, świadek wspomina milicjantów, którzy w tym czasie ponieśli śmierć, represji politycznych, zmianie sytuacji w MO, problemów osób wierzących oraz związanych w trakcie II wojny światowej z podziemiem antynazistowskim. Zakres chronologiczny: 1944 - 1950. Miejsca wydarzeń: Józefów, Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Koszalin( woj. zachodniopomorskie), Otwock (woj. mazowieckie)

Barwiński Bronisław

Regina Bejnarowicz - relacja

Relacja Reginy Bejnarowicz dot. II wojny światowej, sytuacji ludności cywilnej w okupowanych przez Niemców okolicach Wilna, relacji z ludnością żydowską, przesiedlenia się oraz organizacji życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1950. Miejsca wydarzeń: Blidziugi (obw. witebski),  Kalisz Pomorski (woj. zachodniopomorskie)

Bejnarowicz Regina

Michał Grabowski - relacja

Relacja Michała Grabowskiego dot. przyjazdu wraz z rodziną na Dolny Śląsk w 1945 r., osiedlenia się pod Opolem, wspólnego mieszkania z niemiecką rodziną, organizowania życia po wojnie, pracy oraz sytuacji z nią związanych w okresie PRL-u. Zakres chronologiczny: 1945 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Biłka Królewska (obw. lwowski, Ukraina), Opole (woj. opolskie), Grodzisk, Wierzbnik (pow. brzeski, woj. opolskie), Siedlce (woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Ozimek (pow. opolski, woj. opolskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Wołgograd (Rosja), Biedrzykowice (pow. pińczowski, woj. świętokrzyskie), Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Stalowa Wola (woj. podkarpackie), Grodziec (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie)

Grabowski Michał

Zygmunt Garbowski - relacja

Relacja Zygmunta Grabowskiego dot. II wojny światowej, sposobów utrzymywania się pod okupacją niemiecką, przyjazdu na Dolny Śląsk, rozpoczęcia pracy w Milicji Obywatelskiej, pracy na stanowisku komendanta, napięć społeczno - politycznych w Jaworze i Legnicy w 1956 r. i życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1920 - 1980.   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Mielec (woj. podkarpackie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie) , Jawor (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie)

Garbowski Zygmunt

Karol Klich - relacja

Relacja Karola Klicha dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej w woj. wielkopolskim, pracy w stolarni, relacji z żołnierzami Armii Czerwonej, edukacji, organizacji życia po wojnie, sytuacji rodzinnej, przyjazdu i osiedlenia się na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1945.   Miejsca wydarzeń: Mosina (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy)

Klich Karol

Jan Łabędzki - relacja

Relacja Jana Łabędzkiego dot. II wojny światowej, wywózki na roboty przymusowe do Niemiec, pracy w przędzalni zakładów chemicznych, warunków pracy panujących w obozie, chorób związanych z zatruciem organizmu środkami chemicznymi, zbombardowania fabryki przez aliantów, powrotu do Polski i po przebytej służbie wojskowej osiedlenia się we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2006.   Miejsca wydarzeń: Stare Kanice (pow. jędrzejowski, woj. świętokrzyskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Wittenberge (Niemcy), Kostrzyn, Wrocław (woj. dolnośląskie), Hamburg (Niemcy), Berlin (Niemcy)

Łabędzki Jan

Leontyna Szymanowicz - relacja

Relacja kresowiaczki, dotycząca zbrodni UPA, hospitalizacji w warunkach wojennych oraz organizacji życia po wojnie. Świadek wspomina także o swojej działalności w Armii Krajowej. Na nagraniu znajdują się także wypowiedzi osoby trzeciej - Albina Szymanowicza, męża świadka.   Zakres chronologiczny: 1937-1957   Miejsca wydarzeń: Doszno (d. woj. wołyńskie, ob. Ukraina), Kowel (d. woj. wołyńskie, ob. Ukraina), Chełm (woj. lubelskie), Mściwojów (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Ratno, Jawor (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Szymanowicz Leontyna

Stanisław Orzechowski - relacja

Relacja księdza katolickiego prowadzącego działalność duszpasterską na terenie archidiecezji wrocławskiej dotycząca osoby kard. Bolesława Kominka oraz okoliczności i konsekwencji wystosowania Orędzia biksupów polskich do biskupów niemieckich.   Zakres chronologiczny: 1958-1966.   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Lublin(woj. lubelskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Watykan, Tychy (woj. śląskie), Sucha Psina (pow. głubczycki, woj. opolskie), Nowa Ruda (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Drohobycz (Ukraina), Wilno (Litwa)  

Orzechowski Stanisław ks.

Jadwiga Zaborek - relacja

Relacja Jadwigi Zaborek dot. II wojny światowej, pracy przymusowej rodziców u gospodarza w Prusach Wschodnich, ewakuacji wraz z ludnością niemiecką aż do Lubeki, oswobodzenia przez aliantów zachodnich, pobytu w obozie jenieckim, powrotu do Polski i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1950. Miejsca wydarzeń: Chotomów (pow. legionowski, woj. mazowieckie), Ciechanów (woj. mazowieckie), Gąsocin (pow. ciechanowski, woj. mazowieckie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Lubeka (Niemcy), Nasielsk (pow. nowodworski, woj. mazowieckie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Zalesie

Zaborek Jadwiga

Stanisław Oszczak -relacja

Relacja Stanisława Oszczaka dot. II wojny światowej, sytuacji rodzinnej pod okupacją niemiecką, pracy przymusowej w obozach pracy, ukończenia szkoły po wojnie na ziemiach zachodnich, następnie studiów we Wrocławiu, przygotowani do pracy lekarza oraz zaangażowania na rzecz organizacji skupiających towarzystwo medyczne.   Zakres chronologiczny: 1922 - 2010.   Miejsca wydarzeń: Sępólno Krajeńskie (woj. kujawsko-pomorskie), Koźmin Wielkopolski (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie),  Poznań (woj. wielkopolskie), Brzeg (woj. opolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świebodzin (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Karłów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Castrop-Rauxel (Niemcy), Zalesie (pow. gostyński, woj. wielkopolskie), Krotoszyna (woj. wielkopolskie), Jarocin (woj. wielkopolskie) , Chojnice (woj. pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Skórcz (woj. pomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Gostynin (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie)

Oszczak Stanisław

Wanda Czaplińska - relacja

Relacja Wandy Czaplińskiej dot. II wojny światowej, sytuacji rodzinnej, okoliczności przyjazdu na Dolny Śląsk, pracy i zaangażowania w budowaniu relacji polsko - niemieckich.   Zakres chronologiczny: 1937 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Jarosław (woj. podkarpackie), Zimna Woda (Ukraina), Milanówek (pow. grodziski, woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Lwów (Ukraina), Lublin (woj. lubelskie), Dortmund (Niemcy)

Czaplińska Wanda

Julian Szot - relacja

Relacja Juliana Szota dot. II wojny światowej, życia całej rodziny pod okupacją niemiecką, przyjazdu na ziemie zachodnie, osiedlenia się, życia codziennego i pionierskich lat w Radkowie.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsca wydarzeń: Okocim (pow. brzeski, woj. małopolskie), Brzesko (woj. małopolskie), Radków (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Łódź (woj. łódzkie), Katowice (woj. śląskie), Karłów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wambierzyce (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Szot Julian

Jan Jerzy Głowacki OKRUCHY i okruszki Z ŻYCIA

Jan Jerzy Głowacki we wspomnieniach opisuje losy swojej rodziny oraz własne. Na początku wspomina swoje dzieciństwo, a także wydarzenia związane z jego rodzinnym gospodarstwem - Kolonia Przybysz. Głównie skupia się na życiu codziennym. Wielokrotnie wspomina o swoich przeżyciach związanych z okupacja niemiecką. Opowiada o relacjach Polaków z Niemcami, Rosjanami, Ukraińcami, Żydami oraz Łużyczanami i Czechami. Opisuje również szczegółowo swój pobyt w wojsku i udział w walkach zbrojnych podczas II wojny świaotwej, studia prawnicze, a także pracę. Ukazuje przy tym wszystkie absurdy PRL. Ostatni fragment dotyczy przejścia na emeryturę oraz życia w III Rzeczpospolitej. Praca ma układ tematyczny, a nie chronologiczny, jak określa autor na samym wstępie. Na końcu znajduje się krótki fragment poświęcony najbliższym członkom rodziny, życiorys, spis treści, orazZestaw Zdjęć Rodzinnych. Zakres chronologiczny: 1925 -2005 Miejsca wydarzeń: Wołczyna (gm.Sobibór, pow.Kluczbork, woj.opolskie), Włodawa (pow.włodawski, woj.lubelskie), Lublin, Wrocław

Głowacki Jan

Jan Hul - relacja

Relacja kresowiaka i przesiedleńca, dotycząca życia codziennego na wsi na kresach wschodnich II RP w dwudziestoleciu międzywojennym, stosunkach polsko-żydowskich, okupacjach radzieckiej i niemieckiej, wstąpieniu do Armii Berlinga i roli tej armii w Powstaniu Warszawskim, osiedleniu się na Dolnym Śląsku, stosunkach polsko-niemieckich, organizacji życia po wojnie oraz refleksji nt. losów kombatantów. W części nagrania aktywny udział bierze osoba trzecia - żona Jana Hula.   Zakres chronologiczny: 1913-1920   Miejsca wydarzeń: Cielaki (d. woj. wileńskie, ob. Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Snowidza (woj. dolnośląskie, pow. jaworski), Jawor (woj. dolnośląskie), Molodeczno (Białoruś), Lida (Białoruś), Wino (Litwa), Wostwowie, Moskwa (Rosja), Tibilisi (Gruzja), Baku (Azerbejdżan)  

Hul Jan

Andrzej Stróżecki - relacja

Relacja Andrzeja Stróżeckiego dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej, życia codziennego i wydarzeń z roku 1956 a następnie 1968.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1970.   Miejsca wydarzeń: Koziegłowy (pow. myszkowski, woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Mrzeżyno (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Zawiercie (woj. śląskie), Kluczbork (woj. opolskie)

Stróżecki Andrzej

Stefan Selerowicz - relacja

Relacja Stefana Selerowicza dot. okupacji niemieckiej w trakcie II wojny światowej, przyjazdu do Wrocławia, pracy przymusowej aż do oblężenia miasta w 1945 r., bezpieczństwa w mieście po zakończeniu działań wojennych a także organizowania się oddziałów oraz posterunków milicji.   Zakres chronologiczny: 1939 -1989.   Miejsca wydarzeń: Bełchatów (woj. łódzkie), Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Hanower (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie)  

Selerowicz Stefan

Jerzy Kluk - relacja

Relacja Jerzego Kluki dot. działalności w ZHP i AK w trakcie II wojny światowej, zatrzymania przez gestapo, pobytu w obozach koncentracyjnych oraz relacji z ludnością niemiecką w powojennym Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsca wydarzeń: Częstochowa (woj. śląskie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Oświęcim (woj. małopolskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Rudniki (pow. oleski, woj. opolskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Kluczbork (woj. opolskie), stary Sącz (pow. nowosądecki, woj. małopolskie), Mauthausen (Austria)

Kluk Jerzy

Stefan Kowal - relacja

Relacja Stefana Kowala dot. II wojny światowej, pracy przymusowej w Niemczech, przyjazdu na ziemie zachodnie i osiedlenia się we Wrocławiu. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Smęgorzów (woj. małopolskie), Niemcy, Wrocław (woj. dolnośląskie)

Kowal Stefan

Edward Głowacz - relacja

Relacja Edwarda Głowacza dot. II wojny światowej, życia rodzinnego, codziennego oraz przyjazdu na ziemie zachodnie w 1946 r.   Zakres chronologiczny: 1930 - 1950.   Miejsca wydarzeń: Chłopy, Lwów, Kazimierzów, Sambor, Strzelin

Głowacz Edward

Weterani i ...

Jan Góralski w swoich wspomnieniach opisuje (częściowo w formie wywiadu) losy czterech weteranów (w tym własne). Dzięki relacjom możemy poznać wiele szczegółów dotyczących okresu 20-lecia międzywojennego: życia codziennego, gospodarki, wojska.Weterani dzielą się swoimi przeżyciami z okresu II wojny światowej. W dalszej części przedstawione są ich losy w powojennym Wrocławiu, aż do czasów współczesnych. Autor opowiada także szerzej o życiu codziennym mieszkańców, o rozwoju przemysłu, przedstawia sytuację polityczną i gospodarczą w kraju i ich skutki dla stolicy Dolnego Śląska oraz przytacza kilkakrotnie szczegółowe opisy i historie niektórych wrocławskich budynków. Na uwagę zasługują również opis: podróży pociągiem repatriacyjnym (wspomnienia jednego z weteranów), wysiedlenia Niemców, przygotowań do otwarcia: Wystawy Ziem Odzyskanych, Ogrodu Zoologicznego oraz Światowego Kongresu Intelektualistów, epidemi ospy (1963), wizyt Janna Pawła II we Wrocławiu (1978 i 1997), stanu wojennego we Wrocławiu (1981-1982), Powodzi Tysiąclecia (1997), oraz wycofanie się wojsk (pocz.lat 90 XX w.) We wspomnieniach możemy znaleźć teksty kilku piosenek ułańskich. Praca ma układ tematyczno-chronologiczny. Autor opatrzył ją przypisami, a także ustępami wspomnień innych osób. Zakres chronologiczny: 1904 -1999 Miejsca wydarzeń: Wrocław, Gródek Jagielloński (Kresy, Lwów, Pomorze, Hrubieszowo, województwo poznańskie, Rybno (pogranicze Prus Wschodnich), Nowe Miasto, Rajcza (k. Żywca)

Góralski Jan

Tadeusz Szostak - relacja

Relacja przesiedleńca, dotycząca wywózki na Syberię, przyjazdu na Dolny Śląsk, organizacji życia po wojnie, stosunków polsko-niemieckich i polsko-rosyjskich, życia codziennego i zwyczajów oraz stosunku Polaków do mienia poniemieckiego.   Zakres chronologiczny: 1939-1957   Miejsca wydarzeń: Kadełby (ob. Białoruś), Barnauł (Syberia, Rosja), Stary Jawor (ob. część Jawora, woj. dolnośląskie), Piotrowice (woj. dolnośląskie), Maćkowice (Ukraina), Chmielnicki (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie)

Szostak Tadeusz

Klara Janczura - relacja

Relacja Klary Janczury dot. wybuchu II wojny światowej, pracy u niemieckich gospodarzy, przemocy i okrucieństwa jakiego doświadczyła lub była świadkiem.   Zakres chronologiczny: 1939 -1945.   Miejsca wydarzeń: Kopojno (pow. słupeckci, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Kraśnica (pow. konińskie, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Rzepin (pow. słubicki, woj. lubuskie), Licheń Stary (pow. koniński, woj. wielkopolskie)

Janczura Klara

Sylwester Grześkowiak - relacja

Relacja Sylwestra Grześkowiaka dot. życia codziennego, pracy w d. woj. poznańskim podczas II wojny światowej. Świadek opowiada również o swoich relacjach z ludnością niemiecką.   Zakres chronologiczny: 1921 - 1945.   Miejsca wydarzeń: Siedlec (pow. wolsztyński, woj. wielkopolskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Sława (pow. wschowski, woj. lubuskie), Gumienice (pow. gostyński, woj. wielkopolskie),  Pogorzela (pow. gostyński, woj. wielkopolskie)  

Grześkowiak Sylwester

Pierwsze Dni

Jan Góralski w swoich wspomnieniach opisuje pierwszy rok w powojennym Wrocławiu, począwszy od 6 maja 1945, a skończywszy na 9 maja 1946 roku. Odnosi się do wcześniejszych wydarzeń związanych z oblężeniem Wrocławia. Skupia się przede wszystkim na opisie tworzenia się: władz miasta, administracji (sądownictwo, opieka medyczna), instytucji: naukowych, kulturalnych, religijnych, społecznych oraz politycznych; komunikacji (poczta, komunikacja miejska, kolej), a także przemysłu. Dokładnie opisuje zniszczenia wojenne oraz zmagania i trudności związane z ich usuwaniem. Wspomina o życiu codziennym mieszkańców. Praca ma układ tematyczny. Autor wielokrotnie przytacza wspomnienia innych pionierów i dawnych mieszkańców Wrocławia. Opatrzył ją przypisami, w których powołuje się na liczne opracowania (publikacje naukowe i popularnonaukowe, gazety). Na końcu pracy znajduje się Kalendarium ważniejszych wydarzeń roku, oraz bibliografia. Zakres chronologiczny: 6 maj 1945 - 9 maj 1946 Miejsca wydarzeń: Wrocław

Góralski Jan

Weronika Najwer - relacja

Relacja przesiedleńca z Kresów Wschodnich II RP, dotycząca dzieciństwa, wywózki na Syberię, organizacji życia po wojnie, stosunków polsko-niemieckich i polsko-rosyjskich, życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1933-1978   Miejsca wydarzeń: Mały Jadwisk (d. woj. nowogródzkie, ob. Białoruś), Abakan (Syberia, Rosja), Minusińsk (Syberia, Rosja), Kłaczyna (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Sokolniki (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie)  

Najwer Weronika

Feliks Fluda - relacja

Relacja przesiedleńca z Kresów Wschodnich II RP, dotycząca jego dzieciństwa, wkroczenia Armii Czerwonej, stosunków polsko-żydowskich i polsko-ukraińskich na Kresach, wywózki na Syberię i życia codziennego na Syberii, przesiedlenia na Dolny Śląsk, organizacji życia po wojnie, stosunków polsko-niemieckich i stosunku do mienia poniemieckiego w Jaworze.   Zakres chronologiczny: 1935-1972   Miejsca wydarzeń: Olesza (d. woj. stanisławowskie, ob. Ukraina), Abakan (Syberia, Rosja), Kujbyszew (Syberia, Rosja), Piotrowice (woj. dolnośląskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Buczacz (obwód tarnopolski, Ukraina), Przeworsk (woj. podkarpackie), Lwów (Ukraina), Kransk (Rosja), Kransnojarsk (Rosja),Kujbyszew (Rosja), Paszowice (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Chojnów (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie)

Fluda Feliks

Waldemar Świątkiewicz - relacja

Relacja emerytowanego nauczyciela muzyki z Państwowej Szkoły Muzycznej w Gorzowie Wlkp. a zarazem najmłodszego pioniera miasta dot. II wojny światowej, przyjazdu na ziemie zachodnie, pionierskiej pracy - szklarza, edukacji muzycznej, kariery zawodowej oraz osiągnięć w zawodzie nauczyciela.   Zakres chronologiczny: 1929 - 2013   Miejsca wydarzeń: Strzelno (woj. kujawsko-pomorskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie)., Wrocław (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Łódź (woj. łódzkie)

Świątkiewicz Waldemar

Stefan Wiśniewski - relacja

Relacja Stefana Wiśniewskiego dot. jego dzieciństwa w okupowanej Wielkopolsce, przyjazdu do Gorzowa Wlkp. po zakończeniu II wojny światowej, życia codziennego, nauki, pracy leśnika i sytuacji rodzinnej.   Zakres chronologiczny: 1938 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Kiszkowo (pow. gnieźnieński, woj. wielkopolskie), Wągrowiec (woj. wielkopolskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Murowana Goślina (pow. poznański, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rogoźno (pow. obornicki, woj. wielkopolskie), Ojców (pow. krakowski, woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Bieszczady.

Wiśniewski Stefan

Maria Pienio - relacja

Relacja Marii Pienio dot. życia codziennego przed oraz w trakcie II wojny światowej we wsi (obecnie białoruskiej) Hordyszcze, przygotowań do wyjazdu, drogi na zachód, warunków transportu, osiedlenia się na Ziemi Lubuskiej oraz budoowania stabilizacji w nowym miejscu.   Zakres chronologiczny: 1929 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Hordyszcze (Białoruś), Goszczanowo (pow. strzelecko-drezdenecki, woj. lubuskie), Goszczanowiec (pow. strzelecko-drezdenecki, woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Drezdenko (woj. lubuskie), Brześć (Białoruś), Mińsk (Białoruś), Suwałki (woj. podlaskie), Kutno (woj. łódzkie), Zwierzyń (pow. strzelecko-drezdenecki, woj. lubuskie), Pińsk (Białoruś), Jastrzębnik (pow. gorzowski, woj. lubuskie), Skwierzyna (pow. międzyrzecki, woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Pienio Maria

Pierwszy strach i pierwsza nienawiść

Wspomnienia młodej dziewczyny Anny Jeleńskiej, z okresu II wojny światowej. Autorka opisuje działania wojenne w rodzinnej wsi na Białorusi, następnie jak wyglądała okupację niemiecka na tym terenie, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. We wspomnieniach znajduje się ciekawy opis: Bożego Narodzenia, obchodzonego przez Niemców. Relacja kończy się wyzwoleniem przez wojska amerykańską. Zakres chronologiczny: 1941-1945 Miejsca wydarzeń: Witebsk (Białoruś), Wilno (Litwa), Erfurt (Niemcy)

Jeleńska Anna

Franciszek Kujawski - relacja

Relacja mieszkańca Gorzowa Wielkopolskiego dot. życia codziennego przed wybuchem II wojny światowej, służby w Junackich Hufcach Pracy, pobytu na przymusowych robotach w Niemczech, powojennej pracy na kolei oraz działalności w PZPR.   Zakres chronologiczny: 1919 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Paniewo (woj. wielkopolskie), Skulsk (pow. koniński, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Osiecko (woj. lubuskie), Zieleniec (pow. żarski, woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Konin (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Wilno (Litwa), Kowel (Ukraina), Wierzbno (Woj. lubuskie), Berlin (Niemcy), Wędrzyn (pow. sulęciński, woj. lubuskie), Sulęcin (woj. lubuskie), Międzyrzecz (woj. lubuskie), Świebodzin (woj. lubuskie), Lubniewice (pow. sulęciński, woj. lubuskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Szamotuły (woj. wielkopolskie), Słubice (woj. lubuskie), Rzepin (pow. słubicki, woj. lubuskie), Hamburg (Niemcy)

Kujawski Franciszek

Florentyna Zybura - relacja

Relacja mieszkanki Wrocławia dot. pracy przymusowej w Niemczech podczas II wojny światowej, pobytu w obozie przejściowym, powrotu do Polski i osiedlenia się na Dolnym Śląsku, pracy we Wrocławiu oraz życia rodzinnego.   Zakres chronologiczny: 1921 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Wróblew (pow. sieradzki, woj. łódzkie), Kalisz (woj. wielkopolskie), Hannover (Niemcy), Göttingen (Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Mühlberg (Niemcy), Monachium (Niemcy), Poznań (woj. wielkopolskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Zybura Florentyna

Józef Kuśnierzewski - relacja

Relacja Józefa Kuśnierzewskiego dot. II wojny światowej przeżytej na Wołyniu, ucieczki przed nacjonalistami ukraińskimi, przesiedlenia z całą rodziną na ziemie zachodnie, osiedlania się na Dolnym Śląsku, życia codziennego, nauki, pracy, służby w Ludowym Wojsku Polskim, relacji z ludnością niemiecką przed ich wyjazdem do Niemiec, kontaktów z żołnierzami sowieckimi, którzy stacjonowali w Polsce, obchodów uroczystości 1 maja, wyjazdów turystycznych na Ukrainę oraz wizyty papieża Jana Pawła II we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2007.   Miejsca wydarzeń: Radzichów, Lwów (Ukraina), Kamiona Strumiłowa (Ukraina), Jarosław (woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Kosina (pow. łańcucki, woj. podkarpackie), Przeworsk (woj. podkarpackie), Wołów (woj. dolnośląskie), Gliniany (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Lubiąż (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Ścinawa (pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Józef Kuśnierzewski

Prośba do Bolesława Bieruta o zastosowanie prawa łaski

list przygotowany przez adwokata Gerharda Jerzego Kaebera, podczas okupacji wpisanego do II grupy niemieckiej listy narodowościowej, a po zakończeniu wojny negatywnie zweryfikowanego przez władze polskie, do Bolesława Bieruta z prośbą o zastosowanie prawa łaski dla jego klienta;

Kaeber Gerhard Jerzy

Wanda Kobyłecka i Władysława Sadomska-Skorupska - relacja

Relacja absolwentek I LO w Jeleniej Górze dot. przyjazdu po II wojnie światowej ze zniszczonej Warszawy na Dolny Śląsk, edukacji w szkole średniej, grona pedagogicznego, działalności w organizacjach młodzieżowych, życia codziennego i dalszych losów rozmówczyń.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Petersburg (Rosja), Berlin (Niemcy), Drezno (Niemcy), Lwów (Ukraina), Kijów (Ukraina), Charków (Ukraina), Oświęcim (woj. małopolskie), Częstochowa (woj. śląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Kamienna Góra (woj. dolnośląskie), Budapeszt (Węgry), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Kraków (woj. małopolskie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Mysłakowice (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wilno (Litwa), Kowary (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Lębork (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Pilchowice (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Bangkok (Tajlandia), Kambożdża, Nigeria, Benin, Nikaragua

Sadomska-Skorupska Władysława

Pomnik Kardynała Bolesława Kominka

Pomnik kardynała na wyspie Piasek we Wrocławiu autorstwa Sławoja Ostrowskiego, został odsłonięty 3 XII 2005 roku z okazji 40 lecia wystosowania Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich.

Matyńska Barbara

Pomnik Kardynała Bolesława Kominka

Pomnik kardynała na wyspie Piasek we Wrocławiu autorstwa Sławoja Ostrowskiego, został odsłonięty 3 XII 2005 roku z okazji 40 lecia wystosowania Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich.

Matyńska Barbara

Sławomir Podolak - relacja

Relacja absolwenta I LO w Jeleniej Górze dot. przyjazdu po II wojnie światowej wraz z rodziną i osiedlenia się na Dolnym Śląsku, nauki w szkole średniej, działalności w organizacjach młodzieżowych (głównie ZHP), kontaktów z nauczycielami i innymi uczniami po zakończeniu edukacji w liceum.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Biała Podlaska (woj. lubelskie), Siedlce (woj. mazowieckie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kraków (woj. małopolskie)

Podolak Sławomir

Lech Sadomski - relacja

Relacja byłego mieszkańca Jeleniej Góry dot. życia po 1945 roku na Dolnym Śląsku, pobytu w Szkole Orląt "Orlinek" w Karpaczu, edukacji w jeleniogórskim gimnazjum w latach '46 - '49 przy ul. Kochanowskiego 18, kadry nauczycielskiej, aktywności uczniowskiej poza szkołą oraz działalności w II Dolnośląskiej Wodnej Drużynie Harcerskiej.   Zakres chronologiczny: 1945 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Gliwice (woj. śląskie), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Świeradów Zdrój (woj. dolnośląskie), Gdynia (woj. pomorskie)

Sadomski Lech

Maria Kotschy - relacja

Relacja absolwentki I LO im Stefana Żeromskiego w Jeleniej Górze dot. przedwojennych losów świadka, osiedlenia się na Dolnym Śląsku w 1946 r., edukacji i życia codziennego w powojennej rzeczywistości.   Zakres chronologiczny: 1931 - 2014   Miejsca wydarzeń: Pabianice (woj. łódzkie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Zambrów (woj. podlaskie), Biała Podlaska (woj. lubelskie), Łódź (woj. łódzkie), Cieplice Śląskie-Zdrój (dziś część Jeleniej Góry, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wadowice (woj. małopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Karków (woj. małopolskie), Hamburg (Niemcy), Bonn (Niemcy)

Kotschy Maria

Ryszard Lis - relacja

Relacja repatrianta z Dawidowa (woj. lwowski) dot. okupacji radzieckiej i niemieckiej podczas II wojny światowej, przesiedlenia na Dolny Śląsk, życia codziennego i edukacji w Legnicy a następnie we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1934 - 2012.   Miejsca wydarzeń: Dawidów (Ukraina), Spalona (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Archangielsk (Rosja), Milatycze (Ukraina), Przemyśl (woj. podkarpackie), Pyskowice (woj. śląskie), Ścinawa (pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie)

Lis Ryszard

Maria Krzywicka - relacja

Relacja mieszkanki Legnicy dot. życia codziennego w trakcie oraz po zakończeniu II wojny światowej na Wileńszczyźnie, kontaktów z żołnierzami niemieckimi i radzieckimi, kontaktów z partyzantami, przyjazdu do Polski podczas tzw. drugiej repatriacji i osiedlenia się wraz z rodziną na Dolnym Śląsku   Zakres chronologiczny: 1930 - 1970.   Miejsca wydarzeń: Hołowieńczyce, Sopoćkinie (Białoruś), Grodno (Białoruś), Legnica (woj. dolnośląskie), Kalety (Białoruś), Berlin (Niemcy), Moskwa (Rosja), Dąborowa (woj. opolskie), Pątnówek (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Miłkowice (pow. legnicki, woj. dolnośląskie)

Krzywicka Maria

Genowefa Poszelużna - relacja

Relacja mieszkanki Legnicy dot. II wojny światowej, osiedlenia się wraz z rodziną na ziemiach zachodnich, życia codziennego na Dolnym Śląsku, relacji z ludnością niemiecką i rosyjską.   Zakres chronologiczny: 1938 - 1970.   Miejsca wydarzeń: Trybuchowce (Ukraina), Rzeszotary (woj. dolnośląskie), Jakubów (woj. dolnoślaskie), Buczacz (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Żurawina (woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie)

Poszelużna Genowefa

Anna Gielar - relacja

Relacja mieszkanki Legnicy dot. życia codziennego w trakcie oraz po II wojnie światowej, transportu na ziemie zachodnie, kontaktów z ludnością niemiecką i ukraińską, relacji Polaków z Łemkami a także edukacji i pracy na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1938 - 1975.   Miejsca wydarzeń: Sokołówka (Ukraina), Lwów (Ukraina), Chlebowice Wielkie (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Szczedrzykowice (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Prochowice (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Dąbie (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Ruja (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Bóbrka (pow. krośnieński, woj. podkarpackie)

Gielar Anna

Krystyna Iry - relacja

Relacja mieszkanki Legnicy dot. życia codziennego pod okupacją niemiecką i radziecką podczas II wojny światowej, kontaktów z oddziałami partyzanckimi, przyjazdu do Polski podczas tzw. drugiej repatriacji, osiedlenia się na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1935 - 2011.   Miejsca wydarzeń: Hołowieńczyce (Białoruś), Kadysz (Białoruś), Sopoćkinie (Białoruś), Dąbrowa (woj. opolskie), Niemodlin (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie),  Legnica (woj. dolnośląskie), Lębork (woj. pomorskie), Biała Podlaska (woj. lubelskie), Łuków (woj. lubelskie), Brześć (Białoruś), Łomża (woj. podlaskie), Grodno (Białoruś)

Iry Krystyna

Helena Król - relacja

Relacja repatriantki z okolic Buczacza dot. konfliktów polsko ukraińskich w trakcie II wojny światowej, ucieczki przed atakami UPA, życia codziennego, religijnego, osiedlenia się wraz z rodziną na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1936 - 1970.   Miejsca wydarzeń: Monasterzyska (Ukraina), Berezówka Dolna (Ukraina), Jawor (woj. dolnośląskie), Sichów (pow. jawroski, woj. dolnośląskie), Sawałuski/Seweliwka (Ukraina), Puźniki (Ukraina), Opoczno (woj. łódzkie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Olesza (Ukraina), Stadthagen (Niemcy)

Król Helena

Marian Chodor - relacja

Relacja Sybiraka dot. II wojny światowej, relacji z ludnością ukraińską, pobytu na Syberii, powrótu wraz z 1 Armią Wojska Polskiego, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, relacji z ludnością niemiecką i organizacji życia po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1919 - 1956.   Miejsca wydarzeń: Żydatycze (Ukraina), Lwów (Ukraina), Kargasok (Rosja), Moskwa (Rosja), Nowosybirsk (Rosja), Brzeg (woj. opolskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)  

Chodor Marian

Genowefa Żukowska - relacja

Relacja przesiedleńca z Dubna (dawne woj. wołyńskie) dot. sytuacji Polaków na Wołyniu podczas II wojny światowej, relacji z Ukraińcami, Niemcami i Rosjanami, przyjazdu na Dolny Śląsk i osiedlenia się wraz z rodziną w Legnicy.   Zakres chronologiczny: 1931 - 1981.   Miejsce wydarzeń: Sokolniki Małe (woj. wielkopolskie), Dubno (Ukraina), Krzywucha (Ukraina), Łuck (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Witosówka (Ukraina), Bytom (woj. śląskie)

Żukowska Genowefa

Wyniki 101 do 200 z 262