Portret współczesny Anny Hryhoruk z domu Jacyk. Anna Hryhoruk urodziła się w 1928 r. Pochodzi z ukraińskiej rodziny Petra Jacyka i Tekli z d. Hawkaluk, miała młodszego brata. Jej ojciec zginął w trakcie II wojny światowej jako żołnierz Armii Czerwonej. Była jedną z osób wyznaczonych do wyjazdu na roboty przymusowe do Niemiec, jednak dzięki staraniom matki udało się jej tego uniknąć. Z powodu choroby oczu nie uczęszczała do szkoły. Po wojnie wyszła za mąż i pracowała w obertyńskim kołchozie.

Portret współczesny Józefa Palczyńskiego.

Portret współczesny Dmytro Hryhoruka. Dmytro Hryhoruk urodził się w 1935 r. Pochodzi z ukraińskiej rodziny Mychajła Hryhoruka i Marii z d. Rudnickiej. Naukę rozpoczął w czasie niemieckiej okupacji Galicji, a ukończył już po wojnie. Pracował w Donbasie, a po powrocie do Obertyna zatrudnił się w kołchozie jako kowal. Jego ojciec przed wojną był sympatykiem ruchu komunistycznego, w 1939 r. został deputowanym do Zgromadzenia Ludowego Zachodniej Ukrainy, a w latach 1939–1941 kierował obertyńskim kołchozem.

Portret współczesny Ryszarda Koniecznego. Ryszard Konieczny -- piłkarz ręczny od młodzieńczych lat związany z klubem WKS Śląsk Wrocław. Przez 15 lat był czynnym zawodnikiem. Po zakończeniu kariery sportowej został trenerem. Ukończył AWF. Wychował 12 reprezentantów kraju. Był trenerem m.in. Piotra Dudzica i Grzegorza Garbacza. W 1966 roku uzyskał pierwszy tytuł mistrza Polski w jedenastoosobową piłkę ręczną (wówczas ostatni raz grano w składzie jedenastoosobowym). Tytuł ów uzyskał także m.in.w 1972 roku oraz 1974. Jako mistrz Polski reprezentował kraj w pucharach Europy. Był także członkiem reprezentacji Akademickich Mistrzostw Świata w 1964 roku (4 miejsce). Wychowanek m.in. trenera Antoniego Turkiewicza, Kazimierza Frąszczaka i Ryszarda Franitzy.

Portret współczesny Antoniego Turkiewicza. Antoni Turkiewicz urodził się w Nowej Hucie (dzisiaj Ukraina). Później w wyniku przesiedlenia znalazł się we Wrocławiu. Tu ukończył szkołę podstawową i technikum mechaniczne. Ukończył też AWF. Wieloletni gracz piłki ręcznej, na pozycji kołowego w WKS Śląsk oraz we wrocławskim AZS. Z powodów zdrowotnych przerwał karierę zawodnika i za namową Kazimierza „Kaja” Frąszczaka został trenerem młodzieżówki. Nauczyciel w Szkole Podstawowej nr 16 we Wrocławiu, z którą zdobywał tytuły Mistrza Polski. Trener młodzieżowej reprezentacji Śląska.

Portret współczesny Włodzimierza Frąszczaka. Włodzimierz Frąszczak, urodzony w 1957 w Ostrowie Wielkopolskim, piłkarz ręczny zawodnik klubów: Ostrovia oraz Śląsk Wrocław; trener, członek kadry narodowej juniorów. Syn znanego zawodnika Kazimierza Frąszczaka, dwukrotnego uczestnika Mistrzostw Świata, założyciela sekcji piłki ręcznej w klubie WKS i Śląsk Wrocław.

Portret współczesny Jacka Spiechowicza. Jacek Spiechowicz, urodzony we Wrocławiu w 1950 r. Od 14. roku życia zawodnik, a potem trener sekcji piłki ręcznej, żołnierz zawodowy (sekcja sportowa). We Wrocławiu ukończył Szkołę Podstawową (nr 16 i 82), Technikum Mechaniczno-Elektryczne. Następnie przez 10 miesięcy pracował w Dolmelu, po czym rozpoczął studia na AWF (ukończone w 1974 r.). Po studiach ukończył także roczną Szkołę Oficerów Rezerwy i zawodowo związał się z Wojskiem Polskim (do 1990 r.). Grał i trenował w WKS „Śląsk” (do 1979 r.) i w Świdnicy (od 1979 r.).

Portret współczesny Antoniego Kakareko. Antoni Kakareko urodził się 28 stycznia 1951 roku w Wilnie. Jego narodziny były wydarzeniem, które uratowało jego rodziców przed zesłaniem na Syberię. Rodzice Pana Kakareko byli aktywnymi działaczami w 8. Oszmiańskiej Brygadzie AK. Pan Antoni przyjechał do Gdańska w roku 1958 wraz z całą rodziną. Udało im się zabrać ze sobą cały majątek. Często odbywali wyprawy sentymentalne w rodzinne strony. Pan Antoni działał aktywnie w harcerstwie, do czego zachęcała go matka. Ukończył studia filozoficzno-teologiczne w Krakowie i Lublinie, oraz historyczne w Gdańsku. Aktywnie działał w Solidarności, przez co stracił pracę w Urzędzie Miejskim. Następnie podjął pracę w Bibliotece Uniwersytetu Gdańskiego, gdzie pracuje już prawie 40 lat. Oprócz pracy zawodowej Pan Antoni jest zaangażowany w wiele inicjatyw społecznych, m.in. organizuje konkursy biblijne obejmujące zasięgiem cały Gdańsk.

Portret współczesny Czesława Brokosa. Czesław Brokos – pracownik działających w latach 80. zakładów „INSTAL” we wrocławskich Swojczycach. Zajmował się produkcją sieci ciepłowniczych w całym regionie dolnośląskim. Uczestnik wydarzeń strajkowych w sierpniu 1980 roku oraz Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność”. Organizator podziemnego druku we Wrocławiu. Członek Regionalnego Komitetu Strajkowego i przewodniczący Tymczasowej Komisji Zakładowej. Jego działalność opozycyjna koncentrowała się na organizowaniu związku zawodowego w zakładzie pracy oraz na wyzwaniach drukarza podziemnego.

Portret współczesny Juliana Golaka. Julian Golak – ur. 14 maja 1957 r. w Nowej Rudzie (woj. dolnośląskie, pow. kłodzki) absolwent Szkoły Poligraficznej. W 1975 r. rozpoczął pracę w Zakładach Graficznych Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu. Pracował jako maszynista typograficzny. W sierpniu 1980 roku jako 23-latek reprezentował swoje miejsce pracy i zawód w wydarzeniach strajkowych w zajezdni autobusowej nr VII. W czasie stanu wojennego doświadczył wykluczenia ze swojego środowiska zawodowego. Samorządowiec, działacz lokalny i społeczny.

Portret współczesny Piotra Rakowskiego. Piotr Rakowski urodził się 10.01.1942 roku we wsi Żołobko koło Krzemieńca na Wołyniu. W 1945 roku wraz z całą rodziną transportem dotarł do Gorzowa Wielkopolskiego. Jego ojciec, oficer Wojska Polskiego, dostał później przydział do Bogatyni oraz Lubania Śląskiego. W 1968 roku Pan Rakowski mieszkał już w Legnicy, gdzie poślubił swoją żonę. Do Wrocławia państwo Rakowscy przeprowadzili się w 1975. Kupili gospodarstwo rolne na Kowalach. Mają dwoje dzieci. Piotr Rakowski jest aktywnym członkiem Rady Osiedla Kowale. Pracował w zakładach Polaru, gdzie w sierpniu 1980 roku przyłączył się do strajku, przewodnicząc wydziałowi PB-10. Zajmował się m.in. kolportażem materiałów Solidarności, np. znaczków. W stanie wojennym był internowany. Do dziś udziela się w życiu społeczności lokalnej.

Portret współczesnt Antoniego Lecha. Antoni Lech urodził się na Kresach Wschodnich, gdzie był świadkiem rzezi wołyńskiej. W 1944 roku jako jeden z przesiedleńców trafił na Ziemie Zachodnie. Ukończył Szkołę Agrotechniczną, następnie szkołę podoficerską. Do Wrocławia przeniósł się w latach 50 XX wieku. Pracował początkowo w wodomierzach; następnie jako kierowca w kolejno: Politechnice Wrocławskiej, Wojewódzkiej Radzie i Mostostalu. Następnie rozpoczął pracę jako kierowca autobusu w Zajezdni nr VII na Grabiszyńskiej, gdzie pracował już do emerytury. W czasie strajku, który rozpoczął się sierpniu w 1980 roku, Antoni Lech rozprowadzał ulotki. Był członkiem NSZZ Solidarność. W czasie stanu wojennego płacił składki pieniężne, które służyły jako zapomoga finansowa dla Czesława Stawickiego. W grudniu 1983 roku został aresztowany i przesłuchany.

Dyplom dla inż. Wiktora Tyszki z wyrazami podziękowania i uznania za zasługi przy odbudowie Kolejnictwa Polskiego na Dolnym Śląsku wydany przez Ministerstwo Komunikacji i Polskie Koleje Państwowe z okazji pierwszej rocznicy powstania Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych we Wrocławiu, Wrocław-Warszawa 02.06.1946 opatrzony pieczęcią okragłą Ministerstwa Komunikacji oraz odręcznymi podpisami Ministra Komunikcji i Dyrektora Kolei Państwowych we Wrocławiu.

Zaproszenie na występ zespołu NO-TO-CO w ramach 1-Majowego Spotkania Młodych Przodowników Pracy organizowanego dnia 28.04.1971 we Wrocławiu przez Związek Młodzieży Socjalistycznej we Wrocławiu.

Żegluga śródlądowa. Na zdjęciu: załoga HP "Kędzierzyn" na Odrze, 1957-1959.

Ulotka domagajaca się uwolnienia więźniów politycznych wydana przez NSZZ Solidarność z okazaji Tygodnia Więźnia Politycznego, 1985.

Zarządzenie wojewody wrocławskiego Janusza Owczarka z dn. 31.08.1982 r. w sprawie ograniczenia swobody poruszania się na obszarze miasta Wrocławia.

Portret współczeny Łucji Kamińskiej. Łucja Kamińska urodziła się 27 kwietnia 1922 roku w Rojcy koło Radzionkowa na Śląsku. Po zakończeniu edukacji pracowała jako gospodyni domowa oraz w administracji kopalni Radzionków (w czasie wojny), a po wyjściu za mąż zajmowała się domem.

Portret współczesny Andrzeja Szafrańskiego. Andrzej Szafrański ukończył studia na Wyższej Szkole Handlu Morskiego w Sopocie na wydziale morskim. Po studiach półtora roku pracował jako stażysta w Polskich Liniach Oceanicznych. Następnie pracował w Żegludze Bydgoskiej. Szybko piął się po szczeblach kariery – od dyspozytora, referenta, ekonomisty, starszego ekonomisty aż po dyrektora ekonomicznego. Później przeniósł się do Zjednoczenia Żeglugi Śródlądowej i Stoczni Rzecznych w Warszawie. W wyniku decentralizacji tej instytucji przeprowadził się do Wrocławia. Spędził w Zjednoczeniu dziesięć lat. Wreszcie w 1979 roku został dyrektorem Żeglugi Na Odrze. Z tego stanowiska odszedł w 1992 roku. W międzyczasie był też prezesem zarządu piłkarskiego WKS Śląsk Wrocław.

Portret współczesny Romany Żmudy. Romana Żmuda urodziła się w latach 30-tych w Turkach na dzisiejszej Ukrainie. Ojciec był oficerem Wojska Polskiego. Wojnę spędzili w Kołomyi. Ojciec pracował jako tłumacz (znał j. niemiecki). W październiku 1945 roku przyjechali do Oławy, gdzie mieszkali dwa lata, a następnie przeprowadzili się do Lutyni.

Portret współczesny Jacka Wenzela. Jacek Wenzel jest związany zawodowo z telewizją. Pracował w Tvp Wrocław, między innymi jako operator, reżyser, redaktor, sekretarz programowy. Realizował wiele popularnych programów telewizyjnych. Podejmował także współpracę z gwiazdami estrady z różnych krajów. Podczas Stanu Wojennego, działał charytatywnie, organizował dostawy paczek i darów z Holandii. Przez 5 lat prowadził fundację dzieci chorych na fenyloketonurie. Najdłużej pracujący dziennikarz telewizyjny na Dolnym Śląsku. Od 2012 roku na emeryturze.

Portret współczesny Bronisławy Rozkosz.

Portret współczesny Jadwigi Szczepańskiej.

Portret współczesny Weroniki Grabowieckiej, Sybiraczki.

Portret współczesny Krystyny Góral i Janiny Partyki na tle wagonu znajdującego się w Centrum Historii Zajezdnia.

Portret współczesny Wojciecha Seredyńskiego, działacza Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Trembowelskiej „Boryczowianie” oraz Stowarzyszenia Miłośników Filmów Komediowych w Lubomierzu.

Portret współczesny Jana Kukuły. Prof. Jan Kukuła urodził się w 1950 r. we Wrocławiu. Ukończył liceum plastyczne przy ul. Piotra Skargi, a w 1977 r. uzyskał dyplom w zakresie wzornictwa przemysłowego na Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych. Od 1982 r. do dziś związany z Akademią Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta. W latach 2008-2012 pełnił funkcję prodziekana i dziekana Wydziału Architektury Wnętrz i Wzornictwa. Przed kilkoma laty uzyskał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Edukacyjnego w Ułan Bator.

Portret współczesny Michała Skirpana.

Portret współczesny Renaty Zajączkowskiej. Renata Zajączkowska, z domu Sinko, przyszła na świat 5 sierpnia 1931 roku w niemieckiej rodzinie w Gliwicach, na terytorium Niemiec. Ojciec pracował jako mistrz warsztatów w miejscowej koksowni, matka zajmowała się prowadzeniem domu i opieką nad pięciorgiem dzieci. W domu posługiwano się wyłącznie językiem niemieckim, chociaż babcia znała kilka słów w gwarze śląskiej. W wieku sześciu lat, zaczęła uczęszczać do szkoły. Naukę przerwał zbilżający się front. Bracia Renaty zostali powołani do służby wojskowej, a starsza siostra do Służby Kobiet w Turyngii. Ojciec został w lutym 1945 r. wywieziony w głąb Rosji, z niewoli wrócił pod koniec tego samego roku. Po zakończeniu wojny, Renata dostała się do polskiego liceum i w 1948 r. zdała tzw. szybką maturę. Podczas wakacyjnej pracy w domu straców dla repatriantów we Wrocławiu, poznała swojego przyszłego męża – Polaka. W 1956 r., wzięli ślub, a rodzina Renaty wyjechała do Niemiec. Liceum Administracyjno-Handlowego w Rybniku, które ukończyła zdaniem matury w 1950 r. Małżonkowie zamieszkali we Wrocławiu, gdzie na świat przysżły ich dwie córki. Po 1989 r. Renata zaangażowała się w działalność Niemieckiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego we Wrocławiu, któremu przewodniczy.

Portret współczesny Artura Fedorowskiego. Artur Fedorowski urodził się 9 lipca 1965 roku we Wrocławiu w rodzinie inżyniersko-nauczycielskiej. W sierpniu 1980 roku miał 15 lat i miał rozpocząć naukę w XIV Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu. Wiadomość o wybuchu strajków była dla niego momentem przełomowym. Zaangażował się w działalność Konfederacji Polski Niepodległej. Przez 3 lata drukował i kolportował ulotki. W szkole średniej założył Szkolny Ruch Obrony Wolności Politycznej. W czasie stanu wojennego otrzymał na przechowanie dokumenty - telefaksy z siedziby "Solidarności" przy ul. Mazowieckiej we Wrocławiu. W 1984 r. rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim wrocławskiej Akademii Medycznej. W czasie podróży do Wiednia w 1987 r.zafascynował się ruchem Hare Krishna. W 1999 r. uzyskał stopień doktora nauk medycznych. W 2001 wyemigorwał do Szwecji. Pracował w szpitalu internistycznymi, później kardiologicznym. Uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego w dziedzinie kardiologii na Uniwersytecie w Lund.

Portret współczesny profesora Andrzeja Wiszniewskiego. Andrzej Wiszniewski urodził się 15 lutego 1935 roku. Spod warszawskiego Grójca do Wrocławia przyjechał w roku 1947. Skończył studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki, z którą to z czasem związał się zawodowo. W latach 60. XX wieku uzyskał stopień doktora i doktora habilitowanego, a w 1972 otrzymał tytuł profesora nauk technicznych. Zaangażowany był w działalność opozycji antykomunistycznej – uczestniczył w wydarzeniach marca 68’, strajku okupacyjnym po wprowadzeniu stanu wojennego, był członkiem Solidarności. Wielokrotnie aresztowany i przesłuchiwany, został także internowany w Nysie. W latach 1900-1996 pełnił funkcję rektora Politechniki, a od 1999 do 2001 ministra nauki w rządzie Jerzego Buzka.

Portret współczesny Aleksandra Tarnawskiego. Aleksander Tarnawski ps. „Upłaz”urodził się 8 stycznia 1921 r. w Słocinie, Rzeszów w rodzinie nauczycielskiej, Jan i Maria zd. Bereś. W 1924 r. wraz z rodzicami przenosi się do Gliwic. Absolwent Gimnazjum Państwowego w Chorzowie, które ukończył w 1938 r. W tym samym roku rozpoczął studia na Wydziale Chemii Uniwersytetu Lwowskiego. We wrześniu 1939 r. przebywału krewnych w Rabce i tam zastaje go wojna. Wówczas nie zostaje zmobilizowany, zaś w tym samym roku przekroczyłgranicę polsko-węgierskąi zostałskierowany do tymczasowego obozu dla uchodźców na Węgrzech. Wraz z końcem 1939 r. przedostaje się do Francji, tam zaś zgłosił się dotam zaś zgłosił się do punktu werbunkowego, co skutkuje przydziałem wojska. W 1940 roku szkolił się w Szkole Podchorążych Piechoty wCamp de Coëtquidan. Stamtąd przedostał się do Wielkiej Brytanii, będąc pod brytyjskim dowództwem został skierowany do Szkoły Podchorążych Broni Pancernej wCrawford.W Wielkiej Brytaniiodbył szereg konspiracyjnych w dywersji i broni pancernej szkoleń,łącznie ze stażem w oddziałach brytyjskich,których konsekwencją byłom.in.zrzut desantowy w 1944 r. z Włoch na placówkę odbiorczą „Kanapa”, położoną koło wsiBaniochakoło Góry Kalwarii podWarszawą.Czas ostatniego roku wojny spędził wWarszawie prowadząc działalnośćw Armii Krajowej, w której to z przydziałów służbowychbrał udział w licznych akcjach. organizował i szkolił patrole dywersyjne, prowadził działania dywersyjne na szlakach komunikacyjnych Inspektoratu.W okresie wojska znany pod ps. „Upłaz”Okres powojenny był dla niego czasem, w którym daleki był od działalnościwojskowej. Po wojnierozpoczął pracą wPolskim Radiuw Warszawie. W 1947 ponawia studiachemiczne na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej w Gliwicach, ostatecznie kończąc je z tytułem magistra inżyniera chemika.W 1950 r, ożeniła się z Henryką Bartosiewicz. Po raz drugi ożenił się w 1987 r z Elżbietą Kamińską, którąpoznał na uczelni–ma córkę Katarzynę.Całe życie powojenne do dnia dzisiejszego związane jest z Gliwicami.Jego praca zawodowa to działalność naukowa na Politechnice Gliwickiej, na której pracowała jako asystent w Katedrze Chemii Fizycznej(1948–1961), adiunktw Instytucie Metali Nieżelaznych (1961–1963), starszy inżynier laboratoryjny (od 1964 roku –kierownik w Zakładzie Pigmentów) w Instytucie Przemysłu Tworzyw i Farb w Gliwicach (1963–1990), starszy specjalista tego samego instytutu aż do przejścia na emeryturęw 1994 r.Za swoją działalnośćwojskową został odznaczony m.in.Srebrnym Krzyżem Zasług, a od 2018 r. w randze majora Wojska Polskiego. Obecnie jest ostatnim żyjącym cichociemnym, cichociemni to żołnierzePolskich Sił Zbrojnych desantowani do okupowanej Polski podczas II wojny światowejw celu prowadzenia walki nieregularnej. W związku z tym do dnia dzisiejszego jest uczestnikiemlicznych wydarzeń związanychz upamiętnianiem historii, jak i działaniami wojsk specjalnych m.in.GROM, których, którychSpadochroniarze Armii Krajowej są patronami. W 2014 r. w wieku 93 lat wykonał skok spadochronowy

Portret współczesny Bolesława Gawina. Bolesław Gawina urodził się 12 lipca 1918 roku w Jakubowskich k. Bociek. Dzieciństwo spędził na pracy w gospodarstwie. Ożenił się w czasie okupacji sowieckiej. Za niedostarczenie kontrybucji został osadzony w więzieniu w Bielsku Podlaskim skąd w marcu 1943 roku przetransportowano go do obozu koncentracyjnego w Stuthoffie, gdzie spędził dwa lata. Po wojnie pracował w gospodarstwie. Nie należał do żadnego stowarzyszenia ani organizacji.

Portret współczesny Jadwigii Legierskiej. Jadwiga Legierska urodziła się 27 września 1921 r. w Koniakowie jako jedna z ośmiorga rodzeństwa. Ukończyła szkołę podstawową w Koniakowie i z rodzinną miejscowością jest związana od dzieciństwa. Wyszła za mąż za Franciszka Legierskiego. Całą młodość, życie dorosłe spędziła pracując w domowy gospodarstwie. W latach 70-tych, 80-tych w swoim prywatnym domu przyjmowała grupy kolonijne, oazowe – stanowiło to jedno źródeł dochodu państwa Legierskich.

Portret współczesny Małgorzaty Jerchel. Małgorzata Jerchel urodziła się 26 czerwca 1919 roku w Opolu. Została oddana na wychowanie przez swoją matkę tuż po urodzeniu, do swojej cioci do Katowic, gdzie spędziła całe życie. Ukończyła 7-klasową Publiczną Szkołę Powszechną w Dąbrówce Małej, powiat Katowice. Do momentu zamążpójścia była na tzw. „służbie”. Swoje życie poświęciła wychowaniu ośmiorga dzieci, co w obliczu śmierci jej męża, w jej wieku 44 lat, było głównym jej zadaniem i odpowiedzialnością, również podczas II wojny światowej.

Portret współczesny Janiny Wąsacz. Janina Franciszka Wąsacz urodziła się w Warszawie jako jedyna córka. Ojciec był prawnikiem, mama nie pracował. Po skończonym gimnazjum rozpoczęła pracę w Starachowicach w fabryce samolotów, tak też zastała ją wojna. Okres wojenny spędza w Warszawie, zaś wraz z wybuchem powstania warszawskiego zostaje z rodzicami i mężem Antonim zamknięta w obozie pracy na warszawskim Zieleńcu, następne to: Pruszków, Wrocław i Trzebnica. Po wojnie osiedla się wraz z rodzina w Oleśnicy. Wraz z nakazem pracy męża we Wrocławiu w latach sześćdziesiątych przeprowadzają się do tego miasta i tam mieszka do dnia dzisiejszego. Urodziła dwie córki, ma 3 wnuków i pięcioro prawnuków.

Portret współczesny Anny Łaski. Anna Łaska urodziła się 3 lutego 1930 r. w Kamionce Małej (powiat Kołomyja, województwo stanisławowskie). Była jedynaczką. Jej ojciec był policjantem śledczym w miejscowości Gody-Turka, jej matka zajmowała się wychowywaniem córki i pracą na roli. Po wybuchu II wojny światowej rodzina została rozdzielona. Anna została z matką i dziadkami ze strony matki. W czasie działań wojennych rodzina kilkakrotnie przenosiła się, m.in. pod rumuńską granicę, do Tułowy, do Kołomyi, a docelowo (w 1946 r.) do Oławy. Anna wielokrotnie wracała do miejsca pochodzenia, pierwszy wyjazd miał miejsce w 1956 r. W 1947 r. Anna wyszła za mąż; miała z mężem trójkę dzieci. Mąż zmarł w 1988 r. Obecnie mieszka sama w tym samym domu, w którym rodzina zamieszkała w 1946 r.

Portret współczesny Genowefy Urbanowicz. Skrócony biogram zawierający podstawowe informacje o Świadku Historii
(ok. 500 znaków): Genowefa Urbanowicz urodziła się 02.10.1935r. we wsi Łosza (dzisiejsza Białoruś). W wieku dziesięciu lat, po wojnie, razem z rodzicami zamieszkali we wsi Rudgierzowice, niedaleko Świebodzina, na tzw. terenach odzyskanych. Tam skończyła szkołę i poznała swojego męża- Bolesława. W wieku dwudziestu lat wyszła za mąż. W 1959 r. Razem z rodziną zamieszkała w Gdyni, gdzie najpierw pracowała na kolei, a następnie w rzeźni w laboratorium.

Portret współczesny andrzeja Matulewicza. Urodził się 4 listopada 1940 r. w Wilnie, na Kresach Wschodnich. W latach 1947–1953 uczęszczał do Szkoły Podstawowej nr 36 w Gdańsku-Oliwie. W 1954 r. rozpoczął naukę w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Gdyni-Orłowie. 21 października 1961 r. zawarł związek małżeński z Mirosławą Cebulską, a w 1962 r. urodziła się jego córka Jolanta. Zawodowo był związany z Gdańskim Urzędem Morskim w Gdyni, a w 2008 r. przeszedł na emeryturę.

Portret współczesny Krzysztofa Bieżuńskiego. Krzysztof Bieżuński, (ur. w 1960 roku), w 1980 roku pracował w zajezdni przy ul. Grabiszyńskiej jako mechanik. Gdy rozpoczęły się strajki, wziął w nich czynny udział. Był jednym z organizatorów (technicznych) drukarni strajkowej. Po zakończeniu strajków dalej, aż do końca PRL-u, zajmował się drukiem prasy opozycyjnej, a po 1989 drukował materiały wyborcze dla Kornela Morawieckiego podczas wyborów prezydenckich. Był członkiem Solidarności Walczącej. Podczas odbywania rocznej pracy w kopalni Borynia (w ramach służby wojskowej) zapisał się również do Solidarności.

Portret współczesny Eugeniusza Jacyszyna. Eugeniusz Jacyszyn, urodzony 29.11.1954 r. w Skwierzynie koło Gorzowa Wielkopolskiego. Rodzina zamieszkiwała w Murzynowie (do ok. 1964 r.), a następnie przeprowadziła się do Szczawna Zdroju. Ukończył technikum ekonomiczne w Wałbrzychu. W 1974 roku wstąpił do Metropolitarnego Wyższego Seminarium Duchownego we Wrocławiu. 29.08 1980 roku, jako diakon, brał udział w mszy świętej podczas strajku w Zajezdni przy ul. Grabiszyńskiej we Wrocławiu. Wyświęcony na kapłana w 1981 r. Jako wikariusz posługiwał w Legnicy (parafia Św. Trójcy), Polanicy Zdroju i Karpaczu. Od 1992 r. proboszcz w Radomierzu. Zaangażowany w duszpasterstwo opozycji.

Portret współczesny Bohdana Jetza. Bohdan Jetz (ur. 1954 we Wrocławiu) – przedsiębiorca transportowy. Bezpośredni uczestnik wydarzeń strajkowych z sierpnia 1980 roku we Wrocławiu. Obserwował od najmłodszych lat działalność ojca i starszego brata Tomasza Surowca w branży transportowej. Ojciec prowadził przedsiębiorstwo przewozowe w latach 50. w Łodzi –
dorożkarskie, a następnie cała rodzina przeprowadziła się do Wrocławia. Absolwent Lotniczych Zakładów Naukowych i studium kulturalno–oświatowego. Służył w Bazie Lotnictwa Morskiego w Siemirowicach. Pracował na kolei. Od 1979 roku pracownik wrocławskiego MPK, a następnie od 1983 w przedsiębiorstwie taksówkowym. Pomiędzy tymi wydarzeniami uczestniczył w strajku 7. zajezdni autobusowej. Więziony i internowany za działalność opozycyjną.

Portret współczesny Jacka Kowalskiego. Jacek Kowalski (ur. w Jeleniej Górze) – absolwent pedagogiki kulturalno-oświatowej na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie zaangażował się w działalność radia studenckiego. W Jeleniej Górze odbywał zasadniczą służbę wojskową. Związany z wrocławskim Polskim Radiem, z ramienia którego przygotowywał materiał o strajkującej w sierpniu 1980 roku zajezdni autobusowej nr 7 we Wrocławiu, a następnie o sytuacji w całym kraju. Został przewodniczącym radiowej Solidarności. Internowany w Nysie w czasie stanu wojennego. Dotknęło go wykluczenie zawodowe w związku z działalnością opozycyjną i w 1983 roku zdecydował się wraz z żoną na wyjazd do Francji.

Portret współczesny Józefa Pieńkowskiego. Józef Pieńkowski, od od kwietnia 1980 r. do emerytury we wrocławskim MPK (zajezdnie przy ul. Grabiszyńskiej i Obornickiej), gdzie pracował jako kierowca autobusu. Uczestniczył w strajku Zajezdni nr VII w sierpniu 1980 r. Pomagał wówczas w ochronie (patrolowaniu) ogrodzenia zakładu. Podczas strajku wstąpił do Solidarności.

Portret współczesny Romana Dominika. Roman Dominik urodził się 1 października 1939 r. w Niepoczołowicach, gmina Linia, pochodził z rodziny kaszubskiej. Ojciec – krawiec, urodzony w 1907 roku w Dębkach, wstąpił do Gryfa Pomorskiego, a mama została wywieziona do obozu Stutthof (nr P 31780). Pan Roman wraz z rodzeństwem trafił pod opiekę wujków: Józefa i Klary Reszke. Po wojnie rodzina przeniosła się do Kostkowa (gmina Gniewino), gdzie świadek jako czternastolatek rozpoczął pracę, a następnie założył rodzinę miał ośmioro dzieci. Pracował w PGR-ze jako mechanik/kierowca w Kolkowie.

Portret współczesny Teofilii Sączawy. Teofila Sączawa z domu Miedziak urodziła się 20 grudnia 1940 roku na Łotwie. Razem z rodzicami wróciła z transportu na Syberię i trafili do Tomaszowa Lubelskiego, a następnie do Słuszewa na poniemiecką plebanię. Ojciec Pani Teofilii podjął pracę w gorzelni, następnie otrzymali gospodarstwo. Pani Teofila wyszła za mąż, zamieszkała w Rybskiej Karczmie.

Portret współczesny Józefa Szczepańskiego. Józef Szczepański urodził się w miasteczku Trembowla na dzisiejszej Ukrainie. Wychowywał się w społeczności polsko-ukraińsko-żydowskiej. Wojnę przeżył na miejscu, będąc świadkiem Holokaustu oraz działalności ukraińskich nacjonalistów. Po wojnie z rodziną wyjechał na Ziemie Zachodnie, gdzie osiadł w miejscowości Domaszków na Dolnym Śląsku.

Portret współczesny Włodzimierza Zylbertala. Włodzimierz Zylbertal urodził się w 1960 roku we Wrocławiu w żydowskiej rodzinie. Rodzina jego ojca miała korzenie wileńskie, sam ojciec pochodził z Nowego Dworu Mazowieckiego, a matka z Biłgoraju. Matka była wraz z rodziną zesłana na Sybir (Jarłykowka), skąd wróciła w 1946 roku, a ojciec do Kazachstanu. Włodzimierz Zylbertal zdobył na Uniwersytecie Wrocławskim wykształcenie filologiczne. Jest filozofem, astrologiem, psychotronikiem, badaczem i popularyzatorem tematyki zjawisk paranormalnych, autor wielu książek oraz publikacji prasowych poświęconych tej dziedzinie oraz m.in. jednym z organizatorów Autorskiej Szkoły Samorozwoju (ASSA) we Wrocławiu.

Portret współczesny Gizeli Fudem. Gizela Fudem z domu Grűnberg urodziła się w żydowskiej rodzinie w Tarnowie 24 listopada 1924 r. Rodzice - Josef Nehemiasz i Sara, mieli trójkę dzieci: córkę Taubę, córkę Gizelę i syna Mojżesza. Rodzina mieszkała w Tarnowie przy ul. Szpitalnej. Po wybuchu II wojny światowej rodzina musiała przenieść się na obszar getta. Latem 1943 roku Gizela Grünberg wraz z siostrą została przetransportowana do obozu w Płaszowie pod Krakowem. W lipca 1944 roku zostały przetransportowana do K.L. Auschwitz. Po przejściu selekcji trafiły do obozu Birkenau B IIb. Gizela Grűnberg otrzymała nr 18380. W grudniu 1944 roku Niemcy zorganizowali transport więźniów do obozu W Bergen-Belsen. W Bergen- Belsen siostry Grűnberg znalazły się 1 stycznia 1945 roku. Po wyzwoleniu przez wojska amerykańskiego obozu Bergen-Belsen, Gizela Grü berg znalazła się w obozie przejściowym na terenie koszar po pomocniczych oddziałach węgierskich. Gizela Grünberg podjęła pracę w angielskim biurze poszukiwań osób na terenie Niemiec. Rozpoczęła też naukę. W końcu postanowiła wrócić do Polski i osiedliła się we Wrocławiu. Ukończywszy Wrocławską Politechnikę podjęła pracę, wyszła za mąż i urodziła córkę.

Portret współczesny Mirosława Piaseckiego. Mirosław Piasecki urodził się w 1957 roku we Wrocławiu. W czasie studiów zajmował się m.in. hodowlą owiec. Po ukończeniu zootechniki trafił do jednostki wojskowej w Ełku, a następnie do Kostrzyna nad Odrą, gdzie zajmował się gospodarstwem wojskowym. W 1984 roku został kierownikiem działu zwierząt kopytnych we wrocławskim Zoo. Obecnie pełni w Ogrodzie funkcję dyrektora ds. hodowlanych.

Portret współczesny Ryszarda Bielawskiego, entomologa, doktora nauk przyrodniczych, pracownika Instytutu Zoologii Polskiej Akademii Nauk, uczestnika wypraw naukowych do Chin, Indii, Korei i Mongolii, kierownika Terrarium w Ogrodzie Zoologicznym we Wrocławiu w latach 1979-1995.

Portret współczesny Czesławy Smołki. Czesława Smołka, z domu Chabiniok, przyszła na świat 25 maja 1932 roku w miejscowości Zebrzydowice, należącej do powiatu cieszyńskiego. Wychowywała się w rodzinie urzędniczo-chłopskiej, wyznającej katolicyzm. Ojciec, Paweł Chabiniok, weteran I wojny światowej, w latach 1918 -1922, służył w Żandarmerii Krajowej Księstwa Cieszyńskiego, a od lipca 1922 r. w PWŚL. Matka prowadziła dom; znała doskonale język niemiecki i polski, choć w domu posługiwano się zwykle gwarą śląską. We wrześniu 1939 r. ojciec został wysłany na wschodnią granicę, a ona wraz z matką i siostrami ewakuowana do miejscowości Ruda Różaniecka (obecnie województwo podkarpackie). Po powrocie z ewakuacji, Czesława rozpoczęła naukę w niemieckiej szkole podstawowej. Ojciec, jak później dowiedziała się rodzina, został aresztowany i uwięziony w Ostaszkowie, a następnie stracony w Kalininie i pochowany w Miednoje. W związku ze zbliżającym się frontem pod koniec marca 1945 r., rodzina Chabinioków uciekła do Dąbrowy na Zaolziu, a później do Milikowa koło Jabłonkowa.
Po zakończeniu wojny, Czesława uczęszczała do siódmej klasy polskiej szkoły podstawowej w Zebrzydowicach. Po jej ukończeniu, dostała się do cieszyńskiego gimnazjum ekonomicznego, a potem cieszyńskiego Liceum. Po zdanej maturze rozpoczęła pracę w PZGS -ie w Cieszynie (Powiatowy Związek Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”). Wkrótce potem, w 1956 r. wyszła za mąż za Jana Smołkę. Małżonkowie zamieszkali początkowo w Zerzydowicach, później przeprowadzili się do Cieszyna, gdzie na świat przyszły ich dzieci – syn Mariusz i córka Lucyna. Czesława przez wiele lat pracowała w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu Spożywczego w Cieszynie.

Portret współczesny Tadeusza Rusnaka. Tadeusz Rusnak- ksiądz katolicki, urodzony 15 lutego 1953 roku w Siedlęcinie. W latach licealnych czynnie uprawiał lekkoatletykę. Jego ulubioną dyscypliną było bieganie. Po ukończeniu technikum wyjechał do Wrocławiana studia, na ówczesnej Akademii Rolniczej. W stolicy Dolnego Śląska uczęszczał do znanego duszpasterstwa akademickiego „Pod Czwórką“ na Ostrowie Tumskim. Pod wpływem tamtejszego księdza Aleksandra Zienkiewicza, postanowił wstąpić do Seminarium Duchownego we Wrocławiu. W sierpniu 1980 roku, przebywał na diakońskiej praktyce wakacyjnej w parafii św. Maurycego, położonej w śródmieściu Wrocławia. Z potrzeby chwili razem z kolegami i profesorem Stanisławem Orzechowskim postanowił odprawiać mszę w strajkującej Zajezdni przy ul. Grabiszyńskiej we Wrocławiu. Był czynnym uczestnikiem innych mszy w tych sierpiowych dniach, także w Pafawagu. Rok później przyjął święcenia kapłańskiej i został skierowany do Jeleniej Góry, do parafii św. Wojciecha. Tam też współdziałał z Solidarnością Jeleniogórską i lokalną opozycją robotniczą. Organizował liczne mszę za ojczyznę, a także przyczynił się do powstania podziemnego „Teatru 44“. W 1986 roku został wysłany do Wrocławia, do parafii św. Maksymiliana. Później posługiwał na wrocławskim Ołtaszynie, Strzelcach koło Namysłowa, kościele Uniwersyteckim we Wrocławiu oraz w Żernikach Wrocławskich.

Portret współczesny Franciszka Drobnego. Franciszek Drobny, urodzony 1 kwietnia 1922 roku w Gorzyczkach. W czasie wojny oraz krótko po niej pracował w kopalni. Po wojnie przyjechał do Bytomia, by podjąć naukę w technikum. Otrzymał nakaz pracy w szkolnictwie. Studiował fizykę w Katowicach, później w Opolu. Przez wiele lat pracował w szkolnictwie jako nauczyciel fizyki oraz nauczyciel zawodu. W Bytomiu mieszka do dziś.

Portret współeczesny Pelagii Rumińskiej. Pelagia Rumińska (z domu Witkowska) urodziła się 20 grudnia 1917 roku w Częstochowie. Jej rodzice prowadzili gospodarstwo, a także sklep spożywczy. Ojciec świadka pracował również w fabryce „Częstochowianka”. Pani Pelagia łączyła liczne obowiązki domowe ze szkolnymi. Jak sama jednak wspomina - w domu niczego jej nie brakowało. Znajdowała czas na wyjścia do kina i udzielała się w harcerstwie. W 1939 roku wyszła za mąż za żandarma Wojska Polskiego. Całe życie związana jest z Częstochową. Tam też po wojnie pracowała jako przedszkolanka.

Portret współczesny Zbigniewa Domosławskiego. Zbigniew Domosławski, urodzony w 1922 r. w Kopyczyńcach (dzisiejsza Ukraina). Ukończył gimnazjum we Lwowie i Akademię Medyczną we Wrocławiu (1952). Profesor dr hab, n. med. o specjalizacjach: kardiologia, historia medycyny i medycyna sportowa. Major Wojska Polskiego. Autor licznych publikacji o charakterze medycznym i historycznym (m.in. wspomnienia). Wielokrotnie odznaczany orderami państwowymi.

Portret współczesny Elli Pyszki. Elli Pyszka, urodzona w Stobnej na Żuławach w 1921 r. Córka Marii i Fritza. Ukończyła siedem klas szkoły podstawowej w Stobnej. Pracowała w niemieckich gospodarstwach w Stobnej, gdzie zajmowała się m.in. krowami. Po wojnie wyszła za mąż za Tadeusza z woj. bydgoskiego i przeszła z ewangelicyzmu na katolicyzm. Pracowała z mężem we własnym gospodarstwie. Mama czwórki dzieci.

Portret współczesny Joanny Robińskiej. Joanna Robińska (z domu Florczak) urodziła się 17 września 1921 roku w Poznaniu. Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, jako nastoletnia dziewczyna podjęła pracę higienistki w salonie dentystycznym. W czasie wojny została w mieście, wyszła za mąż, urodziła dziecko i została skierowana do pracy, jako pomoc w zakładzie fryzjerskim. Po 1945 r. wyjechała do Krosna Odrzańskiego, gdzie będąc już wdową, ponownie wyszła za mąż. Rozpoczęła pracę w tamtejszym starostwie. Następnie wyprowadziła się do Zgorzelca. Emeryturę zaś spędziła w Świeradowie Zdrój, a od kilku lat mieszka w podwrocławskich Bogdaszowicach.

Portret współczesny Stanisławy Gryz. Stanisława Gryz urodziła się 2.11.1918 r. w miejscowości Skały, jako jedno z pięciorga dzieci Michała Kłosa, rolnika spod Grzegorzowic. W czasie wojny była członkinią Batalionów Chłopskich (łączniczką i sanitariuszką). W 1946 r. wyszła za mąż za Michała Gryza ( który należał w czasie wojny do Armii Krajowej), którego w okresie PRL-u aresztowano i osadzono w więzieniu za obronę pomnika Piłsudskiego. Ma 2 córki oraz 3 wnuczków i 6 prawnucząt.

Relacja Zbigniewa Kwaśnego, profesora nauk humanistycznych, specjalizującego się w demografii historycznej i historii gospodarczej, dotyczy przedwojennego i wojennego okresu dzieciństwa, przyjazdu do Wrocławia, okresu studiów, pracy na stanowisku asystenta Katedry Historii Gospodarczej, odwiedzin w niemieckich archiwach, nawiązywania do lwowskich korzeni w Instytucie Historii, kontaktów z profesorami Maleczyńskim, Czaplińskim i Inglotem, a także działalności Towarzystwa Miłośników Historii.

Portret współczesny Marii Kawińskiej.

Portret współczesny Eugenii Krzywkowskiej.

Portret współczesny Marii Fac. Maria Fac, urodzona w 1937 roku w Nowej Wilejce, została przesiedlona do Lidzbarka Warmińskiego. W 1953 roku rozpoczęła studia medyczne w Gdańśku. Pracuje w zawodzie lekarza.