Kieszonkowy kalendarz, każdy miesiąc zilustrowany wydarzeniem z historii PRL.

Niewypełniony druk meldunku o zatrzymaniu, stosowany przez Milicję Obywatelską

Fotokopia pisma Ślepowron, nr 7, kwiecień, Wrocław 1983, ss. 4

recto: votum nieufności wobec Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki Jerzego Nawrockiego, wystosowane przez strajkujących studentów Uniwersytetu Wrocławskiego; verso: opis działań ministra Nawrockiego w związku tzw. sprawy radomskiej

Portret współczesny Anny Łaski. Anna Łaska urodziła się 3 lutego 1930 r. w Kamionce Małej (powiat Kołomyja, województwo stanisławowskie). Była jedynaczką. Jej ojciec był policjantem śledczym w miejscowości Gody-Turka, jej matka zajmowała się wychowywaniem córki i pracą na roli. Po wybuchu II wojny światowej rodzina została rozdzielona. Anna została z matką i dziadkami ze strony matki. W czasie działań wojennych rodzina kilkakrotnie przenosiła się, m.in. pod rumuńską granicę, do Tułowy, do Kołomyi, a docelowo (w 1946 r.) do Oławy. Anna wielokrotnie wracała do miejsca pochodzenia, pierwszy wyjazd miał miejsce w 1956 r. W 1947 r. Anna wyszła za mąż; miała z mężem trójkę dzieci. Mąż zmarł w 1988 r. Obecnie mieszka sama w tym samym domu, w którym rodzina zamieszkała w 1946 r.

Portret współczesny Genowefy Urbanowicz. Skrócony biogram zawierający podstawowe informacje o Świadku Historii
(ok. 500 znaków): Genowefa Urbanowicz urodziła się 02.10.1935r. we wsi Łosza (dzisiejsza Białoruś). W wieku dziesięciu lat, po wojnie, razem z rodzicami zamieszkali we wsi Rudgierzowice, niedaleko Świebodzina, na tzw. terenach odzyskanych. Tam skończyła szkołę i poznała swojego męża- Bolesława. W wieku dwudziestu lat wyszła za mąż. W 1959 r. Razem z rodziną zamieszkała w Gdyni, gdzie najpierw pracowała na kolei, a następnie w rzeźni w laboratorium.

Portret współczesny andrzeja Matulewicza. Urodził się 4 listopada 1940 r. w Wilnie, na Kresach Wschodnich. W latach 1947–1953 uczęszczał do Szkoły Podstawowej nr 36 w Gdańsku-Oliwie. W 1954 r. rozpoczął naukę w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Gdyni-Orłowie. 21 października 1961 r. zawarł związek małżeński z Mirosławą Cebulską, a w 1962 r. urodziła się jego córka Jolanta. Zawodowo był związany z Gdańskim Urzędem Morskim w Gdyni, a w 2008 r. przeszedł na emeryturę.

Portret współczesny Krzysztofa Bieżuńskiego. Krzysztof Bieżuński, (ur. w 1960 roku), w 1980 roku pracował w zajezdni przy ul. Grabiszyńskiej jako mechanik. Gdy rozpoczęły się strajki, wziął w nich czynny udział. Był jednym z organizatorów (technicznych) drukarni strajkowej. Po zakończeniu strajków dalej, aż do końca PRL-u, zajmował się drukiem prasy opozycyjnej, a po 1989 drukował materiały wyborcze dla Kornela Morawieckiego podczas wyborów prezydenckich. Był członkiem Solidarności Walczącej. Podczas odbywania rocznej pracy w kopalni Borynia (w ramach służby wojskowej) zapisał się również do Solidarności.

Portret współczesny Eugeniusza Jacyszyna. Eugeniusz Jacyszyn, urodzony 29.11.1954 r. w Skwierzynie koło Gorzowa Wielkopolskiego. Rodzina zamieszkiwała w Murzynowie (do ok. 1964 r.), a następnie przeprowadziła się do Szczawna Zdroju. Ukończył technikum ekonomiczne w Wałbrzychu. W 1974 roku wstąpił do Metropolitarnego Wyższego Seminarium Duchownego we Wrocławiu. 29.08 1980 roku, jako diakon, brał udział w mszy świętej podczas strajku w Zajezdni przy ul. Grabiszyńskiej we Wrocławiu. Wyświęcony na kapłana w 1981 r. Jako wikariusz posługiwał w Legnicy (parafia Św. Trójcy), Polanicy Zdroju i Karpaczu. Od 1992 r. proboszcz w Radomierzu. Zaangażowany w duszpasterstwo opozycji.

Portret współczesny Bohdana Jetza. Bohdan Jetz (ur. 1954 we Wrocławiu) – przedsiębiorca transportowy. Bezpośredni uczestnik wydarzeń strajkowych z sierpnia 1980 roku we Wrocławiu. Obserwował od najmłodszych lat działalność ojca i starszego brata Tomasza Surowca w branży transportowej. Ojciec prowadził przedsiębiorstwo przewozowe w latach 50. w Łodzi –
dorożkarskie, a następnie cała rodzina przeprowadziła się do Wrocławia. Absolwent Lotniczych Zakładów Naukowych i studium kulturalno–oświatowego. Służył w Bazie Lotnictwa Morskiego w Siemirowicach. Pracował na kolei. Od 1979 roku pracownik wrocławskiego MPK, a następnie od 1983 w przedsiębiorstwie taksówkowym. Pomiędzy tymi wydarzeniami uczestniczył w strajku 7. zajezdni autobusowej. Więziony i internowany za działalność opozycyjną.

Akt oskarżenia przeciwko Januszowi Lasce w związku z jego działalnością opozycyjną

Zaświadczenie o przebytym przez Janusza Laskę leczeniu w Klinice Chorób Wewnętrznych i Zawodowych Akademii Medycznej we Wrocławiu w dniach 04.02.1985-14.02.1985, podpisała Jolanta Antonowicz

Inc.: Pokrzywdzony Janusz Laska, imieniem którego działa jego pełnomocnik adw. dr Aranka Kiszyna, składa niniejszym zażalenie na postanowienie Prokuratora Rejonowego z dn. 6 lipca 84...

Postanowienie o uchyleniu tymczasowego aresztu w stosunku do Janusza Laski, podpisał wiceprokurator Prokuratury Rejonowej Andrzej Kaucz

okazicielem legitymacji Edward Jaremko (którego zdjęcie i podpis na s. 2) zam. we Lwowie przy ul. Lwowskich Dzieci dziś: Turgieniewa, uczeń pierwszej klasy; ważność legitymacji przedłużana co miesiąc od września 1943 r. do lipca 1944 r.;

Portret współczesny Jacka Kowalskiego. Jacek Kowalski (ur. w Jeleniej Górze) – absolwent pedagogiki kulturalno-oświatowej na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie zaangażował się w działalność radia studenckiego. W Jeleniej Górze odbywał zasadniczą służbę wojskową. Związany z wrocławskim Polskim Radiem, z ramienia którego przygotowywał materiał o strajkującej w sierpniu 1980 roku zajezdni autobusowej nr 7 we Wrocławiu, a następnie o sytuacji w całym kraju. Został przewodniczącym radiowej Solidarności. Internowany w Nysie w czasie stanu wojennego. Dotknęło go wykluczenie zawodowe w związku z działalnością opozycyjną i w 1983 roku zdecydował się wraz z żoną na wyjazd do Francji.

Portret współczesny Józefa Pieńkowskiego. Józef Pieńkowski, od od kwietnia 1980 r. do emerytury we wrocławskim MPK (zajezdnie przy ul. Grabiszyńskiej i Obornickiej), gdzie pracował jako kierowca autobusu. Uczestniczył w strajku Zajezdni nr VII w sierpniu 1980 r. Pomagał wówczas w ochronie (patrolowaniu) ogrodzenia zakładu. Podczas strajku wstąpił do Solidarności.

Skrócony biogram zawierający podstawowe informacje o Świadku Historii
(ok. 500 znaków): Kazimierz Maćkowiak urodził się 14 stycznia 1923 roku. Od najmłodszych lat mieszkał we wsi Strzelce, położonych w gminie Mogilno, w województwie kujawsko - pomorskim. Tam też odkrył w sobie pasję do gry na organach. Lata okupacji przeżył w rodzinnych stronach, doświadczając represji ze strony okupanta niemieckiego. W pierwszych miesiącach 1945 roku wcielony do wojska ludowego. W latach 1944-1947 pracował w magazynie lotniczym . Po wojnie zajmował się rodzinnym gospodarstwem. Całe swoje życie związał z muzyką kościelną. Kształcił się w tym zakresie i sam udzielał lekcji.

Portret współczesny świadka historii, Stanisława Kowalskiego.

Portret współczesny Haliny Węglińskiej. Halina Węglińska urodzona 3 stycznia 1920 roku w Łyszkowicach, niedaleko Łowicza. 99-letnia i prawdopodobnie najstarsza aktywna członkini Uniwersytetu Trzeciego Wieku (oddział w Zielonej Górze).

Portret współczesny Aleksandra Tarnawskiego. Aleksander Tarnawski ps. „Upłaz”urodził się 8 stycznia 1921 r. w Słocinie, Rzeszów w rodzinie nauczycielskiej, Jan i Maria zd. Bereś. W 1924 r. wraz z rodzicami przenosi się do Gliwic. Absolwent Gimnazjum Państwowego w Chorzowie, które ukończył w 1938 r. W tym samym roku rozpoczął studia na Wydziale Chemii Uniwersytetu Lwowskiego. We wrześniu 1939 r. przebywału krewnych w Rabce i tam zastaje go wojna. Wówczas nie zostaje zmobilizowany, zaś w tym samym roku przekroczyłgranicę polsko-węgierskąi zostałskierowany do tymczasowego obozu dla uchodźców na Węgrzech. Wraz z końcem 1939 r. przedostaje się do Francji, tam zaś zgłosił się dotam zaś zgłosił się do punktu werbunkowego, co skutkuje przydziałem wojska. W 1940 roku szkolił się w Szkole Podchorążych Piechoty wCamp de Coëtquidan. Stamtąd przedostał się do Wielkiej Brytanii, będąc pod brytyjskim dowództwem został skierowany do Szkoły Podchorążych Broni Pancernej wCrawford.W Wielkiej Brytaniiodbył szereg konspiracyjnych w dywersji i broni pancernej szkoleń,łącznie ze stażem w oddziałach brytyjskich,których konsekwencją byłom.in.zrzut desantowy w 1944 r. z Włoch na placówkę odbiorczą „Kanapa”, położoną koło wsiBaniochakoło Góry Kalwarii podWarszawą.Czas ostatniego roku wojny spędził wWarszawie prowadząc działalnośćw Armii Krajowej, w której to z przydziałów służbowychbrał udział w licznych akcjach. organizował i szkolił patrole dywersyjne, prowadził działania dywersyjne na szlakach komunikacyjnych Inspektoratu.W okresie wojska znany pod ps. „Upłaz”Okres powojenny był dla niego czasem, w którym daleki był od działalnościwojskowej. Po wojnierozpoczął pracą wPolskim Radiuw Warszawie. W 1947 ponawia studiachemiczne na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej w Gliwicach, ostatecznie kończąc je z tytułem magistra inżyniera chemika.W 1950 r, ożeniła się z Henryką Bartosiewicz. Po raz drugi ożenił się w 1987 r z Elżbietą Kamińską, którąpoznał na uczelni–ma córkę Katarzynę.Całe życie powojenne do dnia dzisiejszego związane jest z Gliwicami.Jego praca zawodowa to działalność naukowa na Politechnice Gliwickiej, na której pracowała jako asystent w Katedrze Chemii Fizycznej(1948–1961), adiunktw Instytucie Metali Nieżelaznych (1961–1963), starszy inżynier laboratoryjny (od 1964 roku –kierownik w Zakładzie Pigmentów) w Instytucie Przemysłu Tworzyw i Farb w Gliwicach (1963–1990), starszy specjalista tego samego instytutu aż do przejścia na emeryturęw 1994 r.Za swoją działalnośćwojskową został odznaczony m.in.Srebrnym Krzyżem Zasług, a od 2018 r. w randze majora Wojska Polskiego. Obecnie jest ostatnim żyjącym cichociemnym, cichociemni to żołnierzePolskich Sił Zbrojnych desantowani do okupowanej Polski podczas II wojny światowejw celu prowadzenia walki nieregularnej. W związku z tym do dnia dzisiejszego jest uczestnikiemlicznych wydarzeń związanychz upamiętnianiem historii, jak i działaniami wojsk specjalnych m.in.GROM, których, którychSpadochroniarze Armii Krajowej są patronami. W 2014 r. w wieku 93 lat wykonał skok spadochronowy

Portret współczesny Bolesława Gawina. Bolesław Gawina urodził się 12 lipca 1918 roku w Jakubowskich k. Bociek. Dzieciństwo spędził na pracy w gospodarstwie. Ożenił się w czasie okupacji sowieckiej. Za niedostarczenie kontrybucji został osadzony w więzieniu w Bielsku Podlaskim skąd w marcu 1943 roku przetransportowano go do obozu koncentracyjnego w Stuthoffie, gdzie spędził dwa lata. Po wojnie pracował w gospodarstwie. Nie należał do żadnego stowarzyszenia ani organizacji.

Portret współczesny Jadwigii Legierskiej. Jadwiga Legierska urodziła się 27 września 1921 r. w Koniakowie jako jedna z ośmiorga rodzeństwa. Ukończyła szkołę podstawową w Koniakowie i z rodzinną miejscowością jest związana od dzieciństwa. Wyszła za mąż za Franciszka Legierskiego. Całą młodość, życie dorosłe spędziła pracując w domowy gospodarstwie. W latach 70-tych, 80-tych w swoim prywatnym domu przyjmowała grupy kolonijne, oazowe – stanowiło to jedno źródeł dochodu państwa Legierskich.

Portret współczesny Małgorzaty Jerchel. Małgorzata Jerchel urodziła się 26 czerwca 1919 roku w Opolu. Została oddana na wychowanie przez swoją matkę tuż po urodzeniu, do swojej cioci do Katowic, gdzie spędziła całe życie. Ukończyła 7-klasową Publiczną Szkołę Powszechną w Dąbrówce Małej, powiat Katowice. Do momentu zamążpójścia była na tzw. „służbie”. Swoje życie poświęciła wychowaniu ośmiorga dzieci, co w obliczu śmierci jej męża, w jej wieku 44 lat, było głównym jej zadaniem i odpowiedzialnością, również podczas II wojny światowej.

Portret współczesny Janiny Wąsacz. Janina Franciszka Wąsacz urodziła się w Warszawie jako jedyna córka. Ojciec był prawnikiem, mama nie pracował. Po skończonym gimnazjum rozpoczęła pracę w Starachowicach w fabryce samolotów, tak też zastała ją wojna. Okres wojenny spędza w Warszawie, zaś wraz z wybuchem powstania warszawskiego zostaje z rodzicami i mężem Antonim zamknięta w obozie pracy na warszawskim Zieleńcu, następne to: Pruszków, Wrocław i Trzebnica. Po wojnie osiedla się wraz z rodzina w Oleśnicy. Wraz z nakazem pracy męża we Wrocławiu w latach sześćdziesiątych przeprowadzają się do tego miasta i tam mieszka do dnia dzisiejszego. Urodziła dwie córki, ma 3 wnuków i pięcioro prawnuków.

7 stron wydanej w 1980 r. książeczki do nabożeństwa Droga do Nieba, opatrzonych podpisami internowanych w Ośrodku Odosobnienia w Grodkowie

zaświadczenie o służbie w Armii Czerwonej wydane dla Wandy Kiałki (z d. Ciejko)

życzenia dla Stanisława Kiałki od kolegów z łagru, prawdopodobnie z okazji imienin

Portret współczesny Krystyny Góral i Janiny Partyki na tle wagonu znajdującego się w Centrum Historii Zajezdnia.

Portret współczesny Wojciecha Seredyńskiego, działacza Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Trembowelskiej „Boryczowianie” oraz Stowarzyszenia Miłośników Filmów Komediowych w Lubomierzu.

Portret współczesny Jana Kukuły. Prof. Jan Kukuła urodził się w 1950 r. we Wrocławiu. Ukończył liceum plastyczne przy ul. Piotra Skargi, a w 1977 r. uzyskał dyplom w zakresie wzornictwa przemysłowego na Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych. Od 1982 r. do dziś związany z Akademią Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta. W latach 2008-2012 pełnił funkcję prodziekana i dziekana Wydziału Architektury Wnętrz i Wzornictwa. Przed kilkoma laty uzyskał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Edukacyjnego w Ułan Bator.

Portret współczesny Michała Skirpana.

Portret współczesny Renaty Zajączkowskiej. Renata Zajączkowska, z domu Sinko, przyszła na świat 5 sierpnia 1931 roku w niemieckiej rodzinie w Gliwicach, na terytorium Niemiec. Ojciec pracował jako mistrz warsztatów w miejscowej koksowni, matka zajmowała się prowadzeniem domu i opieką nad pięciorgiem dzieci. W domu posługiwano się wyłącznie językiem niemieckim, chociaż babcia znała kilka słów w gwarze śląskiej. W wieku sześciu lat, zaczęła uczęszczać do szkoły. Naukę przerwał zbilżający się front. Bracia Renaty zostali powołani do służby wojskowej, a starsza siostra do Służby Kobiet w Turyngii. Ojciec został w lutym 1945 r. wywieziony w głąb Rosji, z niewoli wrócił pod koniec tego samego roku. Po zakończeniu wojny, Renata dostała się do polskiego liceum i w 1948 r. zdała tzw. szybką maturę. Podczas wakacyjnej pracy w domu straców dla repatriantów we Wrocławiu, poznała swojego przyszłego męża – Polaka. W 1956 r., wzięli ślub, a rodzina Renaty wyjechała do Niemiec. Liceum Administracyjno-Handlowego w Rybniku, które ukończyła zdaniem matury w 1950 r. Małżonkowie zamieszkali we Wrocławiu, gdzie na świat przysżły ich dwie córki. Po 1989 r. Renata zaangażowała się w działalność Niemieckiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego we Wrocławiu, któremu przewodniczy.

Portret współczesny Artura Fedorowskiego. Artur Fedorowski urodził się 9 lipca 1965 roku we Wrocławiu w rodzinie inżyniersko-nauczycielskiej. W sierpniu 1980 roku miał 15 lat i miał rozpocząć naukę w XIV Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu. Wiadomość o wybuchu strajków była dla niego momentem przełomowym. Zaangażował się w działalność Konfederacji Polski Niepodległej. Przez 3 lata drukował i kolportował ulotki. W szkole średniej założył Szkolny Ruch Obrony Wolności Politycznej. W czasie stanu wojennego otrzymał na przechowanie dokumenty - telefaksy z siedziby "Solidarności" przy ul. Mazowieckiej we Wrocławiu. W 1984 r. rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim wrocławskiej Akademii Medycznej. W czasie podróży do Wiednia w 1987 r.zafascynował się ruchem Hare Krishna. W 1999 r. uzyskał stopień doktora nauk medycznych. W 2001 wyemigorwał do Szwecji. Pracował w szpitalu internistycznymi, później kardiologicznym. Uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego w dziedzinie kardiologii na Uniwersytecie w Lund.

Portret współczesny profesora Andrzeja Wiszniewskiego. Andrzej Wiszniewski urodził się 15 lutego 1935 roku. Spod warszawskiego Grójca do Wrocławia przyjechał w roku 1947. Skończył studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki, z którą to z czasem związał się zawodowo. W latach 60. XX wieku uzyskał stopień doktora i doktora habilitowanego, a w 1972 otrzymał tytuł profesora nauk technicznych. Zaangażowany był w działalność opozycji antykomunistycznej – uczestniczył w wydarzeniach marca 68’, strajku okupacyjnym po wprowadzeniu stanu wojennego, był członkiem Solidarności. Wielokrotnie aresztowany i przesłuchiwany, został także internowany w Nysie. W latach 1900-1996 pełnił funkcję rektora Politechniki, a od 1999 do 2001 ministra nauki w rządzie Jerzego Buzka.