Stanisław Wincior, opisuje transport do pracy przymusowej w Niemczech, obowiązki w gospodarstwie, powrót w rodzinne strony, ucieczke Niemców, służbe wojskową, udział w wydarzeniach w Poznaniu w 1956r. Zakres chronologiczny: 1944-1996   Miejsca wydarzeń: Byszew (woj. łódzkie), Łęczyca (woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Hanau (Niemcy), Chociwel (woj. zachodniopomorskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)  

Relacja reemigranta z Francji dot. tamtejszej Polonii przed i w trakcie II wojny światowej, przyjazdu do Polski po jej zakończeniu oraz osiedlenia się, życia i pracy na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1939-1980.   Miejsca wydarzeń: Molières-sur-Cèze (Francja), Dunkierka (Francja), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Szamotuły (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Międzylesie (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Jaworzyna Śląska (woj. dolnośląskie), Biała Podlaska (woj. lubelskie), Szczytno (woj. warmińsko-mazurskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Relacja Wiktora Guta dot. dzieciństwa spędzonego w Belgii, w polskiej rodzinie górniczej, zakończenia II wojny światowej, wyzwalania spod niemieckiej okupacji przez żołnierzy amerykańskich, przyjazdu do Polski, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, aktywność politycznej ojca, zabraniu go przez funkcjonariuszy UB, następnie jego śmierci w niewyjaśnionych okolicznościach. Świadek opowiada o bliskich, którzy również zdecydowali się powrócić do ojczyny, ich losach a także o pracy w górnictwie.   Zakres chronologiczny: 1940 - 1990   Miejsca wydarzeń: Jumet (Belgia), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kowary (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Czechowice-Dziedzice (pow. bielski, woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Warszawa (Woj. mazowieckie), Magdeburg (Niemcy), Wieliczka (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Praga (Czechy), Berlin (Niemcy), Dąbrowa Górnicza (woj. śląskie)

Helena Korłub opisuje warunki życia i pracy Polonii we Francji od lat dwudziestych XX w, do 1947 r. kiedy to jej rodzice postanawiają przyjechać do Polski. Następnie Świadek omawia sytuacje panująca w regionie wałbrzyskim tuż po ich przyjeździe, stosunki społeczne, sprawa aprowizacyjna, a także postawy ludności polskiej, przybyłej z Francji na Dolny Śląsk. Zakres chronologiczny: 1920-1989 Miejsca wydarzeń: Wałbrzych (woj. dolnyśląsk), Fresnes-sur-Escaut (Francja), Boguszów (woj. dolnośląskie), Helsinki (Finlandia), Kamienna Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj, dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Poznań (woj. wielkopolskie), Valenciennes (Francja), Somain (Francja), Oberhausen (Niemcy), Onnaing (Francja)

Relacja Bogdana Króla reemigranta z Francji dot. życia codziennego przed oraz w trakcie II wojny światowej w rodzinie polskich górników we Francji w rejonie Pas-de-Calais, edukacji, późniejszych problemów z językiem polskim, zwyczajów kulturowych, pierwszych wrażeń po przyjeździe do Polski na Dolny Śląsk, działalności w stowarzyszeniu "Dom Bretanii" kontaktach z francuzami od lat '60, wyjazdów do Francji, organizowania wystaw poświęconych słynnym Polakom we Francji oraz szczególnych sytuacji zapamiętanych z dzieciństwa jak przyjmowanie komunii świętej.   Zakres chronologiczny: 1920 -2014   Miejsca wydarzeń: Dzielice (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Villard de Lans (Francja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Boguszów-Gorce (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Chorzów (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Ricamarie (Francja)

Relacja Zenony Podeszwy dot. dzieciństwa spędzonego we Francji przed i w trakcie II wojny światowej, ucieczki z terenów okupowanych przez Niemców, przyjazdu do Polski w 1946 r., osiedlenia się na Dolnym Śląsku, życia codziennego, kontaktów z rodziną we Francji i w Belgii, wyjazdów zagranicznych, stowarzyszeń skupiających reemigrantów i poglądów politycznych.   Zakres chronologiczny: 1934 - 2014   Miejsca wydarzeń: Normandia, Pas-de-Calais (Francja), Katowice (woj. śląskie), Kowary (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Paryż (Francja), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Liège (Belgia), Częstochowa (woj. śląskie), Essen (Niemcy), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie)

Relacja Zofii Satyły dot. dzieciństwa spędzonego we Francji, II wojny światowej, ewakuacji wraz z ludnością francuską, przyjazdu do Polski w 1946 r., osadnictwa na ziemiach zachodnich polskich górników z Francji, życia codziennego, pierwszych wrażeń, sytuacji materialnej, relacji z ludnością niemiecką, życia codziennego i osobistego.   Zakres chronologiczny: 1936 - 2014   Miejsca wydarzeń: Thivencelle (Francja), Gliwice (woj. śląskie), Strzegom (woj. dolnośląskie), Świebodzice (woj. dolnośląskie), Cieplice (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Dąbrowa Gónicza (woj. śląskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Relacja Liliany Sztor-Marciniak dot. historii rodziny (polskich emigrantów we Francji w dwudziestoleciu międzywojennym), II wojny światowej, życia codziennego Polaków we Francji, relacji z Francuzami, poglądów socjalistycznych, przyjazdu do Polski po zakończeniu II wojny światowej, osadnictwo na ziemiach zachodnich, pracy, działalności w organizacjach społecznych między innymi na rzecz walki z alkoholizmem.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Lille (Francja, Paryż (Francja), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Dąbrowica (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Boguszów-Gorce (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kamienna Góra (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Świebodzice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kraków (woj. małopolskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie)

Relacja reemigranta z Zagłębia Ruhry dot. okoliczności wyjazdu jego rodziny do Niemiec przed wybuchem I wojny światowej i powrotu do Polski po zakończeniu II wojny światowej, życia reemigrantów w okolicach Wałbrzycha oraz pracy w górnictwie.   Zakres chronologiczny: początek XX w. - lata 80. XX w.   Miejsca wydarzeń: Herne (Niemcy), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kowalowa (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Stare Bogaczowica (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Relacja Feliksa Ziętalaka dot. dzieciństwa i młodości spędzonej we Francji, w rodzinie polskich robotników, organizacji życia po wojnie, decyzji o powrocie do ojczyny, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, pracy, życia codziennego, kontaktów z rodziną za granicą PRL oraz wyjazdów do Francji.   Zakres chronologiczny: 1932 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Estourmel Francja, Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wierzchosławice (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Bolków (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Polanica Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Relacja Andrzeja Janika dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej, wywożenia ludności polskiej z terenów przyłączonych do III Rzeszy, pracy fizycznej w obozie pracy, powrotu do Polski, osiedlenia się we Wrocławiu i pracy Miejskiej Radzie Narodowej. Zakres chronologiczny: 1939 - 1956. Miejsca wydarzeń: Oborniki (woj. wielkopolskie), Dachau (Niemcy), Monachium (Niemcy), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Relacja repatriantki z okolic Kołomyi dot. czasu II wojny światowej, wyjazdu wraz z rodziną, przyjazdu na Dolny Śląsk, osadnictwa w Złotoryi, relacji z ludnością niemiecką, żołnierzami radzieckimi, wpływu Kościoła Katolickiego oraz życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1990. Miejsca wydarzeń: Kułaczkowce (obw. iwanofrankiwski, Ukraina) , Kołomyja (obw. iwanofrankiwski, Ukraina), Wąsosz (pow. górowski, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Katyń (obw. smoleński, Rosja), Miednoje (obw. twerski, Rosja), Ostaszków (obw. twerski, Rosja)

Relacja Racheli Bogner dotycząca losów jej rodziny podczas II Wojny Światowej, przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, młodości spędzonej w Legnicy, uczestnictwa w życiu kulturalnym miasta, relacji z innymi Żydami mieszkającymi w Legnicy, życia codziennego i obchodzenia świąt żydowskich, relacji z mieszkającymi w Legnicy Rosjanami i Niemcami.   Zakres chronologiczny: 1941 - 1959   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Respublika Komi (Republika Komi, Rosja), Krasnodarskij Kraj (Kraj Krasnodarski, Rosja), Jawor (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Hajfa (Izrael), Brześć (Białoruś), Bolków (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Jerozolima (Izrael), Budapeszt (Węgry), Petach Tikwa (Izrael), Beer Szewa (Izrael), Teheran (Iran)

Relacja Stelli Salamon dot. początków II wojny światowej w Leningradzie, ucieczki z miasta wraz z matką, złych warunków życiowych w Kirgistanie, ciężkiej pracy fizycznej, przyjazdu do Polski w 1946 r., osiedlenia się na Dolnym Śląsku, edukacji, życia studenckiego, wspomnień związanych z czasem spędzonym w Legnicy, wyjazdu do Izraela w latach '50.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Petersburg (d. Leningrad), Kirgistan, Chojnów (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Hajfa (Izrael), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Wieliczka (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Ryga (Łotwa), Tel Awiw (Izrael)

Relacja mieszkanki Złotoryi, pracownika banku, dot. powojennych przesiedleń, przyjazdu wraz z rodziną i osadnictwa na Dolnym Śląsku, relacji z ludnością ukraińską, niemiecką, żołnierzami rosyjskimi, roli Kościoła Katolickiego, pracy oraz życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1939-1956.   Miejsca wydarzeń: Kołomyja (Ukraina), Ostrowiec Świętokrzyski (woj.  świętokrzyskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie)

Relacja mieszkanki Uniejowic (woj. dolnośląskie) dot. powojennych przesiedleń, przyjazdu wraz z rodziną i osadnictwa na Dolnym Śląsku, relacji z ludnością ukraińską, niemiecką, wpływu Kościoła Katolickiego na społeczność wiejską oraz życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1930-1990.   Miejsca wydarzeń: Barysz (Ukraina), Buczacz (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Chojnów (woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Uniejowice (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Zagrodno (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie)

Relacja przesiedleńca z Dubna (dawne woj. wołyńskie) dot. sytuacji Polaków na Wołyniu podczas II wojny światowej, relacji z Ukraińcami, Niemcami i Rosjanami, przyjazdu na Dolny Śląsk i osiedlenia się wraz z rodziną w Legnicy.   Zakres chronologiczny: 1931 - 1981.   Miejsce wydarzeń: Sokolniki Małe (woj. wielkopolskie), Dubno (Ukraina), Krzywucha (Ukraina), Łuck (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Witosówka (Ukraina), Bytom (woj. śląskie)

Relacja mieszkanki Legnicy dot. życia codziennego w trakcie oraz po II wojnie światowej, transportu na ziemie zachodnie, kontaktów z ludnością niemiecką i ukraińską, relacji Polaków z Łemkami a także edukacji i pracy na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1938 - 1975.   Miejsca wydarzeń: Sokołówka (Ukraina), Lwów (Ukraina), Chlebowice Wielkie (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Szczedrzykowice (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Prochowice (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Dąbie (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Ruja (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Bóbrka (pow. krośnieński, woj. podkarpackie)

Relacja mieszkanki Legnicy dot. II wojny światowej, osiedlenia się wraz z rodziną na ziemiach zachodnich, życia codziennego na Dolnym Śląsku, relacji z ludnością niemiecką i rosyjską.   Zakres chronologiczny: 1938 - 1970.   Miejsca wydarzeń: Trybuchowce (Ukraina), Rzeszotary (woj. dolnośląskie), Jakubów (woj. dolnoślaskie), Buczacz (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Żurawina (woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie)

Relacja repatriantki z woj. lwowskiego dot. II wojny światowej, życia pod okupacją, przymusowych robót w Niemczech, osiedlenia się na Dolnym Śląsku oraz organizowania się szkół i ośrodków opiekuńczych w Legnicy.   Zakres chronologiczny: 1927 - 1975.   Miejsca wydarzeń: Poturzyca (Ukraina), Sokal (Ukraina), Wiedeń (Austria), Waręż (Ukraina), Wilno (Litwa), Tarnów (woj. małopolskie), Legnica (woj. małopolskie), Zarszyn (woj. podkarpackie), Wieliczka (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Markersdorf (Niemcy), Więcbork (woj. kujawsko-pomorskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Szprotawa (pow. żagańśki, woj. lubuskie)

Zofia Helwing,córka legionisty, w relacji opisuje liczne przeprowadzki swojej rodziny związane z pracą ojca (przemysł tytoniowy), początek wojny, naloty na stolice kraju, ewakuacja na wieś, wejście Armii Czerwonej na tereny Polski. Wywózka na Syberie w 1940 r., praca przy wycince drzewa, dowożenie żywności i kopanie rowów pod Stalingradem, życie codzienne na zesłaniu. Budowa szkoły, tamy nad rzeką Iszym w Kazachstanie, wyjazd na Ukraine w 1944 r. Powrót do Polski w 1946 r. na tzw. Ziemie Odzyskane. Poszukiwanie mieszkania i pracy. Zakres chronologiczny: 1939-1950 Miejsca wydarzeń: Kowel (daw. woj. wołyńskie), Winniki (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Poznań (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wilno (daw. woj wileńskie, obecnie Litwa), Kościan (woj. wielkopolskie), Mołodeczno (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Zabielicze (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Stalingrad (obecnie Wołgograd, Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Astana (Kazachstan)  

Krótka relacja Bożeny Włodarczyk dot. II wojny światowej, wkroczenia Niemców do Wielkopolski, ukrywania zbiegłego Polaka, rewizji i nakazów pracy.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1945.   Miejsce wydarzeń: Starkowo (pow. wolsztyński, woj. wielkopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Rawicz (woj. wielkopolskie)

Wspomnienia Leokadii Wieczorek dotyczące przymusowego wywiezienia do Niemiec w czasie II Wojny Światowej, przymusowej pracy na roli, warunków panujących w miejscu pracy, stosunków z właścicielami gospodarstwa i miejscową ludnością, sposobów radzenia sobie z głodem i złymi warunkami sanitarnymi   Zakres chronologiczny: 04.1940 - 1948   Miejsca wydarzeń: Młyńsko (pow. Wieluń, woj. łódzkie), Halberstadt (Niemcy), Westerburg k. Wegeleben (Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki)

Obszerna relacja Feliksa Trusiewicza dot. II wojny światowej, okupacji radzieckiej i niemieckiej, stosunków społecznych pomiędzy ludnością zamieszkującą dawne województwo wołyńskie (Polaków, Ukraińców i Żydów), konfliktów etnicznych, mordowania ludności polskiej tzw. rzezi wołyńskiej. Świadek ze szczegółami opowiada o konkretnych napadach, sposobach zabijania, brutalnych gwałtach i katowania Polaków, opisuje swój strach, ucieczkę przed niebezpieczeństwem, losy bliskich i sąsiadów, organizowanie samoobrony w większych wsiach lub miasteczkach, stosunku władz niemieckich oraz partyzantki komunistycznej do czystek etnicznych.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1944   Miejsca wydarzeń: Obórki (Ukraina), Żurawicze (Ukraina), Czernyż (Ukraina), Kołki (Ukraina), Zielenica, Łuck (Ukraina), Przebraże (Ukraina), Sumy (Ukraina), Troki (Litwa), Wilno (Litwa), Świekatowo (woj. kujawsko-pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Baranowicze (Białoruś), Klewań (Ukraina), Rudniki (Ukraina), Parośla (Ukraina), Cumań (Ukraina), Huta Stepańska (Ukraina)

Krótka relacja Danuty Ziontek dot. warunków życia pod okupacja niemiecką we wsi na Kielecczyźnie, sytuacji ludności żydowskiej, warunków bytowych oraz działalności ojca w Związku Walki Czynnej i Armii Krajowej.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Sobków (woj. świętokrzyskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Legnica (woj. dolnośląskie), Lubin (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jędrzejów (woj. świętokrzyskie)

Relacja Heleny Ziemniak dot. II wojny światowej, wywózki całej rodziny w głąb III Rzeszy na roboty przymusowe, pracy rodziców, przyjazdu do Polski, organizacji życia, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, nauki i pracy w handlu.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsca wydarzeń: Klon (woj. wielkopolskie), Anklam (Maklemburgia, Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Relacja akowca dot. jego przeżyć wojennych oraz represji jakich doświadczył w okresie stalinowskim i podczas stanu wojennego. Zakres chronologiczny: 1941/1942-1982. Miejsca wydarzeń: pow. piotrkowski, Skokowa (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Ścinawa (pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Blachownia (pow. częstochowski, woj. ślaskie), Dobrenice (pow. piotrowski, woj. łódzkie), Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie), Łask (woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Bytom (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Oława (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Austria, Szwajcaria

Relacja polskiej Żydówki dot. losów jej rodziny przed i podczas II wojny światowej oraz przyjazdu, osiedlenia się i życia na Dolnym Śląsku po 1945 r. Zakres chronologiczny: XX w. Miejsca wydarzeń: Lwów, Bytom (woj. śląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Tadeusza Pudłowskiego, w której opowiada wydarzenia podczas II wojny światowej, okrucieństwa okupantów i represje. Następnie opisuje podróż na zachód i życie po wojnie we wsi Ligotka.   Zakres chronologiczny: 1930-2009   Miejsca wydarzeń: Stojańce (Ukraina), Stryj (Ukraina), Prusice (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Ligotka (woj. opolskie), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszyce, Kłodzko (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Sądowa Wisznia (Ukraina), Żmigród (woj. dolnośląskie)

Relacja weterana II wojny światowej dot. walk polsko-ukraińskich w Galicji Wschodniej, służby w 2. Armii Wojska Polskiego, udziału w walkach z Niemcami w Wielkopolsce, na Dolnym Śląsku i Łużycach oraz konfliktu polsko-czechosłowackiego o ziemię kłodzką, a także powojennego życia w Szczecinie i we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: lata 40.-70. XX w.   Miejsca wydarzeń: dawne województwo lwowskie, Lublin, Chełm, Wielkopolska, Dolny Śląsk, Górne Łużyce, ziemia kłodzka, Szczecin (woj. zachodnipomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie) Brody (obw. lwowski, Ukraina), Busk (obw. lwowski, Ukraina), Stanisławów (dziś Iwano-Frankiwsk, Ukraina), Starzyska (obw. lwowski, Ukraina),Rzęsna Ruska (obw. lwowski, Ukraina), Lublin (woj. lubelskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Bautzen / Budziszyn (Saksonia, Niemcy),Kłodzko (woj. dolnośląskie), Kudowa-Zdrój(pow. kłodzki,woj. dolnośląskie)

• Relacja Anny Zając, mieszkanki podlwowskich Sokolnik, wspominającej przedwojenne życie w rodzinnej wsi, okupacje: niemiecką i radziecką, warunki życia i głód, traktowanie przez okupantów, następnie dokwaterowanie rodziny łemkowskiej i zmuszenie do wyjazdu z rodzinnej wsi, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, warunki mieszkaniowe, życie codzienne i rodzinne; wspomina też dobre relacje z zastanymi po przyjeździe Niemcami - zwykłymi ludźmi, lekarzem, księdzem; opowiada też o odwiedzinach rodzinnej wsi i Kresów w 1990 r.  
• Zakres chronologiczny: 1938-1990  
• Miejsca wydarzeń:
  Sokìl'niki (Sokolniki, daw. pow. Lwów, Ukraina),
  L'viv (Lwów, Ukraina),
  Oława (woj. dolnośląskie),
  Wierzbno (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
  Marcinkowice (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
  Sambor (Ukraina),
  Drohobycz (Ukraina),
  Gródek (Ukraina),
  Kamionka Strumiłowa (Ukraina),
  Rudki (Ukraina),
  Wrocław (woj. dolnośląskie),
  Radziechów (Ukraina)

• Relacja przymusowego robotnika przebywającego i pracującego we Wrocławiu podczas obleżenia miasta w 1945 roku, w dalszej części opis formowania się służby porządkowej po wojnie i pracy milicjanta.  
• Zakres chronologiczny: 1922-1989.  
• Miejsca wydarzeń:
• Bełchatów (woj. łódzkie),
• Wrocław (woj. dolnośląskie),
• Zelów (pow. bełchatowksi, woj. łódzkie),
• Łódź (woj. łódzkie),
• Częstochowa (woj. śląskie),
• Praszka (pow. oleski, woj. opolskie),
• Wieluń (woj. łódzkie),
• Hanower (Niemcy)

• Wspomnienia Stanisławy Cuter z okresu drugiej wojny światowej. Wywózki do Kazachstanu, warunków życia i pracy Polaków na zesłaniu. Następnie opisuje powrót do kraju i trudy jakie były udziałem jej rodziny.]
• Zakres chronologiczny: 1935-1998
• Miejsca wydarzeń: Wiszniówka (Białoruś), Kustanajska (obłast), Trojeck (Nowopołeck).

• Relacja Tadeusza Borkowskiego, w której opowiada on o swoich i brata przeżyciach podczas drugiej wojny światowej, którą spędzili w rodzinnym mieście - Grodnie. Oraz dalsze swe losy aż do śmierci brata w 1975 r. w Warszawie.]
• Zakres chronologiczny: 1939-1975
• Miejsca wydarzeń: Nieśwież, Stołpce, Grodno, Augustów, Wrocław

• Wspomnienia Czesława Broniek z okresu drugiej wojny światowej. Wywózki na Syberię i katorżniczej pracy przy wycince lasów w obozie pracy w przysiółkach Borowicze i Nakłonna oraz krótki opis organizacji życia w powojennej Polsce.]
• Zakres chronologiczny: 1921-1946.
• Miejsca wydarzeń: Przytoczno (woj. lubelskie), Przemyśl, Borowicze, Nakłonna, Wrocław.

• Krótki biogram i wspomnienia Jadwigi Andrzejczuk, w których opisuje losy swojej rodziny podczas II wojny światowej. Represje ze strony Sowietów, wywóz na Syberię, pracę przymusową i powrót do kraju.]
• Zakres chronologiczny: 1940-1978
• Miejsca wydarzeń: Ochnówka, Włodzimierz Wołyński, Kostousowo, Swierdłowsk, Gozdów, Lublin, Wrocław.

Relacja żołnierza Armii Krajowej, powstańca warszawskiego, dotycząca jego przyżyć wojennych oraz organizacji życia po wojnie i życia zawodowego. W wywiadzie aktywny udział bierze żona świadka - Emilia Ruge.   Zakres chronologiczny: 1939-2011   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Kraków (woj. małopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oborniki Śląskie (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Grenoble (Francja), Poznań (woj. wielkopolskie), Oborniki Śląskie (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Wołów (woj. dolnośląskie)

Dziennik Janiny Niemczyk-Dominiak, wywiezionej na Syberię w czasie II Wojny Światowej, wraz z innymi uwolnionymi w 1942 r. Polakami tafiła przez Kirgistan, Iran i Pakistan do Indii; prowadzi dziennik, w którym zapisuje wydarzenia z poszczególnych dni - wycieczka harcerska, ćwiczenia, zdobywanie sprawności, spotkania, dyskusje, opisuje współżycie z miejscową hinduską ludnością handlującą w polskim obozie, opisuje warunki mieszkalne, pisze o tęsknocie za Polską, przytacza listy od żołnierzy polskich, jakie otrzymywały harcerki a także teksty śpiewanych piosenek, opisuje spędzane święta, pod koniec wtrąca kilka uwag autorefleksyjnych i na temat współtowarzyszek; wymienia kilka nazwisk druhenek i z kierownictwa obozu; po ostatnim wpisie następuje kilkadziesiąt pustych kart i kolejne wpisy, o datach wcześniejszych; na końcu prowadzi karty samodyscypliny; wpisy na początku niemal z każdego dnia, później stają się nieregularne Zakres chronologiczny: 18.12.1944-10.11.1946 Miejsca wydarzeń: Valivade (Kolhapur, Indie), Panhala (Kolhapur, Indie)

Autor opisuje losy Polaków przesiedlonych z terenów Wielkopolski na Lubelszczyznę, opisuje proces transportu ludzi, represje niemieckie oraz pomoc mieszkańców Urzędowa i okolic dla wysiedlonych. Cytuje wspomnienia z Wigilli Bożego Narodzenia, wspomina również o kolaboracji i Volksdeutschach. Rekopis zawiera listę rodzin przesiedleńczych. Zakres chronologiczny: 18.12.1939-1943 Miejsca wydarzeń: Urzędów (woj. lubelskie pow. kraśnicki), Łódź (woj. łódzkie), Popkowice (woj. lubelskie pow. kraśnicki)

Wspomnienia Sybiraka wywiezionego jako dziecko wraz z całą rodziną z terenu Kresów Wschodnich. Autor opowiada o transporcie na Syberię, o codziennym życiu zesłańców, o przewiezieniu ich Wołgą w rejon Saratowa, gdzie zastał ich koniec wojny i o podróży na Ziemie Zachodnie. Wspomina również swych braci służących w Armii Berlinga. Zakres chronologiczny: 1939-1946 Miejsca wydarzeń: Józefówka (woj. tarnopolskie, pow. Brzeżany), Ust-Onołwa, Galaszor (obw. Mołotowsk), Rot-Front (rejon Pierwomajsk), Duszniki Zdrój (woj. dolnośląskie, pow. kłodzki)

Wspomnienia kobiety, której ojciec działał w Armii Krajowej i która jako dziewczynka została wywieziona wraz z rodziną do obozu koncentracyjnego w Majdanku. Rękopis zawiera opisy represji niemieckich na Polakach podczas II Wojny Światowej oraz życia w obozie, a także zachowanie żołnierzy sowieckich na terenach wyzwolonych. Zakres chronologiczny: 16.01.1938-07.1944 Miejsca wydarzeń: osada koło Józefowa (woj. lubelskie, pow. biłgorajski), Józefów (woj. lubelskie, pow. biłgorajski), Biłgoraj (woj. lubelskie), obóz koncentracyjny w Majdanku

Autorka opisuje życie swojej rodziny pod okupacją niemiecką, wysiedlenie z rodzinnej miejscowości i powrót do domu po wojnie, wspomina zachowanie żołnierzy radzieckich, represje władz komunistycznych jakim została poddana rodzina za odmowę oddania ziemi do PGR, wydarzenia Poznańskiego Czerwca, swoje dorosłe życie we Wrocławiu i wydarzenia stanu wojennego. Zakres chronologiczny: 30.X.1935-1988 Miejsce wydarzeń: Wilkowyja (woj. wielkopolskie, pow. Gniezno), Wyszyna (woj. wielkopolskie, pow. turecki), Szymany (woj. warmińsko-mazurskie, pow. szczycieński), Poznań, Wrocław, Gniezno (woj. wielkopolskie)

Wspomnienia Hanny Wodzickiej z ostatnich wakacji w przedwojennej Polsce oraz z lat II Wojny Światowej, w czasie której autorka wraz z siostrą pracowała w warszawskiej fabryce Monopolu Tytoniowego, była więziona w obozie Altvorwerk (podobóz obozu koncentracyjnego Stutthof) i wykorzystywana przez Niemców do prac fortyfikacyjnych; autorka opisuje życie rodzinne wśród najbliższych (wyjazd do Monasterzysk), wspomina też wyjazd na kolonie do Rabki i stosunki na nim panujące; z czasów wojny autorka opisuje pomoc, jaką jej rodzina udzielała członkom Kedywu Armii Krajowej, organizację szpitala polowego w fabryce oraz sposoby dywersji i wykradania papierosów na potrzeby AK przez nią i jej siostrę; czas Powstania Warszawskiego wspomina z lokalnej perspektywy (wydarzenia w fabryce, losy dyrektora itp.); z pobytu w obozie Altvorwerk wspomina, oprócz własnych przeżyć dotyczących warunków bytowych, obserwacje z sąsiadującego "przez płot" obozu koncentracyjnego; opisuje ucieczkę z obozu wraz z siostrą, ukrywanie się i pomoc, jaką udzieliły jej przypadkowe osoby, także Niemcy. Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Rabka (woj. małopolskie), Monastiriska (Monasterzyska, daw. woj. tarnopolskie, Ukraina), Zielonka (pow. Wołomin, woj. mazowieckie), Sztutowo (obóz koncentracyjny Stutthof, woj. pomorskie), Stary Folwark (pow. Grudziądz, woj. kujawsko-pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Poronin (pow. tatrzański, woj. małopolskie)

Autor opisuje okupację niemiecką w rodzinnym miasteczku - Krzywin. Przedstawia losy swojego ojca, który podczas Kampanii Wrześniowej dostał się do sowieckiej niewoli, a po dwóch latach udało mu się dołączyć do Armii generała Andersa. Opowiada o swojej powojennej edukacji: najpierw w Liceum Ogólnokształcącym w Kościanie, a później na Wyższej Szkole Pedagogicznej we Wrocławiu. Wspomina o indoktrynacji w szkolnictwie. Następnie wspomina o swojej pracy, jako nauczyciela matematyki, w Trzebnicy najpierw w szkole publicznej, a później przyzakładowej szkole zawodowej. Pokrótce opisuje powojenne miasto. Przedstawia również swój wkład w reformowanie i organizowanie szkolnictwa zawodowego na terenie miasta. Jego działania uwieńczyło powołanie Zespołu Szkół Zawodowych. Na koniec autor wspomina, że za swoja pracę otrzymał: Złoty Krzyż Zasługi i Krzyż Kawalerski. Zakres chronologiczny: 1933-2008 Miejsca wydarzeń: Krzywin (woj. wielkopolskie, pow. kościański), Kościan (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie)

Wspomnienia katolickiego księdza z lat 1939-1943. Opisuje on zbrodnie Ukraińców na narodzie polskim, mieszkającym w województwie lwowskim, w okolicach wsi Nowosielce. Opisuje bestalski mord dokonany przez Ukraińców na jego matce i gosposi. Następnie opowiada o sytuacji, w której chciano go rozstrzelać, ale został uratowany przez lokalnych mieszkańców. W relacji znajduje się uzupełnienie i potwierdzenie zdarzeń przez płk. Władysława Hermana. Zakres chronologiczny: 1939-1943  

Wspomnienia Stanisława i Katarzyny Duchaczek spisane przez ich córkę - Czesławę Kucharczyk. Relacja spisana jest z perspektywy obojga rodziców, podzielona na rodziały tematyczne: wojny/bitwy, organizacja zycia tuż po wojnie, inne - więzienie we Lwowie, migracje powojenne, społeczeństwo-tradycje-zwyczaje-religia, rola kościoła w zakresie integracji społecznej oraz pojednania międzynarodowego, "Solidarność" i ruchy opozycyjne, przeciwstawianie się represjom komunistycznym. Zakres chronologiczny: 1945-1994

Autorka przedstawia przedwojenne losy rodziny, opisuje gospodarstwo dziadka. Następnie wspomina o śmierci jej ojca z rąk członków UPA oraz ataku na jej dom. Pokrótce opisuje los swoich sióstr. Potem opowiada o swoim wyjeździe, wraz z matką, najpierw do Radziechowa, a potem na Ziemie Zachodnie. Dalej wspomina o ciężkiej pracy, aby utrzymać się w nowym miejscu zamieszkania. Zakres chronologiczny: 1938-2008 Miejsca Wydarzeń: Baryłowo (Ukraina), Radziechów (Ukraina), Brochów (woj. dolnośląskie), Grędzino (woj. dolnośląskie), Osiek (woj. dolnośląskie)

Autorka opowiada o swoich wspomnieniach związanych z wyjazdem rodziny na Ziemie Zachodnie, bardzo dokładnie przedstawia realia powojennego życia codziennego (wyrób ubrań, zdobywanie pożywienia, dbanie o higienę, domowe sposoby leczenia, sposób spędzania wolnego czasu). Wspomina zjawiska występujące tuż po wojnie (szaber, analfabetyzm). Przedstawia dokładnie losy poszczególnych członków rodziny. Szczegółowo opisuje swoją edukację: najpierw w szkole podstawowej w Strzegomiu, później w Liceum Legnicy, a następnie studia w Wojewódzkim Ośrodku Szkolenia Pedagogicznego w Wałbrzychu. Wspomina również o pracy w świetlicy w szkole podstawowej w Strzegomiu. Zakres chronologiczny: 1943-1992 Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Strzegom (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Jest to zbiór 8 wierszy i 6 krótkich opowiadań, autorstwa Jerzego Bandera. Mają one charakter osobisty. Autor dzieli się w nich swoimi przeżyciami, przemyśleniami. Skupia się na próbach poznania własnej historii oraz opisuje próby otrząśnięcia się po tragicznych przeżyciach II wojny światowej. Pisze o holokauście, Powstaniu w Getcie Warszawskim, zamachach z 11 września, II wojnie libańskiej. W poezji obecne są wątki religijne. Na ostatniej stronie zamieszcza autobiografię. Zakres chronologiczny: 1942-2006 Miejsca wydarzeń: Oświęcim (woj. małopolskie), Śródborów (obec. część Otwocka, woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Warszawa, Hajfa (Izrael), Drohobycz (Ukraina), Sambor (Ukraina), Rakowice (obec. część Krakowa, woj. małopolskie), Zakopane (woj. małopolskie)

Wspomnienia porucznika Wojska Polskiego -Adama Bronieckiego. Autor na początku krótko przedstawia losy swojej rodziny. Wspomina wywiezienie na Sybir. Następnie skupia się na przedstawieniu swoich losów, jako żołnierza I Armii Wojska Polskiego. Dokładnie opisuje ćwiczenia wojskowe w lesie pod Chełmem, działania zbrojne w Dęblinie oraz w Warszawie. Wspomina zdobycie Berlina. Na końcu opisuje konsekwencje jakie spotkały gen. Zygmunta Berlinga, za próbę pomocy powstańcom warszawskim. Zakres chronologiczny:1918 -1945 Miejsca wydarzeń: Podhajce (Ukraina), Bierozowsk (Rosja), Świerdłowsk (obec. Jekaterynburg, Rosja), Sielce (Rosja), Chełm (woj. lubelskie), Kopice (pow. Stepnica, woj. zachodniopomorskie), Czarnocin (pow. Stepnica, woj. zachodniopomorskie), Dęblin (pow. rycki, woj. lubelskie), Warszawa (Polska)

Autor rozpoczyna swoją opowieść od przytoczenia wspomnień dziadków. Przedstawia pokrótce historię swojej rodzinnej wsi Huciska Nienadowskiego od początku XX w. do zakończenia II wojny światowej. Opisuje swoje dzieciństwo i młodość (edukację i pracę w PGR). Następnie wspomina swój pobyt w Nienadowej gdzie kontynuował edukację w szkole rolniczej, a później w Przemyślu w Zespole Szkół Budowlanych. Opisuje swój pobyt we Wrocławiu (praca, rozwijanie pasji muzycznych). Przedstawia realia służby w wojsku. Później wspomina swoje dalsze losy (praca w Lubaniu Śląskim i we Wrocławiu, ślub, studia, wyjazd do Budapesztu, wieloletnia praca we Wrocławskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Ogólnego). Dzięki wspomnieniom autora, możemy poznać wiele cennych informacji na temat budownictwa w PRL. Autor dokładnie opisuje swoją działalność w Polskim Towarzystwie Miłośników Astronomii i Wrocławskim Towarzystwie Obserwatorów Nieba. W ostatnim rozdziale wspomina o zasłużonych ludziach dla Wrocławia, pochodzących z Huciska Nienadowskiego. Jako dodatek załącza krótką biografię Kazimierza Iwanowskiego. Zakres chronologiczny: 1913-1993 Miejsca wydarzeń: Hucisko Niewiadomskie (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Nienadowa (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Wrocław, Strachowice (woj. dolnośląskie), Lubań Śląski (woj. dolnośląskie), Wąsocz Grajewski (woj. podlaskie), Budapeszt (Węgry), Grodziec (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie)

Wspomnienia Adama Bronieckiego - żołnierza, który dołączył do nowoformowanej I Dywizji Piechoty wojska Polskiego, nazwanej później od imienia Tadeusza Kościuszki. Opisuje w nich swoją drogę, kampanię która przebył podczas wojny z pod Lenino aż po Berlin. Skupia się na opisie bitwy pod Lenino i o warszawską Pragę. W drugiej części opisuje operację forsowania Odry na Pomorzu Zachodnim.

Siostra Gerarda Genowefa Fiut opowiada historię działalności sióstr zakonnych ze Zgromadzenia Rodzina Maryi w Hucisku i Nienadowie. Opiera sie przy tym na swoich wspomnieniach oraz na przekazach siostry Ireny Maryniuk, tutejszej nauczycielki. Ze wspomnień wyłania się obraz życia na wsi przed wojną, w tym życia religijnego. Opisuje działalność misyjną, oświatową, medyczną i kulturalną sióstr, a także stosunek społeczeństwa do nich. Ukazana jest również rola hrabiostwa Milczewskich, we wspieraniu ochronki, którą prowadziły siostry. Wspomniana jest również okupacja niemiecka podczas II wojny światowej oraz pokrótce czasy komunizmu. Na końcu autorka relacji, przedstawia dalsze losy zakonnic oraz wspomina Święto Bożego Ciała. Zakres chronologiczny: 1906-2003 Miejsca wydarzeń: Nienadowa (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Hucisko Nienadowskie (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Dubieck (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Kraków,Częstochowa

Wspomnienia Eugeniusza Czagana spisane po jego śmierci przez córkę - Dorotę. Są to wspomnienia o jednym z Wrocławian, który bez reszty oddał się budowaniu przemysłu fermentacyjnego i spożywczego w stolicy dolnego Śląska. Pracował w: "Polmosie", Wrocławskich Zakładach Przemysłu Piekarskiego, Zakładach Piwowarskich we Wrocławiu, Spółdzielczych Zakładach Piekarsko-ciastkarskich we Wrocławiu i w "Przeglądzie Piekarskim i Cukierniczym". Wewnątrz znajduje się także krótki życiorys spisany przez bohatera wspomnień. Praca zawiera sporo zdjęć będącymi ilustracjami tematu. Zakres chronologiczny: 1930-2009

Wspomnienia dziewczynki z czasów II wojny światowej. Opisuje jak wyglądała okupacja niemiecka na terenie jej rodzinnego miasta -Tomaszowa Mazowieckiego, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej, najpierw do miasta: Żelazny Bród, a później Hohenelbe. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. Na uwagę wskazuje ciekawy opis relacji Polaków z obywatelami innych państw. W ostatniej części przedstawia dalsze losy swojej matki i swoje. Zakres chronologiczny:1939-1945/1990 Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj.łódzkie), Żelazny Bród (dziś. Zelezny Brod -Czechy), Hohenelbe (dzis. Vrchlabi -Czechy), Zielona Góra, Wrocław.

Autobiografia Zbigniewa Pohla. Autor na początku przedstawia po krótce losy swojej rodziny, aż do II wojny światowej i napaści ZSRR na Polskę. Następnie wspomina o wywiezieniu i pobycie na Syberii oraz aresztowaniu swojego ojca i zesłania go do łagru. W dalszej części opowiada o swojej edukacji oraz o pracy dydaktycznej na Politechnice Wrocławskiej. Przedstawia także swój stosunek do obecnej władzy, opisuje swoją działalność w opozycji oraz represje jakie go z tego powodu spotkały. Zakres chronologiczny: 1897-1990 Miejsce wydarzeń: Nowogródek (Białoruś), Wrocław, Gniezno

Wspomnienia młodej dziewczyny Anny Jeleńskiej, z okresu II wojny światowej. Autorka opisuje działania wojenne w rodzinnej wsi na Białorusi, następnie jak wyglądała okupację niemiecka na tym terenie, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. We wspomnieniach znajduje się ciekawy opis: Bożego Narodzenia, obchodzonego przez Niemców. Relacja kończy się wyzwoleniem przez wojska amerykańską. Zakres chronologiczny: 1941-1945 Miejsca wydarzeń: Witebsk (Białoruś), Wilno (Litwa), Erfurt (Niemcy)

fragment wstępu ... Scenariusz "Bez Nienawiści" składa się z fragmentów wspomnień nadesłanych na konkurs ogłoszony w maju 1989 przez Komitet Pamięci Ofiar Stalinizmu w Polsce, we Wrocławiu .... W scenariuszu znajdują się fragmenty wypowiedzi Sybiraków cytowane in extenso, zgodne z tekstem oryginałów pochodzące  z archiwum Komitetu Pamięci Ofiar Stalinizmu - Instytutu Badań Stalinizmu i Patologii Władzy. Teksty podzielono na 5 działów: I. Wojna i okupacja sowiecka; II. W drodze na Sybir; III. Na zesłaniu; IV. Stalinowskie represje w PRL; V. Powojenne ofiary KGB.

Wspomnienia młodego chłopca, który podczas II wojny światowej został wraz z rodziną przewieziony na tereny ówczesnej III Rzeszy w okolice Wrocławia do pracy przymusowej. Następnie zostaje oddzielony od matki i zmuszony do pracy w okolicznych wsiach (Lubań Śląski, Rogoźnica). Opisuje jak wygladały warunki pracy u poszczególnych Bauerów, jak go karmiono i traktowano. Wspomina o swoich odwiedzinach w obozie Gross-Rosen, do którego zawoził zaopatrzenie, wspomina o relacjach z więźniarkami. Wspomnienia kończy wkroczenie Armii Czerwonej i ucieczka Niemców do Drezna. Zakres chronologiczny 1939-1945

Wspomnienia Ireny Bondarowicz z okresu zesłania do azjatyckiej części ZSRR podczas II wojny światowej. Opisuje w nich moment aresztowania, podróży i przyjazdu na miejsce. Skupia się na niuansach życia codziennego, opisuje dokładnie warunki panujące na miejscu, pracę, do wykonywania której byli zmuszeni aby przeżyć. Opisuje działanie polskiej ambasady w pomocy Polakom przebywającym na zesłaniu. Ciekawie ujmuje sposoby w jaki spędzane były przeróżne święta, oraz zwyczaje. Pod koniec relacji skupia się na swojej pracy na rzecz domu dziecka, który pomagała prowadzić. Zakres chronologiczny: 1940-1946 Miejsca wydarzeń: Atbasar, Aktiubińsk

Wspomnienia Adama Żarskiego dot. II wojny światowej spędzonej w Borysławiu, okupacji radzieckiej i niemieckiej, działalności w Armii Krajowej, walk partyzanckich, schwytania przez władze komunistyczne, wywózce do Kazachstanu, ciężkich warunków pracy w obozach pracy, głodu, biedy. Autor opisuje szczegółowo kilka sytuacji, które obrazują rzeczywistość polskich zesłańców. Maszynopis został wydrukowany w 2003 r. przez Wrocławską Drukarnię Naukową PAN pod tytułem: "Okupacyjne wspomnienia z Borysławia i opowiadania z ZSRR".

Relacja Marii Popławskiej, opisuje losy swojej rodziny podczas II wojny światowej. Jeszcze na początku zostają oni ewakuowani (ojciec pracował w banku) na Lubelszczyznę (droga do miejsca docelowego, warunki życia pod okupacją, reakcja ludności cywilnej na wejście armii T. Kościuszki i ogłoszenia końca wojny). Druga część relacji dotyczy powojennych losów Świadka (edukacja, liczne przeprowadzki związane z pracą śpiewaczki operetkowej, rozwój życia kulturalnego m.in. w Bydgoszczy i Szczecinie).Zakres chronologiczny: 1939-1978Miejsca wydarzeń: Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wolica (woj. lubelskie), Rumunia, Zaleszczyki (woj. tarnopolskie, ob. Ukraina), Lublin (woj. lubelskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Bydgoszcz (woj. woj. kujawsko-pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Paryż (Francja).

Jadwiga Materna z domu Podoba opisuje dzieciństwo w Wilnie podczas II Wojny Światowej, szkolnictwo i życie religijne w Wilnie, relacje pomiędzy ludnością polską a litewską, sytuacje ludności żydowskiej w Wilnie podczas wojny, uwięzienie i wywózkę na Sybir ojca a także repatriacje na Ziemie Zachodnie i Północne.   Zakres chronologiczny: 1934-2000   Miejsca wydarzeń: Wilno (Litwa), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jawornik (pow. myślenicki, woj. małopolskie), Odessa (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Relacja Aleksandry Otorowskiej opisuje losy Świadka i jego rodziny podczas zesłania na Syberię, a następnie powrót do Polski. Losy polskich sierot ewakuowanych ze Związku Radzieckiego. Czasy powojenne, przeprowadzki i poszukiwanie pracy. Opisy wydarzeń ze stanu wojennego.Zakres chronologiczny: 1941-1992 Miejsca wydarzeń: Janów (obecnie Białoruś), Barnauł (Rosja), Jangijul (Uzbekistan), Taszkient (Uzbekistan), Kitab (Uzbekistan), Teheran (Iran), Isfahan (Irak),Genua (Włochy), Rzym (Włochy), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Stare Jabłonki (woj. warmińsko-mazurskie), Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Relacja Danuty Marciniak opisuje przeżycia Świadka związane z mordami dokonywanymi na ludności polskiej przez ukraińskich nacjonalistów na terenach Galicji Wschodniej i Wołynia, działalność w AK jako łączniczka i sanitariuszka. W 1945r. przesiedlenie do Szczecina, odgruzowywanie, organizacja życia w mieście, podjęcie pracy.Zakres chronologiczny: 1939-1946 Miejsca wydarzeń: Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Lwów (dawniej woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Franciszka Pawluczuka opisuje losy rodziny Świadka podczas II wojny światowej, kopanie okopów, pomoc Radzieckim więźniom, epidemia tyfusu we wsi, wyjazd brata na roboty do Niemiec, kradzieże, egzekucje, przeszukania gestapo. Relacje z partyzantami, sytuacja we wsi podczas Akcji Wisła, edukacja podczas wojny i w okresie PRL, śmierć J.Stalina, wyjazd na Ziemie Zachodnie. Zakres chronologiczny: 1939-1968Miejsca Wydarzeń: Wólka Polinowska (woj. lubelskie), Jakówki (wieś, woj. lubelskie), Konstantynów (woj. lubelskie), Solinki (woj. lubelskie), Komarno (woj. lubelskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Michała Haniszewskiego, opisuje okupację radziecką, a następnie niemiecką we Lwowie, bombardowanie, ponowne zajęcie miasta przez Rosjan, napady band ukraińskich. Wyjazd na Ziemie Zachodnie, relacje z ludnością zamieszkującą te tereny. Przynależność do powojennego harcerstwa, działalność ojca Świadka w WiN. W latach osiemdziesiątych współuczestnictwo w prowadzeniu nielegalnej drukarni Solidarności.Zakres chronologiczny: 1939-1982 Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Pyskowice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Dżuryn (Ukraina), Żmigrród (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie)

Helena Zubowska opisuje losy swojej rodziny zamieszkałej w Obertynie, przesuwanie się linii frontu podczas działań wojennych, działalność UPA w okolicach Obertyna, życie codzienne podczas wojny, problem głodu, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie i Północne, organizację powojennego życia w Siedlcach, zniszczenia wojenne we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1935-1980   Miejsca wydarzeń: Obertyn (pow. horodeński, woj. stanisławowskie), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zadubrowce (Ukraina), Radwanice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Marcinkowice (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Tadeusz Osicki opisuje lata II wojny światowej, okupację sowiecką i niemiecką, pracę ojca w Korpusie Ochrony Pogranicza, zagładę wołyńskich Żydów, strach przez wywózkami na Sybir, obozy internowania dla Polaków na Węgrzech, walki między Niemcami a Rosjanami, mordy Polaków przez Ukraińców, repatriację na ziemie zachodnie i edukację.   Zakres chronologiczny: 1939-2000   Miejsca wydarzeń: Mizocz (pow. zdobunowski, woj. wołyńskie), Wilejka (woj. wileńskie), Łuck (woj. wołyńskie), Równe (woj. wołyńskie), Łódź (woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bytom (woj. śląskie), Gliwice (woj. śląskie), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie)

Adam Nowak opisuje życie podczas II wojny światowej pod niemiecką okupacją, bombardowania, wywózki na roboty do Niemiec, pracę w niemieckich zakładach przemysłowych, walki pomiędzy niemieckimi a radzieckimi wojskami, czas odbudowy zniszczeń wojennych oraz aresztowania żołnierzy AK przez funkcjonariuszy UB.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Wadowice (woj. małopolskie), Andrychów (pow. wadowicki, woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Bogumin (Czechy), Częstochowa (woj. śląskie), Inwałd (woj. małopolskie), Kalwaria Zebrzydowska (pow. wadowicki, woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Tarnów (woj. małopolskie), Krzystkowice (woj. lubuskie), Żywiec (woj. śląskie)

Maria Pawliczak opisuje okres II wojny światowej na Wołyniu, zmiany w relacjach między Polakami a Ukraińcami, rzeź ludności polskiej, transport ludności polskiej na Ziemie Zachodnie i Północne, funkcjonowanie Pańswoywych Urzędów Repatriacyjnych, pierwsze lata na Ziemiach Zachodnich, relacje między dziećmi polskimi a niemieckimi.   Zakres chronologiczny: 1935-1950   Miejsca wydarzeń: Kostopol (woj. wołyńskie), Chełm (woj. lubelskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Romanów (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Ziębice (woj. dolnośląskie)

Zbigniew Pawęska opisuje okupację niemiecką podczas II wojny światowej, zagładę Żydów, pacyfikacje polskich wsi, relacje Polaków z austriackimi żołnierzami, losy partyzantów, relacje z czerwonoarmistami, późniejsze aresztowanie i przesłuchanie przez UB, lata spędzone w więzieniach w latach pięćdziesiątych jako więzień polityczny.   Zakres chronologiczny: 1939-2008   Miejsca wydarzeń: Malenik (woj. lubelskie), Tarnogórd (pows. biłgorajski, woj. lubelskie), Bobolice (pow. myszkowski, woj. śląskie), Domaszków (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Ząbkowice Śląskie (woj. dolnośląskie), Międzylesie (woj. dolnośląskie). Jaworzono (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie)

Czesław Palczak, opisuje lata wojenne we wsi Konkolniki i Stanisławowie, relacje pomiędzy różnymi grupami narodowymi, okupację niemiecką i radziecką, eksterminację ludności polskiej podczas rzezi wołyńskiej, naloty i bombardowania, ucieczkę do Stanisławowa, wywózkę na zachód,osiedlenie się w Legnicy i przybycie na studia do Wrocławia.   Zakres chronologiczny: 1939-2000   Miejsca wydarzeń: Konkolniki (dawny powiat rohatyński, woj. stanisławowskie), Stanisławów (daw. woj. stanisławowskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zaleszczyki (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Krasnojarsk (Rosja), Słoboda Konkolnicka (Ukraina), Gliwice (woj. śląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Wilno (Litwa)

Jan Matelski opisuje wybuch II Wojny Światowej, ucieczkę w stronę Warszawy, spotkanie armii niemickiej, wyjazd do Poznania, aresztowanie i prace w zakładach lotniczych, nadejście wojsk radzieckich, masowe grabieże dokonywane przez Armię Czerwoną i problem alkoholizmu wśród czerwonoarmistów. Poszukiwanie pracy na Ziemiach Zachodnich i Północnych.   Zakres chronologiczny: 1939-1978   Miejsca wydarzeń: Boguszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gniewków (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Gniezno (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Jugowice (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kartuzy (woj. pomorskie), Kutno (woj. łódzkie), Łask (woj. łódzkie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Sochaczew (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. donlośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wejherowo (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wronki (pow. szamotulski, woj. wielkopolskie), Zbąszyń (pow. nowotymski, woj. wielkopolskie)

Relacja Bożeny Łukaszek rozpoczyna się od momentu wybuchu Powstania Warszawskiego. Decyzja ojca Świadka o przeprowadzce do Pruszkowa, obóz przejściowy, wypędzenia ludności Polskiej przez Niemców po kapitulacji stolicy, wywózki, łapanki. Po wojnie wyjazd na Ziemie Zachodnie, życie codzienne z rodowitymi mieszkańcami tych terenów. Zakres chronologiczny: 1944-1945Miejsca wydarzeń: Włochy (obecnie dzielnica Warszawy), Pruszków (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kudowa- Zdrój (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie), Łódź (woj. łódzkie), Koluszki (woj. łódzkie)

Tadeusz Medyński opisuje swoje dzieciństwo spędzone na Kresach Wschodnich, relacje między ludnością Polską i Ukraińską w trakcie II wojny światowej (napady, grabieże). Przejście wojsk niemieckich przez miejscowość.
Zakres chronologiczny: 1940-1944
Miejsca wydarzeń: Barysz (dawniej woj. tarnopolskie, obecnie Ukraina), Mazury, Tarnopol, Buczacz

Irena Kosiecka, opisuje wojenne losy swojej rodziny mieszkającej na terenach Kresów Wschodnich, współżycie z Ukraińcami, mordy, grabieże, opór stawiany przez Polaków. Wysiedlenie z rodzinnych stron i osiedlenie się na Dolnym Śląsku oraz życie w nowej "małej ojczyźnie".Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Tiutków (obecnie Ukraina), Słobódka (obecnie Ukraina), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Mrozów (pow. sieradzki, woj. dolnośląskie), Strusów (obecnie Ukraina), Trembowla (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie)

Kazimierz Medyński opisuje lata wojenne w Połańcu, życie podczas niemieckiej okupacji, exodus połanieckich Żydów, działalność oddziału partyzanki "Jędrusie", ukrywanie Żydów, późniejsze lata wojenne w Warszawie, walki i życie codzienne ludności cywilnej w czasie Postania Warszawskiego, wkroczenie wojsk radzieckich, życie w okresie stalinizmu a także późniejszą działaność opozycyjną.   Zakres chronologiczny: 1936-1990   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Połaniec (pow. staszowski, woj. świętokrzyskie), Łomianki (pow. warszawski, woj. świętokrzyskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Izabelin (pow. warszawski, woj. mazowieckie), Busko Zdrój (pow. buski, woj. świętkorzyskie)

Rudolf Tauer, świadek walk o Festung Breslau, opisuje życie w przedwojennym Wrocławiu, działaność Domu Polskiego, duszpasterstwa Polaków przy kościele św. Marcina, harcerstwo polskie, polskie bursy, wybuch II Wojny Światowej, represje na ludności polskiej, aresztowania członków Związku Polaków, przydział do Volkssturmu, obozy pracy, życie podczas oblężenia Wrocławia, decyzję o pozostania w Polsce po wojnie, trudności jakie napotykał przez wzgląd na pochodzenie z polsko-nimieckiej rodziny, działaność Towarzystwa Miłośników Wrocławia po 1957 roku.   Zakres chronologiczny: 1922-1960   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Sieradz (woj. łódzkie), Twardogóra (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Międzybórz (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Goszcz (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Grodzisk Wielkopolski (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Mauthausen (Austria), Londyn (Wielka Brytania), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie)

Świadek opisuje swoje życie. Urodzony w 1930 r. w Gliwicach, posiadał w przedwojennym Wrocławiu rodzinę i znajomych, dzięki czemu opisuje dokładnie wygląd i wydarzenia z czasów oblężenia miasta przez Armię Radziecką. Po wojnie rozpoczyna prace w kopalni aż do 1950 r. Dwa lata później kończy szkołę baletową i otrzymuje angaż w operetce śląskiej, problemy w pracy i decyzja o przeprowadzeniu się do Wrocławia w 1956 r. Dostanie angażu w operetce wrocławskiej, gdzie pracuje aż do emerytury. Problemy z wyjazdem do rodziny w Niemczech. Współpraca ze szkołą w Tęczynie. Dalsze wyjazdy po obaleniu muru berlińskiego.Zakres chronologiczny: 1944-2000 Miejsca wydarzeń; Wrocław (woj. dolnośląskie), Tęczyn (woj. zachodniopomorskie), Gliwice (woj. śląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Racibórz (woj. śląskie), Bytom (woj.śląskie), Katowice (woj. śląskie), Hamburg (Niemcy), Sopot (woj. pomorskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie)

Helena Gryśkowa, opisuje sytuacje Polaków na Wołyniu po wybuchu II wojny światowej, relacje z ludźmi narodowości ukraińskiej, wywózka całej rodziny na Syberie i ich życie codzienne w tym miejscu. Reakcje ludności polskiej na pakt Sikorski- Majski.Wstąpienie do I Samodzielnego Batalionu Kobiecego im. Emilii Plater oraz przystąpienie do szkolenia oficerskiego, po paru miesiącach przeniesienie do Szkoły Oficerskiej w Murom. W 1943 r. świadek został skierowany do I Korpusu Wojska Polskiego, a następnie do III Zapasowego Pułku Piechoty w 1944 r. Dostanie rozkazu wyjazdu do Rzeszowa by sformować X Dywizje Wojska Polskiego i przejście z nim aż po Breslau.Zakres chronologiczny: 1939 - 1945Miejsca wydarzeń: Murom (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Włodzimierz Wołyński (daw. woj. wołyńskie, obecnie Ukraina), Lublin (woj. lubelskie), Chełm (woj. lubelskie), Katowice (woj. śląskie), Hrubieszów (woj. lubelskie), Smoleńsk (Rosja), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Rzeszów (woj. podkarpackie)

Bogna Grabowska z domu Czaplińska, wywodził się z ziemiańskiej rodziny, opisuje w relacji losy swojej rodziny. W dalszej części skupia się na II wojnie światowej: pomoc partyzantom ukrywającym się w lasach niedaleko jej domu, ślub świadka z Jerzym Grabowskim w 1940 r., życie codzienne w okupowanej Polsce, zamordowanie męża przez gestapo. Udział w Powstaniu Warszawskim najpierw w roli łączniczki, a później sanitariuszki. Przeprowadzka na pomorze i pomoc starszej siostrze (Ruta Czaplińska) w działaniach konspiracyjnych NZW, podjęcie decyzji o ujawnieniu się (Amnestia z dn. 22.02.1947 r.). Przeprowadzka do Malborka, a następnie do Wrocławia w 1948 r. Kontynuacja studiów na Wydziale Rolnictwa na Uniwersytecie Wrocławskim. W latach 1951-1969 rozpoczęcie pracy jako asystent w Wyższej Szkole Rolniczej. Zaangażowanie świadka w marzec 1968 r. Zakres chronologiczny: 1920-1969 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Mrzezin (woj. pomorskie), Książenice (woj. mazowieckie), Wacławów (woj. mazowieckie), Sory (Litwa), Zułowo (Litwa), Sołdanów (woj. warmińsko-mazurskie), Syczyn (woj. lubelskie), Kroczew (woj. lubeslkie), Radom (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Zwoleń (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Opypy (woj. mazowieckie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Malbork (woj. pomorskie)

Julian Głuchowski, opisuje wkroczenie najpierw wojsk niemieckich, a następnie rosyjskich do Lwowa. Przedstawia losy ojca świadka, który działał w AK. Ucieczkę całej rodziny z Kresów Wschodnich, powojenną rzeczywistość. Przynależność do grupy oporu- Młodzieżowych Brygad AK, a następnie pozbawienie wolności na okres 3 lat, obóz pracy w Jaworzynie. Wieloletnie represje (niemożność podjęcia studiów, wielokrotne zwolnienia z pracy). W stanie wojennym członek „Solidarności Walczącej”, ukrywał w swoim mieszkaniu Kornela Morawieckiego, kolportował prasę podziemną. Zakres chronologiczny: 1939-1990 Miejsca wydarzeń: Lwów (obecnie Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Ostróda (woj. warmińsko- mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)    

Józefa Stefanienko, opisuje okupacje niemiecką na Kresach Wschodnich, pomoc materialną udzieloną przez matkę świadka dla ludności narodowości Żydowskiej, napad Ukraińców na wagony przewożące przesiedleńców. Wspomina również o referendum ludowym (3xtak) z 1946r.Zakres chronologiczny: 1939-1946Miejsca wydarzeń: Sądowa Wisznia (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Chorośnica (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Mościska (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Mielin

Zdzisław Maliszewski, opisuje sytuacje rodziny byłego legionisty podczas II wojny światowej, przejście wojsk niemieckich, likwidacje getta w Skałacie, ukrywanie Żydówki w domu rodzinnym,zmuszenie do wyjazdu na Ziemie Zachodnie. Zakres chronologiczny: 1939-1955   Miejsca wydarzeń: Horodnica ( Ukraina), Skałat (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Berezowice (Ukraina), Borszczów (Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Chodaczków Wielki (Ukraina), Chróścina (pow. siematycki, woj. podlaskie), Czortków (Ukraina), Częstochowa (woj. śląskie), Hadyńkowce (Ukraina), Lwów (Ukraina), Opole (woj. opolskie), Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Piszczatyńce (Ukraina), strzelce Opolskie (woj. opolskie), Wołoczyska (Ukraina), Kołodziejówka (Ukraina), Berlin (Niemcy)

Władysław Czyżewski, opisuje życie codzienne w Prusach Wschodnich podczas wojny, zbrodnie Armii Czerwonej, powojenne losy tj. powołanie na 2 lata do wojska do tzw, Batalionów Budowlanych, wznowienie nauki w liceum, Studium Nauczycielskim, a następnie na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu, podjęcie pracy jako nauczyciel historii, aktywność w prasie podziemnej jako publicysta, reakcje społeczeństwa na wprowadzenie Stanu Wojennego, internowanie. Zakres chronologiczny: 1939-1989 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Bytom (woj. śląskie), Drezdenko (woj. lubuskie), Strzelce Krajeńskie (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Horodeczno (Białoruś), Baranowicze (Białoruś), Mińsk (Białoruś), Brześć (Białoruś), Smoleńsk (Rosja)  

Jan Walukiewicz, opisuje życie codzienne podczas wojny, udział w działaniach partyzanckich - Bataliony Chłopskie, życie w PRL. Zakres chronologiczny: 1939 - 1994   Miejsca wydarzeń: Wilno (woj. wileńskie, obecnie Litwa), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie)

Antoni Marcinko,opisuje życie podczas wojny w rodzinnej wsi, okupacje: niemiecką i radziecką, warunki życia i głód, traktowanie przez okupantów, wywózki na Syberie, napady i mordy dokonywane przez ludność Ukraińską, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, warunki mieszkaniowe, życie codzienne i rodzinne. Zakres chronologiczny: 1939-1955   Miejsca wydarzeń: Winniki (woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Oświęcim (woj.małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Jarosław (woj. podkarpackie), Kluczbork (woj. opolskie), Kraków (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Przemyśl (woj. podkarpackie)

Jadwiga Moskal, opisuje nastroje panujące pośród ludności pochodzenia polskiego i ukraińskiego na Kresach Wschodnich, napaści, rabunki, morderstwa dokonywane przez Ukraińców, wyjazd ostatnim transportem ze Lwowa na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1939-1945   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Chociwel (woj. zachodniopomorskie), Podhojce (woj. tarnopolskie), Stanisławów (Ukraina)    

Tadeusz Piekarczuk, opisuje migracje na Ziemie Zachodnie, trudy życia codziennego, Pierwszą Komunię Św., powstawanie szkolnictwa, rabunki dokonywane przez Rosjan, odbudowę przemysłu. Zakres chronologiczny: 1945 - 1980   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (woj. dolnośląskie), Cucułowsce (daw. woj. stanisławowskie, obecnie Wilchiwci, Ukraina), Oława (woj. dolnośląskie), Nowy Tomyśl (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Chwałowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie)

Józefa Mikołajczak, opisuje wydarzenia związanie z przejściem frontu niemiecko-radzieckiego w 1944 r. przez teren Bieszczad, stosunki polsko-ukraińskie w czasie okupacji niemieckiej, przesiedlenie na tereny Opolszczyzny i relacje z ludnością niemiecką. Zakres chronologiczny: 1939-1946Miejsca wydarzeń: Katynia (woj. lwowski, obecnie Ukraina), Namysłów (woj. opolskie), Jelcz-Laskowice (woj. dolnośląskie), Arłamów (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Dobromil (Ukraina)

Mieczysław Maćkała, kresowianin opisuje relacje pomiędzy trzema grupami narodowościowymi (Polakami, Ukraińcami, Żydami) w okresie XX-lecia międzywojennego oraz w trakcie II wojny światowej na terenach wschodnich. Świadek opowiada o okupacji sowieckiej, a następnie o wkroczeniu wojsk niemieckich na Kresy. Wspomina przy tym o grabieżach, wywózkach na Syberie oraz o rzeziach dokonywanych przez Ukraińców na Polakach. Ostatnie minuty relacji skupiają się na czasach powojennych kiedy to rodzina Świadka przyjeżdża na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1932- lata 50-te XX w.   Miejsca wydarzeń: Rychcice, Drohobycz (dwa. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Strzelin (woj. dolnośląskie), Lublin (woj. lubelskie), Workuta (Rosja), Bronica (Ukraina), Sambor (Ukraina)

Relacja dotyczy życia Mariana Hawryszczyszyna, opisuje w niej sytuacje Polaków na przedwojennych Kresach, działalność starszego brata w harcerskiej organizacji podziemnej, uniknięcie wywozu całej rodziny na Syberię, wyjazd na nowo przyłączone tereny Polski, życie codzienne w PRL, manifestacje w Centrum Naukowo-Produkcyjnym Podzespołów i Urządzeń Elektronicznych "UNITRA-DOLAM".   Zakres chronologiczny: 1945 - 1983   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Lwów (Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Gliwice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)